PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.4

Punjab State Board PSEB 9th Class Maths Book Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.4 Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 9 Maths Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.4

प्रश्न 1.
दर्शाइए कि समकोण त्रिभुज में कर्ण सबसे लंबी भुजा होती है।
हल :
मान लीजिए ABC एक समकोण त्रिभुज है जिसमें B पर समकोण है।
हमने सिद्ध करना है कि कर्णAC, सबसे लंबी भुजा होती है।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.4 - 1
समकोण ΔABC में,
⇒ ∠A + ∠B + ∠C = 180°
∠A + 90°+ ∠C = 180° [∵ ∠B = 90°]
⇒ ∠A + ∠C = 180° – 90° = 90°
अब ∠A + ∠C = 90°
और ∠B = 90°
⇒ ∠B > ∠C और ∠B > ∠A
जैसा कि हम जानते हैं कि बड़े कोण के सम्मुख भुजा बड़ी होती है।
AC > AB और AC > BC
दूसरे शब्दों में, ∠B सबसे बड़ा होने के कारण इसकी सम्मुख भुजा AC अर्थात् कर्ण बड़ा होता है।

PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.4

प्रश्न 2.
आकृति में, ΔABC की भुजाओं AB और AC को क्रमशः बिंदुओं P और Q तक बढ़ाया गया है। साथ ही, ∠PBC < ∠QCB है। दर्शाइए कि AC > AB है।
हल:
∠ABC + ∠PBC = 180° …..(i) (रैखिक युग्म)
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.4 - 2
∠ACB + ∠QCB = 180° ………(ii)
(रैखिक युग्म अभिगृहीत)
(i) और (ii), से हमें प्राप्त होता है ।
∠ABC + ∠PBC = ∠ACB + ∠QCB ….(iii)
परंतु ∠PBC ∠ ∠QCB (दिया है) …(iv)
∴ (iv) को (iii) में, प्रयोग करने पर
∠ABC > ∠ACB
अब ΔABC में,
∠ABC > ∠ACB
[ऊपर (iv) में सिद्ध किया है।
∴ AC > AB [∵ बड़े कोण के सम्मुख भुजा बड़ी होती है]

प्रश्न 3.
आकृति में, ∠B < ∠A और ∠C < ∠D है। दर्शाइए कि AD < BC है।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.4 - 3
हल :
ΔAOB में,
∠B < ∠A (दिया है) या, ∠A > ∠B
इसलिए, OB > OA ……..(i) [∵ बड़े कोण के सम्मुख भुजा बड़ी होती है]
ΔCOD में,
∠C < ∠D (दिया है) या, ∠D > ∠C
∴ OC > OD ………..(ii)
[∵ बड़े कोण के सम्मुख भुजा बड़ी होती है]
(i) और (ii), को जोड़ने पर हमें प्राप्त होता है :
OB + OC > OA + OD
⇒ BC > AD
या, AD < BC (सिद्ध किया है)

PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.4

प्रश्न 4.
AB और CD क्रमशः एक चतुर्भुज ABCD की सबसे छोटी और सबसे बड़ी भुजाएँ हैं ( देखिए आकृति)। दर्शाइए कि ∠A > ∠C और ∠B > ∠D
हल :
दिया है : ABCD एक चतुर्भुज है। AB सबसे छोटी भुजा और CD सबसे बड़ी भुजा है।
सिद्ध करना है : ∠A > ∠C और ∠B > ∠D.
रचना : A और C तथा B और D को मिलाइए।
उपपत्ति : ΔABC में AB सबसे छोटी भुजा है
∴ BC > AB
⇒ ∠1 > ∠2 …………(i)
[ बड़ी भुजा के सम्मुख कोण बड़ा होता है।]
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.4 - 4
ΔADC में, CD सबसे बड़ी भुजा है।
∴ CD > AD
⇒ ∠3 > ∠4 …………(ii)
(i) और (ii), को जोड़ने पर
∠1 + ∠3 > ∠2 + ∠4
⇒ ∠A > ∠C
[इति सिद्धम् भाग (1)]
अब ΔADB में, AB सब से छोटी भुजा है।
∴ AD > AB
⇒ ∠5 > ∠6 ……..(iii)
और ΔBCD में, CD सबसे बड़ी भुजा है।
∴ CD > BC
⇒ ∠7 > ∠8 ……..(iv)
(iii) और (iv), को जोड़ने पर
∠5 + ∠7 > ∠6 + ∠8
∠B > ∠D [इति सिद्धम् (2)]
अतः, ∠A > ∠C और ∠B > ∠D(इति सिद्धम्)

प्रश्न 5.
आकृति में PR > PQ है और PS कोण QPR को समद्विभाजित करता है। सिद्ध कीजिए कि ∠PSR > ∠PSQ है।
हल:
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.4 - 5
ΔPQR में,
PR > PQ (दिया है)
∴ ∠PQR > ∠PRQ (बड़ी भुजा के सम्मुख कोण बड़ा होता है) …….(1)
पुनः ∠1 = ∠2
[∵ PS, ∠P का समद्विभाजक है] …(2)
∴ ∠PQR + ∠1 > ∠PRQ + ∠2 …(3)
परंतु ∠PQS + ∠1 + ∠PSQ = ∠PRS + ∠2 + ∠PSR = 180°
[त्रिभुज के कोणों का योगफल 180° होता है।]
⇒ ∠PQR + ∠1 + ∠PSQ = ∠PRQ + ∠2 + ∠PSR …(4) [∵ ∠PRS = ∠PRQ और ∠PQS = ∠PQR]
(3) और (4), से हमें प्राप्त होता है
∠PSQ < ∠PSR या, ∠PSR > ∠PSQ

PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.4

प्रश्न 6.
दर्शाइए कि एक रेखा पर एक दिए हुए बिंदु से, जो उस रेखा पर स्थित नहीं है, जितने रेखाखंड खींचे जा सकते हैं उनमें लंब रेखाखंड सबसे छोटा होता है।
हल :
दिया है : l एक रेखा है और P एक बिंदु है जो l पर स्थित नहीं है। PM ⊥ l है।
M से भिन्न कोई बिंदु N; रेखा l पर है।
(आकृति देखिए)
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.4 - 6
सिद्ध करना है : PM < PN उपपत्ति : ΔPMN में, ∠M एक समकोण है। N एक न्यूनकोण है। (त्रिभुज का कोण गुणधर्म) ∴ ∠M > N
∴ PN > PM
(बड़े कोण की सम्मुख भुजा)
या, PM < PN.
अतः, एक रेखाखंड पर एक दिए बिंदु से जो उस रेखा पर नहीं है, खींचे गए सभी रेखा खंडों में लंब रेखा खंड सबसे छोटा होता है।

PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.3

Punjab State Board PSEB 9th Class Maths Book Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.3 Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 9 Maths Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.3

प्रश्न 1.
ΔABC और ΔDBC एक ही आधार BC पर बने दो समद्विबाहु त्रिभुज इस प्रकार हैं कि A और D भुजा BC के एक ही ओर स्थित हैं (देखिए आकृति)। यदि AD बढ़ाने पर BC को P पर प्रतिच्छेद करे, तो दर्शाइए कि,
(i) ΔABD ≅ ΔACD
(ii) ΔABP ≅ ΔACP
(iii) AP कोण A और कोण D दोनों को समद्विभाजित करता है।
(iv) AP रेखाखंड BC का लंब समद्विभाजक है।
हल:
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.3 - 1
ΔABC एक समद्विबाहु त्रिभुज है।
∴ AB = AC
ΔDBC एक समद्विबाहु त्रिभुज है।
∴ BD = CD
अब, ΔABD और ΔACD में,
AB = AC (दिया है)
BD = CD (दिया है)
AD = AD (उभयनिष्ठ)
∴ ΔABD ≅ ΔACD
(SSS सर्वांगसमता नियम से)
भाग (i) सिद्ध हुआ
⇒ ∠BAD = ∠CAD …………. (a)
[सर्वांगसम त्रिभुज के संगत भाग]

(ii) अब, ΔABP और ΔACP में,
AB = AC (दिया है)
∠BAD = ∠CAD
[(a) का प्रयोग करने पर]
AP = AP (उभयनिष्ठ)
∴ ΔABP ≅ ΔACP
(SAS सर्वांगसमता नियम से)

(iii) दूसरे भाग में हमने सिद्ध किया है कि
ΔABP ≅ ΔACP
इसलिए, ∠BAP= ∠CAP
(सर्वांगसम त्रिभुजों के संगत भांग)
⇒ AP, ∠A को समद्विभाजित करता है।
भाग (i) में हमने सिद्ध किया है कि
ΔABD ≅ ΔACD
इसलिए, ∠ADB = ∠ADC ………….(b)
(सर्वांगसम त्रिभुजों के संगत भाग)
∠ADB + ∠BDP = 180°
(रैखिक युग्म) …… (c)
∠ADC + ∠CDP = 180° …………..(d) (रैखिक युग्म)
(c) और (d), से हमें प्राप्त होता है।
∠ADB + ∠BDP = ∠ADC + ∠CDP
या ∠ADB + ∠BDP = ∠ADB + ∠CDP
[(b) के प्रयोग करने पर]
⇒ ∠BDP = ∠CDP
⇒ DP, ∠D को समद्विभाजित करता है।
अर्थात् हम कह सकते हैं कि AP, ∠D को समद्विभाजित करता है।

(iv) भाग (ii) में हमने सिद्ध किया है कि
ΔABP ≅ ΔACP
∴ BP = PC ….(e)
(सर्वांगसम त्रिभुजों के संगत भाग)
और ∠APB = ∠APC …………(f)
(सर्वांगसम त्रिभुजों के संगत भाग)
अब, ∠APB + ∠APC = 180° (रैखिक युग्म)
⇒∠APB + ∠APB = 180°
[(f) का प्रयोग करने पर]
⇒ 2∠APB = 180°
⇒ ∠APB = \(\frac {180°}{2}\)
⇒ ∠APB = 90°
⇒ AP ⊥ BC … (g)
(e) से हम प्राप्त करते हैं BP = PC और (g),से हमने सिद्ध किया है कि AP ⊥ BC । दोनों को इकट्ठा लेने पर हम कह सकते हैं कि AP, BC का लंब समद्विभाजक है।

PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.3

प्रश्न 2.
AD एक समद्विबाहु त्रिभुज ABC का एक शीर्षलंब है, जिसमें AB = AC है। दर्शाइए कि
(i) AD रेखा खंड BC को समद्विभाजित करता है।
(ii) AD कोण A को समद्विभाजित करता है।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.3 - 2
हल :
ΔABD और ΔACD में,
AB = AC (दिया है)
∠ADB = ∠ADC (प्रत्येक = 90°)
[∵ AD ⊥ BC (दिया है)]
AD = AD (उभयनिष्ठ)
∴ ΔABD ≅ ΔACD
(RHS सर्वांगसमता नियम से)
इसलिए, BD = DC
(सर्वांगसम त्रिभुजों के संगत भाग)
⇒ AD; BC, को समद्विभाजित करती है।
(भाग (i) सिद्ध हुआ है)
साथ ही, ∠BAD = ∠CAD (सर्वांगसम त्रिभुजों के संगत भाग)
⇒ AD, ∠A को समद्विभाजित करती है।

प्रश्न 3.
एक त्रिभुज ABC की दो भुजाएँ AB और BC तथा माध्यिका AM क्रमशः एक-दूसरे त्रिभुज की भुजाओं PQ और QR तथा माध्यिका PN के बराबर है (देखिए आकृति)। दर्शाइए कि
(i) ΔABM ≅ ΔPQN
(ii) ΔABC ≅ ΔPQR
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.3 - 3
हल :
AM, ΔABC की माध्यिका है।
∴ BM = MC = \(\frac {1}{2}\) BC ……….(a)
PN, ΔPQR की माध्यिका है।
∴ QN = NR = \(\frac {1}{2}\) OR ……. (b)
अब, BC = QR (दिया है)
⇒ \(\frac {1}{2}\)BC = \(\frac {1}{2}\)QR
इसलिए, BM = QN ……. (c)
[(a) और (b) का प्रयोग करने पर]
(i) अब, ΔABM और ΔPQN में,
AB = PQ (दिया है)
AM = PN (दिया है)
BM = QN
[भाग (c) में सिद्ध किया है]
∴ ΔΑΒΜ ≅ ΔΡQN
(sss सर्वांगसमता नियम से)
इसलिए, ∠B = ∠Q ……….(d)
(सर्वांगसम त्रिभुजों के संगत भाग)

(ii) ΔABC और ΔPQR में,
AB = PQ (दिया है)
∠B = ∠Q
[भाग (d) प्रयोग करने पर]
BC = QR (दिया है)
∴ ΔABC ≅ ΔPQR ,
(SAS सर्वांगसमता नियम से)

प्रश्न 4.
BE और CF एक त्रिभुज ABC के दो बराबर शीर्षलंब हैं| RHS सर्वांगसमता नियम का प्रयोग करके सिद्ध कीजिए कि ΔABC एक समद्विबाहु त्रिभुज है।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.3 - 4
हल :
ΔBEC और ΔCFB में,
∠BEC = ∠CFB (प्रत्येक = 90°)
[∵ BE ⊥ AC और CF ⊥ AB]
BC = BC (उभयनिष्ठ)
BE = CF (दिया है)
∴ ΔBEC ≅ ΔCFB
(RHS सर्वांगसमता नियम से)
इसलिए, EC = FB …………(i)
(सर्वांगसम त्रिभुजों के संगत भाग)
अब ΔAEB और ΔAFC में,
∠A = ∠A (उभयनिष्ठ)
∠AEB = ∠AFC
(प्रत्येक = 90°) [दिया है।
EB = FC (दिया है)
∴ ΔAEB ≅ ΔAFC
(AAS सर्वांगसमता नियम से)
इसलिए, AE = AF …………..(ii)
(सर्वांगसम त्रिभुजों के संगत भाग)
(i) और (ii), को जोड़ने पर हमें प्राप्त होता है।
EC + AE = FB + AF
⇒ AC = AB
अब ΔABC में, हमें प्राप्त है
AB = AC
⇒ ΔABC एक समद्विबाहु त्रिभुज है।

PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.3

प्रश्न 5.
ABC एक समद्विबाहु त्रिभुज है जिसमें AB = AC है। AP ⊥ BC खींच कर दर्शाइए कि ∠B = ∠C है।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.3 - 5
हल :
दिया है : ABC एक समद्विबाहु त्रिभुज है जिसमें
AB = AC
सिद्ध करना है : ∠B = ∠C
रचना : AP ⊥ BC खींचिए।
उपपत्ति : ΔABP और ΔACP में
∠APB = ∠APC
(प्रत्येक = 90°) [रचना से]
AB = AC (दिया है)
AP = AP (उभयनिष्ठ)
∴ ΔABP ≅ ΔACP
(RHS सर्वांगसमता नियम से)
इसलिए, ∠B = ∠C
(सर्वांगसम त्रिभुजों के संगत भाग)

PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.2

Punjab State Board PSEB 9th Class Maths Book Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.2 Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 9 Maths Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.2

प्रश्न 1.
एक समद्विबाहु त्रिभुज ABC में जिसमें AB = AC है, ∠B और ∠C के समद्विभाजक परस्पर बिंदु O पर प्रतिच्छेद करते हैं। A और O को जोड़िए। दर्शाइए कि :
(i) OB = OC
(ii) AO कोण A को समद्विभाजित करता है।
हल :
ABC एक समद्विबाहु त्रिभुज है जिसमें AB = AC
∴ ∠C = ∠B (त्रिभुज में समान भुजाओं के सम्मुख कोण समान होते हैं।)
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.2 - 1
⇒ ∠OCA + ∠OCB = ∠OBA + ∠OBC
⇒ ∠OCB + ∠OCB = ∠OBC + ∠OBC
∵ OB, ∠B को समद्विभाजित करता है।
∴ ∠OBA = ∠OBC
और OC, ∠C को समद्विभाजित करता है।
∴ ∠OCA = ∠OCB
⇒ 2∠OCB = 2∠OBC
⇒ ∠OCB = ∠OBC
अब, ΔOBC में,
∠OCB = ∠OBC(ऊपर सिद्ध किया है)
∴ OB = OC
(समान कोणों की सम्मुख भुजाएँ)

(ii) अब ΔAOB और ΔAOC में,
AB = AC. (दिया है)
∠OBA = ∠OCA
∵ ∠B = ∠C
BO, ∠B और CO, ∠C को समद्विभाजित करता है
∴ \(\frac {1}{2}\)∠B = \(\frac {1}{2}\)∠C
⇒ ∠OBA = ∠OCA
OB = OC [(i) में सिद्ध किया है]
∴ ΔAOB = ΔAOC
(SAS सर्वांगसमता नियम से)
⇒ ∠OAB = ∠OAC
(सर्वामसम त्रिभुजों के संगत भाग)
अतः, AO; ∠A को समद्विभाजित करता है।

PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.2

प्रश्न 2.
ΔABC में AD भुजा BC का लंब समद्विभाजक है (देखिए आकृति) दर्शाइए ΔABC एक समद्विबाहु त्रिभुज है, जिसमें AB = AC है।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.2 - 2
हल:
ΔABD और ΔACD में,
BD = CD [∵ AD, BC को समद्विभाजित करते हैं
(दिया है)] ∠ADB = ∠ADC = प्रत्येक 90°
[∵ AD ⊥ BC (दिया है)]
AD = AD (उभयनिष्ठ)
∴ ΔABD ≅ ΔACD
(SAS सर्वांगसम नियम से)
⇒ AB = AC
(सर्वांगसम त्रिभुजों के संगत भाग)
इसलिए, ABC एक समद्विबाहु त्रिभुज है।

प्रश्न 3.
ABC एक समद्विबाहु त्रिभुज है, जिसमें बराबर भुजाओं AC और AB पर क्रमशः शीर्षलंब BE और CF खींचे गए हैं। (देखिए आकृति)। दर्शाइए कि ये शीर्षलंब बराबर हैं।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.2 - 3
हल :
ΔABE और ΔACF में,
∠A = ∠A (उभयनिष्ठ)
∠AEB = ∠AFC
(प्रत्येक = 90°) [दिया है]
AB = AC (दिया है)
∴ ΔABE ≅ ΔACF
(AAS सर्वांगसमता नियम से)
इसलिए BE = CF
(सर्वांगसम त्रिभुजों के संगत भाग)
दूसरे शब्दों में समान भुजाओं पर खींचे गए शीर्षलंब समान होते हैं।

PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.2

प्रश्न 4.
ABC एक त्रिभुज है जिसमें AC और AB पर खींचे गए शीर्ष लंब BE और CF बराबर हैं ( देखिए आकृति)। दर्शाइए कि
(i) ΔABE ≅ ΔACF
(ii) AB = AC, अर्थात् ΔABC एक समद्विबाहु त्रिभुज है।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.2 - 4
हल :
ΔABE और ΔACF में,
∠A = ∠A (उभयनिष्ठ)
∠AEB = ∠AEC (प्रत्येक = 90°) [∵ BE ⊥ AC और CF ⊥ AB (दिया है)]
BE = CF (दिया है)
(i) ∴ ΔABE ≅ ΔACF
[AAS सर्वांगसमता नियम से]

(ii) इसलिए, AB = AC
सर्वांगसम त्रिभुजों के संगत भाग]
अर्थात्, ΔABC एक समद्विबाहु त्रिभुज है।

प्रश्न 5.
ARC और DBC समान आधार BC पर स्थित दो समद्विबाहु त्रिभुज हैं (देखिए आकृति)। दर्शाइए कि ∠ABD = ∠ACD है।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.2 - 5
हल :
समद्विबाहु ΔABC में,
AB = AC (दिया है)
∴ ∠ACB = ∠ABC ………… (i)
(समान भुजाओं के सम्मुख कोण)
साथ ही, समद्विबाहु ΔBCD में,
BD = DC
∴ ∠BCD = ∠CBD ………… (ii)
(समान भुजाओं के सम्मुख कोण)
(i) और (ii) के संगत पक्षों को जोड़ने पर
∠ACB + ∠BCD = ∠ABC + ∠CBD
⇒ ∠ACD = ∠ABD
या ∠ABD = ∠ACD (इति सिद्धम)

PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.2

प्रश्न 6.
ABC एक समद्विबाहु त्रिभुज है, जिसमें AB = AC है। भुजा BA बिंदु D तक इस प्रकार बढ़ाई गई है कि AD = AB है ( देखिए आकृति)। दर्शाइए कि ∠BCD एक समकोण है।
हल :
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.2 - 6
समद्विबाहु त्रिभुज ABC में,
AB = AC
∴ ∠ACB = ∠ABC …. (i)
(समान भुजाओं के सम्मुख कोण)
अब
AD = AB (रचना से)
AB = AC (दिया है)
∴ AD = AB = AC
⇒ AD = AC
अब ΔADC में,
AD = AC
⇒ ∠ADC = ∠ACD …………..(ii)
[ΔADC में समान भुजाओं के सम्मुख कोण] आकृति से हमें प्राप्त होता है :
∠BAC + ∠CAD = 180° … (iii)
(रैखिक युग्म)
जैसा कि हम जानते हैं कि त्रिभुज का बहिष्कोण अंतः सम्मुख कोणों के योगफल के बराबर होता है।
∴ ΔABC
∠CAD = ∠ABC + ∠ACB
= ∠ACB + ∠ACB
[(i) के प्रयोग से]
⇒ ∠CAD = 2∠ACB … (iv)
इसी प्रकार, ΔADC के लिए
∠BAC =∠ACD + ∠ADC [जैसा कि हम जानते हैं कि त्रिभुज का बहिष्कोण अंतः सम्मुख कोणों के योगफल के बराबर होता है।]
= ∠ACD + ∠ACD
[(ii) के प्रयोग से]
⇒ ∠BAC = 2 ∠ACD … (v)
(iii), (iv) और (v), से हमें प्राप्त होता है।
2∠ACB + 2∠ACD = 180°
या, 2(∠ACB + ∠ACD) = 180°
या, ∠ACB + ∠ACD = \(\frac {180°}{2}\)
⇒ ∠BCD =90°
अतः ∠BCD एक समकोण है।

प्रश्न 7.
ABC एक समकोण त्रिभुज है, जिसमें ∠A = 90° और AB = AC है। ∠B और ∠C ज्ञात कीजिए।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.2 - 7
हल:
ABC एक समकोण त्रिभुज है, जिसमें
∠A = 90°
और AB = AC
ΔABC में,
AB = AC
∠C = ∠B ………..(i)
(समान भुजाओं के सम्मुख कोण)
अब, ΔABC में,
∠A + ∠B + ∠C = 180°
(कोण योगफल गुण)
⇒ 90° + ∠B + ∠B = 180° [∵ ∠A = 90° (दिया है) और ∠B = ∠C (i) से]
⇒ 2∠B = 180° – 90°
⇒ 2∠B = 90°
⇒ ∠B = \(\frac {90°}{2}\)
⇒ ∠B = 45°
साथ ही, ∠C = ∠B
⇒ ∠C= 45°

PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.2

प्रश्न 8.
दर्शाइए कि किसी समबाहु त्रिभुज का प्रत्येक कोण 60° होता है।
हल :
माल लीजिए ABC एक समबाहु त्रिभुज है
∴ AB = BC = AC
AB = BC
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 7 त्रिभुज Ex 7.2 - 8
⇒ ∠C = ∠A …………(i)
(समान भुजाओं के सम्मुख कोण)
इसलिए,
AB = AC
⇒ ∠C = ∠B …… (ii)
(समान भुजाओं के सम्मुख कोण)
(i) और (ii) से हमें प्राप्त होता है
∠A = ∠B = ∠C …… (iii)
अब ΔABC में;
∠A + ∠B + ∠C = 180° ……. (iv)
[कोण योगफल गुण]
⇒ ∠A + ∠A + ∠A = 180°
⇒ 3∠A = 180
⇒ ∠A = \(\frac {180°}{3}\)
⇒ ∠A = 60°
(iii) से ; ∠A = ∠B = ∠C
⇒ ∠A = ∠B = ∠C = 60°
अतः, समबाहु त्रिभुज का प्रत्येक कोण 60° होता है।

PSEB 3rd Class Punjabi ਲੇਖ-ਰਚਨਾ

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi  Book Solutions ਲੇਖ-ਰਚਨਾ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB 3rd Class Punjabi ਲੇਖ-ਰਚਨਾ

1.ਮੇਰਾ ਘਰ

  • ਮੇਰਾ ਘਰ ਬੜਾ ਸੁੰਦਰ ਹੈ ।
  • ਇਸ ਦਾ ਨੰਬਰ 108 ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਗੁਜਰਾਲ ਨਗਰ, ਜਲੰਧਰ ਵਿਚ ਸਥਿਤ ਹੈ ।
  • ਬਾਹਰੋਂ ਇਸ ਦਾ ਰੰਗ ਚਿੱਟਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਅੰਦਰਲੇ ਕਮਰਿਆਂ ਦਾ ਰੰਗ ਹਲਕਾ ਕਰੀਮ ਹੈ ।
  • ਇਸ ਘਰ ਵਿਚ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਤੇ ਦੋ ਭੈਣਾਂ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦਾ ਹਾਂ ।
  • ਇਸ ਘਰ ਵਿਚ ਇਕ ਬੈਠਕ, ਇਕ ਡਾਈਨਿੰਗ ਰੂਮ, ਤਿੰਨ ਸੌਣ-ਕਮਰੇ, ਇਕ ਰਸੋਈ ਅਤੇ ਦੋ ਗੁਸਲਖ਼ਾਨੇ ਹਨ ।
  • ਮੇਰਾ ਘਰ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਤੇ ਸਦਾ-ਬਹਾਰ ਬੁਟਿਆਂ ਦੇ ਗਮਲਿਆਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ।
  • ਇਹ ਬੜਾ ਹਵਾਦਾਰ ਤੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਭਰਪੂਰ ਹੈ ।
  • ਮੇਰੇ ਘਰ ਵਿਚ ਇਕ ਰੰਗਦਾਰ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ, ਟੈਲੀਫੋਨ, ਇਕ ਸਕੂਟਰ, ਇਕ ਕਾਰ, ਇਕ ਫ਼ਰਿਜ਼, ਭਿੰਨ-ਭਿੰਨ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਭਾਂਡੇ ਤੇ ਕਰਾਕਰੀ, ਕੰਪਿਉਟਰ, ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਪੱਖੇ, ਕੁਰਸੀਆਂ, ਸੋਫ਼ੇ ਤੇ ਮੇਜ਼ ਹਨ ।
  • ਮੈਂ ਜਦੋਂ ਕਦੇ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਇੱਥੇ ਵਾਪਸ ਪਰਤਣ ਲਈ ਮਨ ਕਾਹਲਾ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
  • ਮੇਰਾ ਆਪਣੇ ਘਰ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਹੈ ।

2. ਮੇਰਾ ਅਧਿਆਪਕ

  1. ਮੇਰੇ ਅਧਿਆਪਕ ਦਾ ਨਾਂ ਸ: ਅਮਰੀਕ ਸਿੰਘ ‘ ਹੈ ।
  2. ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ 45 ਸਾਲ ਹੈ ।
  3. ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਹੈ ।
  4. ਉਹ ਸਦਾ ਸਾਦੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨਦੇ ਹਨ ।
  5. ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦੇ ਹਨ ।
  6. ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਦਾ ਢੰਗ ਬਹੁਤ ਰੌਚਕ ਹੈ ।
  7. ਉਹ ਆਪਣੇ ਕਰਤੱਵ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਦਿਲ ਲਾ ਕੇ ਕਰਦੇ ਹਨ |
  8. ਉਹ ਸਦਾ ਖੁਸ਼ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ।
  9. ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਹੈ ।
  10. ਸਾਰੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ |

PSEB 3rd Class Punjabi ਲੇਖ-ਰਚਨਾ

3. ਸਾਡੀ ਜਮਾਤ ਦਾ ਮਨੀਟਰ

  1. ਸਾਡੀ ਜਮਾਤ ਦੇ ਮਨੀਟਰ ਦਾ ਨਾਂ ਗਗਨਦੀਪ ਸਿੰਘ ਹੈ ।
  2. ਉਹ ਤੀਜੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿਚ ਪੜ੍ਹਦਾ ਹੈ ।
  3. ਉਸ ਦੀ ਉਮਰ ਅੱਠ ਸਾਲ ਹੈ ।
  4. ਉਸ ਦੀ ਸਿਹਤ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਹੈ ।
  5. ਉਹ ਪੜ੍ਹਨ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਹੈ ।
  6. ਸਾਰੇ ਅਧਿਆਪਕ ਉਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ।
  7. ਉਹ ਸਕੂਲ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿਚ ਅੱਗੇ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ।
  8. ਅਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਇਕੱਠੇ ਇੱਕੋ ਡੈਸਕ ਉੱਤੇ ਬੈਠਦੇ | ਹਾਂ ।
  9. ਉਹ ਕਬੱਡੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਖਿਡਾਰੀ ਹੈ ।
  10. ਉਸ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਇਨਾਮ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਹਨ ।

4. ਮੇਰਾ ਮਿੱਤਰ
ਜਾਂ ‘
ਮੇਰਾ ਦੋਸਤ

  • ਮੇਰੇ ਮਿੱਤਰ ਦਾ ਨਾਂ ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਹੈ ।
  • ਉਸ ਦੀ ਉਮਰ ਅੱਠ ਸਾਲ ਹੈ ।
  • ਉਹ ਮੇਰਾ ਜਮਾਤੀ ਹੈ ।
  • ਉਸ ਦੀ ਸਿਹਤ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਹੈ ।
  • ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ।
  • ਉਹ ਪੜ੍ਹਨ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਹੈ ।
  • ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਅਧਿਆਪਕ ਹਨ ।
  • ਉਹ ਬਹੁਤ ਸੋਹਣਾ ਗਾਉਂਦਾ ਹੈ ।
  • ਅਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਇਕੱਠੇ ਖੇਡਦੇ ਹਾਂ ।
  • ਉਹ ਮੇਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਚੰਗਾ ਮਿੱਤਰ ਹੈ ।

5. ਸਾਡਾ ਸਕੂਲ

  1. ਸਾਡੇ ਸਕੂਲ ਦਾ ਨਾਂ ਰੌ: ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲ, ਬਹਿਰਾਮ ਹੈ ।
  2. ਇਹ ਉਸ ਸੜਕ ‘ਤੇ ਹੈ, ਜਿਹੜੀ ਭੋਗਪੁਰ ਤੋਂ ਬੁਲੋਵਾਲ ਨੂੰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
  3. ਇਸ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਪੱਕੀ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰ ਹੈ ।
  4. ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਦਸ ਕਮਰੇ ਤੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬਰਾਂਡਾ ਹੈ ।
  5. ਇਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦਰੱਖ਼ਤ ਤੇ ਫੁੱਲਦਾਰ ਬੂਟੇ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ ।
  6. ਸਕੂਲ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਸੁੰਦਰ ਮਾਟੋ ਲਿਖੇ ਹੋਏ ਹਨ ।
  7. ਇਸ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਸੱਤ ਅਧਿਆਪਕ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦੇ ਹਨ ।.
  8. ਸ: ਕੁਲਧੀਰ ਸਿੰਘ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਸੁਯੋਗ ਮੁੱਖ ਅਧਿਆਪਕ ਹਨ ।
  9. ਸਕੂਲ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਬਹੁਤ ਸੁੰਦਰ ਹੈ ।
  10. ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਕੂਲ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਹੈ ।

6. ਸਕੂਲ ਦਾ ਬਗੀਚਾ

  • ਸਾਡੇ ਸਕੂਲ ਦਾ ਬਗੀਚਾ ਬਹੁਤ ਸੁੰਦਰ ਹੈ ।
  • ਇਹ ਸਕੂਲ ਦੀ ਮੁੱਖ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ . ਹੈ ।
  • ਇਸ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਪੱਕੀ ਚਾਰ-ਦੀਵਾਰੀ ਹੈ ।
  • ਇਸ ਵਿਚ ਭਿੰਨ-ਭਿੰਨ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਤੇ ਫਲਾਂ ਦੇ ਪੌਦੇ ਹਨ ।
  • ਇੱਥੇ ਸਾਰਾ ਸ਼ਾਲ ਤਰ੍ਹਾਂ-ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫੁੱਲ ਖਿੜਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ |
  • ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖ-ਭਾਲ ਦੋ ਮਾਲੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ।
  • ਉਹ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਟਿਊਬਵੈੱਲ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਸਿੰਜਦੇ ਹਨ ।.
  • ਉਹ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਖਾਦ ਵੀ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ।
  • ਇਸ ਵਿਚ ਸੈਰ ਕਰਨ ਲਈ ਪੱਕੇ ਵਲ-ਖਾਂਦੇ , ਰਸਤੇ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ ।
  • ਇਸ ਹਰੇ-ਭਰੇ ਬਗੀਚੇ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਮੇਰਾ ਮਨ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।

7. ਸਾਡੀ ਜਮਾਤ ਦਾ ਕਮਰਾ

  1. ਇਹ ਸਾਡੀ ਜਮਾਤ ਦਾ ਕਮਰਾ ਹੈ ।
  2. ਇਸ ਵਿਚ ਦੋ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਤੇ ਚਾਰ ਖਿੜਕੀਆਂ ਹਨ ।
  3. ਇਸ ਵਿਚ ਦੋ ਅਲਮਾਰੀਆਂ ਹਨ।
  4. ਇਹ ਕਮਰਾ ਪੱਕਾ, ਹਵਾਦਾਰ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰ ਹੈ ।
  5. ਅਸੀਂ ਇਸ ਵਿਚੋਂ ਡੈਸਕਾਂ ਉੱਤੇ ਬੈਠਦੇ ਹਾਂ |
  6. ਇਸ ਵਿਚ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਬਲਬ, ਟਿਊਬਾਂ ਤੇ ਪੱਖੇ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ ।
  7. ਡੈਸਕਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਮਾਸਟਰ ਜੀ ਲਈ ਮੇਜ਼ ਤੇ ਕੁਰਸੀ ਹੈ ।
  8. ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਡੈਸਕਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਬਲੈਕ-ਬੋਰਡ ਹੈ ।
  9. ਇਸ ਦੇ ਇਕ ਕੋਨੇ ਵਿਚ ਸਾਇੰਸ ਕਾਰਨਰ ਹੈ ।
  10. ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜਮਾਤ ਦਾ ਕਮਰਾ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਹੈ ।

PSEB 3rd Class Punjabi ਲੇਖ-ਰਚਨਾ

8. ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਜੀ

  1. ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਦਾ ਨਾਂ ਸ: ਗੁਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਹੈ ।
  2. ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ 18 ਸਾਲ ਹੈ ।
  3. ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਹੈ ।
  4. ਉਹ ਸਵੇਰੇ ਉੱਠਦੇ ਤੇ ਸੈਰ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।
  5. ਉਹ ਸਾਦੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ।
  6. ਉਹ ਇਕ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਅਧਿਆਪਕ ਹਨ |
  7. ਉਹ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿਚ ਬੜੇ ਹਰਮਨ-ਪਿਆਰੇ ਹਨ ।
  8. ਉਹ ਘਰ ਆ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦੇ ਹਨ ।
  9. ਉਹ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਪਾਬੰਦ ਹਨ ।
  10. ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ।

9. ਮੇਰੇ ਮਾਤਾ ਜੀ –

  1. ਮੇਰੇ ਮਾਤਾ ਜੀ ਦਾ ਨਾਂ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਗੁਰਚਰਨਜੀਤ ਕੌਰ ਹੈ ।
  2. ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ 34 ਸਾਲ ਹੈ ।
  3. ਉਹ ਬੜੇ ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰੇ ਅਤੇ ਸੋਹਣੇ ਹਨ |.
  4. ਉਹ ਐੱਮ. ਏ., ਐੱਮ. ਐੱਡ. ਪੜ੍ਹੇ ਹੋਏ ਹਨ ।
  5. ਉਹ ਇਕ ਸੀਨੀਅਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਹਨ ।
  6. ਉਹ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬੜੇ ਪਾਬੰਦ ਹਨ ।
  7. ਉਹ ਸਾਡੇ ਲਈ ਖਾਣਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਤੇ ਸਾਡੇ ਕੱਪੜੇ ਧੋਦੇ ਹਨ ।
  8. ਉਹ ਸਾਡੀ ਹਰ ਇਕ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦਾ ਖ਼ਿਆਲ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ।
  9. ਉਹ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਨੇਮ ਨਾਲ ਇਕ ਘੰਟਾ ਮੈਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦੇ ਹਨ ।
  10. ਮੁਹੱਲੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਇੱਜ਼ਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ।

10. ਮੇਰਾ ਬਸਤਾ

  1. ਇਹ ਮੇਰਾ ਸੋਹਣਾ ਬਸਤਾ ਹੈ ।
  2. ਇਸ ਦਾ ਰੰਗ ਨੀਲਾ ਹੈ ।
  3. ਇਹ ਮੋਟੇ ਕੱਪੜੇ ਦਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ।
  4. ਇਸ ਵਿਚ ਦੋ ਵੱਡੇ ਖ਼ਾਨੇ ਹਨ ਤੇ ਇਕ ਜਿੱਪ ਵਾਲੀ ਜੇਬ ਹੈ ।
  5. ਇਸ ਵਿਚ ਭਿੰਨ-ਭਿੰਨ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਤੇ ਫਲਾਂ ਦੇ ਪੌਦੇ ਹਨ ।
  6. ਇੱਥੇ ਸਾਰਾ ਸਾਲ ਤਰ੍ਹਾਂ-ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫੁੱਲ ਖਿੜਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ।
  7. ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖ-ਭਾਲ ਦੋ ਮਾਲੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ।
  8. ਉਹ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਟਿਊਬਵੈੱਲ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਸਿੰਜਦੇ ਹਨ ।
  9. ਉਹ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਖਾਦ ਵੀ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ।
  10. ਇਸ ਵਿਚ ਸੈਰ ਕਰਨ ਲਈ ਪੱਕੇ ਵਲ-ਖਾਂਦੇ ਰਸਤੇ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ ।
  11. ਇਸ ਹਰੇ-ਭਰੇ ਬਗੀਚੇ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਮੇਰਾ ਮਨ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।

7. ਸਾਡੀ ਜਮਾਤ ਦਾ ਕਮਰਾ –

  • ਇਹ ਸਾਡੀ ਜਮਾਤ ਦਾ ਕਮਰਾ ਹੈ ॥
  • ਇਸ ਵਿਚ ਦੋ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਤੇ ਚਾਰ ਖਿੜਕੀਆਂ ਹਨ ।
  • ਇਸ ਵਿਚ ਦੋ ਅਲਮਾਰੀਆਂ ਹਨ ।
  • ਇਹ ਕਮਰਾ ਪੱਕਾ, ਹਵਾਦਾਰ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰ ਹੈ ।
  • ਅਸੀਂ ਇਸ ਵਿਚ ਡੈਸਕਾਂ ਉੱਤੇ ਬੈਠਦੇ ਹਾਂ ।
  • ਇਸ ਵਿਚ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਬਲਬ, ਟਿਊਬਾਂ ਤੇ ਪੱਖੇ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ ।
  • ਡੈਸਕਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਮਾਸਟਰ ਜੀ ਲਈ ਮੇਜ਼ ਤੇ ਕੁਰਸੀ ਹੈ ।
  • ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਡੈਸਕਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਬਲੈਕ-ਬੋਰਡ ਹੈ ।
  • ਇਸ ਦੇ ਇਕ ਕੋਨੇ ਵਿਚ ਸਾਇੰਸ ਕਾਰਨਰ ਹੈ ।
  • ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜਮਾਤ ਦਾ ਕਮਰਾ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਹੈ ।

8. ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਜੀ –

  1. ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਦਾ ਨਾਂ ਸ: ਗੁਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਹੈ ।
  2. ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ 38 ਸਾਲ ਹੈ ।
  3. ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਹੈ ।
  4. ਕੁੱਤਾ ਰੋਟੀ ਜਾਂ ਮਾਸ ਖਾ ਕੇ ਤੇ ਦੁੱਧ ਪੀ ਕੇ ਪਲਦਾ ਹੈ ।
  5. ਕੁੱਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ; ਜਿਵੇਂ-ਪਾਮੇਰੀਅਨ, ਅਲਸੈਸ਼ਨ, ਲੈਬਰੇਡੋਰ, ‘ਗੱਦੀ ਆਦਿ ।
  6. ਕੁੱਤਾ ਬੜਾ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਜਾਨਵਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
  7. ਇਹ ਚੋਰ, ਓਪਰੇ ਆਦਮੀ ਜਾਂ ਦੂਜੇ ਕੁੱਤੇ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਭੌਕਦਾ ਹੈ ਤੇ ਉਸ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ।
  8. ਕਈ ਕੁੱਤੇ ਚੋਰਾਂ, ਡਾਕੂਆਂ ਤੇ ਕਾਤਲਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਵਿਚ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ।
  9. ਕਈ ਲੋਕ ਕੁੱਤੇ ਬੜੇ ਸ਼ੌਕ ਨਾਲ ਪਾਲਦੇ ਹਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਿੰਨ-ਭਿੰਨ ਕਰਤੱਵ ਕਰਨੇ ਸਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ ।
  10. ਕੋਈ ਸ਼ੌਕੀਨ ਕਈ-ਕਈ ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਖ਼ਰਚ ਕੇ ਚੰਗੇ ਕੁੱਤੇ ਖ਼ਰੀਦਦੇ ਹਨ ।

PSEB 3rd Class Punjabi ਲੇਖ-ਰਚਨਾ

13. ਹੋਲੀ

  1. ਮਹਾਨਤਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ।
  2. ਇਹ ਇਕ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਭਰਿਆ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ।
  3. ਹੋਲੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਅਸੀਂ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਉੱਪਰ ਰੰਗ ਸੁੱਟਦੇ ਤੇ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ।
  4. ਐਤਕੀਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਤੇ ਮਿੱਤਰਾਂ ਨਾਲ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਦਾ ਖੂਬ ਅਨੰਦ ਲਿਆ ।
  5. ਹਿੰਦੂ ਲੋਕ ਹੋਲੀ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਸਿੱਖ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਹੋਲੇ-ਮਹੱਲੇ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ ।
  6. ਹੋਲੇ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਭਾਰੀ : ਮੇਲਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ।
  7. ਐਤਕੀਂ ਅਸੀਂ ਸਵੇਰੇ ਉੱਠੇ ਤੇ ਹੋਲੀ ਖੇਡਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਏ ।
  8. ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਂ ਆਪਣੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਅਤੇ ਭਾਬੀਆਂ ਉੱਤੇ ਰੰਗ ਸੁੱਟਿਆ ।
  9. ਫਿਰ ਉਹ ਰੰਗ ਦੇ ਲਿਫ਼ਾਫੇ ਚੁੱਕੀ ਮੇਰੇ ਦੁਆਲੇ ਹੋ ਗਈਆਂ ਤੇ ਮੇਰਾ ਸਿਰ-ਮੂੰਹ ਕਈ ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਭਰ ਦਿੱਤਾ ।
  10. ਫਿਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਿੱਤਰ ਤੇ ਗੁਆਂਢੀ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਗਲੀ ਵਿਚ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਉੱਤੇ ਰੰਗ ਸੁੱਟਦੇ ਰਹੇ ਤੇ ਅਨੰਦ ਲੈਂਦੇ ਰਹੇ ।

14. ਦੁਸਹਿਰਾ-

  1. ਦੁਸਹਿਰਾ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਇਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ।
  2. ਇਸ ਦਿਨ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮਚੰਦਰ ਜੀ ਨੇ ਲੰਕਾ ਦੇ ਰਾਜੇ ਰਾਵਣ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ ਸੀ ।
  3. ਦੁਸਹਿਰੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨਰਾਤਿਆਂ ਵਿਚ ਰਾਮ ਲੀਲ੍ਹਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।
  4. ਦਸਵੀਂ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਕਿਸੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਭਾਰੀ ਮੇਲਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ।
  5. ਉੱਥੇ ਰਾਵਣ, ਮੇਘਨਾਦ ਤੇ ਕੁੰਭਕਰਨ ਦੇ ਪੁਤਲੇ ਗੱਡ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।
  6. ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਮਠਿਆਈਆਂ ਤੇ , ਖਿਡੌਣਿਆਂ . ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ਸਜ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ।
  7. ਲੋਕ ਮਠਿਆਈਆਂ ਖਾਂਦੇ, ਖੇਡਾਂ-ਤਮਾਸ਼ੇ ਦੇਖਦੇ ਤੇ ਪੰਘੂੜੇ ਝੂਟਦੇ ਹਨ ।
  8. ਮੇਲੇ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਪੁਲਿਸ ਕਰਦੀ ਹੈ ।
  9. ਸੂਰਜ ਛਿਪਣ ਵੇਲੇ ਰਾਵਣ, ਮੇਘਨਾਦ ਤੇ ਕੁੰਭਕਰਨ ਦੇ ਪੁਤਲਿਆਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।’
  10. ਪੁਤਲਿਆਂ ਵਿਚ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਪਟਾਕੇ ਤੇ ਆਤਸ਼ਬਾਜ਼ੀ ਚਲਦੀ ਹੈ ।
  11. ਇਸ ਪਿੱਛੋਂ ਲੋਕ ਮਠਿਆਈਆਂ ਖ਼ਰੀਦਦੇ ਤੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਚਲ ਪੈਂਦੇ ਹਨ ।

15. ਦੀਵਾਲੀ –

  1. ਦੀਵਾਲੀ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ।
  2. ਇਸ ਦਿਨ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮ ਚੰਦਰ ਜੀ 14 ਸਾਲਾਂ ਦਾ , ਬਨਵਾਸ ਕੱਟ ਕੇ ਵਾਪਸ ਅਯੁੱਧਿਆ ਪਰਤੇ ਸਨ । .
  3. ਇਸ ਖੁਸ਼ੀ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਦੀਪਮਾਲਾ ਕੀਤੀ ਸੀ ਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਹਰ ਸਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
  4. ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਛੇਵੇਂ ਗੁਰੂ, ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਦੀਵਾਲੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਹੀ ਜਹਾਂਗੀਰ ਦੀ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਤੋਂ ਰਿਹਾ ਹੋ ਕੇ ਆਏ ਸਨ।
  5. ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲੋਕ ਘਰਾਂ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ ।
  6. ਇਸ ਦਿਨ ਸਾਰੇ ਬਜ਼ਾਰ ਸਜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਲੋਕ ਮਠਿਆਈਆਂ ਖ਼ਰੀਦਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਚੰਗੇ-ਚੰਗੇ ਭੋਜਨ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ।
  7. ਉਹ ਆਪਣੇ ਸੱਜਣਾਂ-ਮਿੱਤਰਾਂ ਅਤੇ ਸੰਬੰਧੀਆਂ ਨੂੰ ਮਠਿਆਈ ਤੇ ਤੋਹਫ਼ੇ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ।
  8. ਰਾਤ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਵਿਚ ਦੀਵੇ ਤੇ ਮੋਮਬੱਤੀਆਂ ਜਗਾ ਕੇ ਜਾਂ ਬਿਜਲੀ ਦੀਆਂ ਲੜੀਆਂ ਲਾ ਕੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ।
  9. ਚੌਹਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਤੋਂ ਪਟਾਕੇ ਚੱਲਣ ਦੀਆਂ ਅਵਾਜ਼ਾਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਆਤਸ਼ਬਾਜ਼ੀਆਂ ਅਸਮਾਨ ਵਲ ਉੱਡਦੀਆਂ ਤੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਮੀਂਹ ਵਰਾਉਂਦੀਆਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ।
  10. ਇਸ ਦਿਨ ਲੋਕ ਲਛਮੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ‘ ਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਬੂਹੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ।
  11. ਕਈ ਲੋਕ ਸ਼ਰਾਬਾਂ ਪੀਂਦੇ ਤੇ ਜੂਆ ਖੇਡਦੇ ਹਨ ।

16. ਮੇਰੀ ਮਨ-ਭਾਉਂਦੀ ਖੇਡ

  • ਸਰੀਰ ਦੀ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਅਤੇ ਮਨ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਲਈ ਖੇਡਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ।
  • ਖੇਡਣ ਨਾਲ ਬੰਦੇ ਵਿਚ ਕਈ ਚੰਗੇ ਗੁਣ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।
  • ਮੈਨੂੰ ‘ਛੂਹਣ-ਛੁਹਾਈਂ ਦੀ ਖੇਡ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰੀ ਲਗਦੀ ਹੈ ।
  • ਇਹ ਖੇਡ ਖੇਡਣ ਲਈ ਅਸੀਂ ਇਕ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ ।
  • ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਪੁੱਗਦੇ ਹਾਂ ਤੇ ਇਕ ਦੇ ਸਿਰ ਮੀਵੀ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
  • ਮੀਵੀ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਕਿਸੇ ਇਕ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਲਈ ਦੌੜਦਾ ਹੈ ।
  • ਸਾਰੇ ਬੱਚੇ ਉਸ ਦੇ ਅੱਗੇ ਦੌੜਦੇ ਹਨ ।
  • ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ ਛੂਹ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਮੀਢੀ ਉਸ ਦੇ ਸਿਰ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
  • ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਾਸੇ-ਹਾਸੇ ਵਿਚ ਇਹ ਖੇਡ ਚਲਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ।
  • ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਖੇਡ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਅਨੰਦ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ।

PSEB 3rd Class Punjabi ਲੇਖ-ਰਚਨਾ

17. ਵਿਸਾਖੀ ਦਾ ਮੇਲਾ
ਜਾਂ . .
ਅੱਖੀਂ ਡਿੱਠਾ ਮੇਲਾ –

  1. ਵਿਸਾਖੀ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਕੌਮੀ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ।
  2. ਇਹ ਮੇਲਾ ਵਿਸਾਖ ਦੀ ਸੰਗਰਾਂਦ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਥਾਂ-ਥਾਂ ‘ਤੇ ਲਗਦਾ ਹੈ ।
  3. ਇਸ ਦਿਨ ਕਣਕ ਦੀ ਵਾਢੀ ਦਾ ਕੰਮ ਆਰੰਭ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।
  4. ਪੱਕੀ ਫ਼ਸਲ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਕਿਸਾਨ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।
  5. ਲੋਕ ਨਹਿਰਾਂ, ਦਰਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਸਰੋਵਰਾਂ ਵਿਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ।
  6. ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੇ ਕਸਬਿਆਂ ਵਿਚ ਮੇਲੇ ‘ਲਗਦੇ ਹਨ ।
  7. ਐਤਕੀਂ ਅਸੀਂ ਵਿਸਾਖੀ ਦਾ ਮੇਲਾ ਦੇਖਣ ਮਾਛੀਵਾੜੇ ਗਏ ।
  8. ਉੱਥੇ ਬੁੱਢੇ-ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕੀਤਾ ਤੇ ਫੇਰ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਗਏ ।
  9. ਮੇਲੇ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਮਠਿਆਈ ਖਾਧੀ, ਜਾਦੂ ਦੇ ‘ਖੇਲ਼ ਤੇ ਸਰਕਸ ਦੇਖੀ ਅਤੇ ਖਿਡੌਣੇ ਵੀ ਖ਼ਰੀਦੇ ।
  10. ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆ ਗਏ ।

18. ਮੇਰੀ ਪੁਸਤਕ

  1. ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰੀ ਲਗਦੀ ਹੈ ।
  2. ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸੁਆਦਲੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ, ਕਹਾਣੀਆਂ ਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ-ਭਰਪੂਰ ਲੇਖ ਹਨ ।
  3. ਇਸ ਵਿਚ ਰੰਗਦਾਰ ਤਸਵੀਰਾਂ ਲੱਗੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ !
  4. ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸਰਲ ਹੈ ।
  5. ਇਸ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ ਮੇਰਾ ਮਨ ਅੱਕਦਾ ਨਹੀਂ ।
  6. ਇਸ ਨਾਲ ਮੇਰੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਵਿਚ ‘ ਬਹੁਤ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ।
  7. ਇਸ ਵਿਚਲੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਦਾਇਕ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨੇ ਮੇਰੇ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਗੁਣ ਪੈਦਾ ਕੀਤੇ ਹਨ ।
  8. ਇਸ ਪੁਸਤਕ, ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਮੈਨੂੰ ਜ਼ਬਾਨੀ ਯਾਦ ਹਨ ।
  9. ਮੈਂ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਇਸ ਵਿਚੋਂ ਕੁੱਝ ਨਾ ਕੁੱਝ ਪੜ੍ਹਦਾ ਹਾਂ ।
  10. ਮੈਂ ਇਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸੰਭਾਲ ਕੇ ਰੱਖਦਾ ਹਾਂ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 21 ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਖੇਡ-ਹੋਲੀ

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 21 ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਖੇਡ-ਹੋਲੀ Textbook Exercise Questions, and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 21 ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਖੇਡ-ਹੋਲੀ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਖੇਡ-ਹੋਲੀ Textbook Questions and Answers

ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ ।

(i) ਬਹੁਤ ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

(ੳ) ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਖੇਡ ‘ਕਿਹੜੀ ਹੈ ?
ਕਬੱਡੀ
ਲੁੱਡੀ
ਹੋਲੀ
ਉੱਤਰ-
ਹੋਲੀ

(ਅ) ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਹੋਲੀ ਦੀ ਖੇਡ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲਗਦੀ ਹੈ ?
ਔਖੀ
ਪਿਆਰੀ
ਭੈੜੀ
ਉੱਤਰ-
ਪਿਆਰੀ

(ਇ) ਕੁੜੀਆਂ ਭੱਜ ਕੇ ਕਿੱਥੇ ਚੜ੍ਹ ਗਈਆਂ ?
ਕੋਠੇ ‘ਤੇ
ਦਰੱਖ਼ਤ ‘ਤੇ
ਉੱਚੀ ਥਾਂ ‘ਤੇ
ਉੱਤਰ-
ਉੱਚੀ ਥਾਂ ‘ਤੇ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2. ‘
ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਅਧੂਰੀਆਂ ਸਤਰਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰੋ :
(ੳ) ਮੁੰਡੇ ਕੁੜੀਆਂ ਰੌਲਾ ਪਾਇਆ,
(ਅ) ਰੰਗ ਗੁਲਾਲ ਮੂੰਹਾਂ ‘ਤੇ ਮਲਕੇ,
(ੲ) ਚਿਹਰੇ ਹੋ ਗਏ, ਰੰਗ-ਬਰੰਗੇ,
ਉੱਤਰ-
(ੳ) ਮੁੰਡੇ ਕੁੜੀਆਂ ਰੌਲਾ ਪਾਇਆ,ਵਾਹਵਾ ਦਿਨ ਹੋਲੀ ਦਾ ਆਇਆ ।
(ਅ) ਰੰਗ ਗੁਲਾਲ ਮੂੰਹਾਂ ਤੇ ਮਲ ਕੇ,
ਹੋਲੀ ਖੇਡਾਂਗੇ ਅੱਜ ਰਲ ਕੇ ।
ਚਿਹਰੇ ਹੋ ਗਏ ਰੰਗ-ਬਰੰਗੇ, .
ਬਾਲ ਖੇਡਦੇ ਲੱਗਣ ਚੰਗੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਇਸ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਆਏ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਹਰਾ, ਪਿਆਜ਼ੀ, ਗੁਲਾਲ, ਲਾਲ, ਗੁਲਾਬੀ, ਨੀਲਾ ਤੇ ਫਿਰੋਜ਼ੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਇਸ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਹੋਲੀ ਖੇਡਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਮੀਤ, ਪ੍ਰੀਤ, ਲਾਡੀ, ਕਰਮੀ, ਰਾਣੋ ਤੇ ਦੀਪ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 21 ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਖੇਡ-ਹੋਲੀ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਾਕਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤੋ :
ਰੰਗ-ਬਰੰਗੇ, ਖ਼ੁਸ਼ੀ, ਹੋਲੀ, ਟੋਲੀ, ਵਾਹਵਾ, ਮੁੱਠੀ, ਡੋਲ੍ਹਿਆ, ਕੋਠੇ, ਚੁੰਨੀ, ਰੌਲਾ, ਨਿਆਰੀ ।
ਉੱਤਰ-

  • ਰੰਗ-ਬਰੰਗੇ ਕਈ ਰੰਗਾਂ ਦੇ)-ਉਸ ਨੇ ਰੰਗ-ਬਰੰਗੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨੇ ਹੋਏ ਸਨ ।
  • ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਆਨੰਦ-ਤਿਉਹਾਰ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਦਾ ਦਿਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।
  • ਹੋਲੀ ਰੰਗਾਂ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ)-ਐਤਕੀਂ ਹੋਲੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ 8 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ ।
  • ਟੋਲੀ (ਢਾਣੀ-ਮੁੰਡਿਆਂ ਦੀ ਟੋਲੀ ਗੱਪਾਂ ਮਾਰ ਰਹੀ ਹੈ ।
  • ਵਾਹਵਾ (ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸ਼ਬਦ, ਬੱਲੇ-ਬੱਲੇ-ਵਾਹਵਾ ! ਸੋਹਣੀ ਖੇਡ ਹੈ ।
  • ਮੁੱਠੀ (ਮੀਟਿਆ ਹੱਥ)-ਦੱਸ, ਮੇਰੀ ਮੁੱਠੀ ਵਿਚ ਕੀ ਹੈ ?
  • ਡੋਲ੍ਹਿਆ ਰੋੜਿਆ-ਦੁੱਧ ਕਿਸ ਨੇ ਡੋਲ੍ਹਿਆ ਹੈ ?
  • ਕੋਠੇ ਕਮਰੇ ਦਾ ਉਪਰਲਾ ਹਿੱਸਾ, ਛੱਤ)ਕੋਠੇ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਪਤੰਗ ਨਾ ਉਡਾ ।
  • ਚੰਨੀ (ਦੁਪੱਟਾ)-ਮੇਰੀ ਚੁੰਨੀ ਦਾ ਰੰਗ ਲਾਲ ਹੈ ।
  • ਰੌਲਾ (ਸ਼ੋਰ, ਬਹੁਤ ਉੱਚੀ ਅਵਾਜ਼ਾਂ)ਕਲਾਸ ਵਿਚ ਬੱਚੇ ਰੌਲਾ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ ।
  • ਨਿਆਰੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼)-ਤਾਜ ਮਹੱਲ ਦੀ ਸੋਭਾ ਨਿਆਰੀ ਹੈ ।

(ii) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ
ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਚੁਣ ਕੇ ਉਸ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਹੋਲੀ ਦੇ ਦਿਨ ਖੇਡੀ ਜਾਂਦੀ ਕਿਹੜੀ ਖੇਡ ਪਿਆਰੀ ਲਗਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੰਗਾਂ ਦੀ (✓)|

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2. ਕਿਹੜਾ ਰੰਗ ਮੁੰਹਾਂ ਉੱਤੇ ਮਲ ਕੇ ਹੋਲੀ ਖੇਡੀ ਜਾਵੇਗੀ ?
ਉੱਤਰ-ਗੁਲਾਲ (✓) !

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਮੀਤ ਨੇ ਕਿਹੜਾ ਰੰਗ ਘੋਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਲਾਲ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਪ੍ਰੀਤ ਨੇ ਕਿਹੜਾ ਰੰਗੁ ਡੋਲ੍ਹਿਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਨੀਲਾ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਲਾਡੀ ਨੇ ਰੰਗ ਕਾਹਦੇ ਵਿਚ ਭਰਿਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਸ਼ੀਸ਼ੀ ਵਿਚ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਕੁੜੀਆਂ ਭੱਜ ਕੇ ਕਿੱਥੇ ਚੜ੍ਹ ਗਈਆਂ ?
ਉੱਤਰ-
ਕੋਠੇ ‘ਤੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਕੁੜੀਆਂ ਨੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿਚ ਕੀ ਫੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਿਚਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਰਾਣੋ ਨੇ ਪਿਚਕਾਰੀ ਮਾਰ ਕੇ ਕਿਸਦੀ ਚੁੰਨੀ ਰੰਗੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਦੀਪ ਦੀ (✓) ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 21 ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਖੇਡ-ਹੋਲੀ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਬਾਲਕ ਕੀ ਖੇਡਦੇ ਚੰਗੇ ਲਗਦੇ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਹੋਲੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
‘ਨਿਆਰੀ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਵੱਖਰੀ (✓) ।

ਵਿਆਕਰਨ
ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਸਮਝੋ ਅਤੇ ਲਿਖੋ-

ਕੁੜੀ – ਕੁੜੀਆਂ
ਟੋਲੀ – …………………….
ਚੁੰਨੀ – …………………….
ਮੁੱਠੀ – …………………….
ਪਿਚਕਾਰੀ – …………………….
ਸ਼ੀਸ਼ੀ – …………………….
ਉੱਤਰ-
ਕੁੜੀ : ਕੁੜੀਆਂ
ਟੋਲੀ : ਟੋਲੀਆਂ
ਚੁੰਨੀ : ਚੁੰਨੀਆਂ
ਮੁੱਠੀ : ਮੁੱਠੀਆਂ
ਪਿਚਕਾਰੀ : ਪਿਚਕਾਰੀਆਂ
ਸ਼ੀਸ਼ੀ : ਸ਼ੀਸ਼ੀਆਂ ।

(iv) ਰਚਨਾਤਮਿਕ ਕਾਰਜ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਖ਼ਾਲੀ ਖ਼ਾਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 21 ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਖੇਡ-ਹੋਲੀ 1
ਉੱਤਰ-
PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 21 ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਖੇਡ-ਹੋਲੀ 2

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਖੇਡ-ਹੋਲੀ ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ ਜਮਾਤ ਵਿਚ ਜ਼ਬਾਨੀ ਗਾ ਕੇ ਸੁਣਾਓ ।
ਉੱਤਰ-
ਨੋਟ-ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪ ਹੀ ਕਰਨ ॥

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 21 ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਖੇਡ-ਹੋਲੀ

ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਖੇਡ-ਹੋਲੀ Summary & Translation in punjabi

ਔਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ

ਸ਼ਬਦ: ਅਰਥ
ਬਾਲਾਂ: ਬੱਚਿਆਂ ।
ਟੋਲੀ: ਇਕੱਠ, ਢਾਣੀ ।
ਨਿਆਰੀ: ਵੱਖਰੀ ਕਿਸਮ ਦੀ, ਅਦਭੁਤ |
ਗੁਲਾਲ: ਲਾਲ ਰੰਗ ।
ਹਰਾ ਪਿਆਜ਼ੀ : ਰੰਗ ਦਾ ਨਾਂ ।
ਰੰਗ ’ਤੀ : ਰੰਗ ਦਿੱਤੀ ।
ਸ਼ੋਰ ਮਚਾਵਣ : ਰੌਲਾ ਪਾਉਣ ।
ਗਚ-ਮਿਚ ਹੋਏ : ਗਿੱਲੇ ਤੇ ਗੰਦੇ ਹੋ ਗਏ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 20 ਸੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 20 ਸੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ Textbook Exercise Questions, and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 20 ਸੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਸੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ Textbook Questions and Answers

ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ ।

(i) ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਰੰਗ ਕਿਹੋ-ਜਿਹਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸੁਨਹਿਰੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਸ੍ਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਨੀਂਹ ਕਿਸ ਨੇ ਰੱਖੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਪੰਗਤ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕੀ ਛਕਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਲੰਗਰ |

(ii) ਬਹੁਤ ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (ਦੀ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ
(ੳ) ਸ੍ਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਾਹਿਬ ਸ਼ਹਿਰ ਕਿਹੜੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਵਸਾਇਆ ਸੀ :
ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ
ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ
ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ
ਉੱਤਰ-
ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 20 ਸੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ

(ਅ) ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਕਿੰਨੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਹਨ ?
ਦੋ
ਤਿੰਨ
ਚਾਰ
ਉੱਤਰ-
ਚਾਰ

ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਉੱਤੇ ਸੋਨਾ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਿਸ ਨੇ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ ?
ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ
ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ
ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ
ਉੱਤਰ-
ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ

(ਸ) ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕਦੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ?
1469 ਈਸਵੀ
1666 ਈਸਵੀ
1604 ਈਸਵੀ
ਉੱਤਰ-
1604 ਈਸਵੀ |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਕਿਸ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਸਥਿਤ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਚ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਨੀਂਹ ਕਿਸ ਨੇ ਰੱਖੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਾਈਂ ਮੀਆਂ ਮੀਰ ਜੀ ਨੇ |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਪਹਿਲੇ ਗੰਬੀ ਕੌਣ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਚਾਰ ਦਰਵਾਜ਼ਿਆਂ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਚਾਰ ਦਰਵਾਜ਼ਿਆਂ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਥਾਨ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਸਾਂਝਾ ਹੈ |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਗੋਲਡਨ ਟੈਂਪਲ ਕਿਉਂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਅੰਦਰ ਤੇ ਬਾਹਰ ਸੋਨਾ ਮੜਿਆ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਠੀਕ ਸ਼ਬਦ ਚੁਣ ਕੇ ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ:

(ੳ) ਇਹ ਨਗਰ ਚੌਥੇ ਗੁਰੂ, ………………………………… ਨੇ ਵਸਾਇਆ ਸੀ । (ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ, ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ)
ਉੱਤਰ-
ਇਹ ਨਗਰ ਚੌਥੇ ਗੁਰੂ, ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ਨੇ ਵਸਾਇਆ ਸੀ ।

(ਅ) ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ………………………………… ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਹਨ ! (ਚਾਰ, ਦੋ)
ਉੱਤਰ-
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਚਾਰ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਹਨ ।

(ੲ) ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਉੱਤੇ …………………………… ਪੱਤਰੇ ਚੜ੍ਹੇ ਹੋਏ ਹਨ । (ਚਾਂਦੀ ਦੇ, ਸੁਨਹਿਰੀ)
ਉੱਤਰ-
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਉੱਤੇ ਸੁਨਹਿਰੀ ਪੱਤਰੇ ਹੈ ਚੜੇ ਹੋਏ ਹਨ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 20 ਸੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ

(ਸ) ਲੰਗਰ ਹਾਲ ਵਿਚ ………………………… ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਮਸ਼ੀਨ ਹੈ । (ਦਾਲ, ਪਰਸ਼ਾਦੇ)
ਉੱਤਰ-
ਲੰਗਰ ਹਾਲ ਵਿਚ ਪਰਸ਼ਾਦੇ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਤੇ ਮਸ਼ੀਨ ਹੈ !

(ਹ) ਸਰੋਵਰ ਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਪਰਛਾਵਾਂ ………………………… ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ । (ਝਿਲਮਿਲ-ਝਿਲਮਿਲ, ਹਿਲ-ਮਿਲ )
ਉੱਤਰ-
ਸਰੋਵਰ ਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਪਰਛਾਵਾਂ ਝਿਲਮਿਲ-ਝਿਲਮਿਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਢੁੱਕਵੇਂ ਮਿਲਾਨ ਕਰੋ :
PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 20 ਸੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ 1
ਉੱਤਰ –

ਸਰਾਂ ਮੁਸਾਫ਼ਰਾਂ ਦੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਥਾਂ
ਜਲ ਪਾਣੀ
ਛਬੀਲ਼ ਮੁਫ਼ਤ ਪਾਣੀ ਪਿਲਾਉਣ ਦੀ ਥਾਂ
ਪੰਗਤ ਕਤਾਰ
ਖੂਬਸੂਰਤ ਸੋਹਣਾ
ਦਿਸ਼ ਨਜ਼ਾਰਾ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਾਕਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤੋ :
ਦਰਸ਼ਨ, ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ, ਯਾਤਰੀ, ਸਥਾਨ, ਨਗਰ, ਛਬੀਲ, ਦ੍ਰਿਸ਼, ਪੰਗਤ, ਇਮਾਰਤ, ਲੰਗਰ, ਜਲ, ਗੁਰੂ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਸਰੋਵਰ, ਮਸ਼ੀਨ, ਖੂਬਸੂਰਤ ।
ਉੱਤਰ-

  • ਦਰਸ਼ਨ (ਦੇਖਣਾ)-ਅਸੀਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਜਾ ਕੇ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ ।
  • ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ (ਸਾਕ-ਸੰਬੰਧੀ)-ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਸਾਡਾ ਕੋਈ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ ।
  • ਯਾਤਰੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ)-ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਯਾਤਰੀ ਸਰਾਂ ਵਿਚ ਠਹਿਰੇ ਹੋਏ ਹਨ ।
  • ਸਥਾਨ (ਥਾਂ)-ਸ਼ਿਮਲਾ ਇਕ ਖੂਬਸੂਰਤ ਪਹਾੜੀ ਸਥਾਨ ਹੈ ।
  • ਨਗਰ (ਸ਼ਹਿਰ)-ਜਲੰਧਰ ਦੁਆਬੇ ਦਾ ਇਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਨਗਰ ਹੈ ।
  • ਛਬੀਲ ਮੁਫ਼ਤ ਪਾਣੀ ਪਿਲਾਉਣ ਵਾਲੀ ਥਾਂ)- ਯਾਤਰੀ ਠੰਢੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਛਬੀਲ ਉੱਤੇ ਪਾਣੀ ਪੀ ਰਹੇ ਸਨ |
  • (ਦ੍ਰਿਸ਼ ਨਜ਼ਾਰਾ)-ਪਹਾੜੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਬਹੁਤ ਸੁੰਦਰ ਹੈ ।
  • ਪੰਗਤ (ਕਤਾਰ)-ਅਸੀਂ ਪੰਗਤ ਵਿਚ ਬਹਿ ਕੇ ਲੰਗਰ ਛਕਿਆ !
  • ਇਮਾਰਤ ਮਕਾਨ)-ਇਹ ਇਮਾਰਤ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਹੈ ।
  • (ਲੰਗਰ ਖਾਣਾ)-ਸਾਰੀ ਸੰਗਤ ਪੰਗਤ ਵਿਚ ਬਹਿ ਕੇ ਲੰਗਰ ਛਕ ਰਹੀ ਹੈ ।
  • (ਜਲ ਪਾਣੀ)-ਅਸੀਂ ਸਰੋਵਰ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਜਲ ਵਿਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕੀਤਾ ।
  • ਗੁਰੂ (ਸਿੱਖਿਆ ਦੇਣ ਵਾਲਾ)-ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ | ਦੇਵ ਜੀ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਬਾਨੀ ਸਨ ।
  • ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ (ਇਕ ਸ਼ਹਿਰ)-ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਪਵਿੱਤਰ ਨਗਰ ਹੈ । ‘
  • ਸਰੋਵਰ (ਤਲਾਬ)-ਅਸੀਂ ਸਰੋਵਰ ਦੇ ਜਲ ਵਿਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕੀਤਾ ।
  • ਮਸ਼ੀਨ (ਯੰਤਰ)-ਲੰਗਰ ਵਿਚ ਮਸ਼ੀਨ ਫੁਲਕੇ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ ।
  • ਖੂਬਸੂਰਤ (ਸੁੰਦਰ)-ਤਾਜ ਮਹੱਲ ਖੂਬਸੂਰਤ ਇਮਾਰਤ ਹੈ ।

(iii) ਪੜੋ, ਸਮਝੋ ਤੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ ‘ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਪੈਰੇ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹੋ ਤੇ ਦਿੱਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ :

ਮਾਤਾ ਜੀ ਇਹ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਕਿਹਾ ?” ਮਾਤਾ ਜੀ ਦੱਸਣ ਲੱਗੇ, “ਪੁੱਤਰ ! ਇਹ ਨਗਰ ਚੌਥੇ ਗੁਰੂ, ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ਨੇ ਵਸਾਇਆ ਸੀ । ਇਸ ਨੂੰ ਚੱਕ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ ।’’ ਫਿਰ ਪਿਤਾ ਜੀ ਦੱਸਣ ਲੱਗੇ ਕਿ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਨੀਂਹ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ | ਪੰਜਵੇਂ ਗੁਰੂ, ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਸਾਈਂ ਮੀਆਂ | ਮੀਰ ਤੋਂ ਰਖਵਾਈ ਸੀ ! ਇਸ ਉੱਤੇ ਸੁਨਹਿਰੀ ਪੱਤਰੇ | ਚੜੇ ਹੋਏ ਹਨ ਤੇ ਇਸ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੂੰ “ਗੋਲਡਨ ਟੈਂਪਲ’ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਉੱਤੇ ਸੋਨਾ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਰਵਾਇਆ | ਸੀ । ਇੱਥੇ 1604 ਈਸਵੀ ਵਿਚ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ । ਇਸ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਗ੍ਰੰਥੀ ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ ਸਨ । ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਚਾਰ ਦਰਵਾਜ਼ੇ, ਚਾਰੇ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਵੱਲ ਖੁੱਲ੍ਹਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਥਾਨ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-
1. ਚੌਥੇ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹੜਾ | ਨਗਰ ਵਸਾਇਆ ਸੀ ?
2. ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਨੀਂਹ ਕਿਸ ਨੇ ਰੱਖੀ ਸੀ ?
3. ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਉੱਤੇ ਕਾਹਦੇ ਪੱਤਰੇ ਬੜੇ ਹੋਏ ਹਨ ?
4. ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਹੋਰ ਕਿਹੜਾ | ਨਾਂ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹੈ ? :
5. ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਉੱਤੇ ਸੋਨਾ । ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਿਸ ਨੇ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ ?
6. ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਕਦੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ?
7. ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਪਹਿਲੇ ਗ੍ਰੰਥੀ ਕੌਣ ਸਨ ?
8. ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਕਿੰਨੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਕਿਸ ਪਾਸੇ ਵੱਲ ਖੁੱਲ੍ਹਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
1. ਚੱਕ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਸ੍ਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ) |
2. ਸਾਈਂ ਮੀਆਂ ਮੀਰ ਜੀ ਨੇ ।
3. ਸੋਨੇ ਦੇ ।
4. ਗੋਲਡਨ ਟੈਂਪਲ |
5. ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ।
6. 1604 ਈ: ਵਿਚ ।
7. ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ ।
8. ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਚਾਰ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਹਨ, ਜੋ ਚਹੁੰਆਂ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਵਲ ਖੁੱਲ੍ਹਦੇ ਹਨ ।

(iv) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ-

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਮਾਤਾ ਜੀ ਕੀ ਵੇਖ ਰਹੇ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਟੈਲੀਵੀਜ਼ਨ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਟੈਲੀਵੀਜ਼ਨ ਉੱਤੇ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੋਂ ਕੀ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਕੀਰਤਨ (✓) ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 20 ਸੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੇ ਠਹਿਰਨ ਲਈ ਕੀ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ? .
ਉੱਤਰ-
ਸਰਾਵਾਂ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਕੇ ਕਿਸ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ “ਧੰਨ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ਨਿਕਲ ਰਿਹਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਾਤਾ ਜੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਸ੍ਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਕਿਸ ਨੇ ਵਸਾਇਆ ਸੀ ? .
ਉੱਤਰ-
ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ਨੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਸ੍ਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦਾ ਹੋਰ ਨਾਂ ਕੀ ਰਿਹਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਚੱਕ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਨੀਂਹ ਕਿਸਨੇ ਰੱਖੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਾਈਂ ਮੀਆਂ ਮੀਰ ਜੀ ਨੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਕਿਸ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਬਣਵਾਇਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਉੱਤੇ ਸੋਨਾ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਿਸ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਕਦੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
1604 ਈ: (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11.
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਪਹਿਲੇ ਥੀ ਕੌਣ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 12.
ਪਰਕਰਮਾ ਦੇ ਕੀ ਅਰਥ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਘੁੰਮਣ ਵਾਲਾ ਰਸਤਾ ਵੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 13.
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਕਿਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਲ ਖੁੱਲ੍ਹਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਚੌਹਾਂ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਵਲ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 14.
ਪਰਿਕਰਮਾ ਵਿਚ ਕਿਸ ਸ਼ਹੀਦ ਦੀ ਯਾਦਗਾਰ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਾਬਾ ਦੀਪ ਸਿੰਘ ਜੀ (✓) ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 20 ਸੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 15.
ਦਰਸ਼ਨੀ ਡਿਉੜੀ ਤੋਂ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜਾਣ ਲਈ ਕੀ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਪੁਲ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 16.
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਅੰਦਰ ਤੇ ਬਾਹਰ ਕੀ ਮੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸੋਨਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 17.
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਕੀ ਸਥਿਤ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 18.
ਪਰਸ਼ਾਦੇ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਮਸ਼ੀਨ ਕਿੱਥੇ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਲੰਗਰ ਹਾਲ ਵਿਚ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 19.
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰੌਣਕ ਕਦੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਦੀਵਾਲੀ ਦੇ ਦਿਨ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 20.
ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਲੇਖ ਹੈ ਜਾਂ ਕਹਾਣੀ ?
ਉੱਤਰ-ਲੇਖ (✓). ।

(v) ਅਧਿਆਪਕ ਲਈ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਬੋਲ-ਲਿਖਤ : (ਅਧਿਆਪਕ ਪਾਠ ਵਿਚੋਂ ਵਾਕਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰ ਕੇ ਬੋਲੇ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਲਿਖਣ ਲਈ ਕਹੇ ।)
1. ਮਾਤਾ ਜੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੇਖ ਰਹੇ ਸਨ ।
2. ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੇ ਮਾਤਾ ਜੀ ਦੀ ਹਾਂ ਵਿਚ ਹਾਂ ਮਿਲਾਈ ॥
3. ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਅਸੀਂ ਬੱਸ ਰਾਹੀਂ ਸ੍ਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ . ਪਹੁੰਚ ਗਏ ।
4. ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਸਰੋਵਰ ਵਿਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕੀਤਾ ।
5. ਦੀਵਾਰਾਂ ਵਿਚ ਕੀਮਤੀ ਪੱਥਰ ਜੜੇ ਹੋਏ ਹਨ ।
ਉੱਤਰ-
(ਨੋਟ-ਅਧਿਆਪਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪ ਹੀ ਬੋਲ ਕੇ ਲਿਖਾਉਣ )

ਸੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ Summary & Translation in punjabi

(ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ )

ਅਰਥ : ਸ਼ਬਦ
ਦਰਸ਼ਨ : ਕਿਸੇ ਪਵਿੱਤਰ ਚੀਜ਼ ਜਾਂ ਮਹਾਨ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ।
ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ : ਸਾਕ-ਸੰਬੰਧੀ ।
ਯਾਤਰੀਆਂ : ਮੁਸਾਫ਼ਰਾਂ ।
ਸਰਾਵਾਂ : ਮੁਸਾਫ਼ਰਾਂ ਦੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਥਾਂ ।
ਸੁਨਹਿਰੀ : ਸੋਨੇ ਵਰਗਾ ।
ਝਿਲਮਿਲ-ਝਿਲਮਿਲ ਕਰਨਾ : ਚਮਕਾਰੇ ਮਾਰਨਾ ।
ਨਗਰ ਸਾਈਂ ਮੀਆਂ: ਸ਼ਹਿਰ
ਮੀਗ ਇਕ ਮੁਸਲਮਾਨ ਫ਼ਕੀਰ ।
ਪਰਕਾਸ਼ : ਸਥਾਪਨਾ ।
ਸਥਾਨ : ਥਾਂ ।
ਦੁੱਖ ਭੰਜਨੀ ਬੇਰੀ: ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਸਰੋਵਰ ਦੇ ਇਕ ਕੰਢੇ ਉੱਤੇ ਲੱਗੀ ਪੁਰਾਤਨ ਬੇਰੀ,ਜਿਸ ਹੇਠ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਰੋਗ-ਦੁੱਖ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।
ਪਰਕਰਮਾ : ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਸਰੇਵਰ ਦਅਾਲੇ ਯਾਤਗੀ ਆਂ ਦੇ ਪੈਦਲ ਘੁੰਮਣ ਲਈ ਬਣਿਆ ਰਸਤਾ ।
ਛਬੀਲ: ਸੰਗਤ ਜਾਂ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਤੇ ਮੁਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧ ।
ਉੱਕਰੇ: ਪੱਥਰਾਂ ਨੂੰ ਖੋਦ ਕੇ ਬਣਾਏ ਹੋਏ ।
ਅਜਾਇਬ-ਘਰ : ਉਹ ਜਿੱਥੇ ਪੁਰਾਤਨ ਲੋਕਾਂ ਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਰੱਖਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੇ ਤਸਵੀਰਾਂ ਸੰਭਾਲੀਆਂ ਹੋਣ ।
ਦ੍ਰਿਸ਼ : ਨਜ਼ਾਰਾ ।
ਪਰਸ਼ਾਦੇ: ਰੋਟੀਆਂ ।
ਪੰਗਤ : ਕਤਾਰ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 19 ਆਓ ਗੀਟੇ ਖੇਡੀਏ

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 19 ਆਓ ਗੀਟੇ ਖੇਡੀਏ Textbook Exercise Questions, and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 19 ਆਓ ਗੀਟੇ ਖੇਡੀਏ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਆਓ ਗੀਟੇ ਖੇਡੀਏ Textbook Questions and Answers

ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ ।
(i) ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਕਿਸ ਵੇਲੇ ਕੁੜੀਆਂ ਗੀਟੇ ਖੇਡਣ ਲੱਗੀਆਂ ?
ਉੱਤਰ-
ਸ਼ਾਮ ਵੇਲੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਚਾਰੇ ਸਹੇਲੀਆਂ ਕਿੱਥੇ ਬੈਠ ਕੇ ਗੀਟੇ ਖੇਡਣ ਲੱਗੀਆਂ ?
ਉੱਤਰ-
ਕੁੰਜੇ ਬੈਠ ਕੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਘਰ ਜਾਣ ਲਈ ਕਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਚਰਨੋ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ।

(ii) ਬਹੁਤ ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਗੀਟੇ ਕੌਣ-ਕੌਣ ਖੇਡ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਿਮਰਨ, ਚਰਨੋ, ਮਮਤਾ ਤੇ ਛਿੰਦੀ ਗੀਟੇ ਖੇਡ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 19 ਆਓ ਗੀਟੇ ਖੇਡੀਏ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਖੇਡਣ ਲਈ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਗੀਟੇ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਖੇਡਣ ਲਈ ਸੰਗਮਰਮਰ ਦੇ ਟੁਕੜਿਆਂ, ਇੱਟਾਂ ਦੇ ਰੋੜਿਆਂ ਤੇ ਲਾਖ ਦੇ ਰੰਗ-ਬਰੰਗੇ ਗੀਟੇ ਸਨ |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
‘ਨੀ ਪੜ੍ਹ ਵੀ ਲਿਆ ਕਰੋ, ਆਹ ਗੀਟੇ ਖੇਡਦੀਆਂ ਥੱਕਦੀਆਂ ਨਹੀਂ । ਇਹ ਗੱਲ ਕਿਸ ਨੇ ਆਖੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਇਹ ਗੱਲ ਚਰਨੋ ਦੀ ਦਾਦੀ ਨੇ ਆਖੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਇਸ ਪਾਠ ਵਿੱਚੋਂ ਦੁਹਰਾਓ ਵਾਲੇ ਹੋਰ ਸ਼ਬਦ ਲਿਖੋ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਦਾਹਰਨ ਵਿਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈਉਦਾਹਰਨ-ਜੋਟੀ-ਮੋਟੀ ।
ਉੱਤਰ-
ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ, ਇੱਕ-ਇੱਕ, ਜੋੜਾਜੋੜਾ, ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਦੱਸੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਓ :
PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 19 ਆਓ ਗੀਟੇ ਖੇਡੀਏ 1
ਉੱਤਰ-

ਪਿੰਡ ਸ਼ਹਿਰ
ਸ਼ਾਮ ਸਵੇਰ
ਵੇਲਾ ਕੁਵੇਲਾ
ਪਹਿਲਾਂ ਪਿੱਛੋਂ
ਉੱਪਰਲਾ ਹੇਠਲਾ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਵਾਕਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤੋ ਗੀਕੇ ਸੂਹੇ, ਰੰਗ-ਬਰੰਗੇ, ਖ਼ਤਮ, ਸ਼ਾਬਾਸ਼, ਬਾਕੀ, ਹੁਸ਼ਿਆਰ, ਜ਼ਰੂਰੀ, ਕੁਵੇਲਾ ।
ਉੱਤਰ-

  • ਗੀਟੇ ਪੱਥਰ ਦੇ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਟੁਕੜੇ, ਰੋੜੇ)-ਕੁੜੀਆਂ ਗੀਟਿਆਂ ਨਾਲ ਖੇਡ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ।
  • ਸੂਹੇ ਲਾਲ-ਵਹੁਟੀ ਨੇ ਸੂਹੇ ਰੰਗ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਏ ਹੋਏ ਹਨ ।
  • ਰੰਗ-ਬਰੰਗੇ ਕਈ ਰੰਗਾਂ ਦੇ)-ਲੋਕ ਰੰਗਬਰੰਗੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾ ਕੇ ਮੇਲੇ ਵਿਚ ਆਏ ਹੋਏ ਸਨ ।
  • ਖ਼ਤਮ (ਮੁੱਕਣਾ-ਮੈਂ ਦੋ ਘੰਟੇ ਲਾਏ ਤੇ ਸਾਰਾ ਕੰਮ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ।
  • ਸ਼ਾਬਾਸ਼ (ਸੰਸਾ ਦਾ ਸ਼ਬਦ)-ਸ਼ਾਬਾਸ਼ ! ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਤੋਂ ਇਹੋ ਆਸ ਸੀ ।
  • ਬਾਕੀ (ਜੋ ਬਚ ਗਿਆ ਹੋਵੇ)-ਸੱਤਾਂ ਵਿਚੋਂ ਪੰਜ ਕੱਢੇ, ਬਾਕੀ ਬਚੇ ਦੋ ।
  • ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਚੁਸਤ, ਤੇਜ਼-ਜੀਤਾ ਮੀਤੇ ਨਾਲੋਂ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿਚ ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਹੈ ।
  • ਜ਼ਰੂਰ ਅਵੱਸ਼, ਹਰ ਹਾਲਤ ਵਿਚ)-ਮੈਂ ਜ਼ਰੂਰ ਆਪਣਾ ਇਕਰਾਰ ਪੂਰਾ ਕਰਾਂਗਾ ।
  • ਕੁਵੇਲਾ (ਠੀਕ ਸਮੇਂ ਦਾ ਲੰਘ ਜਾਣਾ)-ਸਾਨੂੰ ਸਕੂਲ ਪਹੁੰਚਦਿਆਂ-ਪਹੁੰਚਦਿਆਂ ਰਾਹ ਵਿਚ ਹੀ ਕੁਵੇਲਾ ਤੂੰ ਹੋ ਗਿਆ ।

(iii) ਪੜੋ, ਸਮਝੋ ਤੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਹੇਠ ਦਿੱਤੀ ਵਾਰਤਾ ਨੂੰ ਪੜੋ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ-
ਸ਼ਾਮ ਦਾ ਵੇਲਾ ਹੈ । ਪਿੰਡ ਦੀ ਗਲੀ ਦੇ ਇੱਕ ਘਰ ਵਿੱਚ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ (ਸਿਮਰਨ, ਚਰਨੋ, ਮਮਤਾ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਦੀ ਗੀਟੇ ਖੇਡਣ ਲਈ ਇੱਕ-ਦੂਜੀ ਸਹੇਲੀ ਨੂੰ ਬੁਲਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕੋਲ ਹੀ ਚਰਨੋ ਦੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਦਾਦੀ ਮਾਂ ਬੈਠੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ।

ਸਿਮਰਨ : ਚਰਨੋ ……………. ਛਿੰਦੀ………………….
ਆਓ, ਅੱਜ ਗੀਟੇ ਖੇਡੀਏ ।
ਚਰਨੋ : ਅੱਜ ਮੇਰੇ ਘਰ ਖੇਡੋ, ਕੱਲ੍ਹ ਅੱਡੀ
ਛੜੱਪਾ ਮਮਤਾ ਦੇ ਘਰ ਖੇਡਿਆ ਸੀ ।

ਛੰਦੀ : ਆਹ ਲਓ, ਅੱਜ ਮੈਂ ਸੰਗਮਰਮਰ
ਦੇ ਪੰਜ ਗੀਟੇ ਘੜ ਕੇ ਲਿਆਈ ਹਾਂ
……………. ਚਿੱਟੇ ਦੁੱਧ ।

ਸਿਮਰਨ : ਮੈਂ ਵੀ ਇੱਟ ਦੇ ਰੋੜੇ ਘਸਾ ਕੇ ਲਾਲ- .
ਸੁਹੈ ਗੀਟੇ ਬਣਾਏ ਨੇ ।

ਮਮਤਾ : ਲਓ ਜੀ, ਮੈਂ ਕੱਲ੍ਹ ਆਪਣੇ ਮਾਸੀ ਜੀ
ਕੋਲ ਸ਼ਹਿਰ ਗਈ ਸੀ ।
ਉੱਥੋਂ ਲਾਖ ਰੰਗ-ਬਰੰਗੇ ਗੀਟੇ ਲੈ ਕੇ ਆਈ ਹਾਂ ।
ਦੇਖੋ, ਕਿੰਨੇ ਸੋਹਣੇ ਲਗਦੇ ਨੇ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 19 ਆਓ ਗੀਟੇ ਖੇਡੀਏ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-
1. ਇਸ ਵਾਰਤਾ ਵਿਚ ਆਏ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
2. ਵਾਰਤਾ ਵਿਚ ਕੁੜੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾਂ ਹੋਰ . ਔਰਤਾਂ ਕੌਣ ਹਨ ?
3. ਸਿਮਰਨ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲੈ ਬੁਲਾਉਂਦੀ ਹੋਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹੜੀ ਖੇਡ ਖੇਡਣ ਲਈ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ?
4. ਕੁੜੀਆਂ ਨੇ ਅੱਡੀ-ਛੜੱਪਾ ਕਿਸਦੇ ਘਰ ਕਦੋਂ ਖੇਡਿਆ ਸੀ ?
5. ਛੰਦੀ ਕਿਸ ਚੀਜ਼ ਦੇ ਬਣੇ ਹੋਏ ਕਿੰਨੇ ਗੀਟੇ ਲਿਆਈ ਸੀ ?
6. ਸਿਮਰਨ ਨੇ ਕਾਹਦੇ ਗੀਟੇ ਬਣਾਏ ਸਨ ?
7. ਮਮਤਾ ਕਿਹੜੇ ਗੀਟੇ ਲਿਆਈ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
1. ਸਿਮਰਨ, ਚਰਨੋ, ਮਮਤਾ ਤੇ ਛੰਦੀ ।
2. ਚਰਨੋ ਦੀ ਮਾਂ ਤੇ ਦਾਦੀ ।
3. ਸਿਮਰਨ ਚਰਨੋ ਤੇ ਛੰਦੀ ਦਾ ਨਾਂ ਲੈ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੀਟੇ ਖੇਡਣ ਲਈ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ।
4. ਕੁੜੀਆਂ ਨੇ ਅੱਡੀ-ਛੜੱਪਾ ਕਲੂ ਮਮਤਾ ਦੇ ਘਰ ਖੇਡਿਆ ਸੀ ।
5. ਛਿੱਦੀ ਸੰਗਮਰਮਰ ਦੇ ਬਣੇ ਹੋਏ ਪੰਜ ਗੀਟੇ ਲਿਆਈ ਸੀ ।
6. ਸਿਮਰਨ ਨੇ ਰੋੜੇ ਘਸਾ ਕੇ ਲਾਲ-ਸੂਹੇ ਗੀਟੇ ਬਣਾਏ ਸਨ ।
7. ਸ਼ਹਿਰੋਂ ਲਾਖ ਦੇ ਰੰਗ-ਬਰੰਗੇ ਗੀਟੇ ਲਿਆਈ ਸੀ ।

(iv) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਚੁਣ ਕੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਕੁੜੀਆਂ ਘਰ ਵਿਚ ਕਿਸਦੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਦਾਦੀ ਕੋਲ ਬੈਠੀਆਂ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਚਰਨੋ ਦੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ (ਸਿਮਰਨ, ਚਰਨੋ, ਮਮਤਾ ਤੇ ਛੰਦੀ ਕਿਹੜੀ ਖੇਡ ਖੇਡਣ ਲਈ ਇਕ-ਦੂਜੀ ਸਹੇਲੀ ਨੂੰ ਬੁਲਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਗੀਟੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਕੁੜੀਆਂ ਨੇ ਮਮਤਾ ਦੇ ਘਰ ਕਿਹੜੀ । ਖੇਡ ਖੇਡੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਅੱਡੀ-ਛੜੱਪਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਸੰਗਮਰਮਰ ਦੇ ਗੀਟੇ ਕੌਣ ਘੜਾ ਕੇ ਲਿਆਈ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਛਿੰਦੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਛਿੰਦੀ ਸੰਗਮਰਮਰ ਦੇ ਕਿੰਨੇ ਗੀਟੇ ਘੜਾ ਕੇ ਲਿਆਂਈ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਪੰਜ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਸਿਮਰਨ ਨੇ ਲਾਲ ਸੂਹੇ ਗੀਟੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਣਾਏ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੋੜੇ ਘਸਾ ਕੇ (✓) ।’

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਮਮਤਾ ਸ਼ਹਿਰੋਂ ਕਿਸ ਚੀਜ਼ ਦੇ ਬਣੇ ਗੀਟੇ ਲਿਆਈ ਸੀ ? .
ਉੱਤਰ-
ਲਾਖ ਦੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਲਾਖ ਦੇ ਬਣੇ ਗੀਟੇ ਕਿਹੋ ਜਿਹੇ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੰਗ-ਬਰੰਗੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਗੀਟੇ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਹੇਲੀਆਂ ਕੀ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਪੁੱਗਦੀਆਂ ਹਨ (✓) ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 19 ਆਓ ਗੀਟੇ ਖੇਡੀਏ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
ਸਹੇਲੀਆਂ ਗੀਟੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖੇਡਦੀਆਂ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਜੋਟੀਆਂ ਬਣਾ ਕੇ () ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11.
ਗੀਟੇ ਖੇਡਣ ਲਈ ਕੁੜੀਆਂ ਕੀ ਵਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਗੋਲ-ਚੱਕਰ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 12.
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਕੌਣ ਖੇਡਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਿਮਰਨ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 13.
ਮਮਤਾ ਛਿੰਦੀ ਨੂੰ ਕਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਖੇਡਣ ਲਈ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਕੜੱਚ ਤਕ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 14.
ਛਿੰਦੀ ਕਿਹੜੇ ਹੱਥ ਦੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ ਨਾਲ ਕੁੱਤਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਖੱਬੇ (✓) ।

ਪਸ਼ਨ 15.
ਗੀਟੇ ਖੇਡਦਿਆਂ ਸਿਮਰਨ ਕਿੱਥੇ ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਾਜਿਆਂ ਤਕ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 16.
ਕੌਣ ਗੀਟੇ ਖੇਡਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪੋ-ਆਪਣੇ ਘਰੀਂ ਜਾਣ ਲਈ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਚਰਨੋ ਦੀ ਮਾਂ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 17.
ਚਰਨੋ/ਸਿਮਰਨ/ਮਮਤਾ/ਛਿੰਦੀ/ ਚਰਨੋ ਦੀ ਮਾਂ ਤੇ ਦਾਦੀ ਕਿਸ ਵਾਰਤਾਲਾਪ ਦੀਆਂ ਪਾਤਰ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਆਓ ਗੀਟੇ ਖੇਡੀਏ (✓) ।

(v) ਵਿਆਕਰਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਸਮਝੋ ਅਤੇ ਲਿਖੋ :
ਸਹੇਲੀ – ਸਹੇਲੀਆਂ
ਕੁੜੀ …………………….
ਵੱਡੀ …………………….
ਉੱਤਰ-
ਸਹੇਲੀ – ਸਹੇਲੀਆਂ
ਕੁੜੀ – ਕੁੜੀਆਂ
ਵੱਡੀ – ਵੱਡੀਆਂ
ਕੋਠੀ – ਕੋਠੀਆਂ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਸੋਹਣਾ ਕਰ ਕੇ ਲਿਖੋ :
(ਉ) ਗੇਂਦ-ਗੀਟੇ, ਕੜੈਚ, ਵੜੀਆਂ ਟੁੱਕਣਾ, ਜੋ ਕੁੱਤਾ-ਕੋਠੀ ।
(ਅ) ਪਾਣੀ ਭਰਨਾ, ਚਿੱਟੇ-ਦੁੱਧ, ਲਾਲ-ਸੂਹੇ, ਰੰਗ-ਬਰੰਗੇ ।
ਉੱਤਰ-
(ਨੋਟ-ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪੇ ਹੀ ਲਿਖਣ )

(vi) ਰਚਨਾਤਮਿਕ ਕਾਰਜ |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਕੋਈ ਪੰਜ ਬਾਲ-ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਅੱਡੀ-ਛੜੱਪਾ, ਲੁਕਣ-ਮੀਚੀ, ਗੀਟੇ, ਧੁੱਪ-ਛਾਂ, ਸ਼ਟਾਪੂ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 19 ਆਓ ਗੀਟੇ ਖੇਡੀਏ

ਆਓ ਗੀਟੇ ਖੇਡੀਏ Summary & Translation in punjabi

ਔਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ

ਸ਼ਬਦ : ਅਰਥ
ਗੀਟੇ : ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਰੋੜੇ/ਠੀਕਰੀਆਂ/ ਪੱਥਰ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ।
ਅੱਡੀ-ਛੜੱਪਾ : ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਇਕ ਖੇਡ ।
ਸੰਗਮਰਮਰ : ਇਕ ਮੁਲਾਇਮ ਚਮਕੀਲਾ  ਚਿੱਟਾ ਪੱਥਰ ।
ਸੂਹੇ: ਲਾਲ ।
ਪੁੱਗ: ਖੇਡ ਵਿਚ ਵਾਰੀ ਪਹਿਲਾਂ ਲੈਣ  ਲਈ ਪੁੱਗਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ  ਪੁੱਗ ਜਾਵੇ, ਉਸ ਸਿਰ ਵਾਰੀ  ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ।
ਲਾਖ: ਇਕ ਪਦਾਰਥ |
ਰੋਂਦ ਪਿਟਣਾ : ਖੇਡ ਵਿਚ ਧੋਖਾ ਕਰਨਾ ।
ਆਊਟ: ਖੇਡ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ।
ਬੋਚਣਾ : ਉੱਛਲੀ ਹੋਈ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਹਵਾ  ਵਿਚ ਹੀ ਫੜ ਲੈਣਾ ।
ਭੁੰਜੇ ਥੱਲੇ, ਜ਼ਮੀਨ ਉੱਤੇ ।
ਕੜੈਚ: ਖੇਡ ਦਾ ਇਕ ਪੜਾਅ ।
ਕੁੱਤਾ ਕੋਠੀ : ਖੇਡ ਦਾ ਇਕ ਹੋਰ ਪੜਾਅ |
ਵੜੀਆਂ ਟੁੱਕਣਾ,  ਪਾਣੀ ਭਰਨਾ,  ਚੌਥ, ਬਾਜਿਆਂ ‘ਤੇ : ਖੇਡ ਦੇ ਪੜਾਅ ।
घेहे : ਤੁਹਾਡੇ
ਕੁਵੇਲਾ: ਦੇਰ ਹੋਣੀ, ਸਹੀ ਵਕਤ ਬੀਤ ਜਾਣਾ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 18 ਬਸੰਤ

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 18 ਬਸੰਤ Textbook Exercise Questions, and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 18 ਬਸੰਤ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਬਸੰਤ Textbook Questions and Answers

ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ

(i) ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

(ਉ) ਬਸੰਤ ਵਿੱਚ ਖਿੜੀ ਸਰੋਂ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਕਿਹੋ-ਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ?
ਲਾਲ
ਪੀਲਾ
ਹਰਾ
ਉੱਤਰ-
ਪੀਲਾ (✓)

(ਅ) ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਧੁੱਪ ਕਿਹੋ-ਜਿਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਨਿੱਘੀ-ਨਿੱਘੀ
ਸਿੱਲ੍ਹੀ-ਸਿੱਲ੍ਹੀ
ਚਮਕੀਲੀ
ਉੱਤਰ-
ਨਿੱਘੀ-ਨਿੱਘੀ (✓)

(ਸ) ਪਤੰਗ ਕਿਸ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਚੜ੍ਹਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ?
ਸਰਦ ਰੁੱਤ
ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ
ਗਰਮੀ ਦੀ ਰੁੱਤ
ਉੱਤਰ-
ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ।(✓)

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 18 ਬਸੰਤ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਖਿੜੀ ਹੋਈ ਸਰੋਂ ਦਾ ਰੰਗ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਖਿੜੀ ਹੋਈ ਸਰੋਂ ਦਾ ਰੰਗ ਪੀਲਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਰੁੱਖਾਂ ਹੇਠ ਧੁੱਪ ਕਿਸ ਨਾਲ ਖੇਡਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੁੱਖਾਂ ਹੇਠ ਧੁੱਪ ਛਾਂ ਨਾਲ ਖੇਡਦੀ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਪੀਲੀ ਪਤੰਗ ਕਿੱਥੇ ਚੜੀ ਹੋਈ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਪੀਲੀ ਪਤੰਗ ਨੀਲੇ ਅੰਬਰ ਵਿਚ ਚੜ੍ਹੀ ਹੋਈ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸਤਰਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰੋ :
(ੳ) ਆਈ ਰੁੱਤ ਬਸੰਤ ਦੀ,
…………………..
ਉੱਤਰ-
(ੳ) ਆਈ ਰੁੱਤ ਬਸੰਤ ਦੀ,
ਪੀਲੀ ਪੀਲੀ ਸਰੋਂ ਖਿੜੀ |

(ਅ) ਨੀਲੇ ਨੀਲੇ ਅੰਬਰ ‘ਤੇ,
…………………..
ਉੱਤਰ-
(ਅ) ਨੂੰ ਨੀਲੇ ਨੀਲੇ ਅੰਬਰ ‘ਤੇ,
ਪੀਲੀ ਕੋਈ ਪਤੰਗ ਚੜੀ ॥

(ਈ) ਵੰਨ-ਸੁਵੰਨੇ ਫੁਲ ਖਿੜੇ ਨੇ,
…………………..
ਉੱਤਰ-
(ਈ) ਵੰਨ-ਸੁਵੰਨੇ ਫੁੱਲ ਖਿੜੇ ਨੇ,
ਬਾਗ਼-ਬਗੀਚੀ ਹਰੀ-ਹਰੀ ॥

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 18 ਬਸੰਤ

(ਸ) ਆਈ ਰੁੱਤ ਬਸੰਤ ਦੀ,
…………………..
ਉੱਤਰ-
(ਸ)ਆਈ ਰੁੱਤ ਬਸੰਤ ਦੀ,
ਨਿੱਘੀ-ਨਿੱਘੀ ਧੁੱਪ ਖਿੜੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਸਮਝੋ ਤੇ ਲਿਖੋ :

ਝੂਮ ਰਹੀ : ਟਾਹਣੀ-ਟਾਹਣੀ
ਚਹਿਕ ਰਹੀ ………………………….
ਬਾਗ਼-ਬਗੀਚੀ ………………………….
ਨਿੱਘੀ-ਨਿੱਘੀ ………………………….
ਉੱਤਰ
ਝੂਮ ਰਹੀ, ਟਾਹਣੀ-ਟਾਹਣੀ ।
ਚਹਿਕ ਰਹੀ ਚਿੜੀ-ਚਿੜੀ ।
ਬਾਗ-ਬਗੀਚੀ ਹਰੀ-ਭਰੀ । ‘
ਨਿੱਘੀ-ਨਿੱਘੀ ਧੁੱਪ ਖਿੜੀ । ‘

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
‘ਬਸੰਤ’ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਕਿਹੜੇ ਰੰਗ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ?
(ਉ) ਪੀਲਾ
(ਅ) ਨੀਲਾ
(ਈ) ਹਰਾ
(ਸ) ਕਾਲਾ ।
ਉੱਤਰ-
ਕਾਲਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਸੋਹਣਾ ਕਰ ਕੇ ਲਿਖੋ :
ਟਾਹਣੀ, ਚਿੜੀ, ਸ, ਰੁੱਖ, ਧੁੱਪ, ਛਾਂ, ਅੰਬਰ, ਫੁੱਲ ।
ਉੱਤਰ-
(ਨੋਟ-ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪ ਹੀ ਕਰਨ )

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੁੱਤਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਬਸੰਤ, ਗਰਮੀ, ਬਰਸਾਤ, ਸਰਦੀ, ਹੇਮੰਤ, ਪੱਤਝੜ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
‘ਬਸੰਤ ਕਵਿਤਾ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਸਤਰਾਂ ਜ਼ਬਾਨੀ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਆਈ ਰੁੱਤ ਬਸੰਤ ਦੀ ਨਿੱਘੀ-ਨਿੱਘੀ ਧੁੱਪ ਖਿੜੀ ॥

(ii) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਦੇ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਵਿਚ ਕੌਣ ਚਹਿਕ ਰਿਹਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਚਿੜੀਆਂ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਕਿਸ ਰੁੱਤ ਵਿਚ ਪੀਲੀ ਪੀਲੀ ਸਰੋਂ ਖਿੜਦੀ ਹੈ ?
ਜਾਂ
ਕਦੋਂ ਅਸਮਾਨਾਂ ਉੱਤੇ ਪਤੰਗਾਂ ਚੜ੍ਹਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਵਿਚ (✓) ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 18 ਬਸੰਤ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਨਿੱਘੀ-ਨਿੱਘੀ ਧੁੱਪ ਕਿਸ ਰੁੱਤ ਵਿਚ ਖਿੜੀ ਹੈ ?
ਜਾਂ
ਕਿਸ ਰੁੱਤ ਵਿਚ ਬਾਗ਼-ਬਗੀਚੇ ਹਰੇ-ਭਰੇ ਹੋ ਗਏ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਹੇਠ ਲਿਖਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਕਵਿਤਾ ਕਿਹੜੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਸੰਤ (✓) |

(iii) ਰਚਨਾਤਮਿਕ ਕਾਰਜ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਚੁਣੋ :
ਜਾਂ ‘
ਚਿਤਰ ਦੇਖ ਕੇ ਰੁੱਤਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 18 ਬਸੰਤ 1
ਉੱਤਰ-
1. ਸਰਦੀ,
2. ਬਸੰਤ,
3. ਗਰਮੀ,
4. ਬਾਰਸ਼ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ ਜ਼ਬਾਨੀ ਗਾ ਕੇ ਜਮਾਤ ਵਿੱਚ ਸੁਣਾਓ ।
ਉੱਤਰ-
(ਨੋਟ-ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪ ਹੀ ਕਰਨ) ॥

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 18 ਬਸੰਤ

ਬਸੰਤ Summary & Translation in punjabi

ਔਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ

ਸ਼ਬਦ: ਅਰਥ
ਝੂਮ ਰਹੀ : ਹਿਲ ਰਹੀ, ਲਹਿਰਾ ਰਹੀ ।
ਵੰਨ-ਸਵੰਨੇ : ਭਿੰਨ-ਭਿੰਨ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 17 ਭੇਤ ਦੀ ਗੱਲ

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 17 ਭੇਤ ਦੀ ਗੱਲ Textbook Exercise Questions, and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 17 ਭੇਤ ਦੀ ਗੱਲ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਭੇਤ ਦੀ ਗੱਲ Textbook Questions and Answers

(ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ )

(i) ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਵਪਾਰੀ ਨੇ ਤੋਤੇ ਦਾ ਕੀ ਨਾਂ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਮੀਆਂ ਮਿੱਠੂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਤੋਤੇ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਕਿਹੋ-ਜਿਹੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਨਮੋਹਣੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਤੋਤੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਨੂੰ ਕੀ ਕਹਿਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ? ..
ਉੱਤਰ-
ਤੋਤੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਨੂੰ ਕਹਿਣ ਲਈ ਇਹ ਕਿਹਾ, “ਤੁਸੀਂ ਅਜ਼ਾਦ ਹੋ ਤੇ ਬਾਗਾਂ ਵਿਚ ਉੱਡਦੇਫਿਰਦੇ ਹੋ, ਪਰ ਮੈਂ ਪਿੰਜਰੇ ਵਿਚ ਕੈਦ ਹਾਂ ।”

(ii) ਬਹੁਤ ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1. ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :
(i) ਵਪਾਰੀ ਦਾ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤੱਕ ਕੀ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ?
ਘਰ
ਖੇਤ
ਕਾਰੋਬਾਰ
ਉੱਤਰ-
ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੀ

(ii) ਤੋਤਾ ਕਿੱਥੇ ਕੈਦ ਸੀ ?
ਕੋਠੀ ਵਿੱਚ
ਪਿੰਜਰੇ ਵਿੱਚ
ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ
ਉੱਤਰ-
ਪਿੰਜਰੇ ਵਿੱਚ

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 17 ਭੇਤ ਦੀ ਗੱਲ

(iii) ਬੁੱਢੇ ਤੋਤੇ ਨੇ ਤੋਹਫ਼ਾ ਕਿਸ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ ਸੀ ?
ਵਪਾਰੀ ਨੂੰ
ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ
ਮੀਆਂ-ਮਿੱਠੂ ਨੂੰ
ਉੱਤਰ-
ਮੀਆਂ-ਮਿੱਠੂ ਨੂੰ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਵਪਾਰੀ ਨੇ ਕੀ ਪਾਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਵਪਾਰੀ ਨੇ ਤੋਤਾ ਪਾਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਮੀਆਂ ਮਿੱਠੂ ਨੇ ਵਪਾਰੀ ਨੂੰ ਕੀ ਕੰਮ ਦੱਸਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਮੀਆਂ ਮਿੱਠੂ ਨੇ ਵਪਾਰੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਜਿੱਥੇ ਕਿਤੇ ਵੀ ਤੋਤੇ ਮਿਲਣ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਮ ਕਹਿ ਦੇਵੇ । ਨਾਲ ਹੀ ਕਹੇ ਕਿ ਉਹ ਤਾਂ ਅਜ਼ਾਦ ਹਨ ਤੇ ਬਾਗਾਂ ਵਿਚ ਉੱਡਦੇ-ਫਿਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਹ ਮੀਆਂ ਮਿੱਠੂ ਪਿੰਜਰੇ ਵਿਚ ਕੈਦ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਬੁੱਢਾ ਤੋਤਾ ਤੜਫ ਕੇ ਕਿੱਥੇ ਡਿਗਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਬੁੱਢਾ ਤੋਤਾ ਤੜਫ ਕੇ ਜ਼ਮੀਨ ਉੱਤੇ ਡਿਗਿਆ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਪਿੰਜਰੇ ਵਿਚ ਬੈਠਾ ਤੋਤਾ ਉੱਡ ਕੇ ਕਿੱਥੇ ਬੈਠ ਗਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਿੰਜਰੇ ਵਿੱਚੋਂ ਉੱਡ ਕੇ ਤੋਤਾ ਦਰੱਖ਼ਤ ਉੱਤੇ ਬੈਠ ਗਿਆ !

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਪਿੰਜਰੇ ਦੀ ਗੁਲਾਮੀ ਨਾਲੋਂ ਕਿਹੜੀ ਹਵਾ ਚੰਗੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ? |
ਉੱਤਰ-
ਪਿੰਜਰੇ ਦੀ ਗੁਲਾਮੀ ਨਾਲੋਂ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਹਵਾ ਚੰਗੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਜਦੋਂ ਲੋਕੀਂ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਕਿਹੜੇ ਸ਼ਬਦ ਬੋਲਦੇ ਹਨ ? ਜਿਵੇਂ-ਨਮਸਤੇ ……… ………
ਉੱਤਰ-
ਨਮਸਤੇ, ਸਲਾਮ, ਨਮਸਕਾਰ, ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ, ਰਾਮ-ਰਾਮ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 17 ਭੇਤ ਦੀ ਗੱਲ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਾਕਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤੋ :
ਵਪਾਰੀ, ਕਾਰੋਬਾਰ, ਦੂਰ-ਦੂਰ, ਸਮਾਨ, ਪਸੰਦ, ਸਲਾਮ, ਅਜ਼ਾਦ, ਕੈਦ, ਦਰੱਖ਼ਤ, ਪਿੰਜਰਾ, ਤੋਹਫ਼ਾ, ਭੇਤ, ਗੁਲਾਮੀ, ਪਰਿਵਾਰ, ਉਦਾਸ ।
ਉੱਤਰ-

  • ਵਪਾਰੀ ਖ਼ਰੀਦ-ਵੇਚ ਕਰਨ ਵਾਲਾ)ਮੇਰਾ ਦੋਸਤ ਕੱਪੜੇ ਦਾ ਵਪਾਰੀ ਹੈ ।
  • ਕਾਰੋਬਾਰ (ਕੰਮ, ਵਪਾਰ-ਬਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਲੱਖਾਂ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।
  • ਦੂਰ-ਦੂਰ (ਜੋ ਥਾਂਵਾਂ ਨੇੜੇ ਨਾ ਹੋਣ)-ਮੇਲਾ ਵੇਖਣ ਲਈ ਲੋਕ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤੋਂ ਆਏ ।
  • ਮਾਨ (ਚੀਜ਼ਾਂ)-ਇਹ ਕਮਰਾ ਸਮਾਨ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ।
  • ਪਸੰਦ (ਮਨ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਲੱਗ ਜਾਣੀ-ਮੈਨੂੰ ਤੋਹਫ਼ਿਆਂ ਦੀ ਇਸ ਦੁਕਾਨ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਵੀ ਪਸੰਦ ਦੀ | ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ।
  • ਸਲਾਮ ਨਮਸਕਾਰ-ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੋਸਤ ਨੂੰ ਸਲਾਮ ਆਖੀ ।
  • ਅਜ਼ਾਦ (ਸੁਤੰਤਰ)-ਭਾਰਤ 15 ਅਗਸਤ, 1947 ਨੂੰ ਅਜ਼ਾਦ ਹੋਇਆ ।
  • ਕੈਦ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ ਇਕ ਥਾਂ ਬੰਦ ਕਰਨਾ)-ਕਾਤਲ ਨੂੰ ਵੀਹ ਸਾਲ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਹੋਈ ।
  • ਦਰੱਖ਼ਤ ਰੁੱਖ-ਸਾਨੂੰ ਦਰੱਖ਼ਤ ਨਹੀਂ ਵੱਢਣੇ ਚਾਹੀਦੇ।
  • ਪਿੰਜਰਾ (ਪੰਛੀ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣਿਆ | ਸੀਖਾਂ ਦਾ ਡੱਬਾ)-ਤੋਤਾ ਪਿੰਜਰੇ ਵਿਚ ਕੈਦ ਹੈ ।
  • ਤੋਹਫ਼ਾ ਸੁਗਾਤ-ਮੇਰੇ ਜਨਮ-ਦਿਨ ‘ਤੇ ਮੇਰੇ ਚਾਚਾ ਜੀ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਇਕ ਤੋਹਫ਼ਾ ਭੇਜਿਆ ।.
  • ਭੇਤ ਜਾਣਕਾਰੀ)-ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਭੇਤ ਨਹੀਂ ।
  • ਗੁਲਾਮੀ ਅਧੀਨਗੀ)-ਭਾਰਤ ਨੇ ਲੰਮੀ ਗੁਲਾਮੀ ਮਗਰੋਂ ਆਖ਼ਰ ਅਜ਼ਾਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ | ਲਈ ।
  • ਪਰਿਵਾਰ (ਟਿੱਬਰ)-ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹਾਂ ।
  • ਉਦਾਸ ਗਮਗੀਨ, ਨਾ-ਖੁਸ਼)-ਤੂੰ ਅੱਜ ਇੰਨਾ ਉਦਾਸ ਕਿਉਂ ਹੈਂ ?

(iii) ਪੜੋ, ਸਮਝੋ ਤੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ-

ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਪੈਰੇ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹੋ ਤੇ ਦਿੱਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਲਿਖੋ :
ਬੜੀ ਪੁਰਾਣੀ ਗੱਲ ਹੈ । ਇਕ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਇਕ ਵਪਾਰੀ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ । ਉਸ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਉਹ ਇਕ ਥਾਂ ਤੋਂ ਸਮਾਨ ਖ਼ਰੀਦਦਾ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਥਾਂ ਵੇਚ ਦਿੰਦਾ ! ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਸ ਨੇ ਬਹੁਤ ਪੈਸਾ ਤੇ ਨਾਮ ਕਮਾਇਆ ।ਇਕ ਵਾਰ ਉਹ ਆਪਣੇ ਵਪਾਰ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਕਿਧਰੇ ਦੂਰ ਜਾਣ ਲੱਗਾ । ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਜੀਆਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ, ‘ਉਥੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਕੀ ਲੈ ਕੇ ਆਵਾਂ ?”

ਸਭ ਨੇ ਆਪਣੀ-ਆਪਣੀ ਪਸੰਦ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੱਸ ਦਿੱਤੀਆਂ । ਉਸ ਨੇ ਇਕ ਤੋਤਾ ਵੀ ਪਾਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ । ਤੋਤਾ ਬਹੁਤ ਸੋਹਣਾ ਸੀ । ਉਸ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਬਹੁਤ ਮਨਮੋਹਣੀ ਸੀ । ਉਸ ਨੇ ਤੋਤੇ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ, ‘‘ਮੀਆਂ ਮਿੱਠੂ ! ਤੇਰੇ ਲਈ ਕੀ ਲੈ ਕੇ ਆਵਾਂ ?”ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਮੈਂ ਕੁੱਝ ਮੰਗਵਾਉਣਾ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਪਰ ਐਨਾ ਕੰਮ ਕਰ ਦੇਣਾ ਕਿ ਜਿੱਥੇ ਕਿਧਰੇ ਤੋੜੇ ਮਿਲਣ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੇਰਾ ਸਲਾਮ ਕਰ ਦੇਣਾ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਹਿਣਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਅਜ਼ਾਦ ਹੋ ਤੇ ਬਾਗਾਂ ਵਿਚ ਉੱਡਦੇ ਫਿਰਦੇ ਹੋ ਤੇ ਮੈਂ ਪਿੰਜਰੇ ਵਿਚ ਕੈਦ ਹਾਂ । .

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-
1. ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਕੌਣ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ?
2. ਵਪਾਰੀ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਸੀ ?
3. ਵਪਾਰੀ ਨੇ ਨਾਮ ਤੇ ਪੈਸਾ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਮਾਇਆ ਸੀ ?
4. ਵਪਾਰੀ ਨੇ ਘਰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਕੀ ਪੁੱਛਿਆ ?
5. ਵਪਾਰੀ ਨੇ ਕੀ ਪਾਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ?
6. ਤੋਤਾ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਸੀ ?
7. ਤੋੜੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਵਲ ਆਪਣੇ ਕਿਹੜੇ ਦੁੱਖ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਭੇਜੀ ?
ਉੱਤਰ-
1. ਇਕ ਵਪਾਰੀ ।
2. ਦੂਰ ਦੂਰ ਤਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ।
3. ਵਪਾਰ ਵਿਚ ।
4. ਕਿ ਉਹ ਬਾਹਰ ਗਿਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਕੀ ਲੈ ਕੇ ਆਵੇ ।
5. ਇਕ ਤੋਤਾ
6. ਤੋਤਾ ਬਹੁਤ ਸੋਹਣਾ ਸੀ ਤੇ ਉਸਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਬਹੁਤ ਮਨਮੋਹਣੀ ਸੀ ।
7. ਆਪਣੇ ਪਿੰਜਰੇ ਵਿਚ ਕੈਦ ਹੋਣ ਦੇ ਦੁੱਖ ਦੀ ।

(iv) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਦੇ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਵਪਾਰੀ ਕਿੱਥੇ ਜਾਣ ਲੱਗਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਕਿਤੇ ਦੂਰ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਵਪਾਰੀ ਨੇ ਕੀ ਪਾਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਤੋਤਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਤੋਤੇ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਕਿਹੋ-ਜਿਹੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਨਮੋਹਣੀ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਵਪਾਰੀ ਨੇ ਤੋਤੇ ਨੂੰ ਕੀ ਕਹਿ ਕੇ ਬੁਲਾਇਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਮੀਆਂ-ਮਿੱਠੂ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਤੋਤਾ ਕਿੱਥੇ ਕੈਦ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਿੰਜਰੇ ਵਿਚ (✓) ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 17 ਭੇਤ ਦੀ ਗੱਲ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਵਪਾਰੀ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਤੋਤੇ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ਸੁਣ ਕੇ ਕਿਹੜਾ ਤੋਤਾ ਤੜਫ ਕੇ ਥੱਲੇ ਡਿਗ ਕੇ ਮਰ ਗਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਬੁੱਢਾ ਤੋਤਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਬੁੱਢੇ ਤੋਤੇ ਦੇ ਤੜਫ ਕੇ ਡਿਗਣ ਤੇ ਮਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਪਿੰਜਰੇ ਦੇ ਤੋਤੇ ਲਈ ਕਿਸ ਗੱਲ ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਅਜ਼ਾਦ ਹੋਣ ਦਾ (✓)।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਕਿਹੜੀ ਹਵਾ ਚੰਗੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸ਼ੁੱਧ  (✓)। .

(v) ਵਿਆਕਰਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਸਮਝੋ ਅਤੇ ਲਿਖੋ :

ਖ਼ਰੀਦਣਾ : ਵੇਚਣਾ
ਆਉਣਾ : …………………………
ਪੁੱਛਣਾ : …………………………
ਉੱਠਣਾ : …………………………
ਉੱਤਰ-
ਖ਼ਰੀਦਣਾ : ਵੇਚਣਾ
ਆਉਣਾ ਪੁੱਛਣਾ :
ਉੱਠਣਾ : वैठला

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਦੱਸੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਓ :
img
ਉੱਤਰ-

ਅਫ਼ਸੋਸ ਦੁੱਖ
ਸਫ਼ਰ ਯਾਤਰਾ
ਪੈਸਾ ਧਨ
ਅਜ਼ਾਦ ਸੁਤੰਤਰ

(vi) ਅਧਿਆਪਕ ਲਈ
ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਬੋਲ-ਲਿਖਤ (ਅਧਿਆਪਕ ਪਾਠ ਵਿੱਚੋਂ ਸ਼ਬਦ ਚੁਣ ਕੇ ਬੋਲੇ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਲਿਖਣ ਲਈ ਕਹੇ ॥)

ਪੁਰਾਣੀ ਸ਼ਹਿਰ ਕਾਰੋਬਾਰ
ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਸੰਦ ਅਵਾਜ਼
ਬਹੁਤ ਬੁੱਢਾ ਸਫ਼ਰ
ਖ਼ਤਮ ਪਿੰਜਰੇ ਦਸਖ਼ਤ ॥

ਉੱਤਰ-
(ਨੋਟ-ਅਧਿਆਪਕ ਉਪਰੋਕਤ ਸ਼ਬਦ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਬੋਲ ਕੇ ਲਿਖਾਉਣ | ਸਰ

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 17 ਭੇਤ ਦੀ ਗੱਲ

ਭੇਤ ਦੀ ਗੱਲ Summary & Translation in punjabi

ਔਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ

ਸ਼ਬਦ : ਅਰਥ
ਵਪਾਰੀ : ਇਕ ਥਾਂ ਤੋਂ ਸਮਾਨ ਖ਼ਰੀਦ ਕੇ ਦੂਜੀ ਥਾਂ ਵੇਚਣ ਵਾਲਾ ।
ਕਾਰੋਬਾਰ : ਕੰਮ-ਧੰਦਾ ।
ਮੀਆਂ-ਮਿੱਠੁ : ਤੋਤੇ ਨੂੰ ਬੁਲਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਬਦ ।
ਸਲਾਮ : ਨਮਸਕਾਰ |
ਅਜ਼ਾਦ: ਸੁਤੰਤਰ, ਮੁਕਤ।
ਤੋਹਫ਼ੇ : ਸੁਗਾਤਾਂ ।
ਭੇਦ : ਭੇਤ, ਲੁਕੀ ਹੋਈ ਗੱਲ ।
ਗੁਲਾਮੀ : ਅਧੀਨਤਾ, ਕਿਸੇ ਦੂਜੇ ਦੇ ਬੰਧਨ ਵਿਚ ਹੋਣਾ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 16 ਡਾਕਖਾਨੇ ਦੀ ਸੁਣੇ

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 16 ਡਾਕਖਾਨੇ ਦੀ ਸੁਣੇ Textbook Exercise Questions, and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 16 ਡਾਕਖਾਨੇ ਦੀ ਸੁਣੇ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਡਾਕਖਾਨੇ ਦੀ ਸੁਣੇ Textbook Questions and Answers

ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ ।
(i) ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਚਿੱਠੀਆਂ ਪਾਉਣ ਲਈ ਅਸੀਂ ਕਿੱਥੇ | ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ ?
ਉੱਤਰ-
ਡਾਕਖ਼ਾਨੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਚਿੱਠੀ ਉੱਪਰ ਕੀ ਲਿਖਣਾ ਨਹੀਂ ਭੁੱਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਿੰਨ-ਕੋਡ !

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਲੈਟਰ-ਬਾਕਸ ਕਿਸ ਰੰਗ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਲਾਲ ।

(ii) ਬਹੁਤ ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਠੀਕ ਸ਼ਬਦ ਚੁਣ ਕੇ ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ :

(ਉ) ਚਿੱਠੀਆਂ ਲਿਖਣ ਲਈ ਕਾਰਡ, ਲਿਫ਼ਾਫ਼ੇ ਅਤੇ ਅੰਤਰਦੇਸ਼ੀ ਲਿਫ਼ਾਫ਼ੇ ………………………….. ਤੋਂ ਮਿਲਦੇ . ਹਨ । (ਦਵਾਖ਼ਾਨੇ, ਡਾਕਖ਼ਾਨੇ)
ਉੱਤਰ-
ਚਿੱਠੀਆਂ ਲਿਖਣ ਲਈ ਕਾਰਡ, ਲਿਫ਼ਾਫ਼ੇ ਅਤੇ ਅੰਤਰਦੇਸ਼ੀ ਲਿਫ਼ਾਫ਼ੇ ਡਾਕਖ਼ਾਨੇ ਤੋਂ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ।

(ਅ) ਲਿਫ਼ਾਫ਼ੇ ਉੱਪਰ ………………………….. ਸਾਫ਼-ਸਾਫ਼ ਲਿਖੋ । (ਪਤਾ, ਚਿੱਠੀ )
ਉੱਤਰ-
ਲਿਫ਼ਾਫ਼ੇ ਉੱਪਰ ਪਤਾ ਸਾਫ਼-ਸਾਫ਼ ਲਿਖੋ ।

(ਇ)……………………………… ਲਿਖਣਾ ਕਦੇ ਨਾ ਭੁੱਲੋ । (ਪਿੰਨ-ਕੋਡ, ਨੰਬਰ)
ਉੱਤਰ-
ਪਿੰਨ-ਕੋਡ ਲਿਖਣਾ ਕਦੇ ਨਾ ਭੁੱਲੋ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 16 ਡਾਕਖਾਨੇ ਦੀ ਸੁਣੇ

(ਸ) …………………………… ਘਰ-ਘਰ ਚਿੱਠੀਆਂ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ । (ਮਾਲੀ, ਡਾਕੀਆ)
ਉੱਤਰ-
ਡਾਕੀਆ ਘਰ-ਘਰ ਚਿੱਠੀਆਂ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ।

(ਹ) ਡਾਕਖ਼ਾਨੇ ਵਿਚ ………………………………….. ਜਮਾਂ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ | (ਰੁਪਏ, ਸੋਨਾ)
ਉੱਤਰ-
ਡਾਕਖ਼ਾਨੇ ਵਿਚ ਰੁਪਏ ਜਮਾਂ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।

(ਕ)…………………………… ਰਾਹੀਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਜਲਦੀ ਪਹੁੰਚਦੀਆਂ ਹਨ । (ਸਪੀਡ-ਪੋਸਟ, ਪੋਸਟ)
ਉੱਤਰ-
ਸਪੀਡ-ਪੋਸਟ ਰਾਹੀਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਜਲਦੀ ਪਹੁੰਚਦੀਆਂ ਹਨ ।

(ਖ) ਟੈਲੀਫ਼ੋਨ ਤੇ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ………………………….. ਡਾਕਖ਼ਾਨੇ ਵਿਚ ਜਮਾਂ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ । (ਬਿਲ, ਟੈਂਕਸ)
ਉੱਤਰ-
ਟੈਲੀਫ਼ੋਨ ਤੇ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਬਿੱਲ ਡਾਕਖ਼ਾਨੇ ਵਿਚ ਜਮਾਂ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਡਾਕਖ਼ਾਨਾ ਸਾਡੇ ਲਈ ਕੀ-ਕੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਡਾਕਖ਼ਾਨਾ ਸਾਨੂੰ ਕਾਰਡ, ਲਿਫ਼ਾਫ਼ੇ, ਅੰਤਰਦੇਸ਼ੀ ਲਿਫ਼ਾਫ਼ੇ ਤੇ ਟਿਕਟਾਂ ਵੇਚਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਸਾਡੀਆਂ ਚਿੱਠੀਆਂ, ਮਨੀਆਰਡਰ ਤੇ ਪਾਰਸਲ ਇਕ ਥਾਂ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਥਾਂ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਬੈਂਕ ਦਾ ਕੰਮ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਅਸੀਂ ਇੱਥੇ ਟੈਲੀਫੋਨ ਤੇ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਬਿੱਲ ਵੀ ਜਮਾਂ ਕਰਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਚਿੱਠੀ ਲਿਖ ਕੇ ਕਿੱਥੇ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਚਿੱਠੀ ਲਿਖ ਕੇ ਲੈਟਰ-ਬਾਕਸ ਵਿਚ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਸੁਨੇਹੇ ਜਲਦੀ ਕਿਵੇਂ ਭੇਜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਟੈਲੀਫੋਨ, ਮੋਬਾਈਲ ਅਤੇ ਈ-ਮੇਲ ਰਾਹੀਂ ਸੁਨੇਹੇ ਜਲਦੀ ਭੇਜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮਿੱਤਰ/ਸਹੇਲੀ ਨੂੰ ਤੋਹਫ਼ੇ ਕਿਵੇਂ ਭੇਜ ਸਕਦੇ ਹੋ ?
ਉੱਤਰ-
ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮਿੱਤਰ/ਸਹੇਲੀ ਨੂੰ ਪਾਰਸਲ ਰਾਹੀਂ ਤੋਹਫ਼ੇ ਭੇਜ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਠੀਕ ਵਾਕਾਂ ਅੱਗੇ ਸਹੀ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ (✓) ਅਤੇ ਗ਼ਲਤ ਵਾਕਾਂ ਅੱਗੇ ਕਾਟੇ (✗) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

(ਉ) ਡਾਕਖ਼ਾਨੇ ਵਿਚੋਂ ਦਵਾਈਆਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ ।
ਉੱਤਰ-
(✗)

(ਅ) ਡਾਕਖ਼ਾਨੇ ਵਿਚੋਂ ਲਿਫ਼ਾਫ਼ੇ, ਕਾਰਡ ਤੇ ਟਿਕਟਾਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ ।
ਉੱਤਰ-
(✓)

(ਈ) ਡਾਕਖ਼ਾਨੇ ਵਿਚ ਜਮਾਂ ਕੀਤੇ ਰੁਪਏ ਤੁਹਾਡੇ ਕੰਮ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ।
ਉੱਤਰ-
(✓)

(ਸ) ਚਿੱਠੀਆਂ ਡਾਕਖ਼ਾਨੇ ਵਿਚ ਪਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ।
ਉੱਤਰ-
(✓)

(ਹ) ਲਿਫ਼ਾਫ਼ੇ ਉੱਪਰ ਪਤਾ ਤੇ ਪਿੰਨ-ਕੋਡ ਲਿਖਣਾ ਕਦੇ ਨਾ ਭੁੱਲੋ ।
ਉੱਤਰ-
(✓)

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਾਕਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ ਘਰ-ਘਰ, ਲਿਫ਼ਾਫ਼ਾ, ਸਾਫ਼-ਸਾਫ਼, ਮੋਹਰ, ਥੈਲਾ, ਤੋਹਫ਼ਾ, ਸੁਨੇਹਾ, ਜਆਂ, ਸਾਲ, ਖ਼ੁਸ਼ ।
ਉੱਤਰ-

  • ਘਰ-ਘਰ ਹਰ ਘਰ ਵਿਚ)-ਅਸੀਂ ਉਗਰਾਹੀ ਕਰਨ ਲਈ ਘਰ-ਘਰ ਗਏ ।
  • ਲਿਫ਼ਾਫ਼ਾ ਕਾਗ਼ਜ਼ ਦਾ ਥੈਲਾ)-ਚਿੱਠੀ ਲਿਖ ਕੇ ਲਿਫ਼ਾਫ਼ੇ ਵਿਚ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿਓ ।
  • ਸਾਫ਼-ਸਾਫ਼ (ਸੋਹਣਾ)-ਚਿੱਠੀ ਉੱਤੇ ਸਿਰਨਾਵਾਂ ਸਾਫ਼-ਸਾਫ਼ ਕਰ ਕੇ ਲਿਖੋ !
  • ਮੋਹਰ ਨਿਸ਼ਾਨੀ)-ਚਿੱਠੀ ਉੱਤੇ ਡਾਕਖ਼ਾਨੇ ਦੀ ਮੋਹਰ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਹੈ ।
  • ਥੈਲਾ (ਭੋਲਾ)-ਮੈਂ ਸਾਰੀ ਸਬਜ਼ੀ ਖ਼ਰੀਦ ਕੇ ਥੈਲੇ ਵਿਚ ਪਾ ਲਈ ।
  • ਤੋਹਫ਼ਾ (ਸੁਗਾਤ)-ਮੇਰੇ ਚਾਚਾ ਜੀ ਨੇ ਮੇਰੇ ਜਨਮਦਿਨ ਉੱਤੇ ਇਕ ਸੁੰਦਰ ਤੋਹਫ਼ਾ ਭੇਜਿਆ ਹੈ ।
  • ਸੁਨੇਹਾ ਸੰਦੇਸ਼)-ਮੈਨੂੰ ਤੁਹਾਡਾ ਸੁਨੇਹਾ ਨਹੀਂ | ਮਿਲਿਆ ?
  • ਜਮਾਂ (ਜੋੜਨਾ, ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ)-ਮੈਂ ਡਾਕਖ਼ਾਨੇ ਵਿਚ 500 ਰੁਪਏ ਜਮਾਂ ਕਰਾਏ ।
  • ਸਾਲ ਬਾਰਾਂ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਸਮਾਂ)-ਇਕ | ਸਾਲ ਵਿਚ ਬਾਰਾਂ ਮਹੀਨੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।
  • ਖੁਸ਼ (ਸੰਨ-ਤੇਰੀ ਗੱਲ ਨੇ ਮੇਰਾ ਮਨ ਖੁਸ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 16 ਡਾਕਖਾਨੇ ਦੀ ਸੁਣੇ

(iii) ਪੜੋ, ਸਮਝੋ ਤੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ

ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਪੈਰੇ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ :
ਤੁਹਾਡੀ ਲਿਖੀ ਚਿੱਠੀ ਨੂੰ ਇਕ ਥਾਂ ਤੋਂ ਦੂਸਰੀ ਥਾਂ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਵੀ ਮੇਰਾ ਹੀ ਕੰਮ ਹੈ । ਤੁਸੀਂ ਚਿੱਠੀ ਲਿਖ ਕੇ ਲਿਫ਼ਾਫ਼ਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿਓ । ਲਿਫ਼ਾਫ਼ੇ ਉੱਪਰ ਪਤਾ ਸਾਫ਼-ਸਾਫ਼ ਲਿਖੋ ।ਪਿੰਨ-ਕੋਡ ਲਿਖਣਾ ਕਦੇ ਨਾ ਭੁੱਲੋ। ਫਿਰ ਚਿੱਠੀ ਮੇਰੇ ਲੈਟਰ-ਬਾਕਸ ਵਿਚ ਪਾ ਦਿਓ । ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਆ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ‘ਤੇ ਮੋਹਰਾਂ ਲਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ । ਫਿਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਂਵਾਂ ਦੀਆਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਵੱਖਰੇਵੱਖਰੇ ਥੈਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਥੈਲਿਆਂ ਨੂੰ ਬੱਸਾਂ, ਰੇਲ-ਗੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ‘ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਰਾਹੀਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੂਸਰੀ ਥਾਂ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਫਿਰ ਉੱਥੋਂ ਦਾ ਡਾਕੀਆ ਘਰ-ਘਰ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ‘ਚਿੱਠੀਆਂ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-
1. ਲਿਫ਼ਾਫ਼ਾ ਬੰਦ ਕਦੋਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ?
2. ਚਿੱਠੀ ਉੱਤੇ ਸਾਫ਼-ਸਾਫ਼ ਕੀ ਲਿਖਣਾ ‘ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
3. ਚਿੱਠੀ ਉੱਤੇ ਪਤੇ ਨਾਲ ਕੀ ਲਿਖਣਾ , ਭੁੱਲਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦਾ ?
4. ਚਿੱਠੀ ਕਿੱਥੇ ਪਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ?
5. ਚਿੱਠੀਆਂ ਉੱਤੇ ਕੀ ਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ?
6. ਚਿੱਠੀਆਂ ਇਕ ਥਾਂ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਥਾਂ ਕਿਸ ‘ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭੇਜੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ? .
7. ਚਿੱਠੀ ਘਰ-ਘਰ ਕੌਣ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
1. ਚਿੱਠੀ ਲਿਖਣ ਮਗਰੋਂ ।
2. ਪਤਾ ।
3. ਪਿੰਨ-ਕੋਡ |
4. ਲੈਟਰ ਬਾਕਸ ਵਿਚ ।
5. ਮੋਹਰਾਂ ।
6. ਬੱਸਾਂ, ਰੇਲ-ਗੱਡੀਆਂ ਤੇ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਰਾਹੀਂ ।
7. ਡਾਕੀਆ

(iv) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ-

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਡਾਕਖ਼ਾਨਾ ਕਿਸਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਡਾਕਖ਼ਾਨਾ ਸਭ ਦਾ ਕੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਿੱਤਰ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਕਾਰਡ, ਲਿਫ਼ਾਫੇ ਤੇ ਟਿਕਟਾਂ ਕਿੱਥੋਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਡਾਕਖ਼ਾਨੇ ਤੋਂ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਲਿਫ਼ਾਫ਼ੇ ਉੱਤੇ ਪਤਾ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਾਫ਼-ਸਾਫ਼ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਚਿੱਠੀ (ਲਿਫ਼ਾਫ਼ੇ ਉੱਤੇ ਕੀ ਲਿਖਣਾ ਨਹੀਂ ਭੁੱਲਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਿੰਨ-ਕੋਡ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਚਿੱਠੀਆਂ ਕੌਣ ਵੰਡਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਡਾਕੀਆ (✓) ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 16 ਡਾਕਖਾਨੇ ਦੀ ਸੁਣੇ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਡਾਕਖ਼ਾਨਾ ਤੋਹਫ਼ੇ ਨੂੰ ਇਕ ਥਾਂ ਤੋਂ ‘ ਦੂਜੀ ਥਾਂ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੁਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਾਰਸਲ ਰਾਹੀਂ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਡਾਕਖ਼ਾਨਾ ਰੁਪਇਆ ਪੈਸਾ ਇਕ ਥਾਂ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਥਾਂ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭੇਜਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਨੀਆਰਡਰ ਰਾਹੀਂ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਹੁਣ …………………………. ਰਾਹੀਂ ਸੁਨੇਹਾ ਭੇਜਣਾ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਤਾਰ (✓) । |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
ਡਾਕਖ਼ਾਨਾ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਨੇਹੇ ਭੇਜਣ ਲਈ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਚਿੱਠੀਆਂ ਰਾਹੀਂ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11.
ਡਾਕਖ਼ਾਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਚਿੱਠੀਆਂ ਜਲਦੀ ਕਿਵੇਂ ਭੇਜਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਪੀਡ ਪੋਸਟ ਰਾਹੀਂ (✓) ।

(v) ਰਚਨਾਤਮਿਕ ਕਾਰਜ

(ਉ) ਲੈਟਰ-ਬਾਕਸ ਦੇ ਚਿਤਰ ਵਿੱਚ ਰੰਗ ਭਰੋ ।
PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 16 ਡਾਕਖਾਨੇ ਦੀ ਸੁਣੇ 1
(ਅ) ਸੰਚਾਰ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਸਾਧਨਾਂ ਦੇ ਚਿਤਰ ਇਕੱਠੇ ਕਰੋ ।
ਜਾਂ
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸੰਚਾਰ ਸਾਧਨਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 16 ਡਾਕਖਾਨੇ ਦੀ ਸੁਣੇ 2

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 16 ਡਾਕਖਾਨੇ ਦੀ ਸੁਣੇ

ਡਾਕਖਾਨੇ ਦੀ ਸੁਣੇ Summary & Translation in punjabi

ਔਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ

ਸ਼ਬਦੇ : ਅਰਥ
ਅੰਤਰਦੇਸ਼ੀ : ਦੇਸ਼ ਦੇ ਅੰਦਰ ਲਿਖ ਕੇ |
ਲਿਫ਼ਾਫ਼ਾ : ਭੇਜਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਇਕ ਸਫ਼ੇ ਦਾ ਲਿਫ਼ਾਫ਼ਾ |
ਐਡਰੈੱਸ : ਪਤਾ, ਸਿਰਨਾਵਾਂ ।
ਪਿੰਨ-ਕੋਡ : ਹਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਇਕ ਡਾਕ-ਖੇਤਰ ਦਾ ਇਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਨੰਬਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਿੰਨ-ਕੋਡ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ।
ਤੋਹਫ਼ਾ : ਸੁਗਾਤ ।
ਪਾਰਸਲ : ਸਮਾਨ ਨੂੰ ਡੱਬਾ-ਬੰਦ ਕਰ ਕੇ ਡਾਕ ਰਾਹੀਂ ਭੇਜਣਾ ।
ਮਜ਼ੇਦਾਰ : ਸੁਆਦਲੀ ।
ਸਕੀਮਾਂ : ਢੰਗ ।
ਈ-ਮੇਲ : ਕੰਪਿਊਟਰ ਰਾਹੀਂ ਭੇਜਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਸੁਨੇਹਾ ।
ਸਪੀਡ-ਪੋਸਟ : ਡਾਕਖ਼ਾਨੇ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਪ੍ਰਬੰਧ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਚਿੱਠੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪੁਚਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।