Class 8

Punjab State Board PSEB 8th Class Maths Book Solutions Chapter 1 ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ InText Questions and Answers.

PSEB 8th Class Maths Solutions Chapter 1 ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ InText Questions

ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੀ ਸਾਰਣੀ ਵਿਚ ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਵਾਂ ਭਰੋ :

ਉੱਤਰ:

ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੀ ਸਾਰਣੀ ਵਿਚ ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਵਾਂ ਭਰੋ :

ਉੱਤਰ:

ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੀ ਸਾਰਣੀ ਵਿਚ ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ :

ਉੱਤਰ:

ਸੋਚੋ, ਚਰਚਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਲਿਖੋ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਜਦ ਕੋਈ ਗੁਣ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਲਈ ਸੱਚ ਹੈ ਤਾਂ ਕੀ ਉਹ ਗੁਣ ਸੰਪੂਰਨ ਸੰਖਿਆਵਾਂ, ਪੂਰਨ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਲਈ ਵੀ ਸੱਚ ਹੋਵੇਗਾ ? ਕਿਹੜੇ ਗੁਣ ਇਹਨਾਂ ਲਈ ਸੱਚ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਕਿਹੜੇ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ ?
ਹੱਲ :
ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪ ਕਰਨ ।

ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ :

1. ਵੰਡਣਸ਼ੀਲਤਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਹੇਠ ਲਿਖਿਆਂ ਦਾ ਮੁੱਲ ਪਤਾ ਕਰੋ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (i).
\(\left\{\frac{7}{5} \times\left(\frac{-3}{12}\right)\right\}\) + \(\left\{\frac{7}{5} \times \frac{5}{12}\right\}\)
ਉੱਤਰ:
\(\left\{\frac{7}{5} \times\left(\frac{-3}{12}\right)\right\}\) + \(\left\{\frac{7}{5} \times \frac{5}{12}\right\}\)
= \(\frac{7}{5}\) × \(\left\{\left(\frac{-3}{12}\right)+\frac{5}{12}\right\}\) (ਵੰਡਣਸ਼ੀਲਤਾ ਨਾਲ)
= \(\frac{7}{5}\) × \(\left\{\frac{(-3)+(5)}{12}\right\}\)
= \(\frac{7}{5}\) × \(\left(\frac{2}{12}\right)\)
= \(\frac{7}{5}\) × \(\frac{1}{6}\) = \(\frac{7}{30}\)

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (ii).
\(\left\{\frac{9}{16} \times \frac{4}{12}\right\}\) + \(\left\{\frac{9}{16} \times \frac{-3}{9}\right\}\)
ਉੱਤਰ:
\(\left\{\frac{9}{16} \times \frac{4}{12}\right\}\) + \(\left\{\frac{9}{16} \times \frac{-3}{9}\right\}\)
= \(\frac{9}{16}\) × \(\left\{\frac{4}{12}+\left(\frac{-3}{9}\right)\right\}\) (ਵੰਡਣਸ਼ੀਲਤਾ ਨਾਲ)
= \(\frac{9}{16}\) × \(\left\{\frac{1}{3}+\left(\frac{-1}{3}\right)\right\}\)
= \(\frac{9}{16}\) × \(\left[\frac{1+(-1)}{3}\right]\)
= \(\frac{9}{16}\) × \(\left(\frac{0}{3}\right)\) = 0

ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ :

1. ਅੱਖਰ ਨਾਲ ਅੰਕਿਤ ਹਰੇਕ ਬਿੰਦੂ ਦੇ ਲਈ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆ ਲਿਖੋ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (i).

ਉੱਤਰ:
A = \(\frac{1}{5}\)
B = \(\frac{4}{5}\)
C = \(\frac{5}{5}\) = 1
D = \(\frac{8}{5}\)
E = \(\frac{9}{5}\).

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (ii).

ਉੱਤਰ:
J = \(\frac{-11}{6}\)
I = \(\frac{-8}{6}\)
H = \(\frac{-7}{6}\)
G = \(\frac{-5}{6}\)
F = \(\frac{-2}{6}\)

Punjab State Board PSEB 8th Class Maths Book Solutions Chapter 1 ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ Ex 1.2 Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 8 Maths Chapter 1 ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ Exercise 1.2

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਸੰਖਿਆ ਰੇਖਾ ‘ਤੇ ਅੰਕਿਤ ਕਰੋ :
ਹੱਲ:
(i) ਅਸੀਂ ਸਿਫਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਕੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ 7 ਚਿੰਨ੍ਹ ਲਗਾਉਂਣੇ ਹਨ, ਜਿਹਨਾਂ ਦੀ ਹਰੇਕ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਤੇ ਹੈ ।

ਬਿੰਦੂ A ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆ \(\frac{7}{4}\) ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ।

(ii) ਅਸੀਂ ਸਿਫਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ 7 ਚਿੰਨ੍ਹ ‘ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ਜਿਹਨਾਂ ਦੀ ਹਰੇਕ ਤੋਂ ਦੂਰੀ \(\frac{1}{6}\) ਹੈ ।

ਬਿੰਦੂ A ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆ \(\frac{-5}{6}\) ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
\(\frac{-2}{11}\), \(\frac{-5}{11}\), \(\frac{-9}{11}\) ਨੂੰ ਸੰਖਿਆ ਰੇਖਾ ‘ਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਰੋ ।
ਹੱਲ:

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪੰਜ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਲਿਖੋ ਜੋ 2 ਨਾਲੋਂ ਛੋਟੀਆਂ ਹੋਣ।
ਹੱਲ:

∴ 2 ਨਾਲੋਂ ਛੋਟੀਆਂ ਪੰਜ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ, ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ।
\(\frac{9}{5}\), \(\frac{8}{5}\), \(\frac{7}{5}\), \(\frac{6}{5}\), \(\frac{5}{5}\), \(\frac{4}{5}\), \(\frac{3}{5}\), \(\frac{2}{5}\), \(\frac{1}{5}\) ਆਦਿ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
\(-\frac{2}{5}\) ਅਤੇ \(\frac{1}{2}\) ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦਸ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਪਤਾ ਕਰੋ ।
ਹੱਲ:
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਸੀਂ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਨ ਹਰ ਵਾਲੀਆਂ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਵਿਚ ਬਦਲਦੇ ਹਾਂ ।
ਅਰਥਾਤ \(\frac{-2}{5}\) x \(\frac{4}{4}\) = \(\frac{-8}{20}\)
ਅਤੇ \(\frac{1}{2}\) x \(\frac{10}{10}\) = \(\frac{10}{20}\)
∴ \(\frac{-4}{10}\) ਅਤੇ \(\frac{5}{10}\) ਵਿਚਕਾਰ ਦਸ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
(1) \(\frac{2}{3}\) ਅਤੇ \(\frac{4}{5}\)
(ii) \(\frac{-3}{2}\) ਅਤੇ \(\frac{5}{3}\)
(iii) \(\frac{1}{4}\) ਅਤੇ \(\frac{1}{2}\) ਦੇ ਚਕਾਰ ਪੰਜ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਪਤਾ ਕਰੋ ।
ਹੱਲ:
(i) ਅਸੀਂ \(\frac{2}{3}\) ਅਤੇ \(\frac{4}{5}\) ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪੰਜ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਪਤਾ ਕਰਨੀਆਂ ਹਨ ।
∴ ਇਥੇ ਅਸੀਂ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ \(\frac{2}{3}\) ਅਤੇ \(\frac{4}{5}\) ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੰਖਿਆ ਪਤਾ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਮੱਧ ਪਤਾ ਕਰਾਂਗੇ ।

(ii) \(\frac{-3}{2}\) ਅਤੇ \(\frac{5}{3}\) ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੀਆਂ ਪੰਜ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹਰ ਵਾਲੀਆਂ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਵਿਚ ਬਦਲਾਂਗੇ ।
ਅਰਥਾਤ, \(\frac{-3}{2}\) × \(\frac{3}{3}\) = \(\frac{-9}{6}\)
ਅਤੇ \(\frac{5}{3}\) × \(\frac{2}{2}\) = \(\frac{10}{6}\)
∴ \(\frac{-9}{6}\) ਅਤੇ \(\frac{10}{6}\) ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੀਆਂ ਪੰਜ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ।

(iii) \(\frac{1}{4}\) ਅਤੇ \(\frac{1}{2}\) ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੀਆਂ ਪੰਜ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਨ ਹਰ ਵਾਲੀਆਂ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਵਿਚ ਬਦਲਾਂਗੇ ।
ਅਰਥਾਤ, \(\frac{1}{4}\) × \(\frac{100}{100}\) = \(\frac{100}{400}\)
ਅਤੇ \(\frac{1}{2}\) × \(\frac{200}{200}\) = \(\frac{200}{400}\)
∴ \(\frac{100}{400}\) ਅਤੇ \(\frac{200}{400}\) ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪੰਜ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ।
\(\frac{100}{400}\), \(\frac{101}{400}\), \(\frac{102}{400}\), \(\frac{103}{400}\), ……….. \(\frac{200}{400}\).

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
-2 ਨਾਲੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਪੰਜ ਪਰਿਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਲਿਖੋ।
ਹੱਲ:
-2 ਨਾਲੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਪੰਜ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਹਨ :
\(-\frac{3}{2}\), -1, \(-\frac{1}{2}\), 0, \(\frac{1}{2}\)
ਇਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਅਨੇਕ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
\(\frac{3}{5}\) ਅਤੇ \(\frac{3}{4}\) ਦੇ ਵਿਚ ਦਸ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਪਤਾ ਕਰੋ ।
ਹੱਲ:
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮਾਨ ਹਰ ਵਾਲੀਆਂ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਵਿਚ ਬਦਲਾਂਗੇ ।
ਅਰਥਾਤ \(\frac{3}{5}\) × \(\frac{20}{20}\) = \(\frac{60}{100}\)
ਅਤੇ \(\frac{3}{4}\) × \(\frac{25}{25}\) = \(\frac{75}{100}\)
∴ \(\frac{60}{100}\) ਅਤੇ \(\frac{75}{100}\) ਦੇ ਵਿਚ ਦਸ ਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ।

Punjab State Board PSEB 8th Class Maths Book Solutions Chapter 1 ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ Ex 1.1 Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 8 Maths Chapter 1 ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ Exercise 1.1

1. ਉਚਿਤ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਹੇਠਾਂ ਲਿਖਿਆਂ ਦਾ ਮੁੱਲ ਪਤਾ ਕਰੋ ::

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (i).
\(-\frac{2}{3} \times \frac{3}{5}+\frac{5}{2}-\frac{3}{5} \times \frac{1}{6}\)
ਉੱਤਰ:
\(-\frac{2}{3} \times \frac{3}{5}+\frac{5}{2}-\frac{3}{5} \times \frac{1}{6}\)
= \(-\frac{2}{3} \times \frac{3}{5}-\frac{3}{5} \times \frac{1}{6}+\frac{5}{2}\) (ਕਮ ਵਟਾਂਦਰਾ ਯੋਗਤਾ ਨਾਲ)
= \(\frac{3}{5} \times\left[-\frac{2}{3}-\frac{1}{6}\right]+\frac{5}{2}\) (ਵੰਡਣਸ਼ੀਲਤਾ ਨਾਲ)
= \(\frac{3}{5}\left[\frac{-4-1}{6}\right]+\frac{5}{2}\)
= \(\frac{3}{5}\left[\frac{-5}{6}\right]+\frac{5}{2}\)
= \(\frac{3}{5} \times \frac{-5}{6}+\frac{5}{2}\)
= \(-\frac{1}{2}+\frac{5}{2}\)
= \(\frac{-1+5}{2}\)
= \(\frac {4}{2}\)
= 2

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (ii).
\(\frac{2}{5} \times\left(-\frac{3}{7}\right)-\frac{1}{6} \times \frac{3}{2}+\frac{1}{14} \times \frac{2}{5}\)
ਉੱਤਰ:
\(\frac{2}{5} \times\left(-\frac{3}{7}\right)-\frac{1}{6} \times \frac{3}{2}+\frac{1}{14} \times \frac{2}{5}\)
= \(\frac{2}{5} \times\left(\frac{-3}{7}\right)+\frac{1}{14} \times \frac{2}{5}-\frac{1}{6} \times \frac{3}{2}\) (ਕੂਮ ਵਟਾਂਦਰਾ ਯੋਗਤਾ ਨਾਲ)
= \(\frac{2}{5} \times\left(\frac{-3}{7}+\frac{1}{14}\right)-\frac{1}{6} \times \frac{3}{2}\) (ਵੰਡਣਸ਼ੀਲਤਾ ਨਾਲ)
= \(\frac{2}{5} \times\left[\frac{-6+1}{14}\right]-\frac{1}{4}\)
= \(\frac{2}{5} \times \frac{-5}{14}-\frac{1}{4}\)
= \(-\frac{1}{7}-\frac{1}{4}=\frac{-4-7}{28}\)
= \(\frac{-11}{28}\)

2. ਹੇਠਾਂ ਲਿਖਿਆਂ ਵਿਚ ਹਰੇਕ ਦਾ ਜੋੜਾਤਮਕ ਉਲਟ ਲਿਖੋ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (i).
\(\frac{2}{8}\)
ਉੱਤਰ:
\(\frac{2}{8}\) ਦਾ ਜੋੜਾਤਮਕ ਉਲਟਰੂਮ \(\frac{-2}{8}\) ਹੈ,
ਕਿਉਕਿ \(\frac{2}{8}\) + \(\frac{-2}{8}\) = \(\frac{2-2}{8}\) = \(\frac{0}{8}\) = 0 ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (ii).
\(\frac{-5}{9}\)
ਉੱਤਰ:
\(\frac{-5}{9}\) ਦਾ ਜੋੜਾਤਮਕ ਉਲਟਰੂਮ \(\frac{5}{9}\) ਹੈ,
ਕਿਉਂਕਿ \(\frac{-5}{9}\) + \(\frac{5}{9}\) = \(\frac{-5+5}{9}\) = \(\frac{0}{9}\) = 0 ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (iii).
\(\frac{-6}{5}\)
ਉੱਤਰ:
ਅਸੀਂ ਲਿਖਦੇ ਹਾਂ ।
\(\frac{-6}{-5}\) = \(\frac{(-6) \times(-1)}{(-5) \times(-1)}\) = \(\frac{6}{5}\)
∴ \(\frac{6}{5}\) ਦਾ ਜੋੜਾਤਮਕ ਉਲਟਮ \(\frac{-6}{5}\) ਹੈ,
ਕਿਉਂਕਿ \(\frac{6}{5}\) + \(\frac{-6}{5}\) = \(\frac{6-6}{5}\) = \(\frac{0}{5}\) = 0 ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (iv).
\(\frac{2}{-9}\)
ਉੱਤਰ:
ਮਾਨਕ ਰੂਪ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਲਿਖਦੇ ਹਾਂ :
\(\frac{2}{-9}\) ਨੂੰ \(frac{2}{9}\).
∴ \(\frac{2}{-9}\) ਦਾ ਜੋੜਾਤਮਕ ਉਲਟਕ੍ਰਮ \(\frac{2}{-9}\) ਹੈ,
ਕਿਉਂਕਿ \(\frac{-2}{9}\) + \(\frac{2}{9}\) = \(\frac{-2+2}{9}\) = \(\frac{0}{9}\) = 0 ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (v).
\(\frac{19}{-6}\)
ਉੱਤਰ:
ਮਾਨਕ ਰੂਪ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਲਿਖਦੇ ਹਾਂ :
\(\frac{19}{-6}\) ਨੂੰ \(-\frac{19}{6}\)
∴ \(\frac{-19}{6}\) ਦਾ ਜੋੜਾਤਮਕ ਉਲਟਕ੍ਰਮ \(\frac{19}{6}\) ਹੈ,
ਕਿਉਂਕਿ \(\frac{-19}{6}\) + \(\frac{19}{6}\) = \(\frac{-19+19}{6}\) = \(\frac{0}{6}\) = 0

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
(i) x = \(\frac{11}{15}\)
(ii) x = \(-\frac{13}{17}\) ਦੇ ਲਈ ਪੜਤਾਲ ਕਰੋ ਕਿ – (-x) = x
ਹੱਲ:
(i) x = \(\frac{11}{15}\) ਦੇ ਲਈ,
⇒ –[latex]\frac{-11}{15}[/latex] = \(\frac{-(-11)}{15}\) = \(\frac{11}{15}\) = x
ਇਸ ਲਈ, -(-x) = x ਸਿੱਧ ਹੋਇਆ ।

(ii) x = \(-\frac{13}{17}\) ਦੇ ਲਈ,
⇒ \(-\left[-\left(\frac{-13}{17}\right)\right]\) = \(-\left[-\frac{(-13)}{17}\right]\) = \(-\left[\frac{13}{17}\right]\) = \(-\frac{13}{17}\) = x
ਇਸ ਲਈ, -(-x) = x ਸਿੱਧ ਹੋਇਆ ।

4. ਹੇਠਾਂ ਲਿਖਿਆਂ ਦੇ ਗੁਣਾਤਮਕ ਉਲਟ ਪਤਾ ਕਰੋ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (i).
– 13
ਉੱਤਰ:
-13
∴ -13 ਦਾ ਗੁਣਾਤਮਕ ਉਲਟ \(\frac{1}{-13}\) ਹੈ, ਅਰਥਾਤ \(\frac{-1}{13}\) ਹੈ
ਕਿਉਂਕਿ -13 × \(\frac{1}{-13}\) = 1 ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (ii).
\(\frac{-13}{19}\)
ਉੱਤਰ:
\(\frac{-13}{19}\)
∴ \(\frac{-13}{19}\) ਦਾ ਗੁਣਾਤਮਕ ਉਲਟਤ \(\frac{19}{-13}\) ਹੈ, ਅਰਥਾਤ \(-\frac{19}{13}\) ਹੈ
ਕਿਉਕਿ \(\frac{-13}{19}\) × \(\frac{19}{-13}\) = 1 ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (iii).
\(\frac{1}{5}\)
ਉੱਤਰ:
\(\frac{1}{5}\)
\(\frac{1}{5}\) ਦਾ ਗੁਣਾਤਮਕ ਉਲਟ 5 ਹੈ,
ਕਿਉਂਕਿ \(\frac{1}{5}\) × 5 = 1 ਹੈ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (iv).
\(\frac{-5}{8}\) × \(\frac{-3}{7}\)
ਉੱਤਰ:
\(\frac{-5}{8}\) × \(\frac{-3}{7}\) = \(\frac{(-5) \times(-3)}{8 \times 7}\) = \(\frac{15}{56}\)
∴ \(\frac{15}{56}\) ਦਾ ਗੁਣਾਤਮਕ ਉਲਟ \(\frac{15}{56}\) ਹੈ,
ਕਿਉਕਿ \(\frac{15}{56}\) × \(\frac{56}{15}\) = 1 ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (v).
-1 × \(\frac{-2}{5}\)
ਉੱਤਰ:
-1 × \(\frac{-2}{5}\) = \(\frac{(-1) \times(-2)}{5}\) = \(\frac{2}{5}\)
∴ \(\frac{2}{5}\) ਦਾ ਗੁਣਾਤਮਕ ਉਲਟ \(\frac{5}{2}\) ਹੈ,
ਕਿਉਂਕਿ \(\frac{2}{5}\) × \(\frac{5}{2}\) = 1 ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (vi).
-1
ਉੱਤਰ:
-1
∴ -1 ਦਾ ਗੁਣਾਤਮਕ ਉਲਟ \(\frac{1}{-1}\) ਹੈ, ਅਰਥਾਤ \(\frac{-1}{1}\) = -1 ਹੈ,
ਕਿਉਂਕਿ -1 × -1 = 1 ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਹੇਠਾਂ ਲਿਖਿਆਂ ਵਿਚ ਗੁਣਨ ਦੇ ਅੰਤਰਗਤ ਵਰਤੇ ਗਏ ਗੁਣ ਦਾ ਨਾਮ ਲਿਖੋ :
(i) \(\frac{-4}{5}\) × 1 = 1 × \(\frac{-4}{5}\) = \(-\frac{4}{5}\)
(ii) \(\frac{-13}{17}\) × \(\frac{-2}{7}\) = \(\frac{-2}{7}\) × \(\frac{-13}{17}\)
(iii) \(\frac{-19}{29}\) × \(\frac{29}{-19}\) = 1
ਹੱਲ:
(i) 1 ਗੁਣਾਤਮਕ ਤਤਸਮਕ ਹੈ ।
(ii) ਭੂਮ ਵਟਾਂਦਰਾ ਯੋਗਤਾ |
(iii) ਗੁਣਾਤਮਕ ਉਲਟ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
\(\frac{6}{13}\) ਨੂੰ \(\frac{-7}{16}\) ਦੇ ਉਲਟਕ੍ਰਮ ਨਾਲ ਗੁਣਾ ਕਰੋ ।
ਹੱਲ:
\(\frac{6}{13}\) × \(\left(\frac{-7}{16}\right)\) ਦਾ ਗੁਣਾਤਮਕ ਉਲਟ
= \(\frac{6}{13}\) × \(\frac{16}{-7}\) = \(\frac{96}{-91}\) = \(-\frac{96}{91}\)

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਦੱਸੋ ਕਿਹੜੇ ਗੁਣ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ
\(\frac{1}{3}\) × (6 × \(\frac{4}{3}\)) ਨੂੰ (\(\frac{1}{3}\) × 6) × \(\frac{4}{3}\) ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਲਿਖ ਸਕਦੇ ਹੋ ।
ਹੱਲ:
ਗੁਣਨ ਦੀ ਸਹਿਚਾਰਤਾ ਨਾਲ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਕੀ – 1\(\frac{1}{8}\) ਦਾ ਗੁਣਾਤਮਕ ਉਲਟ \(\frac{8}{9}\) ਹੈ ? ਕਿਉਂ ਅਤੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ?
ਹੱਲ:
-1\(\frac{1}{8}\) = \(\frac{-9}{8}\)
∴ -1\(\frac{1}{8}\) × \(\frac{8}{9}\) = \(\frac{-9}{8}\) × \(\frac{8}{9}\) = -1 ≠ 1
∴ \(\frac{8}{9}\), -1\(\frac{1}{8}\) ਦਾ ਗੁਣਾਤਮਕ ਉਲਟ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਗੁਣਨਫਲ 1 ਨਹੀਂ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਕੀ 3\(\frac{1}{3}\) ਦਾ ਗੁਣਾਤਮਕ ਉਲਟ 0.3 ਹੈ ? ਕਿਉਂ ਅਤੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ?
ਹੱਲ:
3\(\frac{1}{3}\) = \(\frac{10}{3}\)
∴ \(\frac{10}{3}\) ਦਾ ਗੁਣਾਤਮਕ ਉਲਟ \(\frac{3}{10}\) , ਅਰਥਾਤ 0.3 ਹੈ ।
∴ ਹਾਂ, 0.3, 3\(\frac{1}{3}\) ਦਾ ਗੁਣਾਤਮਕ ਉਲਟ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ
0.3 × 3\(\frac{1}{3}\) = \(\frac{3}{10}\) × \(\frac{10}{3}\) = 1 ਹੈ ।

10. ਲਿਖੋ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (i).
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆ ਜਿਸਦਾ ਕੋਈ ਉਲਟਕ੍ਰਮ ਨਹੀਂ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ:
\(\frac{0}{1}\) = 0.

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (ii).
ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਜੋ ਆਪਣੇ ਉਲਟਕ੍ਰਮ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹਨ ।
ਉੱਤਰ:
1, – 1.

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (iii).
ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆ ਜੋ ਆਪਣੇ ਰਿਣਾਤਮਕ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ:
ਸਿਫਰ (0)

11. ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰੋ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (i).
ਸਿਫਰ ਦਾ ਉਲਟਕ੍ਰਮ ____ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ:
ਨਹੀਂ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (ii).
ਸੰਖਿਆਵਾਂ _____ ਅਤੇ _____ ਆਪਣੇ ਆਪ ਦੇ ਉਲਟਕ੍ਰਮ ਹਨ ।
ਉੱਤਰ:
1 ਅਤੇ – 1

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (iii).
– 5 ਦਾ ਉਲਟਕ੍ਰਮ ___ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ:
\(\frac{-1}{5}\)

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (iv).
\(\frac{1}{x}\) (x ≠ 0) ਦਾ ਉਲਟਕ੍ਰਮ ____ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ:
x

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (v).
ਦੋ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਦਾ ਗੁਣਨਫਲ ਹਮੇਸ਼ਾ __________ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ:
ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ (vi).
ਕਿਸੀ ਧਨਾਤਮਕ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆ ਦਾ ਉਲਟਕ੍ਰਮ __________ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ:
ਧਨਾਤਮਕ

Punjab State Board PSEB 8th Class Computer Book Solutions Chapter 8 ਮੈਮਰੀ ਯੂਨਿਟਸ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 8 Computer Chapter 8 ਮੈਮਰੀ ਯੂਨਿਟਸ

Computer Guide for Class 8 PSEB ਮੈਮਰੀ ਯੂਨਿਟਸ Textbook Questions and Answers

ਅਭਿਆਸ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ
1. ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ ।

1. ……………………… ਬਿਟਸ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਬਾਈਟ (Byte) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
(ਉ) 8
(ਅ) 16
(ੲ) 32
(ਸ) 64.
ਉੱਤਰ-
(ਉ) 8

2. ਇੱਕ: ਬਿਟ ਜਾਂ ਬਾਈਨਰੀ ਡਿਜ਼ਿਟ ਨੂੰ ਲੋਜੀਕਲ ……………………… ਅਤੇ …………………….. ਨਾਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ।
(ਉ) 0, 1
(ਅ) 0, 0
(ੲ) 1, 2
(ਸ) 1, 1.
ਉੱਤਰ-
(ਉ) 0, 1

3. ਰੈਮ (RAM) ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ……………………..
(ਉ) ਰੀਡ ਐਕਸੈਸ ਮੈਮਰੀ
(ਅ) ਰੈਂਡਮ ਐਕਸੈਸ ਮੈਮਰੀ
(ੲ) ਉਪਰੋਕਤ ਦੋਵੇਂ
(ਸ) ਕੋਈ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ਅ) ਰੈਂਡਮ ਐਕਸੈਸ ਮੈਮਰੀ

4. ਰੋਮ (ROM) ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ………………………..
(ਉ) ਰੀਡ ਓਨਲੀ ਮੈਮਰੀ
(ਅ) ਰੈਮਡ ਓਨਲੀ ਮੈਮਰੀ
(ੲ) ਗੇਡ ਓਪਨ ਮੈਮਰੀ
(ਸ) ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ਉ) ਰੀਡ ਓਨਲੀ ਮੈਮਰੀ

5. ਇੱਕ ਡਿਸਕ ਦਾ ਹਰੇਕ ਟਰੈਕ ਛੋਟੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ……………………… ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
(ਉ) ਸੈਕਟਰਜ਼ (Sectors)
(ਅ) ਖੇਤਰ (Area)
(ੲ) ਸੈੱਲ (Cell)
(ਸ) ਟੇਪ (Tape) ।
ਉੱਤਰ-
(ਉ) ਸੈਕਟਰਜ਼ (Sectors)

2. ਹੇਠ ਲਿਖਿਆਂ ਦੇ ਪੂਰੇ ਨਾਮ ਲਿਖੋ ਨਾਲ

I. MB,
II. GB,
III. SRAM,
IV, PROM,
V. IR.
ਉੱਤਰ-
I. MB – Megabyte
II. GB – Gigabyte
III. SRAM – Static RAM
IV. PROM – Programmable Read only Memory
V. IR – Instruction Register.

3. ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਮੈਮਰੀ ਕੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਕੰਪਿਊਟਰ ਮੈਮਰੀ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ । ਮੈਮਰੀ ਉਹ ਜਗਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਕੰਪਿਊਟਰ ਡਾਟਾ ਅਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਦਾਇਤਾਂ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਕੇ ਰੱਖਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਡਾਟਾ ਅਤੇ ਹਿਦਾਇਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ । ਮੈਮਰੀ ਛੋਟੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚ ਵੰਡੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੈੱਲ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ । ਹਰ ਸੈੱਲ ਦਾ ਐੱਡਰੈਸ ਵੱਖਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਮੈਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
1. ਇਨਟਰਨਲ ਮੈਮਰੀ-

• ਕੈਸ਼ ਮੈਮਰੀ
• ਪ੍ਰਾਈਮਰੀ ਮੈਮਰੀ ।

2. ਐਕਸਟਰਨਲ ਮੈਮਰੀ-

• ਸਿਕੁਐਸ਼ਅਲ ਐਕਸੈੱਸ
• ਡਾਈਰੈਕਟ ਐਕਸੈੱਸ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਪ੍ਰਾਈਮਰੀ ਮੈਮਰੀ ਕੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਪ੍ਰਾਈਮਰੀ ਮੈਮਰੀ ਉਹ ਮੈਮਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਤੱਕ CPU ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਪਹੁੰਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਕੰਪਿਊਟਰ ਇਸ ਤੋਂ ਬਗੈਰ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ । ਇਹ ਮਦਰਬੋਰਡ ਉੱਪਰ CPU ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਰੋਮ (ROM) ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਰੋਮ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਹੇਠ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ :-

1. ਮਾਸਕਡ ਰੋਮ
2. ਪ੍ਰੋਗਰਾਮੇਬਲ ਰੋਮ
3. ਈਰੇਜੇਬਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮੇਬਲ ਰੋਮ
4. ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕਲੀ ਈਰੇਜੇਬਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮੇਬਲ ਰੋਮ ।

4. ਵੱਡੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਰੈਮ (RAM) ਅਤੇ ਰੋਮ (ROM) ਦਾ ਵਰਨਣ ਕਰੋ ।
ਉੱਤਰ-
RAM ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ Random Access Memory ਹੈ । ਇਹ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦਾ ਉਹ ਡਾਟਾ ਅਤੇ ਹਿਦਾਇਤਾਂ ਸਟੋਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਤੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਮੈਮਰੀ ਸਥਿਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।ਬਿਜਲੀ ਬੰਦ ਹੋਣ ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਡਾਟਾ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਤੋਂ ਬਗੈਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ।

ਰੈਮ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵੰਡ- ਰੈਮ ਨੂੰ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ-

• ਸਟੈਟਿਕ ਰੈਮ – ਇਹ ਮੈਮਰੀ ਉਦੋਂ ਤਕ ਡਾਟਾ ਸਟੋਰ ਕਰਕੇ ਰੱਖਦੀ ਹੈ ਜਦ ਤਕ ਇਸ ਵਿਚ ਬਿਜਲੀ ਆ ਰਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਵਿਚ ਛੇ ਵਾਂਜ਼ਿਸਟਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਕਪੈਸਟਰ ਨਹੀਂ ਲੱਗਿਆ ਹੁੰਦਾ । ਝਾਂਜ਼ਿਸਟਰਾਂ ਦੀ ਲੀਕੇਜ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ । ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਰਿਫਰੈਂਸ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ ।
• ਡਾਇਨੈਮਿਕ ਰੈਮ – ਇਸ ਮੈਮਰੀ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਰਿਫਰੈਂਸ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਤੇ ਰਿਫਰੈਸ਼ ਸਰਕਟ ਲੱਗਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਈ ਸੌ ਵਾਰ ਪ੍ਰਤੀ ਸੈਕਿੰਡ ਨਾਲ ਚਲਦਾ ਹੈ । ਇਸਦੀ ਮੈਮਰੀ ਸਸਤੀ ਅਤੇ ਛੋਟੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਵਿਚ ਟ੍ਰਾਂਜ਼ਿਸਟਰ ਅਤੇ ਕਪੈਸਟਰ ਲੱਗੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।
• ਰੋਮ – ਰੋਮ ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ ਰੀਡ ਉਨਲੀ ਮੈਮਰੀ ਹੈ । ਇਹ ਉਹ ਮੈਮਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਪੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਇਸ ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ । ਇਹ ਸਥਾਈ ਮੈਮਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਵਿਚ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਹਿਦਾਇਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ । ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਇਲੈੱਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਵਿਚ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।

ਰੋਮ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ-ਰੋਮ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ-

• Masked ROM: ਇਹ ਤਾਰਾਂ ਦੇ ਬਣੇ ਯੰਤਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਸਸਤੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ।
• PROM: PROM ਉਹ ਮੈਮਰੀ ਹੈ ਜੋ ਸਿਰਫ ਇਕ ਬਾਰ ਬਦਲੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ । ਖਾਲੀ PROM ਤੇ ਇਕ ਵਾਰ ਡਾਟਾ ਭਰਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਟਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ ।
• EPROM: EPROM ਤੋਂ ਡਾਟਾ ਅਲਟ੍ਰਾਵਾਇਲਟ ਕਿਰਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਮਿਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਇਲੈੱਕਟ੍ਰਿਕ ਚਾਰਜ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਚਾਰਜ ਨੂੰ ਮਿਟਾਉਣ ਵਾਸਤੇ ਅਲਟ੍ਰਾਵਾਇਲਟ ਕਿਰਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਵਿਚ ਚਾਰਜ 10 ਸਾਲ ਤਕ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ ।
• EEPROM: ਇਸ ਰੋਮ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਨੂੰ ਲਗਪਗ 10000 ਵਾਰ ਮਿਟਾਇਆ ਅਤੇ ਲਿਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਮਿਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਬਾਹਰੀ ਮੈਮਰੀ (External Memory) ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਐਕਸਟਰਨਲ ਮੈਮਰੀ ਉਹ ਮੈਮਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਡਾਟੇ ਨੂੰ ਪੱਕੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਨੂੰ ਸੈਕੰਡਰੀ, ਐਗਜੂਅਲਰੀ ਜਾਂ ਸਥਾਈ ਮੈਮਰੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਮੈਮਰੀ ਤੋਂ ਡਾਟਾ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਮੈਮਰੀ ਵਿਚ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਸੀ. ਪੀ. ਯੂ ਵਿਚ ।
ਸੀ.ਡੀ., ਡੀ.ਵੀ.ਡੀ., ਹਾਰਡ ਡਿਸਕ ਆਦਿ ਇਸ ਦੀਆਂ ਉਦਾਹਰਨਾਂ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਸੈਕੰਡਰੀ ਮੈਮਰੀ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦਾ ਵਰਨਣ ਕਰੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਸੈਕੰਡਰੀ ਮੈਮਰੀ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਗੁਣ-

1. ਇਹ ਮੈਗਨੈਟਿਕ ਅਤੇ ਆਪਟੀਕਲ ਮੈਮਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।
2. ਬੈਕਅੱਪ/ਰਿਧੁਜ਼ਏਬਲ ਮੈਮਰੀ – ਸੈਕੰਡਰੀ ਮੈਮਰੀ ਵਿੱਚ ਡਾਟਾ ਪੱਕੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਉੱਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਨਾ ਲਿਖਿਆ ਜਾਵੇ ਜਾਂ ਇਸਨੂੰ ਯੂਜ਼ਰ ਦੁਆਰਾ ਨਾ ਮਿਟਾਇਆ ਜਾਵੇ ।
3. ਸਥਾਈ ਮੈਮਰੀ – ਬਿਜਲੀ ਬੰਦ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਵੀ ਡਾਟਾ ਪੱਕੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਟੋਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ।
4. ਭਰੋਸੇਯੋਗ – ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਟੋਰੇਜ ਯੰਤਰਾਂ ਦੀ ਉੱਚ ਭੌਤਿਕ ਸਥਿਰਤਾ ਕਾਰਨ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਡਾਟਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ।
5. ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਅਸਾਨੀ – ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਾਫ਼ਟਵੇਅਰ ਦੀ ਮੱਦਦ ਨਾਲ ਅਧਿਕਾਰਿਤ (Authorized) ਲੋਕ ਡਾਟਾ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਲੱਭ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ।
6. ਸਮਰੱਥਾ (Capacity) – ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਟੋਰੇਜ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਡਿਸਕਾਂ ਦੇ ਸੈੱਟਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਡਾਟਾ ਸਟੋਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ।
7. ਕੀਮਤ (Cost) – ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਮੈਮਰੀ ਨਾਲੋਂ ਟੇਪ ਜਾਂ ਡਿਸਕ ਉੱਤੇ ਡਾਟਾ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਨਾ ਕਾਫ਼ੀ ਸਸਤਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਟਰੈਕਸ (Tracks) ਅਤੇ ਸੈਕਟਰਜ਼ (Sectors) ਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਟਰੈਕਸ – ਕਿਸੇ ਵੀ ਡਿਸਕ ਦਾ ਤਲ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਸਾਂਝੇ ਕੇਂਦਰ ਬਿੰਦੂ ਵਾਲੇ ਚੱਕਰਾਂ ਵਿਚ ਵੰਡਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਇਹਨਾਂ ਚੱਕਰਾਂ ਨੂੰ ਟਰੈਕਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਇਹਨਾਂ ਟਰੈਕਸ ਨੂੰ ਜ਼ੀਰੋ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਕੇ ਨੰਬਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । ਇਹਨਾਂ ਟਰੈਕਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਡਿਸਕਾਂ ਵਿਚ ਵੱਧ-ਘੱਟ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ।
ਸੈਕਟਰ-ਕਿਸੇ ਵੀ ਡਿਸਕ ਵਿਚ ਕਈ ਟਰੈਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਹਰ ਟਰੈਕ ਨੂੰ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਇਹਨਾਂ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਸੈਕਟਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਹਰ ਇਕ ਟਰੈਕ ਵਿਚ 8 ਜਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੈਕਟਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ । ਹਰੇਕ ਸੈਕਟਰ ਵਿਚ 512 ਬਾਈਟਸ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।

ਕਿਸੇ ਵੀ ਡਿਸਕ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਇਕ ਫਾਰਮੂਲੇ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਪਤਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ , ਜਿਵੇਂ-
ਸਟੋਰੇਜ਼ ਸਮਰੱਥਾ = ਕੁੱਲ ਤਲਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ । ਕੁੱਲ ਟਰੈਕਸ ਪ੍ਰਤੀ ਤਲ । ਕੁੱਲ ਸੈਕਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਟਰੈਕ । ਕੁੱਲ ਬਾਈਟਸ ਪ੍ਰਤੀ ਸੈਕਟਰ
ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸਟੋਰ ਇਸ ਗਣਨਾ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਕੈਸ਼ੇ ਮੈਮਰੀ (Cache Memory) ਕੀ ਹੈ ? ਇਸਦੇ ਲਾਭ ਅਤੇ ਹਾਨੀਆਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਇਹ ਮੈਮਰੀ ਸੀ.ਪੀ. ਯੂ. ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਮੈਮਰੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।
ਕੈਸ਼ ਮੈਮਰੀ ਦੇ ਲਾਭ – ਕੈਸ਼ ਮੈਮਰੀ ਦੇ ਲਾਭ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ :

1. ਕੈਸ਼ ਮੈਮਰੀ ਮੁੱਖ ਮੈਮਰੀ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।
2. ਮੁੱਖ ਮੈਮਰੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਸ ਦਾ ਐਕਸੈਸ ਟਾਈਮ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।
3. ਕੈਸ਼ ਮੈਮਰੀ ਉਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਲਾਗੂ ਹੋਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।
4. ਕੈਸ਼ ਮੈਮਰੀ ਡਾਟਾ ਨੂੰ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ ‘ਤੇ (Temporary) ਸਟੋਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ।

ਕੈਸ਼ ਮੈਮਰੀ ਦੀਆਂ ਹਾਨੀਆਂ-ਕੈਸ਼ ਮੈਮਰੀ ਦੀਆਂ ਹਾਨੀਆਂ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ :

1. ਕੈਸ਼ ਮੈਮਰੀ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।
2. ਕੈਸ਼ ਮੈਮਰੀ ਦੀ ਕੀਮਤ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।

ਐਕਟੀਵਿਟੀ
ਹੇਠ ਦਿੱਤੀ ਮੈਮਰੀ ਦੇ ਭਾਗਾਂ ਦੇ ਚਿੱਤਰ ਵਿੱਚ ਖਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ ।

PSEB 8th Class Computer Guide ਮੈਮਰੀ ਯੂਨਿਟਸ Important Questions and Answers

1. ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ

1. ਮੈਮਰੀ ਮਨੁੱਖੀ ……………………. ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ |
(ਉ) ਦਿਮਾਗ਼
(ਅ) ਕੰਨ
(ੲ) ਅੱਖ
(ਸ) ਨੱਕ ।
ਉੱਤਰ-
(ਉ) ਦਿਮਾਗ਼

2. ਚਾਰ ਬਿਟਸ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨਾਲ …………………….. ਬਣਦੀ ਹੈ ।
(ਉ) ਬਿਟ
(ਅ) ਨਿਬਲ
(ੲ) ਗੀਗਾਬਾਈਟ ।
ਉੱਤਰ-
(ਅ) ਨਿਬਲ

2. ਪੁਰੇ ਨਾਮ ਲਿਖੋ

1. KB
2. TB
3. PB
4. RAM
5. ROM
6. UPS
7. DRAM
8. MROM
9. EPROM
10. EEPROM
ਉੱਤਰ-
1. KB – Kilo Byte
2. TB – Tera Byte
3. PB – Peta Byte
4. RAM – Random Access Memory
5. ROM – Read Only Memory
6. UPS – Unintruppted Power Supply
7. DRAM – Dynamic Read only Memory
8. MROM – Marked Read Only Memory
9. EPROM – Erasable and Programmable Read Only Memory
10. EEPROM – Electrical Erasable Programmable Read Only Memory

3. ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਕਰ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਬਿਟ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਿਟ ਜਾਂ ਬਾਇਨਰੀ ਡਿਜ਼ਿਟ 0 ਜਾਂ 1 ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਨਿਬਲ ਕਿਸ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਚਾਰ ਬਿਟਸ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਨਿਬਲ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਵਰਡ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਕੰਪਿਊਟਰ ਵਿਚ ਇਕ ਸ਼ਬਦ ਕੁੱਝ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਬਿਟਸ ਦਾ ਸਮੂਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਮੈਮਰੀ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਇਨਟਰਨਲ ਮੈਮਰੀ, ਕੈਸ਼ ਮੈਮਰੀ, ਪ੍ਰਾਈਮਰੀ ਮੈਮਰੀ, ਸੈਕੰਡਰੀ ਮੈਮਰੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਰੋਮ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
EROM, PROM, EPROM, EEPROM.

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਸਿਕੂਐਨਸ਼ਿਅਲ ਐਕਸੈਸ ਡਿਵਾਇਸ ਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਉਹ ਡਿਵਾਇਸ ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜੇ ਕੁਮ ਵਿਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਸਿਕੂਐਨਸ਼ਿਅਲ ਐਕਸੈਸ ਡਿਵਾਇਸ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਸਿਕੂਐਨਸ਼ਿਅਲ ਐਕਸੈਸ ਡਿਵਾਇਸ ਦੀਆਂ ਉਦਾਹਰਨਾਂ ਦਿਓ ।
ਉੱਤਰ-
ਮੈਗਨੈਟਿਕ ਟੇਪ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਡਾਇਰੈਕਟ ਐਕਸੈਸ ਮੈਮਰੀ ਦੀਆਂ ਉਦਾਹਰਨਾਂ ਦਿਓ
ਉੱਤਰ-
ਸੀ.ਡੀ., ਡੀ.ਵੀ.ਡੀ., ਹਾਰਡ ਡਿਸਕ, ਫਲਾਪੀ ਡਿਸਕ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਪਹਿਲੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
ENIAC, EDVAC, EDSAC, UNIVAC-1, IBM 701.

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
ਮੈਮਰੀ ਯੂਨਿਟ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਕੰਪਿਊਟਰ ਮੈਮਰੀ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਦੇ ਢੰਗ ਨੂੰ ਮੈਮਰੀ ਯੂਨਿਟ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ।

Punjab State Board PSEB 8th Class Computer Book Solutions Chapter 7 ਕੰਪਿਊਟਰ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨਜ਼ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 8 Computer Chapter 7 ਕੰਪਿਊਟਰ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨਜ਼

Computer Guide for Class 8 PSEB ਕੰਪਿਊਟਰ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨਜ਼ Textbook Questions and Answers

ਅਭਿਆਸ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ
1. ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ

1. ਦੂਜੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਵਿੱਚ …………………… ਨੂੰ ਮੁੱਢਲੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਭਾਗਾਂ ਵੱਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ।
(ਓ) ਵੈਕਿਊਮ ਟਿਊਬਾਂ (Vacuum Tubes)
(ਅ) ਸਰਕਟਸ (VLSI )
(ੲ) ਸਰਕਟਸ (ULSI)
(ਸ) ਝਾਂਜ਼ਿਸਟਰਜ਼ (Transistors) ।
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਝਾਂਜ਼ਿਸਟਰਜ਼ (Transistors)

2. ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੀ ………………………… ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ VLSI ਸਰਕਟਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀ ਹੈ ।
(ਉ) ਪਹਿਲੀ
(ਅ) ਦੂਜੀ
(ੲ) ਤੀਜੀ
(ਸ) ਚੌਥੀ ।
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਚੌਥੀ

3. ਤੀਜੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਸਟਰਾਂ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ …………………… ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ।
(ੳ) ਇੰਟੀਗ੍ਰੇਟਿਡ ਸਰਕਟਸ (Integrated Circuits)
(ਅ) ਵੈਕਿਊਮ ਟਿਊਬਾਂ (Vacuum Tubes)
(ੲ) ULSI ਸਰਕਟਸ
(ਸ) VLSI ਸਰਕਟਸ ।
ਉੱਤਰ-
(ੳ) ਇੰਟੀਗ੍ਰੇਟਿਡ ਸਰਕਟਸ (Integrated Circuits)

4. ……………………… ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਾਇੰਸ ਦੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਚ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਕੰਪਿਊਟਰ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਾਂਗ ਸੋਚਣ ਅਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ ।
(ਉ) ਰੋਬੋਟਿਕਸ (Robotics)
(ਅ) ULSI ਸਰਕਟਸ
(ੲ) AI (ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ)
(ਸ) ਇੰਟੀਗ੍ਰੇਟਿਡ ਸਰਕਟਸ (ICs)
ਉੱਤਰ-
(ੲ) AI (ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ)

5. ULSI ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ……………………… ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
(ਉ) ਦੂਜੀ
(ਅ) ਤੀਜੀ
(ੲ) ਚੌਥੀ
(ਸ) ਪੰਜਵੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਪੰਜਵੀਂ

2. ਪੂਰੇ ਰੂਪ ਲਿਖੋ

I. ENIAC
II. IBM
III. IC
IV. VLSI
V. ULSI
VI. AI
ਉੱਤਰ-
I. ENIAC – Electronic Numerical Integrator and Computer
II. IBM – International Business Machine
III. IC – Integrated chip
IV. VLSI – Very Large Scale Integration
V. ULSI – Ultra Large Scale Integration
VI. AI – Artificial Intelligence

3. ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਕਰਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਪਹਿਲੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਪਹਿਲੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਗੁਣ-

1. ਵੈਕਿਊਮ ਟਿਊਬਾਂ ਮੁੱਢਲੇ ਪੁਰਜ਼ਿਆਂ ਵਜੋਂ, ਇਲੈੱਕਟੋਮੈਗਨੈਟਿਕ ਰਿਲੇਅ ਮੈਮਰੀ ਅਤੇ ਪੰਚ ਕਾਰਡ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਟੋਰੇਜ ਵਜੋਂ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ।
2. ਮਸ਼ੀਨ ਅਤੇ ਅਸੈਂਬਲੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸਟੋਰਡ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸਿਧਾਂਤ ਮਸ਼ੀਨ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ।
3. ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਆਕਾਰ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਬਹੁਤ ਗਰਮੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਸਨ ।
4. ਇਹ ਸਿਸਟਮ ਬਹੁਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਰੋਸੇਲਾਇਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ।
5. ਇਹ ਵਪਾਰਿਕ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਨਹੀਂ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ।
6. ਇਹ ਬਹੁਤ ਮਹਿੰਗੇ ਅਤੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਦੂਜੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਲਈ ਕਿਹੜੀ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਦੂਜੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਪਹਿਲੀ ਦੇ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਦਾ ਸਮਾਂ 1955 ਤੋਂ 1964 ਤਕ ਦਾ ਸੀ। ਇਹਨਾਂ ਵਿਚ ਜ਼ਿਸਟਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ । ਇਹ ਜ਼ਿਸਟਰ ਸਸਤੇ, ਘੱਟ ਬਿਜਲੀ ਖਪਤ, ਆਕਾਰ ਵਿਚ ਛੋਟੇ ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਰੋਸੇਲਾਇਕ ਸਨ । ਇਹਨਾਂ ਵਿਚ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਮੈਮਰੀ ਲਈ ਮੈਗਨੈਟਿਕ ਕੋਰ ਅਤੇ ਸੈਕੰਡਰੀ ਲਈ ਮੈਗਨੈਟਿਕ ਟੇਪ ਅਤੇ ਡਿਸਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
IC ਕੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਇਕ ਆਈ.ਸੀ. ਇਕ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਇੰਟੀਗ੍ਰੇਟਿਡ ਸਰਕਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਕਈ ਵਾਂਜ਼ਿਸਟਰ, ਰਜਿਸਟਰ ਅਤੇ ਕਪੈਸਟਰ ਲੱਗੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦਾ ਆਕਾਰ ਕਾਫੀ ਛੋਟਾ ਹੋਇਆ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਚੌਥੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਸੰਬੰਧੀ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਚੌਥੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਦਾ ਸਮਾਂ 1975 ਤੋਂ 1981 ਤਕ ਸੀ । ਇਹਨਾਂ ਵਿਚ VLSI ਸਰਕਟਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ । ਇਸ ਵਿਚ 5000 ਤਕ ਵਾਂਜ਼ਿਸਟਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪੁਰਜ਼ੇ ਇਕ ਚਿਪ ਤੇ ਲੱਗੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਬਹੁਤ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ, ਛੋਟੇ, ਭਰੋਸੇ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਸਸਤੇ ਸਨ ।

ਇਸ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਵਿਚ ਟਾਈਮ ਸ਼ੇਅਰਿੰਗ, ਰੀਅਲ ਟਾਈਮ ਨੈੱਟਵਰਕ ਅਤੇ ਡਿਸਟਰੀਬਿਉਟਿਡ ਆਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਸੀ । ਹਾਈ ਲੈਵਲ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ-ਜਿਵੇਂ C, C++, DBMS ਆਦਿ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਲੱਗੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
AI ਕੀ ਹੈ ? AI ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
AI ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ Artificial Intelligence ਹੈ । ਇਹ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਨਵਾਂ ਫੀਲਡ ਹੈ । ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਨੂੰ ਸੋਚਣ ਸਮਝਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ।

AI ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖੇਤਰ ਹੇਠ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ ।

1. ਰੋਬੋਟਿਕਸ
2. ਗੇਮ ਪਲੇਇੰਗ
3. ਐਕਸਪਰਟ ਸਿਸਟਮ
4. ਮਨੁੱਖੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਪਹਿਲੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਪਹਿਲੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਸਿਸਟਮਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਹਨ-
• ENIAC
• EDVAC
• EDSAC
• UNIVAC-I
• IBM 701.

4. ਵੱਡੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੀਆਂ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨਾਂ ਤੋਂ ਤੁਹਾਡਾ ਕੀ ਭਾਵ ਹੈ ? ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੀ ਤਕਨੀਕੀ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਵਿੱਚ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਭਾਵ ਹੈ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਟੈਕਨੋਲੋਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਵ । ਪਹਿਲਾਂ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਭਾਵ ਕੇਵਲ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੇ ਹਾਰਡਵੇਅਰ ਦੇ ਬਦਲਾਵ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਹਾਰਡਵੇਅਰ ਅਤੇ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।

1. ਪਹਿਲੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ (1942-1955) – ਪਹਿਲੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦਾ ਸਮਾਂ 1942 -1955 ਤਕ ਸੀ । ਇਹਨਾਂ ਵਿਚ ਵੈਕਿਉਮ ਟਿਊਬਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ।
2. ਦੂਜੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ( 1955-1964) – ਦੂਜੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਪਹਿਲੀ ਦੇ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਦਾ ਸਮਾਂ 1955 ਤੋਂ 1964 ਤਕ ਦਾ ਸੀ। ਇਹਨਾਂ ਵਿਚ ਜ਼ਿਸਟਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ।
3. ਤੀਜੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ( 1964-1975 ) – ਤੀਜੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ 1964 ਤੋਂ 1975 ਤਕ ਚਲੀ ਸੀ । ਇਹਨਾਂ ਵਿਚ ਆਈ. ਸੀ. ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ । |
4. ਚੌਥੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ( 1975-1989) – ਚੌਥੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਦਾ ਸਮਾਂ 1975 ਤੋਂ 1989 ਤਕ ਸੀ । ਇਹਨਾਂ ਵਿਚ VLSI ਸਰਕਟਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ।
5. ਪੰਜਵੀਂ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ( 1989 ਤੋਂ ਹੁਣ ਤਕ) – ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਪੰਜਵੀਂ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ 1989 ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਇਹ ਕੰਪਿਊਟਰ ULSI ਤਕਨੋਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਇਹਨਾਂ ਵਿਚ ਮਾਇਕ੍ਰੋਸੈਸਰ ਚਿੱਪਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਪੰਜਵੀਂ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਪੰਜਵੀਂ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ 1989 ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਇਹ ਕੰਪਿਊਟਰ ULSI ਤਕਨੋਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਇਹਨਾਂ ਵਿਚ ਮਾਇਕ੍ਰੋਸੈਸਰ ਚਿੱਪਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਇਹਨਾਂ ਚਿੱਪਾਂ ਵਿਚ 10 ਮਿਲੀਅਨ ਤਕ ਪੁਰਜ਼ੇ ਲਗ ਸਕਦੇ ਹਨ ।

ਇਸ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਪਰਸਨਲ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਹਾਰਵੇਅਰ ਅਤੇ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ | AI ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ Artificial Intelligence ਹੈ । ਇਹ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਨਵਾਂ ਫੀਲਡ ਹੈ । ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਨੂੰ ਸੋਚਣ ਸਮਝਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ।

ਪੰਜਵੀਂ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਗੁਣ-

1. ULSI ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਵਾਲੇ ICS, ਵੱਡੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦੀ ਮੁੱਖ ਮੈਮਰੀ, ਅਤੇ RAID ਸੁਪੋਰਟ ਨਾਲ ਹਾਰਡ ਡਿਸਕਾਂ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ।
2. ਪੋਰਟੇਬਲ ਰੀ-ਓਨਲੀ ਸਟੋਰੇਜ ਮੀਡੀਆ ਲਈ ਆਪਟੀਕਲ ਡਿਸਕਾਂ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ।
3. ਨੋਟ-ਬੁੱਕ, ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਡੱਸਕਟਾਪ PC ਅਤੇ ਵਰਕ-ਸਟੇਸ਼ਨ, ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸਰਵਰ ਅਤੇ ਸੁਪਰ-ਕੰਪਿਊਟਰ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।
4. ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਅਤੇ ਕਲਸਟਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।
5. ਮਾਈਕ੍ਰੋ-ਕਲਰ ਆਧਾਰਿਤ, ਮਲਟੀਥਰੈਡਿੰਗ, ਡਿਸਟ੍ਰੀਬਿਊਟਿਡ OS, ਪੈਰੇਲਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਿੰਗ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ MPI & PVM, JAVA ਵਰਲਡਵਾਈਡ ਵੈੱਬ, ਮਲਟੀਮੀਡੀਆ, ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ।
6. ਹੁਣ ਪੋਰਟੇਬਲ ਕੰਪਿਊਟਰ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ, ਸਸਤੇ, ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਅਤੇ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਵਰਤੇ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲੀਆਂ ਡੱਸਕਟਾਪ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਹਨ ।
7. ਜਲਦੀ-ਜੁੜਨ ਵਾਲੇ (Hot-plugable) ਪੁਰਜ਼ਿਆਂ ਕਾਰਨ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਅਪ-ਟਾਈਪ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਮ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ।
8. ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਅਸਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ । ਰੈਪਿਡ-ਸਾਫ਼ਟਵੇਅਰ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਸੰਭਵ ਹੈ ।

PSEB 8th Class Computer Guide ਕੰਪਿਊਟਰ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨਜ਼ Important Questions and Answers

1. ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ

1. ਪਹਿਲੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਵਿਚ ………………………. ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ ।
(ਉ) ਝਾਂਜ਼ਿਸਟਰ
(ਅ) ਵੈਕਿਊਮ ਟਿਊਬਾਂ
(ੲ) ਚਿੱਪ
(ਸ) ਰਜੀਸਟਰ
ਉੱਤਰ-
(ਅ) ਵੈਕਿਊਮ ਟਿਊਬਾਂ

2. IBM 1030 …………….. ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਉਦਾਹਰਨ ਹੈ ।
(ਉ) ਪਹਿਲੀ
(ਅ) ਦੂਜੀ
(ੲ) ਤੀਜੀ
(ਸ) ਚੌਥੀ ।
ਉੱਤਰ-
(ਅ) ਦੂਜੀ

2. ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਪਹਿਲੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
ENIAC, EDVAC, EDSAC, UNIVAC-1, IBM 701.
ਕੰਪਿਊਟਰ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨਜ਼

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਦੂਜੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
IBM 7030 ਅਤੇ UNIVAC-LARC ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਤੀਜੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਵਿਚ ਕਿਹੜੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
FORTRAN-II to IV, COBOL, PASCAL, PLI1, BASIC, ALCOL 68.

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਤੀਜੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
IB 360/370, PDP-8, PDP-II, CDC-6600.

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਚੌਥੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਦੱਸੋ।
ਉੱਤਰ-
IBM PC, APPLE-II, CRAY I, II, X/MP.

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਚੌਥੀ ਜੈਨਰੇਸ਼ਨ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
C, C++, DBMS.

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
AI ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
Artificial Intelligence (ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ) ।

3. ਪੁਰੇ ਨਾਮ ਲਿਖੋ

1. EDVAC
2. EDSAC
3. UNIVAC
4. LARC
5. SSI
6. MSI
7. PDP
8. CDC.
ਉੱਤਰ-
l. EDVAC – Electronic Discrete Variable Automatic Computer
2. EDSAC – Electronic Delay Storage Automatic Calculator
3. UNIVAC – Universal Automatic Computer
4. LARC – Livermore Advanced Research Computer
5. SSI – Small Scale Integration
6. MSI – Medium Scale Integration
7. PDP- Personal Data Processor
8. CDC- Control Data Corporation

Punjab State Board PSEB 8th Class Computer Book Solutions Chapter 6 ਮਾਈਕਰੋਸਾਫਟ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ (ਭਾਗ-3) Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 8 Computer Chapter 6 ਮਾਈਕਰੋਸਾਫਟ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ (ਭਾਗ-3)

Computer Guide for Class 8 PSEB ਮਾਈਕਰੋਸਾਫਟ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ (ਭਾਗ-3) Textbook Questions and Answers

ਅਭਿਆਸ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ
1. ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ ਦਾ

1. ………… ਇੱਕ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਅਤੇ ਮੋਸ਼ਨ (ਗਤੀ) ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਸਲਾਇਡ ਸ਼ੋਅ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਸਲਾਇਡ ਤੋਂ ਅਗਲੀ ਸਲਾਇਡ ’ਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ ।
(ਉ) ਸਲਾਇਡ ਟ੍ਰਾਂਜ਼ੀਸ਼ਨ (Slide Transition)
(ਅ) ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ (Animation)
(ੲ) ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਸਕੀਮ (Animation Scheme)
(ਸ) ਸਲਾਇਡ ਸ਼ੋਅ (Slide Show) ।
ਉੱਤਰ-
(ਉ) ਸਲਾਇਡ ਟ੍ਰਾਂਜ਼ੀਸ਼ਨ (Slide Transition)

2. ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ………………………… ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ।
(ਉ) ਦੋ (Two)
(ਅ) ਤਿੰਨ (Three)
(ੲ) ਚਾਰ (Four)
(ਸ) ਪੰਜ (Five) ।
ਉੱਤਰ-
(ੲ) ਚਾਰ (Four)

3. ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਇਫੈਕਟਸ ਦਾ ਸਮੂਹ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ……………………….. ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
(ਉ) ਸਲਾਇਡ ਜ਼ੀਸ਼ਨ (Slide Transition)
(ਅ) ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ (Animation)
(ੲ) ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਸਕੀਮ (Animation Scheme)
(ਸ) ਸਲਾਇਡ ਸ਼ੋਅ (Slide Show) ।
ਉੱਤਰ-
(ੲ) ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਸਕੀਮ (Animation Scheme)

4. PDF ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਂ ………………………… ਹੈ ।
(ਉ) ਪੋਰਟੇਬਲ ਡਾਟਾ ਫਾਰਮੈਟ (Portable Data Format)
(ਅ) ਪੋਰਟੇਬਲ ਡਾਕੁਮੈਂਟ ਫਾਰਮ (Portable Document Form)
(ੲ) ਪੋਰਟੇਬਲ ਡਾਟਾ ਫਾਰਮ (Portable Data Form)
(ਸ) ਪੋਰਟੇਬਲ ਡਾਕੂਮੈਂਟ ਫਾਰਮੈਟ (Portable Document Format) ।
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਪੋਰਟੇਬਲ ਡਾਕੂਮੈਂਟ ਫਾਰਮੈਟ (Portable Document Format) ।

5. ਅਸੀਂ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਸ਼ੋਅ (PowerPoint Show) ਵੱਜੋਂ ……………………… ਐਕਸਟੈਂਸ਼ਨ ਨਾਲ ਸੇਵ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
(ਉ) .ppsx
(ਅ) .ppt
(ੲ) .pptx
(ਸ) .pdf.
ਉੱਤਰ-
(ਉ) .ppsx

2. ਪੂਰੇ ਰੂਪ ਲਿਖੋ-

1. JPEG
2. GIF
3. BMP
4. WMV
5. PNG
ਉੱਤਰ-
1. JPEG – Joint Photographic Expert Group
2. GIF – Graphic Interchange Format
3. BMP – Bit Map Picture
4. WMV – Window Media Video
5. PNG – Portable Network Graphics.

2. ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪਰ ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਸਲਾਇਡ ਵਾਂਜ਼ੀਸ਼ਨ (Slide Transition) ਕੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਲਾਇਡ ਝਾਂਜ਼ੀਸ਼ਨ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਅਤੇ ਮੋਸ਼ਨ (ਗਤੀ) ਇਫੈਕਟਸ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਸਲਾਇਡ ਸ਼ੋਅ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਸਲਾਇਡ ਤੋਂ ਅਗਲੀ ਸਲਾਇਡ ਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ (Animation) ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਇਫੈਕਟਸ (visual effects) ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਵਿਚਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਉੱਤੇ ਗਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਵਿੱਚ ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਸਕੀਮਜ਼ (Animation Schemes) ਕੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਸ਼ਕੀਮਜ਼ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਸ਼ਿਤ ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਇਫੈਕਟਸ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਤੁਸੀਂ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਵਿੱਚ ਐਨੀਮੇਸ਼ਨਜ਼ ਦਾ ਪ੍ਰੀਵਿਊ (Preview) ਕਿਵੇਂ ਦੇਖੋਗੇ ?
ਉੱਤਰ-

1. Animation ਪੇਨ ਵਿੱਚ Play ਬਟਨ ਉੱਪਰ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।
2. ਮੌਜੂਦਾ ਸਲਾਇਡ ਲਈ ਇਫੈਕਟਸ play ਹੁੰਦੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣਗੇ ।
3. ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਪੇਨ ਦੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਇੱਕ ਸਮਾਂ-ਰੇਖਾ (timeline) ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗੀ ਜੋ ਹਰੇਕ ਇਫੈਕਟ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀ (progress) ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ 4 ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਐਨੀਮੇਸ਼ਨਜ਼ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਐਂਟਰੈਂਸ, ਐਮਫੇਮਿਸ, ਐਗਜ਼ਿਟ, ਮੋਸ਼ਨ ਪਾਥਸ ।

3. ਵੱਡੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ (Animation) ਕੀ ਹੈ ? ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਿੰਨੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਇਫੈਕਟਸ (visual effects) ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਵਿਚਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਉੱਤੇ ਗਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ । ਇਹ ਸਲਾਇਡ ਆਬਜੈਕਟ ਕੁਝ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ , ਜਿਵੇਂ ਕਿਟੈਕਸਟ, ਤਸਵੀਰਾਂ, ਚਾਰਟਸ, ਸਮਾਰਟ ਆਰਟ ਫਿਕਸ, ਸ਼ੇਪਸ, ਵੀਡੀਓ ਕਲਿੱਪਸ ਆਦਿ | ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਹੋਰ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ | ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਚਾਰ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਹਨ :

1. ਐਂਟਰੈਂਸ (Entrance) – ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ (object) ਦੀ ਸਕ੍ਰੀਨ ਉੱਪਰ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਐਂਟਰੀ ਹੋਵੇ, ਇਹ ਤੈਅ ਕਰਨ ਲਈ ਐਂਟਰੈਂਸ (Entrance) ਕਿਸਮ ਦੀ ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
2. ਐਮਫੇਸਿਸ (Emphasis) – ਇਸ ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਸੇ ਵਸਤੂ ਵੱਲ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
3. ਐਗਜ਼ਿਟ (Exit) – ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਸਲਾਇਡ ਉੱਪਰੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਜ਼ਰ ਆਵੇ, ਇਹ ਤੈਅ ਕਰਨ ਲਈ ਐਗਜ਼ਿਟ ਕਿਸਮ ਦੀ ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
4. ਮੋਸ਼ਨ ਪਾਥਸ (Motion Paths) – ਮੋਸ਼ਨ ਪਾਥਸ ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਇਹ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਲਾਇਡ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਤੁਸੀਂ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਨੂੰ PDF ਫਾਰਮੈਟ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਸੇਵ ਕਰੋਗੇ ?
ਉੱਤਰ-
PDF ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੇਵ ਕਰਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਫਾਇਦਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਤਾ ਸਾਡੀ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕੰਟੈਂਟਸ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਵ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਣਗੇ । PDF ਫਾਰਮੈਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਸਲਾਇਡਜ਼ ਨੂੰ ਸੇਵ ਕਰ ਦੇ ਸਟੈਪਸ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ :

1. File ਟੈਬ ਉੱਪਰ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।
2. Save as ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਪਰ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।
3. ਫਾਈਲ ਦਾ ਨਾਮ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਸੇਵ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋਕੇਸ਼ਨ ਸੈਂਟ ਕਰੋ ।
4. Save as type ਡਰਾਪ-ਡਾਊਨ ਲਿਸਟ ਵਿਚੋਂ PDF (*pdf) ਫਾਰਮੈਟ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰੋ ।
5. Save ਬਟਨ ਉੱਪਰ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ PDF ਫਾਈਲ ਤਿਆਰ ਕਰੋ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਵਿੱਚ Slide Transition ਕਿਵੇਂ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਾਂਜ਼ੀਸ਼ਨ ਇਫੈਕਟਸ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਸਟੈਪਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ :

• ਉਸ ਸਲਾਇਡ ਨੂੰ ਸਿਲੈਕਟ ਕਰੋ ਜਿਸ ਉੱਪਰ ਟ੍ਰਾਂਜ਼ੀਸ਼ਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨੀ ਹੈ ।
• Transitions ਟੈਬ ਉੱਪਰ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ “Transition to This Slide” ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਛਾ ਅਨੁਸਾਰ ਝਾਂਜ਼ੀਸ਼ਨ ਇਫੈਕਟ ਉੱਪਰ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।
• ਜ਼ਰੂਰਤ ਅਨੁਸਾਰ ਹੋਰ ਆਪਸ਼ਨਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ-ਇਫੈਕਟਸ ਆਪਸ਼ਨਜ਼ (Effect Options), ਸਾਉਂਡ (Sound) ਅਤੇ ਸਮਾਂ ਅਵਧੀ (Duration) ਆਦਿ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰੋ ।
• ਟ੍ਰਾਂਜ਼ੀਸ਼ਨ ਦੀ ਦਿਖਾਵਟ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ Preview ਬਟਨ ’ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।
• ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਲਾਇਡਜ਼ ਉੱਪਰ ਇੱਕੋ ਜਿਹੀ ਜ਼ੀਸ਼ਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ Timing ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ “Apply To All” ਆਪਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ । ਅਸੀਂ Transitions ਟੈਬ ਵਿੱਚ None ਉੱਪਰ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਸਲਾਇਡਾਂ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਟ੍ਰਾਂਜ਼ੀਸ਼ਨ ਇਫੈਕਟਸ ਨੂੰ ਹਟਾ ਵੀ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।

PSEB 8th Class Computer Guide ਮਾਈਕਰੋਸਾਫਟ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ (ਭਾਗ-3) Important Questions and Answers

1. ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ

1. ਟਾਈਮਿੰਗ ਇਫੈਕਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਇਫੈਕਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ?
(ਉ) ਅਵਧੀ
(ਅ) ਦੇਰੀ ਦਾ ਸਮਾਂ
(ੲ) ਦੋਨੋਂ ਹੀ
(ਸ) ਕੋਈ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ੲ) ਦੋਨੋਂ ਹੀ

2. ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਕਿਸ-ਕਿਸ ਫਾਰਮੈਟ ਵਿੱਚ ਸੇਵ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ?
(ਉ) PPF
(ਅ) ਵੀਡੀਓ
(ੲ) ਸ਼ੋਅ
(ਸ) ਸਾਰੇ ਹੀ ।
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਸਾਰੇ ਹੀ ।

2. ਪੂਰੇ ਰੂਪ ਲਿਖੋ

1. WMF
2. EMF
ਉੱਤਰ-
1. WMF – Windows Meta File.
2. EMF – Enchanced Windows Meta File.

3. ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਸੇਵ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਸੇਵ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ।

1. ਪੀ.ਡੀ.ਐਫ.
2. ਵੀਡੀਓ
3. ਤਸਵੀਰਾਂ
4. ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਸ਼ੋਅ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਕਿਹੜੇ ਪਿਕਚਰ ਫਾਰਮੈਟ ਵਿੱਚ ਸੇਵ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਨੂੰ GIF, JPEG, PNG. TIFF, BMP, WMF ਅਤੇ EMF ਪਿਕਚਰ ਫਾਰਮੈਟ ਵਿੱਚ ਸੇਵ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ।

Punjab State Board PSEB 8th Class Computer Book Solutions Chapter 5 ਮਾਈਕਰੋਸਾਫਟ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ (ਭਾਗ-2) Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 8 Computer Chapter 5 ਮਾਈਕਰੋਸਾਫਟ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ (ਭਾਗ-2)

Computer Guide for Class 8 PSEB ਮਾਈਕਰੋਸਾਫਟ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ (ਭਾਗ-2) Textbook Questions and Answers

ਅਭਿਆਸ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ
1. ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ ਵੱਖ

1. ………………………….. ਸਲਾਇਡ ਉੱਪਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤੱਤਾਂ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਅਤੇ ਪਲੇਸਮੈਂਟ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ
(ਉ) ਬੈਕਗਾਊਂਡ ਸਟਾਈਲ (Background Style)
(ਅ) ਪਲੇਸਹੋਲਡਰਜ਼ (Place holder)
(ੲ) ਸਲਾਇਡ ਲੇਆਉਟ (Slide Layout)
(ਸ) ਪੈਟਰਨ (Pattern) ।
ਉੱਤਰ-
(ੲ) ਸਲਾਇਡ ਲੇਆਉਟ (Slide Layout)

2. ਇੱਕ ……………………… ਦੋ ਜਾਂ ਦੋ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਰੰਗਾਂ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਵਿੱਚ ਮਰਜ (merge) ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।
(ਉ) ਥੀਮ (Theme)
(ਅ) ਪੈਟਰਨ (Pattern)
(ੲ) ਬੈਕਗਾਉਂਡ ਸਟਾਈਲ (Background Style)
(ਸ) ਗਰੇਡੀਐਂਟ (Gradient) ।
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਗਰੇਡੀਐਂਟ (Gradient) ।

3. ……………………… ਡਿਫਾਲਟ (default) ਵਿਊ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸਲਾਈਡਾਂ ਬਣਾਉਂਦੇ, ਐਡਿਟ ਕਰਦੇ ਅਤੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
(ਉ) ਨਾਰਮਲ ਵਿਊ (Normal view)
(ਅ) ਸਲਾਇਡ ਸ਼ੋਅ (Slide Show)
(ੲ) ਸਲਾਇਡ ਸਾਰਟਰ ਵਿਊ (Slide Sorter View)
(ਸ) ਰੀਡਿੰਗ ਵਿਊ (Reading View) ।
ਉੱਤਰ-
(ਉ) ਨਾਰਮਲ ਵਿਊ (Normal view)

4. PowerPoint 2010 ਵਿੱਚ . …………………….. ਡਿਫਾਲਟ ਸਲਾਇਡ ਬੈਕਗ੍ਰਾਊਂਡ ਸਟਾਇਲਜ਼ ਉਪਲੱਬਧ ਹਨ ।
(ਉ) 48
(ਅ) 4
(ੲ)12
(ਸ) 3.
ਉੱਤਰ-
(ਅ) 4

5. ……………………. ਕੰਟਰੋਲ ਸਲਾਇਡ ਕੰਟੈਂਟਸ ਨੂੰ ਨੇੜੇ ਤੋਂ ਦੇਖਣ (closer look) ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਚੂਮ-ਇਨ (zoom-in) ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ।
(ਉ) ਜ਼ੂਮ (Zoom).
(ਅ) ਸਲਾਇਡ (Slide).
(ੲ) ਨਾਰਮਲ ਵਿਊ (Normal View)
(ਸ) ਡੀਐਂਟ (Gradient) ।
ਉੱਤਰ-
(ਉ) ਜ਼ੂਮ (Zoom).

2. ਬਹੁਤ ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਸਲਾਇਡ ਦਾਖਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ਾਰਟਕੱਟ ਕੀਅ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
Ctrl + M.

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਫਾਈਲ ਬਨਾਉਣ ਦੀ ਸ਼ਾਰਟਕੱਟ ਕੀਅ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
Ctrl + N.

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਸਲਾਇਡਜ਼ ਉੱਪਰ ਟੈਕਸਟ ਨੂੰ ਫਾਰਮੈਟ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹੜੇ ਟੈਬ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
Design.

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਕਿਹੜਾ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਵਿਊ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਅੱਗੇ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ
ਉੱਤਰ-
ਸਲਾਈਡ ਸ਼ੋ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੀ ਬਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਊ ਬਟਨਜ਼ ਅਤੇ ਚੂਮ ਸਲਾਇਡਰ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਟੇਟਸ ਬਾਰ ।

3. ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਵਿੱਚ File ਟੈਬ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਨਵੀਂ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਫਾਈਲ ਬਨਾਉਣ ਦੇ ਸਟੈਪ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-

1. ਫ਼ਾਈਲ ਮੀਨੂੰ ’ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।
2. ਨਿਊ ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।
3. ਅਵੇਲੇਬਲ ਟੈਂਮਪਲੇਟ ਐਂਡ ਥੀਮਸ ਵਿੱਚ ਬਲੈਂਕ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਨਜ਼ਰ ਆਵੇਗੀ ।
4. ਬਲੈਂਕ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਪਲੇਸਹੋਲਡਰਜ਼ (Placeholders) ਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਲੇਸਹੋਲਡਰਜ਼ ਸਲਾਈਡ ਲੇਆਊਟ ਉੱਪਰ ਡਾਟੇਡ ਲਾਈਨ ਵਾਲੇ ਕੰਟੇਨਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿਚ ਹਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਕੰਟੈਂਟ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਇਹਨਾਂ ਵਿਚ ਟਾਈਟਲ, ਸਬਟਾਈਟਲ, ਟੇਬਲ, ਚਾਰਟ, ਤਸਵੀਰਾਂ ਆਦਿ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਥੀਮਜ਼ (Themes) ਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਥੀਮਜ਼ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਤਿਆਰ ਬੈਕਗਰਾਊਂਡ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਟੈਕਸਟ, ਸਟਾਈਲ ਕਲਰ ਆਦਿ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਇਸਨੂੰ ਇਕ ਜਾਂ ਵੱਧ ਸਲਾਈਡਾਂ ਵਾਸਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਵਿੰਡ ਦੇ ਸਟੇਟਸ ਬਾਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਵਿਊ ਬਟਨਜ਼ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਨਾਰਮਲ, ਸਲਾਈਡ ਸੋਰਟਰ, ਰਿਡਿੰਗ ਅਤੇ ਸਲਾਈਡ ਸ਼ੋ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਗਰੇਡੀਐਂਟ ਗਿੱਲ (Gradient Fill) ਕੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਗਰੇਡੀਐਂਟ ਦੋ ਜਾਂ ਦੋ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰੰਗਾਂ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਇਕ ਦੂਜੇ ਵਿਚ ਮਰਜ ਹੋ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਫਾਰਮੈਟ ਬੈਕਗ੍ਰਾਊਂਡ (Format Background) ਡਾਇਲਾਗ ਬਾਕਸ ਦੇ Fill ਪੇਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੀਆਂ ਆਪਸ਼ਨਜ਼ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਆਪਸ਼ਨਜ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਨ :-

1. Solid Fill
2. Gradient Fill
3. Picture or Texture Fill
4. Pattern Fill.

4. ਵੱਡੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਸਲਾਇਡ ਦੀ ਦਿੱਖ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਵਰਣਨ ਕਰੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਸਲਾਈਡ ਦੀ ਦਿੱਖ ਬਦਲਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਹੇਠ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ :-

• ਥੀਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ – ਇਕ ਥੀਮ ਕਲਰਜ਼, ਫੌਂਟਸ ਅਤੇ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਇਫੈਕਟਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਤੋਂ ਹੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸਲਾਈਡਾਂ ਉੱਪਰ ਇੱਕਸਾਰ ਅਤੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਦਿੱਖ ਸੈਂਟ ਕਰਨ ਲਈ ਲਾਗੂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
• ਬੈਕਗ੍ਰਾਊਂਡ ਸਟਾਇਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ – ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਸਲਾਇਡਜ਼ ਉੱਪਰ ਬੈਕਗ੍ਰਾਊਂਡ ਸਟਾਈਲ ਸੈਂਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ । ਇਹ ਸਟਾਈਲ ਥੀਮ-ਕਲਰਜ਼ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ । ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਵੱਖਰੇ ਥੀਮ ਨੂੰ ਸਿਲੈਕਟ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਬੈਕਗ੍ਰਾਊਂਡ ਸਟਾਈਲਜ਼ ਨਵੇਂ ਸਿਲੈਕਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਥੀਮ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਅਪਡੇਟ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।
• ਫਾਰਮੈਟ ਬੈਕਗ੍ਰਾਊਂਡ ਕਰਕੇ – ਬੈਕਗ੍ਰਾਊਂਡ ਨੂੰ ਇਕ ਠੋਸ ਰੰਗ, ਗਰੇਡੀਐਂਟ, ਪਿਕਚਰ ਔਰ ਟੈਕਸਚਰ ਢਿੱਲ ਜਾਂ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਇੱਕ ਪੈਟਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਸਲਾਇਡ ਲੇਆਊਟ (Slide Layout) ਕੀ ਹੈ ? ਤੁਸੀਂ PowerPoint ਵਿੱਚ ਸਲਾਇਡ ਦੇ ਲੇਅਆਊਟ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬਦਲੋਗੇ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਲਾਇਡ ਲੇਆਊਟ ਸਲਾਇਡ ਉੱਪਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤੱਤਾਂ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਅਤੇ ਪਲੇਸਮੈਂਟ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਸਲਾਇਡ ਦਾਖਲ ਕਰਨ ਸਮੇਂ ਸਲਾਇਡ ਲੇਆਊਟ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ । ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸਲਾਇਡ ਦਾਖਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਅਸੀਂ ਸਲਾਇਡ ਦੀ ਲੇਅਆਊਟ ਬਦਲ ਸਕਦੇ ਹਾਂ । ਸਲਾਈਡਾਂ ਦਾ ਲੇਅਆਊਟ ਬਦਲਣ ਲਈ ਅਸੀਂ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਟੈਪਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ :

1. ਉਸ ਸਲਾਇਡ ਨੂੰ ਸਿਲੈਕਟ ਕਰੋ ਜਿਸ ਦਾ ਲੇਆਊਟ ਬਦਲਣਾ ।
2. Home ਟੈਬ ਦੇ Slides ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ Layout ਡਰਾਪ-ਡਾਊਨ ਮੀਨੂੰ ਉੱਪਰ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।
3. ਜ਼ਰੂਰਤ ਅਨੁਸਾਰ ਢੁੱਕਵੇਂ ਲੇਅਆਊਟ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰੋ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
PowerPoint ਦੀਆਂ ਸਲਾਇਡ-ਵਿਊ ਆਪਸ਼ਨਜ਼ ਦਾ ਵਰਨਣ ਕਰੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਪਾਵਰ-ਪੁਆਇੰਟ ਵਿਚ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਵਿਊ ਉਪਲੱਬਧ ਹੁੰਦੇ ਹਨ-

1. ਨਾਰਮਲ ਵਿਊ – ਇਹ ਡਿਫਾਲਡ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਵਿਊ ਹੈ । ਇਸ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਸਲਾਈਡ ਬਣਾ ਅਤੇ ਐਡਿਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ । ਇਸ ਵਿਚ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਸਲਾਈਡਾਂ ਅਤੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਐਡਿਟ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਸਲਾਈਡ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ।
2. ਸਲਾਈਡ ਸਾਰਟਰ ਵਿਊ – ਇਸ ਵਿਊ ਵਿਚ ਸਲਾਈਡਾਂ ਦੇ ਥੰਮਨੇਲਜ਼ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਵਿਊ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਲਾਈਡਾਂ ਦਾ ਕੁਮ ਬਦਲਣ ਵਾਸਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਵਿਊ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਸਲਾਈਡਾਂ ਐਡਿਟ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ।
3. ਨੋਟਿਸ ਵਿਊ – ਇਸ ਵਿਊ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਲਾਈਡ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਿਖਣ ਵਾਸਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਲਿਖੀ ਸੂਚਨਾ ਨੂੰ ਨੋਟਿਸ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ।
4. ਰੀਡਿੰਗ ਵਿਊ – ਇਸ ਵਿਊ ਨੂੰ ਪਰੂਫ਼ ਰੀਡਿੰਗ ਵਾਸਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜੇਨਟੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਤੇ ਦਿਖਾਉਣ ਵਾਸਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
5. ਮਾਸਟਰ ਵਿਊ – ਇਸ ਨੂੰ ਹੈਡ ਆਊਟ ਨੋਟ ਵਿਊ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਵਿਉ ਵਿਚ ਉਹ ਸਾਰਾ ਕਟੈਂਟ ਪਲੇਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਅਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਰੀਆਂ ਸਲਾਈਡਾਂ ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਆਵੇ ।

PSEB 8th Class Computer Guide ਮਾਈਕਰੋਸਾਫਟ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ (ਭਾਗ-2) Important Questions and Answers

1. ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ

1. ਗੈਡੀਐਂਟ ਆਪਸ਼ਨ …………………… ਡਾਈਲਾਗ ਬਾਕਸ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।
(ਉ) ਫਾਰਮੈਟ ਸ਼ੇਪ
(ਅ) ਫਾਰਮੈਟ ਬੈਕਗਰਾਊਂਡ
(ੲ) ਪੈਰਾਗ੍ਰਾਫ
(ਸ) ਫੱਟ ।
ਉੱਤਰ-
(ਅ) ਫਾਰਮੈਟ ਬੈਕਗਰਾਊਂਡ

2. ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ………………….. ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਦਾਖ਼ਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ।
(ਉ) ਇੱਕ
(ਅ) ਦੋ
(ੲ) ਤਿੰਨ
(ਸ) ਚਾਰ ।
ਉੱਤਰ-
(ਅ) ਦੋ

3. ਕਲਿੱਪ ਆਰਟ ਵੀਡੀਓ, ਵੀਡੀਓ ਫਰੌਮ ਵੈਬਸਾਈਟ ਅਤੇ ………………….. ਤਿੰਨ ਤਰੀਕੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵੀਡੀਓ ਦਾਖ਼ਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ।
(ਉ) ਵੀਡੀਓ ਫਰੌਮ ਫਾਈਲ
(ਅ) ਇਮੇਜ ਰਾਹੀਂ
(ੲ) ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ
(ਸ) ਸਾਰੇ ।
ਉੱਤਰ-
(ਉ) ਵੀਡੀਓ ਫਰੌਮ ਫਾਈਲ

4. ਵਰਡ ਡਾਕੂਮੈਂਟ, ਬਿਟ ਮੈਪ, ਵਰਕਸ਼ੀਟ ਨੂੰ ……………………… ਆਪਸ਼ਨ ਨਾਲ ਦਾਖ਼ਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
(ੳ) ਇਨਸਰਟ ਟੈਬ
(ਅ) ਵਿਊ ਟੈਬ
(ੲ) ਹੋਮ ਟੈਬ
(ਸ) ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ੳ) ਇਨਸਰਟ ਟੈਬ

5. ਬੈਕਗਰਾਊਂਡ ਸਟਾਈਲ ਬਟਨ ………………….. ਰੀਬਨ ਤੇ ਉਪਲੱਬਧ ਹੈ ।
(ਉ) ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ
(ਅ) ਡਿਜ਼ਾਈਨ
(ੲ) ਹੋਮ
(ਸ) ਇਨਸਰਟ ।
ਉੱਤਰ-
(ਅ) ਡਿਜ਼ਾਈਨ

2. ਬਹੁਤ ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਬੈਕਗਰਾਊਂਡ ਵਿਚ ਕੀ-ਕੀ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਬੈਕਗਰਾਊਂਡ ਵਿਚ ਰੰਗ, ਟੈਕਸਚਰ, ਪਿਕਚਰ, ਗਰੇਡੀਐਂਟ ਆਦਿ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਕਲਿੱਪ ਔਰਗੇਨਾਇਜ਼ਰ ਕਿਸ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਕਲਿੱਪ ਔਰਗੇਨਾਇਜ਼ਰ ਐਨੀਮੇਟਿਡ ਕਲਿੱਪ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।

3. ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਸਲਾਈਡ ਦੀ ਦਿੱਖ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਸਲਾਈਡ ਦੀ ਦਿੱਖ ਬਦਲਣ ਲਈ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਥੀਮ, ਕਲਰ ਸਕੀਮ, ਬੈਕਗਰਾਉਂਡ ਸਟਾਈਲ ਆਦਿ ਢੰਗਾਂ ਨਾਲ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਕਲਰ ਸਕੀਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਕਲਰ ਸਕੀਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਟੈਕਸਟ, ਲਾਈਨਾਂ, ਟਾਈਟਲ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਆਬਜੈਕਟ ਦਾ ਰੰਗ ਬਦਲਣ ਵਾਸਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਨਾਲ ਸਲਾਈਡ ਦਾ ਅਗਲਾ ਅਤੇ ਪਿਛਲਾ ਰੰਗ ਵੀ ਬਦਲ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਕਲਿੱਪ ਔਰਗੇਨਾਈਜ਼ਰ ਬਾਰੇ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਕਲਿੱਪ ਔਰਗੇਨਾਈਜ਼ਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਐਨੀਮੇਟਿਡ ਕਲਿੱਪਸ, ਵੀਡੀਉਜ਼, ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮੀਡੀਆ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਥੀਮਸ ਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਥੀਮਸ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਤਿਆਰ ਬੈਕਗਰਾਊਂਡ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਟੈਕਸਟ, ਸਟਾਈਲ ਕਲਰ ਆਦਿ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਇਸਨੂੰ ਇਕ ਜਾਂ ਵੱਧ ਸਲਾਈਡਾਂ ਵਾਸਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਪਾਵਰ-ਪੁਆਇੰਟ ਵਿਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਬਜੈਕਟਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਪਾਵਰ-ਪੁਆਇੰਟ ਵਿਚ ਵਰਕਸ਼ੀਟ, ਬਿਟਮੈਪ, ਪਿਕਚਰ, ਕਲਿੱਪ ਆਰਟ ਆਦਿ ਦਾਖ਼ਲ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ।

Punjab State Board PSEB 8th Class Computer Book Solutions Chapter 4 ਮਾਈਕਰੋਸਾਫਟ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ (ਭਾਗ-1) Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 8 Computer Chapter 4 ਮਾਈਕਰੋਸਾਫਟ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ (ਭਾਗ-1)

Computer Guide for Class 8 PSEB ਮਾਈਕਰੋਸਾਫਟ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ (ਭਾਗ-1) Textbook Questions and Answers

ਅਭਿਆਸ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ
1. ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ

1. …………………….. ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਗ੍ਰਾਫਿਕਸ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਹੈ ।
(ਉ) ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ (PowerPoint)
(ਅ) ਵਰਡ (Word)
(ੲ) ਐਕਸਲ (Excel)
(ਸ) ਪੇਂਟ (Paint) ।
ਉੱਤਰ-
(ਉ) ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ (PowerPoint)

2. ……………………… ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇ ਨੂੰ ਰੋਚਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ ।
(ਉ) ਵਰਡ ਪ੍ਰੋਸੈਸਰ (Word Processor)
(ਅ) ਸਲਾਇਡ (Slide)
(ੲ) ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ (Presentation)
(ਸ) ਝਾਂਜੀਸ਼ਨ (Transition) ।
ਉੱਤਰ-
(ੲ) ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ (Presentation)

3. ਇੱਕ …………………….. ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਦਾ ਇੱਕ ਪੇਜ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।
(ਉ) ਸਲਾਇਡ (Slide)
(ਅ) ਡਾਕੂਮੈਂਟ (Document)
(ੲ) ਸ਼ੀਟ (Sheet)
(ਸ) ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ਉ) ਸਲਾਇਡ (Slide).

4. ………………………….. ਸਾਡੀ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਸਲਾਇਡ (Current slide) ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ।
(ੳ) ਆਊਟਲਾਈਨ ਪੇਨ (Outline Pane)
(ਅ) ਕਨਟੈਂਟ ਪੇਨ (Content Pane)
(ੲ) ਰੀਬਨ (Ribbon)
(ਸ) ਸਲਾਇਡ ਪੇਨ (Slide Pane) ।
ਉੱਤਰ-
(ਅ) ਕਨਟੈਂਟ ਪੇਨ (Content Pane)

2. ਬਹੁਤ ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਤੁਸੀਂ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਓਪਨ ਕਰੋਗੇ ।
ਉੱਤਰ-
Start → Programs → Microsoft PowerPoint ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੇਵ (Save) ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ਾਰਟਕੱਟ ਕੀਅ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
Ctrl + S

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਨੂੰ ਬੰਦ (Close) ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ਾਰਟਕੱਟ ਕੀਅ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
Alt + F4

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਪਹਿਲੀ ਸਲਾਇਡ ਤੋਂ “ਸਲਾਇਡ ਸ਼ੋਅ” ਸਟਾਰਟ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ਾਰਟਕੱਟ ਕੀਅ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
F5

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਫਾਈਲ ਦੀ ਐਕਸਟੈਂਸ਼ਨ (Extension) ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-.
ppt, .pptx

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
RUN ਬਾਕਸ ਨਾਲ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਓਪਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹੜੇ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
powerpnt.

3. ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ (PowerPoint) ਕੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਇਕ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਸਾਫ਼ਟਵੇਅਰ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਇਹ ਮਾਈਕਰੋਸਾਫ਼ਟ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਉਤਪਾਦ ਹੈ ਅਤੇ ਐੱਮ. ਐੱਸ. ਆਫ਼ਿਸ ਦਾ ਭਾਗ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ (Presentation) ਉੱਪਰ ਨੋਟ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਕਈ ਸਲਾਈਡਾਂ ਦਾ ਸਮੂਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਕਿਸੇ ਖ਼ਾਸ ਵਿਸ਼ੇ ਤੇ ਬਣੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਵਿਚ ਪਿਕਚਰ, ਟੈਕਸਟ, ਫ਼, ਚਾਰਟ, ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਆਦਿ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ । ਇਹ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਦੀ ਇਕ ਫ਼ਾਈਲ ਵਿਚ ਸੇਵ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਸਲਾਇਡ (Slide) ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਲਾਈਡ ਪਾਵਰ-ਪੁਆਇੰਟ ਦੇ ਇਕ ਪੇਜ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਪੇਜ ਤੇ ਹੋਰ ਆਬਜੈਟ ਦਿਖਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । ਪ੍ਰੈਜਨਟੇਸ਼ਨ ਦਿਖਾਉਣ ਦੇ ਵਕਤ ਇਕ ਸਮੇਂ ਇਕ ਸਲਾਈਡ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਸਾਰੀਆਂ ਸਲਾਈਡਾਂ ਮਿਲ ਕੇ ਇਕ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਵਿੰਡੋ ਦੇ ਮੁੱਖ ਭਾਗਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਵਿੰਡੋ ਵਿਚ ਟਾਈਟਲ ਬਾਰ, ਕਵਿਕ ਐਕਸੈਸ ਟੂਲਬਾਰ, ਫਾਈਲ ਟੈਬ, ਰਿਬਨ, ਸਲਾਈਡ ਪੇਨ, ਸਟੇਟਸ ਬਾਰ ਆਦਿ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਤੁਸੀਂ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਵਿੱਚ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪਲੇਅ (Play) ਕਰੋਗੇ ?
ਉੱਤਰ-
ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੈਜਨਟੇਸ਼ਨ ਪਲੇਅ ਕਰਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰੈਜਨਟੇਸ਼ਨ ਸ਼ੋਅ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ | ਪਾਵਰ ਪੁਆਇੰਟ ਵਿਚ ਪ੍ਰੈਜਨਟੇਸ਼ਨ ਸ਼ੋਅ F5 ਕੀਅ ਦਬਾ ਕੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਵਿੱਚ ਸਲਾਇਡ ਪੇਨ (Slide Pane) ਅਤੇ ਨੋਟਸ ਪੇਨ (Notes Pane) ਸੰਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿਓ ।
ਉੱਤਰ-

1. ਸਲਾਈਡ ਪੈਨ – ਸਲਾਈਡ ਪੈਨ ਉਹ ਏਰੀਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਸਲਾਈਡਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਬਦਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
2. ਨੋਟਸ ਪੇਨ-ਇਹ ਸਟੇਟਸ ਬਾਰ ਦੇ ਉੱਪਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੋਟਿਸ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।

4. ਵੱਡੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਵਿੰਡੋ ਦੇ ਕੋਈ 3 ਮੁੱਖ ਭਾਗਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਪਾਵਰ-ਪੁਆਇੰਟ ਵਿੰਡੋ ਦੇ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਭਾਗ ਹਨ-

1. ਫਾਈਲ ਮੀਨੂੰ – ਇਹ ਮੀਨੂੰ ਹੋਮ ਟੈਬ ਦੇ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਵਿਚ ਕਾਫ਼ੀ ਕਮਾਂਡਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ।
2. ਕਲਿੱਕ ਐਸੱਸ ਟੂਲਬਾਰ – ਇਹ ਫਾਈਲ ਮੀਨੂੰ ਦੇ ਉੱਪਰਲੇ ਪਾਸੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਵਿਚ ਤਿੰਨ ਬਟਨ ਸੇਵ, ਅਨਡੂ, ਰਿਡੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਨੂੰ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ।
3. ਮੀਨੂੰ ਬਾਰ ਟੈਬ – ਇਸ ਵਿਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਟੈਬ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਅੱਗੇ ਰਿਬਨ ਦਿਖਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।
4. ਰਿਬਨ-ਰਿਬਨ ਪਾਵਰ – ਪੁਆਇੰਟ ਵਿੰਡੋ ਵਿਚ ਟੈਬਜ ਨਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਟੂਲਜ਼ ਅਤੇ ਕਮਾਂਡਾਂ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ | ਪਾਵਰ-ਪੁਆਇੰਟ ਵਿਚ ਹੋਮ, ਇਨਸਰਟ, ਡੀਜ਼ਾਈਨ, ਟੁਜ਼ੀਸ਼ਨ, ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ, ਸਲਾਈਡ ਸ਼ੋਅ, ਰੀਵੀਊ ਅਤੇ ਵਿਊ ਰਿਬਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।

ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਵਿਚ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਰਿਬਨ ਹਨ-
(a) ਹੋਮ – ਇਸ ਵਿਚ ਫੌਂਟ, ਪੈਰਾਗ੍ਰਾਫ਼, ਡਰਾਇੰਗ ਅਤੇ ਐਂਡਿਟ ਆਪਸ਼ਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।
(b) ਇਨਸਰਟ – ਇਸ ਵਿਚ ਇਨਸਰਟ ਟੇਬਲ, ਟੈਕਸਟ ਬਾਕਸ, ਕਲਿੱਪ ਆਰਟ, ਸਮਾਰਟ ਆਰਟ, ਸ਼ਿਮਬਲ, ਵੀਡੀਉ, ਚਾਰਟ, ਫੋਟੋ ਐਲਬਮ ਆਦਿ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਤੁਸੀਂ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਵਿੱਚ ਫੋਟੋ ਐਲਬਮ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਕਿਵੇਂ ਤਿਆਰ ਕਰੋਗੇ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਵਿਚ ਫੋਟੋ ਐਲਬਮ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ-

• Insert ਟੈਬ ਉੱਪਰ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।
• Images ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ Photo Album ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਪਰ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਅਤੇ ਫਿਰ New Photo Album ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।
• Photo Album ਡਾਇਲਾਗ ਬਾਕਸ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ ।
• File/Disk… ਬਟਨ ਉੱਪਰ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ | Insert New Pictures ਡਾਇਲਾਗ ਬਾਕਸ ਨਜ਼ਰ ਆਵੇਗਾ । ਜ਼ਰੂਰਤ ਅਨੁਸਾਰ ਇਮੇਜ਼ ਫਾਈਲਾਂ ਸਿਲੈਕਟ ਕਰੋ । ਤਸਵੀਰਾਂ ਸਿਲੈਕਟ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ Insert ਬਟਨ ਉੱਪਰ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਵਾਪਿਸ Photo Album ਡਾਇਲਾਗ ਬਾਕਸ ਉੱਪਰ ਆ ਜਾਓ ।
• Photo Album ਡਾਇਲਾਗ ਬਾਕਸ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੀ ਰੋਟੇਸ਼ਨ ਸੰਬੰਧੀ, ਬਾਈਟਨੈਸ ਅਤੇ ਕੰਟਰਾਸਟ ਸੰਬੰਧੀ, ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੇ ਲੇਅਆਊਟ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਸੰਬੰਧੀ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪੁਨਰ-ਵਿਵਸਥਿਤ ਜਾਂ ਹਟਾਉਣ ਸੰਬੰਧੀ ਕਈ ਆਪਸ਼ਨਾਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਹਨਾਂ ਸੈਟਿੰਗਜ਼ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਅਨੁਸਾਰ ਬਦਲਾਵ ਕਰੋ ਅਤੇ ਫਿਰ Create ਬਟਨ ਉੱਪਰ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੂੰ ਫੋਟੋ ਐਲਬਮ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਕਰੋ ।
• ਹੁਣ ਫੋਟੋ-ਐਲਬਮ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਵੱਖਰੀ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟਾਈਟਲ ਪੇਜ ਅਤੇ ਹਰੇਕ ਤਸਵੀਰ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਸਲਾਇਡ ਆਪਣੇ ਆਪ ਬਣ ਜਾਵੇਗੀ ।

PSEB 8th Class Computer Guide ਮਾਈਕਰੋਸਾਫਟ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ (ਭਾਗ-1) Important Questions and Answers

1. ਖਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ

1. …………………………. ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹੈ ।
(ਉ) ਪਾਵਰ-ਪੁਆਇੰਟ
(ਅ) ਐਕਸਲ
(ੲ) ਵਰਡ
(ਸ) ਪੇਂਟ ।
ਉੱਤਰ-
(ਉ) ਪਾਵਰ-ਪੁਆਇੰਟ

2. ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਦੇ ………………….. ਵਿਊ ਹਨ ।
(ਉ) 3
(ਅ) 4
(ੲ) 5
(ਸ) 6.
ਉੱਤਰ-
(ੲ) 5

3. ਸਲਾਈਡ ……………………….. ਵਿਊ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਸਲਾਈਡ ਵਿਚਲੀ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਕਾਂਟ-ਛਾਂਟ ਨਹੀਂ ਕਰ
ਸਕਦੇ ।
(ਉ) ਸਲਾਈਡ ਸ਼ੋਅ
(ਅ) ਨੌਰਮਲ
(ੲ) ਸਲਾਈਡ ਸੌਰਟਰ
(ਸ) ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ੲ) ਸਲਾਈਡ ਸੌਰਟਰ

4. ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ………………………… ਤਰੀਕਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ।
(ਉ) 5
(ਅ) 6
(ੲ) 7
(ਸ) 8.
ਉੱਤਰ-
(ਅ) 6

5. ਸਮਾਰਟ ਆਰਟ ਦੀਆਂ ……………………. ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ।
(ਉ) 5
(ਅ) 6
(ੲ) 7
(ਸ) 8.
ਉੱਤਰ-
(ਸ) 8.

2. ਸਹੀ ਜਾਂ ਗਲਤ ਲਿਖੋ

1. Ctrl + M ਕੀਅ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਵਿਚ ਨਵੀਆਂ ਸਲਾਈਡਾਂ ਦਾਖਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
ਸਹੀ

2. ਵਰਡ ਆਰਟ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਬਣੇ ਹੋਏ ਰੰਗ, ਫੁੱਟ ਅਤੇ ਇਫੈਕਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।
ਉੱਤਰ-
ਸਹੀ

3. ਸਲਾਈਡ ਟੈਬ/ਪੇਜ ਵਿਚ ਸਲਾਈਡ ਦਾ ਛੋਟਾ ਵਿਊ ਥੌਮਸਨੇਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
ਸਹੀ

4. ਪੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੇਵ ਕਰਨ ਲਈ Ctrl+S ਦਬਾਓ ।
ਉੱਤਰ-
ਸਹੀ

5. ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਕਈ ਸਲਾਈਡਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਬਣਦੀ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
ਸਹੀ

3. ਬਹੁਤ ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਕਿੰਨੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਤਿੰਨ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ-

1. ਸਟਾਰਟ ਬਟਨ ਦੁਆਰਾ
2. ਸਰਚ ਬਾਕਸ ਦੁਆਰਾ ,
3. ਡੈਸਕਟਾਪ ਦੇ ਸ਼ਾਰਟਕਟ ਦੁਆਰਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਨਵੀਂ ਸਲਾਈਡ ਕਿਸ ਦੀਆਂ ਨਾਲ ਐਂਟਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਕੀਅ ਬੋਰਡ ਤੋਂ Ctrl+ M ਕੀਅ ਦਬਾ ਕੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਪ੍ਰੈਜਨਟੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੇਵ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ਾਰਟਕਟ ਕੀਅ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
Ctrl + S.

4. ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਕੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਇਕ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਸਾਫ਼ਟਵੇਅਰ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਇਹ ਮਾਈਕਰੋ ਸਾਫ਼ਟ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਉਤਪਾਦ ਹੈ ਅਤੇ ਐੱਮ. ਐੱਸ. ਆਫ਼ਿਸ ਦਾ ਭਾਗ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ’ਤੇ ਨੋਟ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਕਈ ਸਲਾਈਡਾਂ ਦਾ ਸਮੂਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਕਿਸੇ ਖ਼ਾਸ ਵਿਸ਼ੇ ਤੇ ਬਣੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਵਿਚ ਪਿਕਚਰ, ਟੈਕਸਟ, ਫ਼, ਚਾਰਟ, ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਆਦਿ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ । ਇਹ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਦੀ ਇਕ ਫ਼ਾਈਲ ਵਿਚ ਸੇਵ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੇ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੇ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਤਰੀਕੇ ਹਨ-

1. ਬਲੈਂਕ ਪ੍ਰੈਜ਼ਨਟੇਸ਼ਨ
2. ਰੀਸੈਟ ਟੈਮਪਲੇਟ
3. ਸੈਂਪਲ ਟੈਮਪਲੇਟ
4. ਥੀਮਸ
5. ਮਾਈ ਟੈਪਲੇਟ
6. ਨਿਊ ਫਰੋਮ ਐਡਜਿਸਟਿੰਗ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਕੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਅਨੀਮੇਸ਼ਨ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਇਫੈਕਟਸ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਸਤੂ ਤੇ ਲਗਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ । ਇਹ ਉਸ ਵਸਤੂ ਨੂੰ ਗਤੀਮਾਨ ਕਰਕੇ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਸਲਾਈਡ ’ਤੇ ਨੋਟ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ
-ਸਲਾਈਡ ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ ਦੇ ਇਕ ਪੇਜ਼ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ |ਇਸ ਪੇਜ਼ ਤੇ ਹੋਰ ਆਬਜੈਟ ਦਿਖਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । ਪ੍ਰੈਜਨਟੇਸ਼ਨ ਦਿਖਾਉਣ ਦੇ ਵਕਤ ਇਕ ਸਮੇਂ ਇਕ ਸਲਾਈਡ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਸਾਰੀਆਂ ਸਲਾਈਡਾਂ ਮਿਲ ਕੇ ਇਕ ਪ੍ਰੈਜੇਨਟੇਸ਼ਨ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ।

Punjab State Board PSEB 8th Class Computer Book Solutions Chapter 3 ਸੂਚਨਾ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਨਾਲ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 8 Computer Chapter 3 ਸੂਚਨਾ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਨਾਲ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ

Computer Guide for Class 8 PSEB ਸੂਚਨਾ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਨਾਲ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ Textbook Questions and Answers

ਅਭਿਆਸ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ
1. ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ ਦਾ

1. ………………………… ਤੋਂ ਭਾਵ ਹੈ ਸਾਡਾ ਕੰਪਿਊਟਰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੋਂ ਡਾਟਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ।
(ਉ) ਅਪਲੋਡਿੰਗ (Uploading)
(ਅ) ਡਾਊਨਲੋਡਿੰਗ (Downloading)
(ੲ) ਸਰਵਿੰਗ (Surfing)
(ਸ) ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ਅ) ਡਾਊਨਲੋਡਿੰਗ (Downloading)

2. ਵੈੱਬ ਸਾਈਟਾਂ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਸਮੇਂ ਉਸ ਵੈਬਸਾਈਟ ਦਾ ਜੋ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੈਬ ਪੇਜ ਖੁੱਲਦਾ ਹੈ, ਉਸਨੂੰ …………………….. ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
(ਉ) ਹੋਮ ਪੇਜ (Home Page)
(ਅ) ਵੈਬ ਪੇਜ (Web Page)
(ੲ) ਮੇਨ ਪੇਜ (Main Page)
(ਸ) ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ਉ) ਹੋਮ ਪੇਜ (Home Page)

3. ………………………. ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਣਾ ।
(ੳ) ਆਫਲਾਈਨ (Offline)
(ਅ) ਆਨਲਾਈਨ (Online)
(ੲ) ਇਨਲਾਈਨ (Inline)
(ਸ) ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ਅ) ਆਨਲਾਈਨ (Online)

4. ………………………. ਤੋਂ ਭਾਵ ਹੈ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਉੱਤੇ ਆਪਣੇ ਮਨਪਸੰਦ ਵਿਸ਼ੇ ਨੂੰ ਲੱਭਦੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਵੈਬ ਪੇਜ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵੈਬ ਪੇਜ ਤੇ ਜਾਂ ਇੱਕ ਵੈਬ ਸਾਈਟ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਵੈਬ ਸਾਈਟ ਤੇ ਜਾਣਾ ।
(ਉ) ਵੈਬ ਸਰਚਿੰਗ (Web Searching)
(ਅ) ਡਾਊਨਲੋਡਿੰਗ (Downloading)
(ੲ) ਵੈਬ ਸਰਵਿੰਗ (Web Surfing)
(ਸ) ਉਪਰੋਕਤ ਸਾਰੇ ।
ਉੱਤਰ-
(ਉ) ਵੈਬ ਸਰਚਿੰਗ (Web Searching)

5. ……………………….. ਇਲੈੱਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਕਾਮਰਸ (Commerce) ਜਾਂ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਯੂਜ਼ਰ ਨੂੰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੇ ਵੈਬ ਬਾਊਜ਼ਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜਾਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ।
(ਉ) ਨੈੱਟ ਬੈਂਕਿੰਗ (Net Banking)
(ਅ) ਈ-ਮੇਲ (E-Mail)
(ੲ) ਆਨਲਾਈਨ ਸ਼ਾਪਿੰਗ (Online Shopping)
(ਸ) ਮੋਬਾਈਲ (Mobile) ।
ਉੱਤਰ-
(ੲ) ਆਨਲਾਈਨ ਸ਼ਾਪਿੰਗ (Online Shopping)

2. ਸਹੀ ਜਾਂ ਗਲਤ ਲਿਖੋ

1. ਕਿਸੇ ਵੀ ਬੋਰਡ ਜਾਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਰਿਜ਼ਲਟ ਆਨਲਾਈਨ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
ਸਹੀ

2. ਆਫਲਾਈਨ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ, ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਣਾ ।
ਉੱਤਰ-
ਗਲਤ

3. ਵੈਬਸਾਈਟ ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਹੀ ਵੈਬ ਪੇਜ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
ਗਲਤ

4. ਵੈਬ ਸਰਚ ਵੈਬ ਪੇਜਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
ਸਹੀ

5. ਹਰ ਵੈੱਬ ਸਾਈਟ ਦਾ ਆਪਣਾ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਵੈਬ ਐਡਰੈਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
ਸਹੀ

3. ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਇਨਫੋਰਮੇਸ਼ਨ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ (ਸੂਚਨਾ ਤਕਨੀਕ) ਕੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਇਨਫੋਰਮੇਸ਼ਨ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੀ ਮੱਦਦ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਇਕ ਕੰਪਿਊਟਰ ਤੋਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਡਾਟਾ ਦੂਸਰੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਉੱਤੇ ਭੇਜ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਵੈਬਸਾਈਟ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਇੱਕ ਜਾਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵੈਬ ਪੇਜਾਂ ਦੇ ਇਕੱਠ ਨੂੰ ਵੈੱਬ ਸਾਈਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੀ ਡੋਮੇਨ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਸਰਚਿੰਗ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਰਚ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕੁੱਝ ਲੱਭਣਾ । ਵੈਬ ਸਰਚ ਵੈੱਬ ਪੇਜਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਰਿਆ ਹੈ । ਉਹ ਸਿਸਟਮ ਜੋ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਵੈੱਬ ਪੇਜਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਜਗ੍ਹਾ ਤੇ ਇਕੱਠਾ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਉਸ ਨੂੰ ਵੈੱਬ ਸਰਚ ਇੰਜਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । Google, Yahoo ਅਤੇ Bing ਨੂੰ ਸਰਚਿੰਗ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਆਨਲਾਈਨ ਅਤੇ ਆਫ਼ਲਾਈਨ ਬਾਰੇ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਆਫ਼ ਲਾਈਨ – ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨਾਲ ਨਾ ਜੁੜੇ ਹੋਣ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਨੂੰ ਆਫ਼ਲਾਈਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ।
ਆਨਲਾਈਨ – ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਣ ਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ।

4. ਵੱਡੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਇਨਫਰਮੇਸ਼ਨ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਇਨਫਰਮੇਸ਼ਨ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਹੈ-

1. ਬਿੱਲ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿੱਲ ਭੁਗਤਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਿੰਟ ਲੈਣ ਲਈ ।
2. ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਾਉਣ ਅਤੇ ਵਧੀਆ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
3. ਈ-ਮੇਲ ਅਤੇ ਚੈਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
4. ਸਿੱਖਿਆ ਸੰਬੰਧੀ ਅਤੇ ਗਿਆਨ, ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
5. ਆਡੀਓ, ਵੀਡੀਓ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇਖਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਆਨਲਾਈਨ ਰਿਜ਼ਲਟ ਦੇਖਣ ਦੇ ਸਟੈਪ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਆਨਲਾਈਨ ਰਿਜ਼ਲਟ ਦੇਖਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ-

1. ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੈੱਬ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਖੋਲ੍ਹੇ ।
2. ਐਡਰੈਸ ਬਾਰ ਵਿਚ ਵੈੱਬ ਸਾਈਟ ਦਾ ਅਡਰੈਸ ਟਾਈਪ ਕਰੋ ਅਤੇ ਐਂਟਰ ਕੀਅ ਦਬਾਉ । (ਵੈੱਬ ਸਾਈਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਜਾਵੇਗੀ।
3. Result ਆਪਸ਼ਨ ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।
4. Matriculation Examination Result ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।
5. Year of Examination ਚੁਣੋ ।
6. ਆਪਣਾ ਰੋਲ ਨੰਬਰ ਜਾਂ ਨਾਮ ਦਰਜ ਕਰੋ ।
7. Find Result ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।
8. ਤੁਹਾਡਾ ਰਿਜ਼ਲਟ ਸਕਰੀਨ ‘ਤੇ ਆ ਜਾਵੇਗਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਮੋਬਾਈਲ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਉੱਪਰ ਨੋਟ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਮੋਬਾਈਲ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾਉਹ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਜਿਸਨੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਚਾਰ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ । ਮੋਬਾਈਲ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੇ ਕੁੱਝ ਪ੍ਰਯੋਗ ਖੇਤਰ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਹਨ :-

1. ਸਿੱਖਿਆ
2. ਨਿਰੀਖਣ ਅਤੇ ਪੋਲਿੰਗ
3. ਬੈਂਕਿੰਗ
4. ਡਾਟਾ ਅਨੈਨਿਸਿਸ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਆਨਲਾਈਨ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਸੰਬੰਧੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਵਪਾਰ ਦਾ ਇਕ ਤਰੀਕਾ ਜੋ ਕਿ ਉਪਭੋਗਤਾ ਨੂੰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜਾਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਵਸਤਾਂ ਨੂੰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੇ ਉਪਲੱਬਧ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ । ਖਰੀਦਦਾਰ ਉਸ ਦਾ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੇ ਆਡਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਵਸਤਾਂ ਖਰੀਦਦਾਰ ਦੇ ਘਰ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ । ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਦਾ ਬਿਲ Net Banking ਜਾਂ Credit Card ਰਾਹੀਂ ਅਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਆਨਲਾਈਨ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਵਿਚ ਸਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦੁਕਾਨ ਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਨੈਟ ਬੈਂਕਿੰਗ ਕੀ ਹੈ ? ਵਿਆਖਿਆ ਕਰੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਬੈਂਕ ਦੀ ਉਹ ਸਹੂਲਤ ਜਿਸ ਦੀ ਮੱਦਦ ਨਾਲ ਗਾਹਕ ਆਪਣੇ ਅਕਾਊਂਟ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੈਸਾ ਝਾਂਸਫ਼ਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਨੈੱਟ ਬੈਂਕਿੰਗ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਬੈਂਕ ਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹੀ ਨੈਟ ਬੈਂਕਿੰਗ ਹੈ । ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਅਸੀਂ ਕਈ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ-

ਐਕਟੀਵਿਟੀ
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕਿਹੜੇ ਕੰਮ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਆਨਲਾਈਨ ਜਾਂ ਆਫਲਾਈਨ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ?

1. Presentation ਬਣਾਉਣਾ – ਆਨਲਾਈਨ ਅਤੇ ਆਫਲਾਈਨ ਦੋਨੋਂ ਤਰ੍ਹਾਂ
2. ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਕਰਨਾ – ਆਨਲਾਈਨ
3. Document ਬਣਾਉਣਾ – ਆਨਲਾਈਨ ਅਤੇ ਆਫਲਾਈਨ ਦੋਨੋਂ ਤਰ੍ਹਾਂ
4. ਬਿਲ ਭਰਨਾ – ਆਨਲਾਈਨ
5. Balance Sheet ਬਣਾਉਣਾ – ਆਨਲਾਈਨ ਅਤੇ ਆਫਲਾਈਨ ਦੋਨੋਂ ਤਰ੍ਹਾਂ
6. Videos ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨਾ – ਆਨਲਾਈਨ
7. Exam ਦਾ Results ਦੇਖਣਾ – ਆਨਲਾਈਨ

PSEB 8th Class Computer Guide ਸੂਚਨਾ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਨਾਲ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ Important Questions and Answers

1. ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ

1. ਵੈੱਬ ਸਾਈਟ ਦੇ ਅਡਰੈਸ ਨੂੰ …………………….. | ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
(ਉ) ਪੇਜ
(ਅ) URL
(ੲ) LOC
(ਸ) www.
ਉੱਤਰ-
(ਅ) URL

2. ਅਸੀਂ ਵੈੱਬ ਸਰਚ ਇੰਜਨ ਜਿਵੇਂ …………………… ਜਾਂ ……………………… ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਵੈਬ ਪੇਜ ਲੱਭਣ ਲਈ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
(ੳ) Google
(ਅ) Facebook
(ੲ) Bing
(ਸ) Twitter.
ਉੱਤਰ-
(ੳ) Google, (ੲ) Bing

3. URL ਤੋਂ ਭਾਵ ………………………………. ।
(ਉ) Universal Resource Locator
(ਅ) Uniform Resource
(ੲ) Locator
(ਸ) Unitech Resource Locator.
ਉੱਤਰ-
(ਅ) Uniform Resource, (ੲ) Locator

4. ਮੋਬਾਈਲ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੇ ਸੰਚਾਰ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ………………….. ਦਿੱਤਾ ਹੈ ।
(ੳ) ਸ਼ੁਰੂ
(ਅ) ਖ਼ਤਮ
(ੲ) ਬਦਲ ।
ਉੱਤਰ-
(ੲ) ਬਦਲ ।

2. ਸਹੀ ਜਾਂ ਗਲਤ ਲਿਖੋ

1. ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਕੰਪਿਊਟਰ ਹਾਰਡਵੇਅਰ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
ਗਲਤ

2. ਸਿਰਫ਼ Google ਨੂੰ ਸਰਚਿੰਗ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
ਗਲਤ

3. ਡਾਊਨਲੋਡ ਆਫ਼ਲਾਈਨ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
ਗਲਤ

4. ਨੈੱਟ ਬੈਂਕਿੰਗ ਨਾਲ ਪੈਸੇ ਟਰਾਂਸਫਰ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ।
ਉੱਤਰ-
ਸਹੀ

5. ਵੈੱਬ ਸਰਚ ਦਾ ਅਰਥ ਵੈੱਬ ਪੇਜਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ।
ਉੱਤਰ-
ਸਹੀ

3. ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਸਰਚ ਇੰਜਨਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
Google, Bing ਅਤੇ Yahoo.

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਆਨਲਾਈਨ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਕਿਹੜੀ ਸਾਈਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਇਲੈਂਕਨਿਕ ਕਾਮਰਸ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਆਫ਼ਲਾਈਨ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾ ਜੁੜੇ ਹੋਣਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਮੋਬਾਈਲ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਯੋਗ ਖੇਤਰ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-

1. ਸਿੱਖਿਆ
2. ਨਿਰੀਖਣ ਅਤੇ ਪੋਲਿੰਗ
3. ਬੈਂਕਿੰਗ
4. ਡਾਟਾ ਐਨਾਲਾਇਸਿਜ਼ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਘਰਾਂ ਵਿਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦਾ ਕੀ ਪ੍ਰਯੋਗ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-

1. ਵੀਡੀਉ ਅਤੇ ਆਡੀਉ ਲਈ
2. ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੇ ਲਈ
3. ਸੰਚਾਰ ਦੇ ਲਈ
4. ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਡਾਊਨਲੋਡਿੰਗ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਡਾਊਨਲੋਡਿੰਗ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ, ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸਰਵਰ ਤੋਂ ਕੋਈ ਫ਼ਾਈਲ ਆਪਣੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਤੇ ਸੇਵ ਕਰਨਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਨੈੱਟ ਬੈਂਕਿੰਗ ਕੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਨੈੱਟ ਬੈਂਕਿੰਗ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਆਨਲਾਈਨ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਆਨਲਾਈਨ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰਨੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਇਨਫਰਮੇਸ਼ਨ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਕੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਇਨਫਰਮੇਸ਼ਨ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ, ਭੇਜਣਾ ਆਦਿ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
ਵੈਬ ਸਾਈਟ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਵੈਬ ਪੇਜਾਂ ਦੇ ਇਕੱਠ ਨੂੰ ਵੈੱਬ ਸਾਈਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11.
ਮੋਬਾਈਲ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਮੋਬਾਈਲ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਤੋਂ ਭਾਵ ਹੈ ਉਹ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਜਿਸਨੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਦੂਰ ਦੁਰਾਡੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਚਾਰ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 12.
ਆਨਲਾਈਨ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਦਾ ਕੀ ਲਾਭ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਆਨਲਾਈਨ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਦੁਆਰਾ ਉਪਭੋਗਤਾ ਘਰ ਬੈਠਾ ਹੀ ਸਾਰੀ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 13.
ਨੈਟ ਬੈਂਕਿੰਗ ਕੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਬੈਂਕਿੰਗ ਦਾ ਉਹ ਸਿਸਟਮ ਜਿਸ ਵਿਚ ਗਾਹਕ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਅਕਾਊਂਟ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੈਸਾ ਝਾਂਸਫ਼ਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 14.
ਡਾਊਨਲੋਡਿੰਗ ਤੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਸਮਝਦੇ ਹੋ ?
ਉੱਤਰ-
ਡਾਊਨਲੋਡਿੰਗ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡਾ ਕੰਪਿਊਟਰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੇ ਜਰੀਏ ਡਾਟਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 15.
ਵੈੱਬ ਸਰਡਿੰਗ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਇੱਕ ਵੈੱਬ ਸਾਈਟ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਵੈੱਬ ਸਾਈਟ ਤੇ ਜਾਣਾ ।

Punjab State Board PSEB 8th Class Computer Book Solutions Chapter 2 ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਫੰਡਾਮੈਂਟਲਸ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 8 Computer Chapter 2 ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਫੰਡਾਮੈਂਟਲਸ

Computer Guide for Class 8 PSEB ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਫੰਡਾਮੈਂਟਲਸ Textbook Questions and Answers

ਅਭਿਆਸ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ
1. ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ

1. ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਨੈੱਟਵਰਕ ਆਫ਼ ਕੰਪਿਊਟਰ ਨੂੰ …………………….. ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
(ਉ) ਅਪਰਾਨੈਂਟ (APRANET)
(ਅ) ਇੰਟਰਨੈੱਟ (INTERNET)
(ੲ) ਇੰਟਰਾਸੈੱਟ (INTERANET)
(ਸ) ਈਥਰਨੈੱਟ (ETHERNET) ।
ਉੱਤਰ-
(ਅ) ਇੰਟਰਨੈੱਟ (INTERNET)

2. www ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ……………………. .
(ਉ) ਵਰਲਡ ਵਾਈਡ ਵੈੱਬ (World Wide Web)
(ਅ) ਵਾਈਡ ਵੈੱਬ ਵਰਲਡ (Wide Web World)
(ੲ) ਵਾਈਡ ਵਰਲਡ ਵੈੱਬ (Wide World Web)
(ਸ) ਵੈੱਬ ਵਰਲਡ ਵਾਈਡ (Web World Wide) ।
ਉੱਤਰ-
(ਉ) ਵਰਲਡ ਵਾਈਡ ਵੈੱਬ (World Wide Web)

3. ……………………. ਦੁਆਰਾ ਆਨਲਾਈਨ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
(ਉ) ਈ-ਕਾਮਰਸ (E-Commerce)
(ਅ) ਚੈਟਿੰਗ (Chatting)
(ੲ) ਵਰਲਡ ਵਾਈਡ ਵੈੱਬ (WWW).
(ਸ) ਕੋਈ ਨਹੀਂ (None of These) ।
ਉੱਤਰ-
(ਅ) ਚੈਟਿੰਗ (Chatting)

4. ……………………… ਮੇਲ ਭੇਜਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ।
(ਉ) ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਮ (Telegram)
(ਅ) ਲੈਟਰਜ਼ (Letters)
(ੲ) ਆਈ.ਐੱਸ.ਪੀ. (I.S.P.)
(ਸ) ਈ-ਮੇਲ (E-Mail) ।
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਈ-ਮੇਲ (E-Mail) ।

5. …………………… ਇੱਕ ਯੰਤਰ ਹੈ ਜੋ ਕੰਪਿਊਟਰ ਨੂੰ ਟੈਲੀਫੋਨ ਨਾਲ ਜੋੜਦਾ ਹੈ ।
(ਉ) ਮੋਡਮ (Modem)
(ਅ) ਟੈਲੀਫੋਨ ਤਾਰ (Telephone Wire)
(ੲ) ਮਾਊਸ (Mouse)
(ਸ) ਮੋਬਾਈਲ (Mobile) ।
ਉੱਤਰ-
(ਉ) ਮੋਡਮ (Modem)

2. ਪੂਰੇ ਰੂਪ ਲਿਖੋ

I. WWW,
II. Email,
III. MODEM,
IV. ARPANET,
V. ISDN,
VI. DSL
ਉੱਤਰ-
I. WWW – World Wide Web
II. Email – Electronic Mail
III. MODEM – Modulator Demodulator
IV. ARPANET – Advanced Research Project Agency Network
V. ISDN – Integrated Services Digital Network
VI. DSL – Digital Subscriber Line.

3. ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਕੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਉਹ ਨੈੱਟਵਰਕ ਹੈ ਜੋ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵੱਖਵੱਖ ਕੰਪਿਊਟਰ ਨੈੱਟਵਰਕਸ ਦੇ ਮੇਲ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸਰਵਿਸ ਪ੍ਰੋਵਾਈਡਰ ਦੀਆਂ ਕੁੱਝ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
BSNL, Airtel, Vodafone, Idea ਆਦਿ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸਰਵਿਸ ਪ੍ਰਵਾਈਡਰ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਈ-ਕਾਮਰਸ ਤੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਸਮਝਦੇ ਹੋ ?
ਉੱਤਰ-
ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਮੱਦਦ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਨੂੰ ਈ-ਕਾਮਰਸ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਵਿਚ ਵਸਤਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦ ਫਰੋਖਤ, ਆਨਲਾਈਨ ਭੁਗਤਾਨ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਵੈੱਬ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਿੰਗ ਕੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੇ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵੈੱਬ ਬਾਊਜ਼ਿੰਗ ਕਹਾਉਂਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਸੂਚਨਾ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਲੱਭ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਲੱਭ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।

4. ਵੱਡੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਮੋਡਮ (MODEM) ਕੀ ਹੈ ? ਇਸ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਅਤੇ ਰਫਤਾਰ ਸੰਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿਓ ।
ਉੱਤਰ-
ਮੋਡਮ ਇਕ ਉਹ ਯੰਤਰ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਡੀਜ਼ੀਟਲ ਸਿਗਨਲਾਂ ਨੂੰ ਐਨਾਲਾਗ ਵਿਚ ਬਦਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਐਨਾਲਾਗ ਸਿਗਨਲਾਂ ਨੂੰ ਡੀਜ਼ੀਟਲ ਵਿਚ ਬਦਲਦਾ ਹੈ । ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਚਲਾਉਣ ਵਾਸਤੇ ਇਸਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ।

ਮੋਡਮ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ-

1. ਅੰਦਰੂਨੀ ਮੋਡਮ
2. ਬਾਹਰੀ ਮੋਡਮ ।

ਮੋਡਮ ਦੀ ਸਪੀਡ – ਮੋਡਮ ਦੀ ਸਪੀਡ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਹੌਲੀ ਮੋਡਮ ਡਾਟਾ ਟਰਾਂਸਫਰ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਸਪੀਡ ਵਾਲੇ ਮੋਡਮ ਡਾਟਾ ਜਲਦੀ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਾ ਵਰਨਣ ਕਰੋ ।
ਉੱਤਰ-

• ਖ਼ਬਰਾਂ ਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੈਣੀ – ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੋਂ ਅਸੀਂ ਆਨਲਾਈਨ ਅਖਬਾਰਾਂ ਤੋਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹਾਂ । ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
• ਕਲਾ ਅਤੇ ਮਨੋਰੰਜਨ – ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੇ ਅਸੀਂ ਗੇਮਜ਼, ਗਾਣੇ, ਫਿਲਮਾਂ, ਚੁਟਕਲੇ, ਕਹਾਣੀਆਂ ਆਦਿ ਦੇਖ ਕੇ ਆਪਣਾ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
• ਖਰੀਦਦਾਰੀ – ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਰਾਹੀਂ ਕੱਪੜੇ, ਕਿਤਾਬਾਂ, ਗਿਫ਼ਟ ਆਦਿ ਦੀ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ।
• ਚਿੱਠੀਆਂ ਭੇਜਣਾ – ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਰਾਹੀਂ ਅਸੀਂ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਈ-ਮੇਲ ਭੇਜ ਸਕਦੇ ਹਾਂ । ਈ-ਮੇਲ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਤਸਵੀਰਾਂ, ਫਿਲਮਾਂ ਆਵਾਜ਼ ਆਦਿ ਵੀ ਭੇਜ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
• ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤੀ – ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਰਾਹੀਂ ਅਸੀਂ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਬਾਰੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
• ਸੈਰ ਸਪਾਟਾ – ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਸੈਰ ਸਪਾਟੇ ਸੰਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ, ਰੇਲ ਟਿਕਟ, ਹਵਾਈ ਟਿਕਟ ਅਤੇ ਹੋਟਲਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ।
• ਚੈਟਿੰਗ – ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਰਾਹੀਂ ਅਸੀਂ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਟੈਕਸਟ, ਆਡੀਉ ਜਾਂ ਵੀਡੀਉ ਚੈਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
• ਬੈਂਕਿੰਗ – ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਰਾਹੀਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਵੀ ਬੈਂਕਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
• ਵੀਡਿਉ ਕਾਨਫਰੈਂਸਿੰਗ – ਵੀਡਿਉ ਕਾਨਫਰੈਂਸਿੰਗ ਵਿਚ ਦੋ ਜਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਅਕਤੀ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਆਪਸ ਵਿਚ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਵਾਸਤੇ ਕੈਮਰੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਈ-ਮੇਲ ਕੀ ਹੈ ? ਈ-ਮੇਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਲਾਭ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਇਸ ਨੂੰ ਈ-ਮੇਲ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਅਸੀਂ ਈ-ਮੇਲ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜ ਸਕਦੇ ਹਾਂ । ਈ-ਮੇਲ ਰਾਹੀਂ ਟੈਕਸਟ, ਅਵਾਜ਼ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਫ਼ਾਈਲ ਵੀ ਭੇਜੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ।

ਇਹ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਵਿਧਾ ਹੈ | ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਈ-ਮੇਲ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਨੰਬਰ ਇੱਕ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੈ । ਈ-ਮੇਲ ਦੁਆਰਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਈ-ਮੇਲ ਸੰਚਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਾਧਨ
ਹੈ ।

ਈ-ਮੇਲ ਦੇ ਲਾਭ – ਈ-ਮੇਲ ਦੇ ਬਹੁਤ ਲਾਭ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਹੇਠਾਂ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ :-

• ਖ਼ਰਚ (Cost) – ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਲੈਣ ਲਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਰਕਮ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ । ਯੂਜ਼ਰ ਨੂੰ ਡਾਕ ਟਿਕਟਾਂ ਦੇ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੇ । ਇਹ ਫ਼ੈਕਸ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਸਸਤੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ । ਫ਼ੈਕਸ ਉੱਤੇ ਕਾਗ਼ਜ ਅਤੇ ਟੈਲੀਫੋਨ ਦੇ ਖ਼ਰਚੇ ਪੈਂਦੇ ਹਨ । ਈਮੇਲ ਕਰਨ ਸਮੇਂ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਖ਼ਰਚ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ । ਲੰਬੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਾ ਖ਼ਰਚ ਛੋਟੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਜਿੰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।
• ਰਫ਼ਤਾਰ (Speed) – ਈ-ਮੇਲ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਸਾਡੇ ਦੂਸਰੇ ਚਿੱਠੀ-ਪੱਤਰ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਈ-ਮੇਲ ਸੰਦੇਸ਼ ਆਪਣੀ ਮੰਜ਼ਲ ਉੱਤੇ ਕੁਝ ਕੁ ਮਿੰਟਾਂ-ਸਕਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਪੱਤਰ-ਵਿਹਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ।
• ਸੁਵਿਧਾ (Convenience) – ਕੰਪਿਊਟਰ ਵਰਤਣ ਵਾਲੇ ਸੰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਉੱਤੇ ਟਾਈਪ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਫਿਰ ਆਪਣੀ ਸਹੂਲਤ ਵੇਖ ਕੇ ਕਿਸੇ ਵੇਲੇ ਵੀ ਈ-ਮੇਲ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਨਾਲ ਨਾ ਕਾਗ਼ਜ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਨਾ ਕੋਈ ਡਾਕ-ਖ਼ਰਚਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਵਰਲਡ ਵਾਈਡ ਵੈੱਬ (WWW) ਉੱਪਰ ਨੋਟ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਵਰਲਡ ਵਾਈਡ ਵੈੱਬ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਕੰਪਿਊਟਰ ਨੈੱਟਵਰਕ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਅਸੀਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਐਕਸਪਲੋਰਰ ਜਿਹੇ ਬਾਊਜ਼ਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਸਰਵਿੰਗ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸੂਚਨਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ । ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀਆਂ ਪਬਲਿਕ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਅਤੇ ਕਲਾਇੰਟ ਉਪਕਰਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੰਪਿਊਟਰ ਅਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਵਰਲਡ ਵਾਈਡ ਵੈੱਬ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਇਕੱਠੇ ਹੀ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਇਹ ਇੱਕੋ-ਜਿਹੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ । ਅਸਲ ਵਿਚ ਵਰਡ ਵਾਈਡ ਵੈੱਬ ਇੰਟਰਨੈਟ ਤੇ ਫੈਲਿਆ ਵੈਬ ਪੇਜਾਂ ਦਾ ਇਕ ਜਾਲ ਹੈ । ਇਹ ਸਾਰੇ ਵੈੱਬ ਪੇਜ ਐੱਚ.ਟੀ.ਐੱਮ.ਐੱਲ. ਵਿਚ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਸ ਵਿਚ ਹਾਈਪਰ ਲਿੰਕਸ ਰਾਹੀ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ | ਹਾਈਪਰ ਲਿੰਕਸ ਰਾਹੀਂ ਆਪਸ ਵਿਚ ਜੁੜੇ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਇਕ ਜਾਲ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਫੈਲਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਕਰਕੇ ਹੀ ਇਸ ਨੂੰ ਵਰਲਡ ਵਾਈਡ ਵੈੱਬ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਵਰਨਣ ਕਰੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸਾਨੂੰ ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਮੁੱਖ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ :-
1. ਵਰਲਡ ਵਾਈਡ ਵੈੱਬ (World Wide Web) – ਵਰਲਡ ਵਾਈਡ ਵੈੱਬ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਕੰਪਿਊਟਰ ਨੈੱਟਵਰਕ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਅਸੀਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਐਕਸਪਲੋਰਰ ਜਿਹੇ ਬਾਊਜ਼ਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਸਰਫਿੰਗ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸੂਚਨਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ । ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀਆਂ ਪਬਲਿਕ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਅਤੇ ਕਲਾਇੰਟ ਉਪਕਰਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੰਪਿਊਟਰ ਅਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।

2. ਇਲੈੱਕਟਾਨਿਕ ਮੇਲ (Electronic Mail) – ਇਸ ਨੂੰ ਈ-ਮੇਲ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਅਸੀਂ ਈ-ਮੇਲ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜ ਸਕਦੇ ਹਾਂ । ਈ-ਮੇਲ ਰਾਹੀਂ ਟੈਕਸਟ, ਅਵਾਜ਼ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਫ਼ਾਈਲ ਵੀ ਭੇਜੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ । ਇਹ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਵਿਧਾ ਹੈ । ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਈਮੇਲ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਨੰਬਰ ਇੱਕ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੈ । ਈ-ਮੇਲ ਦੁਆਰਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।

3. ਈ-ਕਾਮਰਸ (E-Commerce) – ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਮੱਦਦ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਨੂੰ ਈ-ਕਾਮਰਸ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ।ਇਸ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਬੱਚਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਅਸੀਂ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਕਦੇ ਵੀ ਵਸਤੂਆਂ ਖਰੀਦ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।

4. ਸੋਸ਼ਲ ਨੈੱਟਵਰਕਿੰਗ ਸਾਈਟ (Social Networking Site) – ਸੋਸ਼ਲ ਨੈੱਟਵਰਕਿੰਗ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨੂੰ ਵਰਤਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਆਨ ਲਾਈਨ (community) ਸਮੂਹ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ । ਹਰ ਸੋਸ਼ਲ ਨੈੱਟਵਰਕਿੰਗ ਵੈੱਬ ਸਾਈਟ ਵਿੱਚ ਯੂਜ਼ਰ ਦਾ ਆਪਣਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫ਼ਾਈਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਯੂਜ਼ਰ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।

5. ਵੀਡੀਓ-ਕਾਨਵੈਂਸਿੰਗ (Video Conferencing) – ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਕੈਮਰੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਦੋ ਜਾਂ ਦੋ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਤੇ ਅਵਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਰਾਹੀਂ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਨਾਲ ਯੂਜ਼ਰ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਤੇ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਵੇਖ ਵੀ ਸਕਦੇ ਹਨ ।

6. ਚੈਟਿੰਗ (Chatting) – ਚੈਟਿੰਗ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਉੱਤੇ ਆਨਲਾਈਨ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ ਹੈ । ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਆਨਲਾਈਨ ਲਿਖਤੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜ ਕੇ ਗੱਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਉਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਇੰਟਰਨੈੱਟ ‘ਤੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚੈਟ ਉਪਲੱਬਧ ਹਨ ।

7. ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਨੂੰ ਸਰਚ ਕਰਨਾ (Websites Searching) – ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੱਭਣ ਲਈ ਖ਼ਰਚ ਇੰਜਣ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਕਿਸੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਟਾਈਪ ਕਰਕੇ ਲੱਭਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਉਸ ਸ਼ਬਦ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਅਨੇਕਾਂ ਵੈੱਬ ਸਾਈਟਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਜਾਰੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ।

PSEB 8th Class Computer Guide ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਫੰਡਾਮੈਂਟਲਸ Important Questions and Answers

1. ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ

1. ਮੋਡਮ ……………………….. ਨੂੰ ਐਨਾਲਾਗ ਸਿਗਨਲ ਵਿਚ ਬਦਲਦਾ ਹੈ ।
(ਉ) ਐਨਾਲਾਗ
(ਅ) ਡੀਜੀਟਲ
(ੲ) ਦੋਹਾਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ਅ) ਡੀਜੀਟਲ

2. ………………….. ਆਨਲਾਈਨ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ।
(ਉ) ਚੈਟਿੰਗ
(ਅ) ਈ-ਮੇਲ
(ੲ) ਸਰਚਿੰਗ ।
ਉੱਤਰ-
(ਉ) ਚੈਟਿੰਗ

2. ਪੁਰੇ ਨਾਮ ਲਿਖੋ

1. DOD,
2. TCP/IP,
3. IAP,
4. URL,
5. ISP.
ਉੱਤਰ-
1. DOD -Department of Defence
2. TCP/IP — Transmission Control Protocol/Internet Protocol
3. IAP – Internet Access Providers
4. URL – Uniform Resource Locator
5. ISP – Internet Service Provider.

3. ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਸੋਸ਼ਲ ਨੈੱਟਵਰਕਿੰਗ ਸਾਈਟ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸੋਸ਼ਲ ਨੈੱਟਵਰਕਿੰਗ ਸਾਈਟ ਉਹ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਸਮਾਜਿਕ ਇਕੱਠ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ ਮੱਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ | Facebook. com ਇਕ ਸੋਸ਼ਲ ਨੈੱਟਵਰਕਿੰਗ ਸਾਈਟ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਕੁੱਝ ਸੋਸ਼ਲ ਨੈੱਟਵਰਕਿੰਗ ਸਾਈਟ ਦੇ ਨਾਂ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
Facebook, Twitter, Orkut, Linked, Flikr.

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਵੀਡੀਓ ਕਾਨਫਰੈਂਸਿੰਗ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਵੀਡੀਓ ਕਾਨਫਰੈਂਸਿੰਗ ਉਹ ਸਹੂਲਤ ਹੈ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਅਸੀਂ ਦੂਸਰੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਚਿੱਤਰ ਦੇਖ ਕੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਿੰਗ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੇ ਵੈਬਸਾਈਟ ਦੇਖਣ ਦੀ ਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਬਾਊਜ਼ਿੰਗ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਡਾਇਲਅਪ, ਬਾਡਬੈਂਡ, ਵਾਇਰਲੈਂਸ, ਡੀ. ਐੱਸ. ਐੱਲ., ਆਈ. ਐੱਸ.ਡੀ.ਐੱਨ. ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਮੋਡਮ ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਂ ਕੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਆਡੂਲੇਟਰ ਡੀਮਾਡੂਲੇਟਰ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਮੋਡਮ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-

1. ਅੰਦਰੂਨੀ ਮੋਡਮ
2. ਬਾਹਰੀ ਮੋਡਮ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ISP ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
ISP ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ Internet Service Provider ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
URL ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
URL ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ Uniform Resource Locator ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
www ਕੀ ਹੈ ? ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
Www ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਵਰਲਡ ਵਾਈਡ ਵੈਬ । ਇਹ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੇ ਵੈਬ ਪੇਜਾਂ ਦਾ ਇਕ ਜਾਲ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11.
ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨਡਾਇਲ ਅਪ, ਬਾਡ ਬੈਂਡ, ਵਾਇਰਲੈਸ, ਡੀ.ਐੱਸ.ਐੱਲ. ਆਈ.ਐੱਸ.ਡੀ.ਐੱਨ. ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 12.
ਈ-ਮੇਲ ਬਾਰੇ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਈ-ਮੇਲ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਉਹ ਸੁਵਿਧਾ ਹੈ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਅਸੀਂ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਥਾਂ ਤੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 13.
ਵੈੱਬ ਸਰਚਿੰਗ ਕੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਰਚ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕੁੱਝ ਲੱਭਣਾ। ਵੈੱਬ ਸਰਚ ਵੈੱਬ ਪੇਜਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਦੀ ਕਿਰਿਆ ਹੈ । ਉਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਜੋ ਇਕੋ ਜਿਹੇ ਵੈੱਬ ਪੇਜਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕੋ ਥਾਂ ਤੇ ਇਕੱਤਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਸਨੂੰ ਵੈੱਬ ਸਰਚ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 14.
ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਵਾਸਤੇ ਕਿਹੜੀਆਂ-ਕਿਹੜੀਆਂ ਹਾਰਡਵੇਅਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-

1. ਇਕ ਪਰਸਨਲ ਕੰਪਿਊਟਰ ਜਿਸ ਦੀ ਸਪੀਡ 800 MHz ਜਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਵੇ ।
2. 128 MB ਜਾਂ ਵੱਧ ਰੈਮ
3. ਟੈਲੀਫੋਨ ਲਾਈਨ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ
4. ਮੋਡਮ ।