Punjab State Board PSEB 7th Class Maths Book Solutions Chapter 2 ਭਿੰਨਾਂ ਅਤੇ ਦਸ਼ਮਲਵ Ex 2.5 Textbook Exercise Questions and Answers.
PSEB Solutions for Class 7 Maths Chapter 2 ਭਿੰਨਾਂ ਅਤੇ ਦਸ਼ਮਲਵ Exercise 2.5
1. ਹੇਠਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਕਿਹੜੀ ਦਸ਼ਮਲਵ ਸੰਖਿਆ ਵੱਡੀ ਹੈ ?
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (i).
0.9 ਜਾਂ 0.4
ਉੱਤਰ:
0.9 ਜਾਂ 0.4
0.9 ਵਿਚ ਦਸਵਾਂ ਸਥਾਨ 0.4 ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਸਥਾਨ ਨਾਲੋਂ ਵੱਡਾ ਹੈ ।
9 > 4
∴ 0.9 > 0.4
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (ii).
1.35 ਜਾਂ 1.37
ਉੱਤਰ:
1.35 ਜਾਂ 1.37
ਦੋਵਾਂ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਪੂਰਨ ਸੰਖਿਆ ਭਾਗ ਸਮਾਨ ਹਨ । ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਦਸ਼ਮਲਵ ਭਾਗ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਰਾਂਗੇ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਦੱਸਵੇਂ ਸਥਾਨ ਦੇ ਅੰਕ ਵੀ ਸਮਾਨ ਹਨ ।
1.37 ਦਾ ਸੌਵੇਂ ਸਥਾਨ ਦਾ ਅੰਕ 1.35 ਦੇ ਸੌਵੇਂ ਸਥਾਨ ਦੇ ਅੰਕ ਨਾਲੋਂ ਵੱਡਾ ਹੈ ।
∴ 1.37 > 1.35
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (iii).
10.10 ਜਾਂ 10.01
ਉੱਤਰ:
10.10 ਜਾਂ 10.01 .
ਦੋਵਾਂ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਪੂਰਨ ਭਾਗ ਬਰਾਬਰ ਹਨ । ਇਸ ਕਰਕੇ ਅਸੀਂ ਦਸ਼ਮਲਵ ਭਾਗ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਰਾਂਗੇ ।
10.10 ਦਾ ਦਸਵਾਂ ਭਾਗ 10.01 ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਭਾਗ ਨਾਲੋਂ ਵੱਡਾ ਹੈ ।
∴ 10.10 > 10.01
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (iv).
1735.101 ਜਾਂ 1734.101
ਉੱਤਰ:
1735.101 ਜਾਂ 1734.101
1735.101 ਦਾ ਪੂਰਨ ਭਾਗ 1734.101 ਦੇ ਪੂਰਨ ਭਾਗ ਨਾਲੋਂ ਵੱਡਾ ਹੈ ।
∴ 1735.101 > 1734.101
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (v).
0.8 ਜਾਂ 0.88.
ਉੱਤਰ:
0.8 ਜਾਂ 0.88
ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਸਥਾਨ ਬਰਾਬਰ ਹਨ ਅਤੇ 0.88 ਦਾ ਸੌਵੇਂ ਸਥਾਨ ਦਾ ਅੰਕ 0.8 ਦੇ ਸੌਵੇਂ ਸਥਾਨ ਦੇ ਅੰਕ ਨਾਲੋਂ ਵੱਡਾ ਹੈ ।
∴ 0.88 > 0.8
2. ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਦਸ਼ਮਲਵ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਦਾ ਵਿਸਤਿਤ ਰੂਪ ਲਿਖੋ ।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (i).
40.38
ਉੱਤਰ:
40.38 = 40 + 0 + 0.3 + .08
= 4 × 10 + 0 + 3 × \(\frac {1}{10}\) + 8 × \(\frac {1}{100}\)
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (ii).
4.038
ਉੱਤਰ:
4.038 = 4 + 0.0 + 0.03 + 0.008
= 4 + 0 × \(\frac {1}{10}\) + 3 × \(\frac {1}{100}\) + 8 × \(\frac {1}{1000}\)
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (iii).
0.4038
ਉੱਤਰ:
0.4038 = 0 + 0.4 + 0.00 + 0.003 + 0.0008
= 0 + 4 × \(\frac {1}{10}\) + 0 × \(\frac {1}{100}\) + 3 × \(\frac {1}{1000}\) + 8 × \(\frac {1}{10000}\)
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (iv).
4.38.
ਉੱਤਰ:
4.38 = 4 + 0.3 + 0.08
= 4 + 3 × \(\frac {1}{10}\) + 8 × \(\frac {1}{100}\)
3. ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਦਸ਼ਮਲਵ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਵਿਚ 5 ਦਾ ਸਥਾਨਕ ਮੁੱਲ ਲਿਖੋ ।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (i).
17.56
ਉੱਤਰ:
17.56 ਵਿਚ 5 ਦਾ ਸਥਾਨਕ ਮੁੱਲ ਹੈ = 0.5
= \(\frac {5}{10}\)
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (ii).
1.253
ਉੱਤਰ:
1.253 ਵਿਚ 5 ਦਾ ਸਥਾਨਕ ਮੁੱਲ = 0.05
= \(\frac {5}{100}\)
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (iii).
10.25
ਉੱਤਰ:
10.25 ਵਿਚ 5 ਦਾ ਸਥਾਨਕ ਮੁੱਲ = 0.05
= \(\frac {5}{100}\)
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (iv).
5.62.
ਉੱਤਰ:
5.62 ਵਿਚ 5 ਦਾ ਸਥਾਨਕ ਮੁੱਲ = 5
4. ਦਸ਼ਮਲਵ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਕੇ ਰੁਪਇਆਂ (%) ਵਿਚ ਲਿਖੋ ।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (i).
55 ਪੈਸੇ
ਉੱਤਰ:
55 ਪੈਸੇ = ₹ \(\frac {55}{100}\) = ₹ 0.55
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (ii).
55 ਰੁਪਏ 5 ਪੈਸੇ
ਉੱਤਰ:
55 ਰੁਪਏ 5 ਪੈਸੇ = 55 ਰੁਪਏ +5 ਪੈਸੇ
= ₹ 55 + ₹ \(\frac {5}{100}\) = ₹ 55 + ₹ 0.5 = ₹ 5505
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (iii).
347 ਪੈਸੇ
ਉੱਤਰ:
347 ਪੈਸੇ = ₹ \(\frac {347}{100}\) = ₹ 3.47
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (iv).
2 ਪੈਸੇ
ਉੱਤਰ:
2 ਪੈਸੇ = ₹ \(\frac {2}{100}\) = ₹ 0.02.
5. ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ (km) ਵਿਚ ਲਿਖੋ ।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (i).
350 m
ਉੱਤਰ:
350 m = \(\frac {350}{1000}\) km = 0.350 km
[ਕਿਉਂਕਿ 1000 m = 1 km, ∴ 1 m = \(\frac {1}{1000}\) km]
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (ii).
4035 m
ਉੱਤਰ:
4035 m = \(\frac {4035}{1000}\) km = 4.035 km
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (iii).
2 km 5 m
ਉੱਤਰ:
2 km 5 m = 2 km + 5 m = 2 km + \(\frac {5}{1000}\) km
= 2.05 km
6. ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (i).
3.02 ਵਿਚ 2 ਦਾ ਸਥਾਨਕ ਮੁੱਲ ………… ਹੈ ।
(a) 2
(b) 20
(c) \(\frac {2}{10}\)
(d) \(\frac {2}{100}\)
ਉੱਤਰ:
(d) \(\frac {2}{100}\)
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (ii).
0.7, 0.07, 7 ਦਾ ਸਹੀ ਵੱਧਦਾਂ ਕੂਮ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ?
(a) 7 < 0.07 < 0.7
(b) 0.07 < 0.7 < 7
(c) 0.7 < 0.07 < 7
(d) 0.07 < 7 < 0.7.
ਉੱਤਰ:
(b) 0.07 < 0.7 < 7
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (iii).
5 ਕਿਲੋ 20 ਗ੍ਰਾਮ ਦਾ ਦਸ਼ਮਲਵ ਰੂਪ ……….. ਹੈ ।
(a) 5.2 kg
(b) 5.20 kg
(c) 5.02 kg
(d) ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ:
(c) 5.02 kg
ਪ੍ਰਸ਼ਨ (iv).
2.38 ਦਾ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਰੂਪ ………. ਹੈ ।
(a) 2 + \(\frac {38}{10}\)
(b) 2 + 3 + \(\frac {8}{10}\)
(c) \(\frac {238}{100}\)
(d) 2 + \(\frac {3}{10}\) + \(\frac {80}{100}\)
ਉੱਤਰ:
(d) 2 + \(\frac {3}{10}\) + \(\frac {80}{100}\)