Bhagya

Punjab State Board PSEB 3rd Class Welcome Life Book Solutions Chapter 9 ਆਓ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜੀਏ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Welcome Life Chapter 9 ਆਓ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜੀਏ

Welcome Life Guide for Class 3 PSEB ਆਓ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜੀਏ Textbook Questions and Answers

ਪੰਨਾ-55

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਇਸ ਪਾਠ ਵਿੱਚ ਕਿਸ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਸੁਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਕੂਲ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਜਸਪਾਲ ਦਾ । ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਕੂਲ ਆਉਣ ਤੋਂ ਡਰਨਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦਾ | ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਪੁਸਤਕਾਂ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਜਸਪਾਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁਰਾਣੇ ਸਕੂਲ ਲਈ ਮੋਹ ਨਾਲ ਕੀ ਭੇਜਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਜਸਪਾਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁਰਾਣੇ ਸਕੂਲ ਲਈ ਮੋਹ ਨਾਲ ਕੁੱਝ ਕਿਤਾਬਾਂ ਭੇਜੀਆਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਆਪਣੇ ਸਕੂਲ ਰੀਡਿੰਗ-ਕਾਰਨਰ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਦੋ ਪੁਸਤਕਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-

• ਸਵਾਗਤ ਜ਼ਿੰਦਗੀ,
• ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ।

ਪੰਨਾ-56

ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਆਪਣੇ ਕਿਸੇ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿਉ ।
ਉੱਤਰ-
ਸਾਡੇ ਘਰ ਇੱਕ ਕੁੱਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਂ ਟੌਮੀ ਹੈ । ਉਹ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰਾ ਤੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰ ਦੀ ਦੇਖ-ਭਾਲ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰ ਨੂੰ ਸਹੀ ਵਕਤ ’ਤੇ ਖਾਣਾ ਦੇ ਕੇ ਦੇਖ-ਭਾਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ । ਉਸਦਾ ਧਿਆਨ ਬੱਚੇ ਵਾਂਗ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਸਮੇਂ ’ਤੇ ਟੀਕਾਕਰਨ ਕਰਵਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਆਪਣੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ , ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਬਣਾਓ ।
ਉੱਤਰ-

• ਕੁੱਤਾ,
• ਗਾਂਵਾਂ
• ਘੋੜਾ,
• ਬਿੱਲੀ ਆਦਿ ।

ਪੰਨਾ-58
ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸਤਰਾਂ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂ ਲਈ ਢੁੱਕਵਾਂ ਸ਼ਬਦ ਚੁਣ ਕੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਗਾਓ :

1. ਪਾਪਾ ਜੀ ਮੈਨੂੰ ਲੈ ਦਿਓ, ਤੁਸੀਂ ………………………….. ਕਿਤਾਬਾਂ ।
(ਉ) ਦੋ
(ਅ) ਪੰਜ
(ਇ) ਚਾਰ
(ਸ) ਤਿੰਨ ।
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਚਾਰ (✓) ।

2. ਬੜਾ ਹੀ ਸਾਨੂੰ ਵੰਡਦੀਆਂ ਇਹ ……………………….. ਕਿਤਾਬਾਂ ।
(ਉ) ਪਿਆਰ
(ਅ) ਅਚਾਰ
(ਇ) ਅਨਾਰ
(ਸ) ਭਾਰ ।
ਉੱਤਰ-
(ਉ) ਪਿਆਰ (✓) ।

3. ਪੜੇਗਾ ਮੇਰਾ ਮਿੱਤਰ ਵੀ ………………………. ਕਿਤਾਬਾਂ ।
(ਉ) ਕਰਤਾਰ
(ਅ) ਅਵਤਾਰ
(ਈ) ਜਗਤਾਰ,
(ਸ) ਸਰਦਾਰ ।
ਉੱਤਰ-
(ਅ) ਅਵਤਾਰ (✓) ।

4. ਕਰਨ ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ……………………………………….. ਕਿਤਾਬਾਂ ।
(ਉ) ਕਲਾਕਾਰ
(ਅ) ਵਪਾਰ
(ਇ) ਸਰਕਾਰ
(ਸ) ਚਮਤਕਾਰ ॥
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਚਮਤਕਾਰ (✓) ।

ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਰੀਡਿੰਗ-ਕਾਰਨਰ ‘ਚੋਂ ਚਾਰ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਦੱਸੋ ।
ਉੱਤਰ-

1. ਸਵਾਗਤ ਜ਼ਿੰਦਗੀ
2. ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
3. ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਕਿਤਾਬ
4. ਸਮਾਜਿਕ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਆਪਣੀ ਮਨਪਸੰਦ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਦੱਸੋ |
ਉੱਤਰ-
“ਚਾਰ ਕਿਤਾਬਾਂ ਮੇਰੀ ਮਨਪਸੰਦ ਕਵਿਤਾ ਹੈ ।

Welcome Life Guide for Class 3 PSEB ਆਓ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜੀਏ Important Questions and Answers

(i) ਬਹੁ-ਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

1. ਤੁਹਾਡੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹਨ :
(ਉ) ਕਿਤਾਬਾਂ
(ਅ) ਅਧਿਆਪਕ
(ਇ) ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ
(ਸ) ਇਹ ਸਾਰੇ ।
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਇਹ ਸਾਰੇ ।

2. ਪੜਾਈ ਨਾਲ ਅਸੀਂ :
(ਉ) ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ
(ਅ) ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਸਬਕ ਦਿੰਦੀਆਂ
(ਇ) ਇਸ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਸਕੇ।
(ਸ) ਕੋਈ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ੳ) ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ।

3. ਵਿੱਦਿਅਕ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾਨੂੰ …………………………ਇਨਾਮ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀਆਂ : ‘
(ਉ) ਕਿਤਾਬਾਂ
(ਅ) ਪੜ੍ਹਾਈ
(ਇ) ਸਕੂਲ
(ਸ) ਕੋਈ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ੳ) ਕਿਤਾਬਾਂ ।

4. ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰ ਦਾ ਨਾਮ :
(ੳ) ਮੋਤੀ
(ਅ) ਟੌਮੀ
(ਏ) ਰੌਮੀ
(ਸ) ਸ਼ੇਰੂ ।
ਉੱਤਰ-
(ੳ) ਮੋਤੀ ।

(ii) ਇੱਕ ਵਾਕ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਕਿੰਨੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਚਾਰ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਤਿਕਾਰ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਦੂਜੀ ਕਿਤਾਬ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਦੇਸ਼ ਸੇਵਾ ਬਾਰੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਤੀਜੀ ਕਿਤਾਬ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਾਂ-ਬੋਲੀ ਬਾਰੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਚੌਥੀ ਕਿਤਾਬ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਹਰਿਆਲੀ ਬਾਰੇ ।.

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰ ਵਾਲੀ ਕਹਾਣੀ ਕਿਸਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਮੋਤੀ ਕੁੱਤੇ ਦੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਜਮਾਤ ਵਿੱਚ ਕੌਣ ਹੈਰਾਨ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਅਧਿਆਪਕ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਕੀ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਨਹੀਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਕੀ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰ ਦੀ ਦੇਖ-ਭਾਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਹਾਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
ਬੱਚੇ ਮੋਤੀ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਡਰ ਰਹੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11.
ਕਿਹੜੀਆਂ ਤਿੰਨ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀਆਂ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-

1. ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ,
2. ਅਧਿਆਪਕ
3. ਪੁਸਤਕਾਂ ।

(iii)  ਵੱਡੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਜਸਪਾਲ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਾਣੀ ਸੰਦੇਸ਼ ਕੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਜਸਪਾਲ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਾਣੀ ਸੰਦੇਸ਼ ਇਹੋ ਸਿੱਖਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਮਾਪਿਆਂ, ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਅਤੇ ਪੁਸਤਕਾਂ ਤੋਂ ਸੇਧ ਲੈ ਕੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਵੱਧਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
‘ਮੋਤੀ ਕਹਾਣੀ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਸਾਨੂੰ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਤੇ ਦੇਖ-ਭਾਲ ਕਰਨਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ।

Punjab State Board PSEB 3rd Class Welcome Life Book Solutions Chapter 8 ਆਓ ਸੜਕ ‘ਤੇ ਤੁਰੀਏ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Welcome Life Chapter 8 ਆਓ ਸੜਕ ‘ਤੇ ਤੁਰੀਏ

Welcome Life Guide for Class 3 PSEB ਆਓ ਸੜਕ ‘ਤੇ ਤੁਰੀਏ Textbook Questions and Answers

ਪੰਨਾ-50

ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਵੈਫਿਕ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਕੀ ਭਾਵ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਚਿੰਨ੍ਹ ਸਾਨੂੰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੜਕ ‘ਤੇ ਤੁਰਦਿਆਂ ਆਪ ਵੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਕੀ ਸਾਨੂੰ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ? :
ਉੱਤਰ-
ਹਾਂ ਜੀ, ਸਾਨੂੰ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ । ਹੇਠਾਂ ਕੁੱਝ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਚਿੰਨ੍ਹ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ : .

ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਕੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਗਲਤ ਪਾਸੇ ਨਹੀਂ ਤੁਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ।

ਪੰਨਾ-52

ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਬੱਚੇ ਕਿਹੜੀ ਖੇਡ ਖੇਡਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਬੱਚੇ ਸੜਕ-ਸੜਕ ਖੇਡ ਖੇਡਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਸੜਕ ਕਿਵੇਂ ਪਾਰ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਜਦੋਂ ਰਸਤਾ ਸਾਫ਼ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਜੈਬਰਾ| ਕਰਾਸਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੜਕ |ਪਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਸੜਕ ਪਾਰ ਕਰਦਿਆਂ ਕੀ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸੜਕ ਪਾਰ ਕਰਦਿਆਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਬੰਦਾ ਬੇਧਿਆਨਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਦੁਰਘਟਨਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਜ਼ੈਬਰਾ-ਕਰਾਸਿੰਗ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਜ਼ੈਬਰਾ-ਕਰਾਸਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਸੜਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪਾਰ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ।

Welcome Life Guide for Class 3 PSEB ਆਓ ਸੜਕ ‘ਤੇ ਤੁਰੀਏ Important Questions and Answers

(i) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

1. ਚਿੰਨ੍ਹ ਕੀ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ?
(ਉ) ਰੇਲਵੇ ,
(ਅ) , ਰੁਕੋ .
(ਈ) ਹਾਰਨ ਵਜਾਉਣਾ
(ਸ) ਨੋ ਪਾਰਕਿੰਗ ।
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਨੋ ਪਾਰਕਿੰਗ ।

2. ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ :
(ਉ) ਸੜਕ ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ
(ਅ’) ਪਾਰਕਿੰਗ
(ਈ) ਰੇਲਵੇ
(ਸ) ਇਹ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ !
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਇਹ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ।

3. ਜ਼ੈਬਰਾ ਕਰਾਸਿੰਗ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
(ਉ) ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੜਕ ਪਾਰ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ
(ਅ) ਭੱਜ ਕੇ ਸੜਕ ਪਾਰ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ
(ਇ) ਗੱਡੀਆਂ ਰੋਕਣ ਵਾਸਤੇ
(ਸ) ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ੳ) ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੜਕ ਪਾਰ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ।

4. ਤਿੰਨ ਬੱਚੇ ਕੌਣ ਹਨ ?
(ਉ) ਹਰੀ, ਸੈਫੀ, ਸਿਮਰ
(ਅ) ਹਰੀ, ਸੁਖਮਨ, ਸੈਫੀ
(ਈ) ਪੀਲੀ, ਸੈਫੀ, ਹਰੀ
(ਸ) ਸੈਫੀ, ਸਿਮਰ, ਸ਼ਾਲੂ ।
ਉੱਤਰ-
(ੳ) ਹਰੀ, ਸੈਫੀ, ਸਿਮਰ ।

(ii) ਇੱਕ ਵਾਕ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
‘‘ਚਲੋ ਯਾਰ ਆਪਾਂ ਖੇਡਦੇ ਹਾਂ ‘ ਕਿਸਨੇ ਕਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਹਰੀ ਨੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਤਿੰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਕੀ ਨਾਂ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਹਰੀ, ਸੈਫ਼ੀ, ਸਿਮਰ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
‘‘ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਕਿੱਥੋਂ ਆ ਗਿਆ ਸੜਕ ਤੋਂ ‘ਕਿਸਨੇ ਕਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ-ਸਿਮਰ ਨੇ ।

(iii) ਖਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ :

1. ਅਸੀਂ ………………………. ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਸੜਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
ਉੱਤਰ-
ਜ਼ੈਬਰਾ-ਕਰਾਸਿੰਗ,

2. ……………………. ਬੰਦਾ ਬੇਧਿਆਨਾ ਹੋ ਜਾਂਦੈ ਸੋ ਦੁਰਘਟਨਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
ਮੋਬਾਈਲ ਚਲਾਉਂਦਿਆਂ,

3. ਸੜਕ ‘ਤੇ ……………… ਆਪ ਵੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਿਹਾ ਜਾ ਸਕੇ ।
ਉੱਤਰ-
ਤੁਰਦਿਆਂ,

4. ਅੱਜ ਆਪਾਂ ………….. ਖੇਡਦੇ ਆਂ ।
ਉੱਤਰ-
ਸੜਕ-ਸੜਕ,

5. ਚੌਂਕ ਵਿੱਚ ਖੜੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਵਿਚਾਲਿਓਂ ……………………….. ਪਾਰ ਕਰ ਲਵੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਭੱਜ ਕੇ,

6. ਭੱਜ ਕੇ ਸੜਕ ਪਾਰ ਕਰਨੀ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ……………………… ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
ਹਾਨੀਕਾਰਕ ।

(iv) ਸਹੀ-ਗਲਤ :

1. ਭੱਜ ਕੇ ਸੜਕ ਪਾਰ ਕਰ ਲਓ।
ਉੱਤਰ-
ਗ਼ਲਤ,

2 ਮੋਬਾਈਲ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸੜਕ ਪਾਰ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
ਗਲਤ,

3. ਜ਼ੈਬਰਾ ਕਰਾਸਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੜਕ ਪਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
ਉੱਤਰ-
ਸਹੀ,

4. ਟੈਫਿਕ ਚਿੰਨ੍ਹ ਸਾਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹਿਣ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ।
ਉੱਤਰ-
ਸਹੀ,

5. ਹਰੀ ਬੱਤੀ ਤੇ ਸੜਕ ਪਾਰ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ |
ਉੱਤਰ-
ਸਹੀ ।

(v) ਵੱਡੇ ਉੱਤਰ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ- ਸਾਨੂੰ ਸੜਕ ਕਦੋਂ ਪਾਰ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਜਦੋਂ ਹਰੀ ਬੱਤੀ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਫੇਰ ਸਾਨੂੰ ਸੜਕ ਪਾਰ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ । ਜਦੋਂ ਰਸਤਾ ਸਾਫ਼ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਜ਼ੈਬਰਾ-ਕਰਾਸਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਸੜਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।

Punjab State Board PSEB 3rd Class Welcome Life Book Solutions Chapter 7 ਚੰਗਾ ਬੋਲੀਏ, ਮਿੱਤਰ ਬਣਾਈਏ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Welcome Life Chapter 7 ਚੰਗਾ ਬੋਲੀਏ, ਮਿੱਤਰ ਬਣਾਈਏ

Welcome Life Guide for Class 3 PSEB ਚੰਗਾ ਬੋਲੀਏ, ਮਿੱਤਰ ਬਣਾਈਏ Textbook Questions and Answers

ਪੰਨਾ-46

ਪ੍ਰਸ਼ਨੋਤਰੀ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਸਾਰੇ ਬੱਚੇ ਸੁਖਦੀਪ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਕਿਉਂ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖਦੇ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਵੱਡਾ ਹੋਣ ਦੇ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਰੁੱਖਾ ਸੁਭਾਅ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਸਾਰੇ ਸੁਖਦੀਪ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖਦੇ ਸਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਉਸਦੇ ਮਾਮਾ ਜੀ ਨੇ ਸੁਖਦੀਪ ਨੂੰ ਕੀ ਸਮਝਾਇਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਸੁਖਦੀਪ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਬੋਲਣ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ । ਚੰਗਾ ਬੋਲਣਾ ਤੇ ਵੱਡਿਆਂ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਕਰਨੀ ਤੇ ਛੋਟਿਆਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਸੁਖਦੀਪ ਨੇ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਨਾਲ ਕੀ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਸੁਖਦੀਪ ਨੇ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਨਾਲ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਸਭ ਨਾਲ ਚੰਗਾ ਬੋਲੇਗਾ, ਵੱਡਿਆਂ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਕਰੇਗਾ ਤੇ ਛੋਟਿਆਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰੇਗਾ ।

ਕਿਰਿਆਵਾਂ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਕੀ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਬੁਲਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਹਾਂ ਜੀ, ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਬੁਲਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਕੀ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਵੱਡਿਆਂ ਨੂੰ ਇੱਜ਼ਤ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਹਾਂ ਜੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਇਕ ਦੂਸਰੇ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਤੇ ਕੀ ਕਹਿ ਕੇ ਬੁਲਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਛੋਟਿਆਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਵੱਡਿਆਂ ਨੂੰ ਇੱਜ਼ਤ ਨਾਲ ਬੁਲਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।

ਪੰਨਾ-48

ਪ੍ਰਸ਼ਨੋਤਰੀ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਬੱਚਾ ਦਾਦਾ-ਦਾਦੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬੁਲਾਉਂਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਬੱਚਾ ਦਾਦਾ-ਦਾਦੀ ਨੂੰ ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਕਹਿ ਕੇ ਬੁਲਾਉਂਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਮੰਮੀ-ਪਾਪਾ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਿਵੇਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਬੱਚਾ ਮੰਮੀ-ਪਾਪਾ ਦਾ ਕਿਹਾ ਮੰਨ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਜਦੋਂ ਮੰਮੀ-ਪਾਪਾ ਅਸੀਸਾਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਰੋਮ-ਰੋਮ ਮੁਸਕਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਸਾਰੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ਾਬਾਸ਼ ਕਿਉਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਵੱਡਿਆਂ ਨੂੰ ਜੀ-ਜੀ ਆਖ ਕੇ ਤੇ ਛੋਟਿਆਂ ਨੂੰ ਗਲ ਲਾ ਕੇ ਬੁਲਾਉਂਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਸਭ ਨਾਲ ਮਿੱਠਾ ਬੋਲਣ ਕਰਕੇ ਉਸਨੂੰ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਬਾਲ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਸੋਭ ਨਾਲ ਮਿੱਠਾ ਬੋਲਣ ਕਰਕੇ ਉਸਨੂੰ ਚੰਗਾ ਬਾਲ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ।

Welcome Life Guide for Class 3 PSEB ਚੰਗਾ ਬੋਲੀਏ, ਮਿੱਤਰ ਬਣਾਈਏ Important Questions and Answers

(i) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

1. ਸਵੇਰੇ ਉੱਠ ਜਾਵਾਂ ਫਿਰ :
(ਉ) ਬੁਰਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਹਾਵਾਂ
(ਅ) ਭੋਜਨ ਕਰਾਂ
(ਈ) ਪਾਰਟੀ ਜਾਵਾਂ
(ਸ) ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਵੱਲ ਜਾਵਾਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ੳ) ਬੁਰਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਹਾਵਾਂ ।

2. ਦੋ ਬੱਚੇ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਮਿਲਣ ਤੇ ਕਹਿਣ :
(ੳ) ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਭੈਣ
(ਅ) ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਵੀਰ
(ਇ) ਦੋਵੇਂ
(ੳ) ਤੇ (ਅ) (ਸ) ਕੋਈ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ਇ) ਦੋਵੇਂ (ੳ) ਤੇ (ਅ) ।

3. ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਬੋਲਿਆਂ ਕੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ?
(ੳ) ਇੱਜ਼ਤ, ਪਿਆਰ
(ਅ) ਦੂਰੀਆਂ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ
(ਇ) ਰਿਸ਼ਤਾ ਟੁੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
(ਸ) ਕੁੱਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ੳ) ਇੱਜ਼ਤ, ਪਿਆਰ ।

(ii) ਇੱਕ ਵਾਕ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਵੱਡਿਆਂ ਨੂੰ ਕੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਵੱਡਿਆਂ ਨੂੰ ਜੀ-ਜੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਸਭ ਨਾਲ ਮਿੱਠਾ ਬੋਲਣ ਵਾਲਾ ਕੀ ਕਹਾਉਂਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਚੰਗਾ ਬਾਲ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਮਾਪਿਆਂ ਕੋਲੋਂ ਮਿਲੀਆਂ ਅਸੀਸਾਂ ਨਾਲ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੋਮ-ਰੋਮ ਮੁਸਕਾਉਂਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਦਾਦਾ-ਦਾਦੀ ਜੀ ਨੂੰ ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਭੈਣ-ਭਰਾ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ‘ਤੇ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਭੈਣ ਜੀ ਅਤੇ ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਭਰਾ ਜੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਭੈਣ-ਭਰਾ ਕੀ ਕਹਿ ਕੇ ਬੁਲਾਉਂਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਵੀਰ ਜੀ ਤੇ ਭੈਣ ਜੀ ।

(iii) ਖਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ :

1. …………………………. ਦਾ ਮਨ ਸਕੂਲ ਜਾਣ ਲਈ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਸੀ ।
ਉੱਤਰ-
ਸੁਖਦੀਪ,

2. ……………………………. ਕਰਕੇ ਉਹ ਸਭ ਨੂੰ ਰੁੱਖਾ ਬੋਲਦਾ ਸੀ ।
ਉੱਤਰ-
ਵੱਡਾ ਹੋਣ,

3. ਸੁਖਦੀਪ ਆਪਣੇ ……………………………………. ਗੱਲ ਪੱਲੇ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਸਕੂਲ ਗਿਆ ।
ਉੱਤਰ-
ਮਾਮਾ ਜੀ,

4. ਵੱਡਿਆਂ ਤਾਈਂ ਜੀ-ਜੀ ਆਖਾਂ ………………………………………….. ਗੱਲ ਲਾਵਾਂ ।
ਉੱਤਰ-
ਛੋਟਿਆਂ ।

(iv) ਵੱਡੇ ਉੱਤਰ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-
ਸਾਡੀ ਬੋਲ-ਚਾਲ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਾਨੂੰ ਸਵੇਰੇ ਉੱਠ ਕੇ ਨਹਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਦਾਦਾ-ਦਾਦੀ ਨੂੰ ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਬੋਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਕੋਲੋਂ ਅਸੀਸਾਂ ਲੈਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ । ਸਭ ਨੂੰ ਜੀ-ਜੀ ਆਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਉਸ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਸ਼ਾਬਾਸ਼ ਦਿੰਦੇ ਹਨ । ਸਭ ਨਾਲ ਮਿੱਠੀ ਬੋਲ-ਚਾਲ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ।

Punjab State Board PSEB 3rd Class Welcome Life Book Solutions Chapter 6 ਸਬਰ ਸੰਤੋਖ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Welcome Life Chapter 6 ਸਬਰ ਸੰਤੋਖ

Welcome Life Guide for Class 3 PSEB ਸਬਰ ਸੰਤੋਖ Textbook Questions and Answers

ਪੰਨਾ-42

ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਕਿਰਿਆ/ਅਭਿਆਸ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਜੰਗਲ ਦਾ ਰਾਜਾ ਕੌਣ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਸ਼ੇਰ ਜੰਗਲ ਦਾ ਰਾਜਾ ਸੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਸ਼ੇਰ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਹੋ ਰਹੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਬਾਰੇ ਕਿਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਲੂੰਬੜੀ ਨੇ ਸ਼ੇਰ ਨੂੰ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਮੀਟਿੰਗ ‘ ਚ ਕੌਣ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆਇਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਚਿੜੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆਈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਸ਼ੇਰ ਨੇ ਖਾਣੇ ‘ਚ ਕੀ ਮਿਲਾਇਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਖਾਣੇ ‘ਚ ਬੇਹੋਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਜੜੀਆਂਬੂਟੀਆਂ ਮਿਲਾਈਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਅੰਤ ‘ ਚ ਚਿੜੀ ਨੇ ਸ਼ੇਰ ਨੂੰ ਕੀ ਕਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ-
‘‘ਸਬਰ ਸੰਤੋਖ਼’’

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਬਰ ਸੰਤੋਖ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਅਹੁਦਿਆਂ ਦਾ ਲਾਲਚ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ।

ਪੰਨਾ-43 .

ਸਹੀ ਚੋਣ (ਟਿਕ ਕਰੋ :

ਪੰਨਾ-44

ਪ੍ਰਸ਼ਨੋਤਰੀ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਸਭ ਨਾਲੋਂ ਵੱਡਾ ਸੁੱਖ ਕਿਹੜਾ ? (ਸਬਰ, ਦੌਲਤ)
ਉੱਤਰ-
ਸਬਰ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਸਾਨੂੰ ਜੇਬ ਅਨੁਸਾਰ ਹੀ ਖ਼ਰਚ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ? (ਠੀਕ/ਗਲਤ)
ਉੱਤਰ-
ਠੀਕ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਲੋਭ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਨੀਵਾਂ/ਸੋਹਣਾ) ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਸਬਰ ……………………………………. (ਔਖਾ/ਉੱਚਾ)
ਉੱਤਰ-
ਨੀਵਾਂ, ਉੱਚਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
‘ਬੋਝ ਆਪਣਾ ਆਪੇ ਚੁੱਕੀਂ ਇਸ ਤੱਕ ਦਾ ਸਹੀ ਅਰਥ ਚੁਣੋ : ਆਪਣੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਆਪ ਹੱਲ ਕਰੀਂ ।
ਜਾਂ
ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਕਰਵਾਈਂ ।
ਉੱਤਰ-
ਆਪਣੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਆਪ ਹੱਲ ਕਰੀਂ ।

Welcome Life Guide for Class 3 PSEB ਸਬਰ ਸੰਤੋਖ Important Questions and Answers

(i) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

1. ਸਬਰ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕੋਈ ਸੁੱਖ ਨਹੀਂ :
(ੳ) ਸੱਚ ਸਿਆਣੇ ਸਹੀ ਕਹਿ ਗਏ
(ਅ) ਬਿਲਕੁਲ ਝੂਠ
(ਈ) ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣ ਲਈ ਝੂਠ
(ਸ) ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ੳ) ਸੱਚ ਸਿਆਣੇ ਸਹੀ ਕਹਿ ਗਏ ।

2. ਵਾਧੂ ਵਸਤੂਆਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਕਰਨ ਵਾਲਾ :
(ਉ) ਸੰਤੋਖੀ
(ਆ) ਲੋਭੀ
(ਈ) ਅਹੰਕਾਰੀ
(ਸ) ਸਾਰਾ ਕੁੱਝ ।
ਉੱਤਰ-
(ਅ) ਲੋਭੀ ।

3. ਲੋਭ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਨੀਵਾਂ ਕਰਦਾ, ਕਰਦਾ ਸਬਰ ਦਾ ਗਹਿਣਾ ।
(ਉ) ਨੀਵਾਂ
(ਅ) ਥੱਲੇ ।
(ੲ) ਪਹਿਲੇ
(ਸ) ਉੱਚਾ ।
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਉੱਚਾ ।

4. ਚਿੜੀ ਵਿਚ ਕੀ ਸੀ?
(ਉ) ਚਲਾਕੀ
(ਅ) ਸਮਝ
(ਈ) ਇਮਾਨਦਾਰੀ
(ਸ) ਸਬਰ |
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਸਬਰ ।

(ii) ਖਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ :

1. ਸ਼ੇਰ ਨੇ ਸਾਰੇ ………………………… ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਖਵਾਇਆ ।
ਉੱਤਰ-
ਮੁਖੀਆਂ,

2. ………….. ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਅਹੁਦਿਆਂ ਦਾ ਲਾਲਚ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ।
ਉੱਤਰ-
ਸਬਰ ਸੰਤੋਖ,

3. ………………………. ਦੀ ਅੰਨ੍ਹੀ ਇੱਛਾ ਨਾ ਕਿਸੇ ਦੀ ਪੂਰੀ ਹੋਈ ।
ਉੱਤਰ-
ਮੋਹਮਾਇਆ,

4. ਸਬਰ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ……………………… ਨਾ ਕੋਈ ।
ਉੱਤਰ-
ਸੁੱਖ ।

(iii) ਦਿਮਾਗੀ ਕਸਰਤ :

ਉੱਤਰ-

(iv) ਵੱਡੇ ਉੱਤਰ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-
ਸ਼ੇਰ ਨੂੰ ਕਿਸ ਨੇ ਸਬਰ-ਸੰਤੋਖ ਦਾ ਪਾਠ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਸ਼ੇਰ ਨੂੰ ਚਿੜੀ ਨੇ ਸਬਰ-ਸੰਤੋਖ ਦਾ ਪਾਠ ਪੜ੍ਹਾਇਆ । ਕਿਉਂਕਿ ਚਿੜੀ ਨੂੰ ਅਹੁਦੇ ਦਾ ਕੋਈ ਲਾਲਚ ਨਹੀਂ ਸੀ । ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਮੁਖੀਆਂ ਦੀ ਬੈਠਕ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਆਈ । ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਸ਼ੇਰ ਦੀ ਚਲਾਕੀ ਤੋਂ ਬਚ ਗਈ । ਸਿੱਖਿਆ-ਸਬਰ ਸੰਤੋਖ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਅਹੁਦਿਆਂ ਦਾ ਲਾਲਚ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ |

Punjab State Board PSEB 10th Class Maths Book Solutions Chapter 14 सांख्यिकी Ex 14.1 Textbook Exercise Questions and Answers

PSEB Solutions for Class 10 Maths Chapter 14 सांख्यिकी Ex 14.1

प्रश्न 1.
विद्यार्थियों के एक समूह द्वारा पर्यावरण संचेतना अभियान के अंतर्गत एक सर्वेक्षण किया गया, जिसमें उन्होंने एक मोहल्ले के 20 घरों में लगे हुए पौधों से संबंधित निम्नलिखित आँकड़े एकत्रित किए। प्रतिघर माध्य पौधों की संख्या ज्ञात कीजिए।

माध्य ज्ञात करने के लिए आपने किस विधि का प्रयोग किया और क्यों ?
हल :
क्योंकि पौधों की संख्या और घरों की संख्या मानों में कम है, इसलिए हमें प्रत्यक्ष विधि का प्रयोग करना चाहिए पौधों की संख्या

माध्य \(\overline{\mathrm{X}}=\frac{\Sigma f_{i} x_{i}}{\Sigma f_{i}}\)
= \(\frac{162}{20}\) = 8.1
अतः, प्रति घर पौधों को संख्या का माध्य 8.1 है।

प्रश्न 2.
किसी फैक्टरी के 50 श्रमिकों की दैनिक मजदूरी के निम्नलिखित बंटन पर विचार कीजिए :

एक उपर्युक्त विधि का प्रयोग करते हुए इस फैक्टरी के श्रमिकों की माध्य दैनिक मज़दूरी ज्ञात कीजिए।
हल :

दिए गए आँकड़ों से
कल्पित मान (a) = 150
और वर्ग माप (h) = 20
∴ \(\bar{u}=\frac{\Sigma f_{i} u_{i}}{\Sigma f_{i}}\)
= \(\frac{-12}{50}\) = – 0.24
सूत्र का प्रयोग करने पर, माध्य (\(\overline{X}\)) = a + h\(\overline{u}\)
= 150 + (20) (- 0.24)
= 150 – 4.8 = 145.2
अतः फैक्टरी के श्रमिकों की माध्य दैनिक मज़दूरी ₹ 145.20 है।

प्रश्न 3.
निम्नलिखित बंटन एक मोहल्ले के बच्चों के दैनिक जेब खर्च दर्शाता है। माध्य जेब खर्च ₹18 है। लुप्त बारंबारता f ज्ञात कीजिए।

हल :

उपरोक्त आँकड़ों से
कल्पित माध्य (a) = 18
सूत्र का प्रयोग करने पर, माध्य \((\overline{\mathrm{X}})=a+\frac{\Sigma f_{i} d_{i}}{\Sigma f_{i}}\)

\(\overline{\mathrm{X}}=18+\frac{2 f-40}{44+f}\)

आँकड़ों का माध्य \((\overline{\mathrm{X}})\) = 18 …..(दिया है)
18 = 18 + \(\frac{2 f-40}{44+f}\)
\(\frac{2 f-40}{44+f}\) = 18 – 18 = 0 44 +f
2f – 40 = 0
2f = 40
f = \(\frac{40}{2}\) = 20
अतः, लुप्त बारंबारता f = 20 है।

प्रश्न 4.
किसी अस्पताल में, एक डॉक्टर द्वारा 30 महिलाओं की जाँच की गई और उनके हृदय स्पंदन (beat) की प्रति मिनट संख्या नोट करके नीचे दर्शाए अनुसार संक्षिप्त रूप में लिखी गई। एक उपयुक्त विधि चुनते हुए, इन महिलाओं के हृदय स्पंदन की प्रतिमिनट मध्य संख्या ज्ञात कीजिए।

हल :

उपरोक्त आँकड़ो से,
कल्पित माध्य (a) = 75.5
वर्ग माप (h) = 3
\(\bar{u}=\frac{\Sigma f_{i} u_{i}}{\Sigma f_{i}}\)
= \(\frac{4}{30}\) = 0.13 (लगभग)
सूत्र का प्रयोग करने पर,
माध्य \((\overline{\mathrm{X}})=a+h \bar{u}\)
= 75.5 + 3 (0.13)
= 75.5 + 0.39
\(\overline{\mathrm{X}}\) = 78.89
अतः महिलाओं के हृदय स्पंदन की प्रति मिनट माध्य संख्या 78.89 है।

प्रश्न 5.
किसी फुटकर बाजार में, फल विक्रेता पेटियों में रखे आम बेच रहे थे। इन पेटियों में आमों की संख्याएँ भिन्न-भिन्न थीं। पेटियों की संख्या के अनुसार, आमों का बंटन निम्नलिखित था :

एक पेटी में रेखे आमों की माध्य संख्या ज्ञात कीजिए। आपने माध्य ज्ञात करने की किस विधि का प्रयोग किया ?
हल :
क्योंकि आमों की संख्या और पेटियों की संख्या के मान संख्यात्मक रूप से बड़े हैं इसलिए हम पद विचलन विधि का प्रयोग करेंगे।

उपरोक्त आँकड़ो से,
कल्पित माध्य (a) = 57
वर्गमाप (h) = 3
∴ \(\bar{u}=\frac{\sum f_{i} u_{i}}{\sum f_{i}}\)
\(\bar{u}=\frac{25}{400}\) = 0.0625
सूत्र का प्रयोग करने पर, माध्य \((\overline{\mathrm{X}})=a+h \bar{u}\)
\(\overline{\mathrm{X}}\) = 57 + 3 (0.0625)
= 57 + 0.1875
= 57.1875
= 57.19 (लगभग)
अतः, पेटी में रखे आमों की माध्य संख्या 57.19 है।

प्रश्न 6.
निम्नलिखित सारणी किसी मोहल्ले के 25 परिवारों में भोजन पर हुए दैनिक व्यय को दर्शाती है :

एक उपयुक्त विधि द्वारा भोजन पर हुआ माध्य व्यय ज्ञात कीजिए।
हल:

उपरोक्त आँकड़ों से,
कल्पित माध्य (a) = 225
वर्ग माप (h) = 50
∴ \(\bar{u}=\frac{\Sigma f_{i} u_{i}}{\Sigma f_{i}}\)

\(\bar{u}=-\frac{7}{25}\)
= – 0.28
सूत्र का प्रयोग करने पर, माध्य \((\overline{\mathrm{X}})=a+h \bar{u}\)
\(\overline{\mathrm{X}})\) = 225 + 50 (- 0.28)
\(\overline{\mathrm{X}})\) = 225 – 14
\(\overline{\mathrm{X}})\) = 211
अतः, भोजन पर हुआ माध्य व्यय ₹ 211 है।

प्रश्न 7.
वायु में सल्फर डाइआक्साइड (SO₂) की सांद्रता (भाग प्रतिमिलियन में) को ज्ञात करने के लिए, एक नगर के 30 को मोहल्लों से आँकड़ें एकत्रित किए गए, जिन्हें नीचे प्रस्तुत किया गया है :

वायु में SO₂ की सांद्रता का माध्य ज्ञात कीजिए।
हल:

उपरोक्त आँकड़ों से
कल्पित माध्य (a) = 0.10
वर्ग माप (h) = 0.04
\(\bar{u}=\frac{\Sigma f_{i} u_{i}}{\Sigma f_{i}}=\frac{-1}{30}\)
= – 0.33 (लगभग)
सूत्र का प्रयोग करने पर, माध्य \((\overline{\mathrm{X}})=a+h \bar{u}\)
\(\overline{\mathrm{X}}\) = 0.10 + 0.04 (- 0.33)
= 0.10 – 0.0013 = 0.0987 (लगभग)
वायु में SO₂ की सांद्रता का माध्य 0.0987 ppm है।

प्रश्न 8.
किसी कक्षा अध्यापिका ने पूरे सत्र के लिए अपनी कक्षा के 40 विद्यार्थियों की अनुपस्थिति निम्नलिखित रूप में रिकार्ड (record) की। एक विद्यार्थी जितने दिन अनुपस्थित रहा उनका माध्य ज्ञात कीजिए :

हल:

उपरोक्त आँकड़ों से,
कल्पित माध्य (a) = 17
सूत्र का प्रयोग करने पर,
माध्य \((\overline{\mathrm{X}})=a+\frac{\sum f_{i} d_{i}}{\sum f_{i}}\)

\(\overline{\mathrm{X}}\) = 17 + \(\frac{(-181)}{40}\)
= 17 – 4.52
= 12.48
अतः, एक विद्यार्थी जितने दिन अनुपस्थित रहा उनका माध्य 12.48 है।

प्रश्न 9.
निम्नलिखित सारणी 35 नगरों की साक्षरता दर ( प्रतिशत में ) दर्शाती है। माध्य साक्षरता दर ज्ञात कीजिए :

हल :

उपरोक्त आँकड़ों से,
कल्पित माध्य (a) = 70
वर्ग माप (h) = 10
∴ u = \(\bar{u}=\frac{\sum f_{i} u_{i}}{\Sigma f_{i}}=\frac{-2}{35}\) = – 0.07

सूत्र का प्रयोग करने पर,
माद्य \((\overline{\mathrm{X}})=a+h \bar{u}\)
\((\overline{\mathrm{X}}\) = 70 + 10 (-0.057)
= 70 – 0.57 = 69.43
अतः, माध्य साक्षरता दर 69.43% है।

Punjab State Board PSEB 10th Class Maths Book Solutions Chapter 13 पृष्ठीय क्षेत्रफल और आयतन Ex 13.5 Textbook Exercise Questions and Answers

PSEB Solutions for Class 10 Maths Chapter 13 पृष्ठीय क्षेत्रफल और आयतन Ex 13.5

प्रश्न 1.
व्यास 3 mm वाले ताँबे के तार को 12 cm लंबे और 10 cm व्यास वाले एक बेलन पर इस प्रकार लपेटा जाता है कि वह बेलन के वक्र पृष्ठ को पूर्णतया ढक लेता है। तार की लंबाई और द्रव्यमान ज्ञात कीजिए, यह मानते हुए कि ताँबे का घनत्व 8.88 g प्रति cm है।
हल :
तार का व्यास (d) = 3 mm
∴ तार की त्रिज्या (r) = \(\frac{3}{2}\) mm = \(\frac{3}{20}\) mm

बेलन का व्यास = 10 cm
बेलन की त्रिज्या (R) = 5 cm
बेलन की ऊँचाई (H) = 12 cm
बेलन का परिमाप = एक लपेटे में प्रयुक्त तार की लंबाई
2πR = एक लपेटे में प्रयुक्त तार की लंबाई
2 × \(\frac{22}{7}\) × 5 = एक लपेटे में प्रयुक्त तार की लंबाई
\(\frac{220}{7}\) = एक लपेटे में प्रयुक्त तार की लंबाई
लपेटों की संख्या = बेलन की ऊँचाई / तार का व्यास
= \(\frac{12 \mathrm{~cm}}{3 \mathrm{~mm}}=\frac{12}{3} \times 10\)
= \(\frac{120}{3}\) = 40
∴ प्रयुक्त तार की लंबाई = लपेटों की संख्या × एक लपेटे में प्रयुक्त तार की लंबाई
H = 40 × \(\frac{220}{7}\) cm = 1257.14 cm
प्रयुक्त तार का आयतन = πr²H
= \(\frac{22}{7} \times \frac{3}{20} \times \frac{3}{20}\) × 1257.14
= 88.89 cm³
1 cm³ का द्रव्यमान = 8.88 gm
88.89 cm³ का द्रव्यमान = 8.88 x 88.89 = 789.41 gm

प्रश्न 2.
एक समकोण त्रिभुज, जिसकी भुजाएँ 3 cm और 4 cm हैं (कर्ण के अतिरिक्त), को उसके कर्ण के परितः घुमाया जाता है। इस प्रकार प्राप्त द्वि-शंकु (double cone) के आयतन और पृष्ठीय क्षेत्रफल ज्ञात कीजिए। ( का मान जो भी उपयुक्त लगे, प्रयोग कीजिए।)
हल :
मान लीजिए ∆ABC समकोण त्रिभुज हैं जिसके A पर समकोण है।
AB और AC का माप क्रमकर 3 cm और 4 cm है।

भुजा BC (कर्ण) की लंबाई = \(\sqrt{3^{2}+4^{2}}=\sqrt{9+16}\) = 5 cm
यहां, AO (या A’O ) प्राप्त द्विशंकु के साझें आधार की त्रिज्या समकोण त्रिभुज भुज BC के पास घूमकर बनती है।

शंकु BAA’ की ऊँचाई BO और तिर्यक ऊँचाई 3 cm है।
शंकु CAA’ की ऊँचाई CO और तिर्यक ऊँचाई 4 cm है।
अब, ∆AOB ~ ∆CAB (AA समरुपता)
∴ \(\frac{\mathrm{AO}}{4}=\frac{3}{5}\)

⇒ AO = \(\frac{4 \times 3}{5}=\frac{12}{5}\) cm

साथ ही \(\frac{\mathrm{BO}}{3}=\frac{3}{5}\)

⇒ BO = \(\frac{3 \times 3}{5}=\frac{9}{5}\) cm
अत: CO = BC – OB
= 5 – \(\frac{9}{5}\)
= \(\frac{16}{5}\)
अब द्विशंकु का आयतन = शंकु ABA’ का आयतनन + शंकु ACA’ का आयतन

प्रश्न 3.
एक टंकी, जिसके आंतरिक मापन 150 cm × 120 cm × 110 cm हैं, में 129600 cm पानी है। इस पानी में कुछ छिद्र वाली ईंटें तब तक डाली जाती हैं, जब तक कि टंकी पूरी ऊपर तक भर न जाए। प्रत्येक ईंट अपने आयतन का, पानी सोख लेती है। यदि प्रत्येक ईंट का माप 22.5 cm x 7.5 cm x 6.5 cm हैं, तो टंकी में कुल कितनी ईंटें डाली जा सकती हैं, ताकि उसमें से पानी बाहर न बहे ?
हल :
ईंटों का आयतन = 22.5 × 7.5 × 6.5 cm³ = 1096.87 cm³
टंकी का आयतन = 150 × 120 × 110 cm³ = 1980000
मान लीजिए प्रयुक्त ईंटों की संख्या = n
n ईंटों का आयतन = n (एक ईंट का आयतन)
= n [1096.87] cm³
ईंटों के लिए उपलब्ध पानी का आयतन = 1980000 – 129600 = 1850400 cm³
प्रत्येक ईंट अपने आयतन का \(\frac{1}{17}\) वाँ आयतन पानी अवशोषित करती है।
ईंटों द्वारा अवशोषित पानी का आयतन = \(\frac{17}{10}\) × ईंटों के लिए उपलब्ध पानी का आयतन
= \(\frac{17}{10}\) × 1850400
ईंटों द्वारा अवशोषित पानी का आयतन = 1966050 cm³
n ईंटों का कुल आयतन = ईंटों द्वारा अवशोषित पानी की मात्रा
n[1096.87] cm³ = 1966050 cm³ .
n = \(\frac{1966050}{1096.87}\)
n = 1792.42
प्रयुक्त ईंटों की संख्या = 1792.

प्रश्न 4.
किसी महीने के 15 दिनों में, एक नदी की घाटी में 10 cm वर्षा हुई। यदि इस घाटी का क्षेत्रफल 97280 km है, तो दर्शाइए कि कुल वर्षा लगभग तीन नदियों के सामान्य पानी के योग के समतुल्य थी, जबकि प्रत्येक नदी 1072 km लंबी, 75 m चौड़ी और 3 m गहरी है।.
हल :
घाटी का क्षेत्रफल = 97280 km²
घाटी में वर्षा = 10 cm
∴ कुल वर्षा का आयतन = 97280 × \(\frac{10}{100} \times \frac{1}{1000}\) km³
= 9.728 km³

प्रश्न 5.
टीन की बनी हुई एक तेल की कुप्पी 10 cm लंबे एक बेलन में एक शंकु के छिन्नक को जोड़ने से बनी है। यदि इसकी कुल ऊँचाई 22 cm है, बेलनाकार भाग का व्यास 8 cm है और कुप्पी के ऊपरी सिरे का व्यास 18 cm है, तो इसके बनाने में लगी टीन की चादर का क्षेत्रफल ज्ञात कीजिए। ( देखिए आकृति)

हल :
कुप्पी के ऊपरी सिरे का व्यास = 18 cm
∴ कुप्पी के ऊपरी सिरे की त्रिज्या (R) = \(\frac{18}{2}\) cm = 9 cm
कुप्पी के आधार का व्यास = 8 cm
कुप्पी के आधार की त्रिज्या (r) = 4 cm
बेलनाकार भाग की ऊँचाई (h) = 10 cm
छिन्नक की ऊँचाई (H) = (22 – 10) = 12 cm
छिन्नक की तिर्यक ऊँचाई (l) = \(\sqrt{\mathrm{H}^{2}+(\mathrm{R}-r)^{2}}\)
= \(\sqrt{(12)^{2}+(9-4)^{2}}\)
= \(\sqrt{144+(5)^{2}}\)
= \(\sqrt{144+25}=\sqrt{169}\)
छिन्नक की तिर्यक ऊँचाई (I) = 13 cm
टीन की चादर का क्षेत्रफल = बेलनाकार आधार का वक्र पृष्ठीय क्षेत्रफल + छिन्नक का वक्र पृष्ठीय क्षेत्रफल
= 2πrh + πL [R + r]
= 2 × \(\frac{22}{7}\) × 4 × 10 + \(\frac{212}{7}\) × 13 [9 + 4] cm²
= 251.42 + 531.14
= 782.56 cm²
प्रयुक्त की गई धातु की चादर का कुल क्षेत्रफल = 782.56 cm²

प्रश्न 6.
शंकु के छिन्नक के लिए, पूर्व स्पष्ट किए संकेतों का प्रयोग करते हुए, वक्र पृष्ठीय क्षेत्रफल और संपूर्ण पृष्ठीय क्षेत्रफल के उन सूत्रों को सिद्ध कीजिए, जो अनुच्छेद 13.5 में दिये गए हैं।
हल :
एक लंब वृत्तीय शंकु के छिन्नक दो असमान वृत्ताकार आधार और वक्र पृष्ठ होता है।
मान लीजिए भाग VCD को हटाकर प्राप्त छिन्नक ACDB है।
दोनों आधारों के केन्द्रों को मिलाने वाला रेखाखंड OP छिन्नक की ऊँचाई कहलाता है।
छिन्नक ACDB का प्रत्येक रेखाखंड AC और BD तिर्यक ऊँचाई है।

मान लीजिए R और r (R > r) शंकु (VAB) को छिन्नक ACDB के वृत्तीय सिरों की त्रिज्याएँ हैं ।
हम शंक्वाकार भाग VCD को पूरा करते हैं। मान लीजिए h और l क्रमश: ऊर्ध्वाधर ऊँचाई और तिर्यक ऊँचाई है।
तब OP = h और AC = BD = l.

लंब वृत्तीय शंकु के छिन्नक को दो लंबवृत्तीय शंकुओं के बराबर VAB और VCD के अंतर के रूप में देखा जा सकता है।
मान लीजिए शंकु VAB की ऊँचाई h, और तिर्यक ऊँचाई l है।
अर्थात् VP = h₁, और VA = VB = l₁.
अब समकोण त्रिभुज ∆ DEB में,
DB² = DE² + BE²
⇒ l² = h² + (R – r)²
l = \(\sqrt{h^{2}+(\mathrm{R}-r)^{2}}\)
पुनः ∆VOD ~ ∆VPB

शंकु के छिन्नक का वक्र पृष्ठीय क्षेत्रफल = πRl₁ – πr(l₁ – l)
[शंकु का वक्र पृष्ठीय क्षेत्रफल = π × r × l]
= πR . \(\frac{l \mathrm{R}}{\mathrm{R}-r}\) – πr . \(\frac{l r}{\mathrm{R}-r}\)
= πl \(\left(\frac{\mathrm{R}^{2}-r^{2}}{\mathrm{R}-r}\right)\)
= \(\frac{\pi l(\mathrm{R}-r)(\mathrm{R}+r)}{(\mathrm{R}-r)}\)
= πl (R + r) वर्ग मात्रक
∴ लंब वृत्तीय शंकु की छिन्नक का वक्र पृष्ठीय क्षेत्रफल = πl (R + r) वर्ग मात्रक
जहाँ l = \(\sqrt{h^{2}+(\mathrm{R}-r)^{2}}\)
और लंब वृत्तीय शंकु की छिन्नक का कुल पृष्ठीय क्षेत्रफल = वक्र पृष्ठीय क्षेत्रफल + आधार का क्षेत्रफल + ऊपरी सिरे का क्षेत्रफल
= πl (R + r) + πR² + πr²
= π [R² + r² + l (R + r)] वर्ग मात्रक।

प्रश्न 7.
शंकु के एक छिन्नक के लिए, पूर्व स्पष्ट किए संकेतों का प्रयोग करते हुए, आयतन का वह सूत्र सिद्ध कीजिए, जो अनुच्छेद 13.5 में दिया गया है।
हल :
एक लंब वृत्तीय शंकु के छिन्नक दो असमान वृत्ताकार आधार और वक्र पृष्ठ होता है।
मान लीजिए भाग VCD को हटाकर प्राप्त छिन्नक ACDB है।
दोनों आधारों के केन्द्रों को मिलाने वाला रेखाखंड OP छिन्नक की ऊँचाई कहलाता है।
छिन्नक ACDB का प्रत्येक रेखाखंड AC और BD तिर्यक ऊँचाई है।

मान लीजिए R और r (R > r) शंकु (VAB) को छिन्नक ACDB के वृत्तीय सिरों की त्रिज्याएँ हैं।
हम शंक्वाकार भाग VCD को पूरा करते हैं। मान लीजिए h और l क्रमश: ऊर्ध्वाधर ऊँचाई और तिर्यक ऊँचाई है।
तब OP = h और AC = BD = l.

लंब वृत्तीय शंकु के छिन्नक को दो लंबवृत्तीय शंकुओं के बराबर VAB और VCD के अंतर के रूप में देखा जा सकता है।
मान लीजिए शंकु VAB की ऊँचाई h, और तिर्यक ऊँचाई है।
अर्थात् VP = h₁, और VA = VB = l₁.
∴ शंकु VCD की ऊँचाई = VP – OP
= h₁ – h
क्योंकि समकोण त्रिभुज VOD और VPB समरूप हैं
⇒ \(\frac{\mathrm{VO}}{\mathrm{VP}}=\frac{\mathrm{OD}}{\mathrm{PB}}=\frac{h_{1}-h}{h_{1}}=\frac{r}{\mathrm{R}}\)

⇒ 1 – \(\frac{h}{h_{1}}=\frac{r}{\mathrm{R}}\)

⇒ \(\frac{h}{h_{1}}=1-\frac{r}{\mathrm{R}}=\frac{\mathrm{R}-r}{\mathrm{R}}\)

⇒ h₁ = \(\frac{h \mathrm{R}}{\mathrm{R}-r}\)
शंकु की ऊँचाई VCD = h₁ – h
= \(\frac{h \mathrm{R}}{\mathrm{R}-r}\) – h
= \(\frac{h \mathrm{R}-h \mathrm{R}+h r}{\mathrm{R}-r}=\frac{h \mathrm{R}}{\mathrm{R}-r}\)
शंकु VAB के छिन्नक ACDB का आयतन = शंकु (V, AB) का आयतन – शंकु (V, CD) का आयतन

= \(\frac{1}{3}\) πh (R² + Rr + r²)
अतः शंकु के छिन्नक का आयतन = \(\frac{1}{3}\) πh (R² + Rr + r²)
पुनः यदि A₁ और A₂ (A₁ > A₂) दो वृत्ताकार आधारों के पृष्ठीय क्षेत्रफल हैं।
A₁ = πR² और A₂ = πr².
अब शंकु के छिन्नक का आयतन = \(\frac{1}{3}\) πh (R² + Rr + r²)
= \(\frac{h}{3}\left(\pi \mathrm{R}^{2}+\pi r^{2}+\sqrt{\pi \mathrm{R}^{2}} \sqrt{\pi r^{2}}\right)\)
= \(\frac{h}{3}\left(\mathrm{~A}_{1}+\mathrm{A}_{2}+\sqrt{\mathrm{A}_{1} \mathrm{~A}_{2}}\right)\)

Punjab State Board PSEB 3rd Class Welcome Life Book Solutions Chapter 5 ਰੁਖਾਂ ਨਾਲ ਪਿਆਰ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Welcome Life Chapter 5 ਰੁਖਾਂ ਨਾਲ ਪਿਆਰ

Welcome Life Guide for Class 3 PSEB ਰੁਖਾਂ ਨਾਲ ਪਿਆਰ Textbook Questions and Answers

ਪੰਨਾ-36

ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਸੁਖਨ ਨੇ ਕਿਹੜੀ ਜਮਾਤ ਦੀ ਪਰੀਖਿਆ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਸੁਖਨ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਜਮਾਤ ਦੀ ਪਰੀਖਿਆ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਅਮਰੂਦਾਂ ਦਾ ਬੂਟਾ ਕਿਸ ਨੇ ਲਗਵਾਇਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਅਮਰੂਦਾਂ ਦਾ ਬੂਟਾ ਦਾਦਾ ਜੀ ਨੇ ਲਗਵਾਇਆ ਸੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਅਮਰੂਦਾਂ ਦੇ ਪੌਦੇ ਨੂੰ ਸਾਬਣ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਪਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਉਹ ਗੰਦਾ ਪਾਣੀ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਪੌਦੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਅਮਰੂਦਾਂ ਦਾ ਬੂਟਾ ਕਿੱਥੇ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ? .
ਉੱਤਰ-
ਅਮਰੂਦਾਂ ਦਾ ਬੂਟਾ ਘਰ ਦੇ ਕਿਚਨਗਾਰਡਨ `ਚ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ।

ਮੂਲੀ ਥਾਂ ਭਰੋ

1. ਅਮਰੂਦਾਂ ਦਾ ਬੂਟਾ ……………………………. ਵੱਲ ਝੁਕਦਿਆਂ ਹਿੱਲਿਆ ।
ਉੱਤਰ-
ਦੋਹਾਂ,

2. ਤੁਹਾਨੂੰ ਮੇਰੇ ਮੰਮੀ ਜੀ ………………………………. ਨੇ ।
ਉੱਤਰ-
ਚੰਗੇ,

3. ਰਸੋਈ ‘ਚੋਂ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ………………………………….. ਖਾਣ ਲਈ ਅਵਾਜ਼ ਮਾਰੀ ।
ਉੱਤਰ-
ਰੋਟੀ ।

ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਹੋਰ ਕਿਰਿਆਵਾਂ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਰੁੱਖ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ ? ਅਮਰੂਦਾਂ ਦੇ ਬੂਟੇ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਕਰਕੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਲੱਗਿਆ ? ,
ਉੱਤਰ-
ਸਾਨੂੰ ਅਮਰੂਦਾਂ ਦੇ ਬੂਟੇ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਕਰਕੇ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਲੱਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਵੀ ਸਾਡੇ ਵਾਂਗ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਹੜਾ ਰੁੱਖ ਪਸੰਦ ਹੈ ? ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਨਾਂ ਕਿਸੇ ਰੁੱਖ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਰੱਖਣਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਹੜਾ ਨਾਂ ਚੰਗਾ ਲੱਗੇਗਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਾਨੂੰ ਅੰਬ ਦਾ ਰੁੱਖ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਹੈ । ਇਸ ਲਈ ਅੰਬ ਸਿੰਘ ਨਾਂ ਸਾਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਕਿਸੇ ਰੁੱਖ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਕਰ ਕੇ ਦੇਖੋ, ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਕਰਕੇ ਬਹੁਤ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋਵੇਗਾ ।
ਉੱਤਰ-
ਹਾਂ, ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਰੁੱਖ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਕਰ ਕੇ ਰੋਜ਼ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਹਾਲ-ਚਾਲ ਪੁੱਛਦਾ ਹਾਂ । ਉਹ ਵੀ ਸਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹਨ ।

Welcome Life Guide for Class 3 PSEB ਰੁਖਾਂ ਨਾਲ ਪਿਆਰ Important Questions and Answers

(i) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

1. ਰੁੱਖਾਂ ਨਾਲ ਕੀ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੈ ?
(ਉ) ਜਿਵੇਂ ਮਾਂ ਤੇ ਪਿਓ .
(ਅ) ਜਿਵੇਂ ਦਾਦਾ ਤੇ ਦਾਦੀ
(ੲ) ਜਿਵੇਂ ਮਾਮਾ ਤੇ ਮਾਮੀ
(ਸ) ਜਿਵੇਂ ਭੈਣ ਤੇ ਭਰਾ ।
ਉੱਤਰ-
(ੳ) ਜਿਵੇਂ ਮਾਂ ਤੇ ਪਿਓ ।

2. ਫ਼ਲ ਕਿੱਥੋਂ ਮਿਲਦੇ ਹਨ?
(ਉ) ਰੁੱਖਾਂ ਤੋਂ ,
(ਅ) ਖੇਤਾਂ ਤੋਂ
(ੲ) ਪੌਦਿਆਂ ਤੋਂ
(ਸ) ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ੳ) ਰੁੱਖਾਂ ਤੋਂ ।

3. ਪੌਦੇ ਤੇ ਰੁੱਖ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ?
(ੳ) ਆਕਸੀਜਨ
(ਅ) ਪਾਣੀ
(ਈ) ਮਿੱਟੀ
(ਸ) ਸਭ ਕੁੱਝ (ੳ), (ਅ), (ਇ) ।
ਉੱਤਰ-
(ੳ) ਆਕਸੀਜਨ ।

4. ਮੁੱਢਲੀ ਲੋੜ ਕੀ ਹੈ?
(ਉ) ਘਰ
(ਅ) ਕੱਪੜੇ
(ਇ) ‘ ਰੋਟੀ
(ਸ) ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ।

5. ਪੌਦਾ ਪੂਰੇ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਹਿੱਲਿਆ ਜਿਵੇਂ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ,
(ਉ) ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ
(ਅ) ਬਹੁਤ ਚੰਗਾ ।
(ੲ) ਬਹੁਤ ਸੋਹਣਾ
(ਸ) ਵੈਸੇ ਹੀ ਹਿੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ ।
ਉੱਤਰ-
(ਉ)ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ॥

(ii) ਇੱਕ ਵਾਕ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਸੁਖਨ ਨੇ ਕਿਸ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ?
ਉੱਤਰ-
ਅਮਰੂਦਾਂ ਦੇ ਬੂਟੇ ਨਾਲ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਅਮਰੂਦ ਦੇ ਬੂਟੇ ਨੂੰ ਮੰਮੀ ਜੀ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੱਗਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਵਧੀਆ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਅਮਰੂਦ ਦੇ ਬੂਟੇ ਨੂੰ ਦਾਦਾ ਜੀ ਕਿਹੋ ਜਿਹੇ ਲੱਗਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ, ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਉਹਨਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਰੁੱਖਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਕੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਵਧੀਆ ॥

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਰੁੱਖ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਹਵਾ ਦਾ ਬੁੱਲਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਅਸੀਂ ਰੁੱਖਾਂ ਤੋਂ ਹੋਰ ਕੀ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ?
ਉੱਤਰ-
ਫਲ ਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਸਾਨੂੰ ਰੁੱਖਾਂ ਨਾਲ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਦੋਸਤੀ ।

(iii) ਦਿਮਾਗੀ ਕਸਰਤ

ਉੱਤਰ

(iv) ਵੱਡੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਰੁੱਖ ਤੇ ਪੌਦੇ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੁੱਖ ਸਾਨੂੰ ਮਨ-ਪਸੰਦ ਫਲ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਅੰਬ, ਸੇਬ, ਕਿੰਨੂ, ਅਨਾਰ, ਚੀਕੂ, ਬੇਰ ਤੇ ਅਮਰੂਦ ਆਦਿ । ਰੁੱਖਾਂ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਘਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਲੱਕੜੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ । ਰੁੱਖਾਂ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ । ਇਸ ਲਈ ਸਾਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ: “ਰੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਲਗਾਓ, ਆਪਣੇ-ਆਪ ਨੂੰ ਬਚਾਓ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਸਾਦਗੀ ਤੇ ਸੁਖਨ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਪੌਦੇ ਵੀ ਸਾਡੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਵਾਂਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ । ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਠੰਡਾ ਪਾਣੀ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਪੱਤੇ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਨਾਲ ਉਹ ਤਾਜ਼ਗੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਖਾਣ ਵਾਸਤੇ ਤਾਜ਼ੇ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ।

Punjab State Board PSEB 3rd Class Welcome Life Book Solutions Chapter 4 ਕਰੀਏ ਪਿਆਰ ਬਣੀਏ ਵਫ਼ਾਦਾਰ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Welcome Life Chapter 4 ਕਰੀਏ ਪਿਆਰ ਬਣੀਏ ਵਫ਼ਾਦਾਰ

Welcome Life Guide for Class 3 PSEB ਕਰੀਏ ਪਿਆਰ ਬਣੀਏ ਵਫ਼ਾਦਾਰ Textbook Questions and Answers

ਪੰਨਾ-29

ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਜਿਸ ਜਗਾ ਅਸੀਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ, ਉਸ ਨੂੰ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਉਸਨੂੰ ਮਾਤ-ਭੂਮੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਦਰਿਆ ਵਿੱਚ ਗੰਦਗੀ ਸੁੱਟਣ ਤੋਂ ਰੋਕੋਗੇ ?
ਉੱਤਰ-
ਹਾਂ ਜੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਸੱਚ-ਮੁੱਚ ਦੇ ਪਹਾੜ ਦੇਖੇ ਨੇ ਕਿ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਉੱਤੇ ਦੇਖੇ ਨੇ ?
ਉੱਤਰ-
ਹਾਂ ਜੀ, ਅਸੀਂ ਸੱਚ-ਮੁੱਚ ਪਹਾੜ ਦੇਖੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਤੁਸੀਂ ਕਿਹੜੀ-ਕਿਹੜੀ ਫ਼ਸਲ ਦਾ ਖੇਤ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ? .
ਉੱਤਰ-
ਅਸੀਂ ਕਣਕ, ਗੰਨੇ ਤੇ ਸਰੋਂ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਦੇ ਖੇਤ ਦੇਖੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕੋਈ ਮਾਤ-ਭੂਮੀ ਜਾਂ ਪੰਜਾਬ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਵਾਲਾ ਗੀਤ ਸੁਣਿਆ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਜੀ ਹਾਂ, “ਮੇਰੇ ਦੇਸ਼ ਕੀ ਧਰਤੀ ਦਾ ਗੀਤ ਮੇਰਾ ਮਨਪਸੰਦ ਗੀਤ ਹੈ ।

ਪੰਨਾ-32

ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਮਹਾਨ ਲੋਕ ਕੌਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਜੋ ਆਪਣੇ ਸੁੱਖ ਦੀ ਫ਼ਿਕਰ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ । ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਜਿਊਂਦੇ ਅਤੇ ਮਰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਮਹਾਨ ਲੋਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਮਹਾਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਯਾਦ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਕਿਉਂਕਿ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਮਹਾਨ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੀ ਸਾਡਾ ਦੇਸ਼ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਰਸਤੇ ਅੱਗੇ ਵੱਧਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ : ਆਪਣੇ ਸੁੱਖ ਦੀ ਫ਼ਿਕਰ ਕਦੇ ਉਹ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ।
ਉੱਤਰ –
ਆਪਣੇ ਸੁੱਖ ਦੀ ਫ਼ਿਕਰ ਕਦੇ ਉਹ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ । ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਨੇ ਜਿਉਂਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਮਰਦੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਮਿਲਾਨ ਕਰੋ : ਸੰਵਿਧਾਨ – ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ
ਸੇਵਾਂ – ਡਾ. ਬੀ.ਆਰ. ਅੰਬੇਡਕਰ
ਫਾਂਸੀ – ਮਦਰ ਟਰੇਸਾ
ਵਿਗਿਆਨ – ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ।
ਉੱਤਰ-

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਇਹਨਾਂ ਮਹਾਨ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤੁਸੀਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹੋਰ ਕਿਹੜੇ ਮਹਾਨ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਜੀ, ਲਾਲਾ ਲਾਜਪਤ ਰਾਏ, ਝਾਂਸੀ ਦੀ ਰਾਣੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਬਾਈ, ਪੰਡਿਤ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਆਦਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਹਾਨ ਲੋਕ ਹਨ ।

ਪੰਨਾ-33

ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਸਾਰਾ ਸੰਸਾਰ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
(ਉ) ਜਿੱਥੇ ਪਿਆਰ ਹੀ ਪਿਆਰ ਹੋਵੇ
(ਅ) ਜਿੱਥੇ ਜੰਗ ਲੱਗੀ ਹੋਵੇ ।
ਉੱਤਰ-
(ੳ) ਜਿੱਥੇ ਪਿਆਰ ਹੀ ਪਿਆਰ ਹੋਵੇ ।

2. ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਬੋਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
(ਉ) ਜੋ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਆਵੇ
(ਅ) ਸਿਰਫ਼ ਚੰਗੇ ਬੋਲ ।
ਉੱਤਰ-
(ਅ) ਸਿਰਫ਼ ਚੰਗੇ ਬੋਲ ।

3. ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਇਕ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਂਗ ਕਦੋਂ ਹੋਵੇਗੀ ?
(ਉ) ਜਦੋਂ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਰਹਿਣਗੇ
(ਅ) ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ ।
ਉੱਤਰ-
(ੳ) ਜਦੋਂ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਰਹਿਣਗੇ ।

Welcome Life Guide for Class 3 PSEB ਕਰੀਏ ਪਿਆਰ ਬਣੀਏ ਵਫ਼ਾਦਾਰ Important Questions and Answers

(i) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

1. ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ?
(ੳ) ਪਹਾੜ ਨੂੰ ਕੱਟਣਾ
(ਅ) ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਗੰਦ ਸੁੱਟਣਾ
(ਈ) ਜੰਗਲਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟਣਾ
(ਸ) ਇਹ ਸਾਰਾ ਕੁੱਝ ।
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਇਹ ਸਾਰਾ ਕੁੱਝ ।

2. ਪੰਡਿਤ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ
(ਉ) ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਸਨ
(ਅ) ਸਿਰਫ਼ ਖੁਦ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਸਨ
(ਈ) ਕਿਸੇ ਦੇ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਸਨ ।
(ਸ) ਉਪਰੋਕਤ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ਉ) ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਸਨ |

3. ਮਹਾਨ ਲੋਕ ਕੌਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ?
(ਉ) ਜੋ ਦੂਜਿਆਂ ਲਈ ਵੱਡਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ।
(ਅ) ਜੋ ਆਪਣੇ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ
(ਈ) ਜੋ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ।
(ਸ) ਜੋ ਕਿਸੇ ਦਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੋਚਦੇ ।
ਉੱਤਰ-
(ੳ) ਜੋ ਦੂਜਿਆਂ ਲਈ ਵੱਡਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ।

4. ਸ਼ਹੀਦ ਕੌਣ ਸਨ ?
(ਉ) ਡਾ: ਬੀ. ਆਰ. ਅੰਬੇਡਕਰ
(ਅ) ਸਰਦਾਰ ਭਗਤ ਸਿੰਘ
(ਈ) ਮਦਰ ਟਰੇਸਾ
(ਸ) ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ਅ) ਸਰਦਾਰ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ।।

5. ਸਰਦਾਰ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸਾਥੀ ਕੌਣ ਸਨ ?
(ਉ) ਗਰੀਬ
(ਅ) ਮਜ਼ਦੂਰ
(ਇ) ਔਰਤਾਂ
(ਸ) ਰਾਜਗੁਰੂ ਅਤੇ ਸੁਖਦੇਵ । .
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਰਾਜਗੁਰੂ ਅਤੇ ਸੁਖਦੇਵ ॥

6. ਸਾਨੂੰ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
(ੳ) ਮਿਲ-ਜੁਲ ਕੇ
(ਅ) ਲੜਾਈ ਕਰ ਕੇ
(ਇ) ਨਰਾਜ਼ ਹੋ ਕੇ
(ਸ) ਕੌੜਾ ਬੋਲ ਕੇ ।
ਉੱਤਰ-
(ੳ), ਮਿਲ-ਜੁਲ ਕੇ ।

(ii) ਇੱਕ ਵਾਕ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਮਹਾਨ ਲੋਕ ਕੌਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਜੋ ਵੱਡੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਸੇਵਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਕਿਸ ਵਿਚ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਮੰਦਰ ਟਰੇਸਾ ਵਿਚ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਸੰਵਿਧਾਨ ਕਿਸਨੇ ਬਣਾਇਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਡਾ: ਬੀ. ਆਰ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਜੀ ਨੇ ॥

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਦੇਸ਼ ਲਈ ਮਰਨ ਦਾ ਜਜ਼ਬਾ ਕੌਣ ਰੱਖਦਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਰਦਾਰ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ॥

(iii) ਦਿਮਾਗੀ ਕਸਰਤ :

ਉੱਤਰ-

(iv) ਵੱਡੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਵਿਚ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਪਿਆਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਿਲ-ਜੁਲ ਕੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ, ਖ਼ੁਸ਼ੀਆਂ ਦੇਣ ਵਾਲਾ, ਇਕ-ਦੂਜੇ ਉੱਤੇ ਇਤਬਾਰ, ਸਭ ਨਾਲ ਮਿੱਠਾ ਬੋਲਣਾ ਜਿਹਾ ਪਿਆਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਇਕ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਂਗ ਹੀ ਹੈ । ਸਾਨੂੰ ਸਭ ਨੂੰ ਮਿਲ-ਜੁਲ ਕੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਮਹਾਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਹਾਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸਾਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਸੇਵਾ, ਲੋਕ ਸੇਵਾ, ਮਿਹਨਤ, ਸਾਦਗੀ ਤੇ ਉੱਚੇ ਵਿਚਾਰ ਰੱਖਣ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।

Punjab State Board PSEB 3rd Class Welcome Life Book Solutions Chapter 3 ਅਸੀਂ ਸਭ ਬਰਾਬਰ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Welcome Life Chapter 3 ਅਸੀਂ ਸਭ ਬਰਾਬਰ

Welcome Life Guide for Class 3 PSEB ਅਸੀਂ ਸਭ ਬਰਾਬਰ Textbook Questions and Answers

ਪੰਨਾ-21

ਦੱਸੋ ਤਾਂ ਭਲਾ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਕੀ ਮੁੰਡੇ-ਕੁੜੀ ਵਿੱਚ ਫ਼ਰਕ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਨਹੀਂ, ਮੁੰਡੇ-ਕੁੜੀ ਵਿਚ ਕੋਈ ਫ਼ਰਕ ਨਹੀਂ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਮੁੰਡੇ-ਕੁੜੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਫ਼ਰਕ ਨਹੀਂ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਦੋਵੇਂ ਬਰਾਬਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।

ਪੰਨਾ-22
ਕੌਣ ਕਿਹੜਾ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਉੱਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਗਾਉ :

ਪੰਨਾ-26

ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

(ਉ) ਜੇਕਰ ਠੀਕ ਹੈ ਤਾਂ ਹੱਸਦੇ ਚਿਹਰੇ ਤੇ ਜੇ ਗਲਤ ਹੈ ਤਾਂ ਉਦਾਸ ਚਿਹਰੇ ‘ਤੇ :

ਉੱਤਰ-
1.

2.

3.

4.

ਠੀਕ-ਗਲਤ

(ਅ) ਸਹੀ ‘ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਗਾਉ :

1. ਕੁੜੀਆਂ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ?
(ਉ) ਪੜ੍ਹਾਈ ()
(ਅ) ਨੌਕਰੀ ()
(ੲ) ਘਰ ਦਾ ਕੰਮ ()
(ਸ) ਸਾਰੇ ।()
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਸਾਰੇ | (✓)

2. ‘ਜੇ ਪੁੱਤਰ ਮਿੱਠੜੇ ਮੇਵੇ ਤੇ ਧੀਆਂ ਵੀ ਮਿਸ਼ਰੀ ਦੀਆਂ ਡਲੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਕਹਾਵਤ ਕਿਸਨੇ ਆਖੀ ?
(ਉ) ਮਾਤਾ ਜੀ ਨੇ ()
(ਅ) ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੇ ()
(ਈ) ਦਾਦਾ ਜੀ ਨੇ ()
(ਸ) ਦਾਦੀ ਜੀ ਨੇ । ()
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਦਾਦੀ ਜੀ ਨੇ । (✓)

3. ਸਾਨੂੰ ਕਿਸ ਗੱਲੋਂ ਭੇਦ-ਭਾਵ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ?
(ਉ) ਰੰਗ-ਰੂਪ ()
(ਅ) ਜਾਤ-ਪਾਤ ()
(ਇ) ਧਰਮ ()
(ਸ) ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵੀ ਨਹੀਂ । ()
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵੀ ਨਹੀਂ | (✓)

4. ਸਾਨੂੰ ਕਿਸਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
(ਉ) ਪੰਛੀ ()
(ਅ) ਜਾਨਵਰ ()
(ਇ) ਇਨਸਾਨ ()
(ਸ) ਸਾਰਿਆਂ ਨਾਲ । ()
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਸਾਰਿਆਂ ਨਾਲ | (✓)

5. ਸਾਨੂੰ ਕਿਸਦਾ ਆਦਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
(ਉ) ਵੱਡਿਆਂ ਦਾ ()
(ਅ) ਛੋਟਿਆਂ ਦਾ ()
(ਇ) ਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ()
(ਸ) ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ । ()
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ | (✓)

Welcome Life Guide for Class 3 PSEB ਇਮਾਨਦਾਰ ਬਣੇ Important Questions and Answers

(i) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

1. ਡਾਕਟਰ, ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ :
(ੳ) ਮੁੰਡੇ
(ਅ) ਕੁੜੀਆਂ
(ਈ) ਦੋਵੇਂ
(ਸ) ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ੲ) ਦੋਵੇਂ ।

2. ਇੱਕੋ ਬਾਗ ਦੇ ਫੁੱਲ :
(ਉ) ਮੁੰਡੇ
(ਅ) ਕੁੜੀਆਂ
(ਇ) ਦੋਵੇਂ
(ਸ) ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀਂ ।
ਉੱਤਰ-
(ੲ) ਦੋਵੇਂ ।

3. ਸਾਨੂੰ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
(ਉ) ਵੱਡਿਆਂ ਨਾਲ
(ਅ) ਛੋਟਿਆਂ ਨਾਲ
(ਇ) ਜਾਨਵਰਾਂ ਨਾਲ
(ਸ) ਇਹਨਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ।
ਉੱਤਰ-
(ਸ) ਇਹਨਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ।

(ii) ਇੱਕ ਵਾਕ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਸਾਨੂੰ ਵੱਡਿਆਂ ਦਾ ਆਦਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਹਾਂ ਜੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਕੀ ਘਰ ਵਿਚ ਸਾਰੇ ਜੀਅ ਬਰਾਬਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਹਾਂ ਜੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿਚ ਸਿਰਫ਼ ਲੜਕੀਆਂ ਹੀ ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਨਹੀਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਕੀ ਸਾਨੂੰ ਬਰਾਬਰੀ ਨਾਲ ਇਨਸਾਫ਼ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਹਾਂ ਜੀ ।

(iii) ਖਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਰੋ :

1. ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਕੋਈ …………………………………. ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ।
ਉੱਤਰ-
ਭੇਦ-ਭਾਵ,

2. ਮਨਦੀਪ ਅਤੇ ਕਰਮਵੀਰ ………………………………………… ਸਨ |
ਉੱਤਰ-
ਭੈਣ-ਭਰਾ,

3. ਬਰਾਬਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਭ ਨੂੰ ………………………………. ਮਿਲਦਾ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
ਸਨਮਾਨ,

4. ਮੁੰਡੇ ਕੁੜੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ …………………………. ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
ਫ਼ਰਕ,

5. ………………………….. ਨੂੰ ਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
ਜਾਨਵਰ, ਪਸ਼ੂਆਂ ਤੇ ਇਨਸਾਨ ।

(iv) ਵੱਡੇ ਉੱਤਰ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-
ਅਧਿਆਪਕ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਕੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ? .
ਉੱਤਰ-
ਅਧਿਆਪਕ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸਾਰਿਆਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ,ਜੀਵ-ਜੰਤੂਆਂ ਅਤੇ ਪੰਛੀਆਂ ਆਦਿ ਸਭ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ । ਸਭ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਰਹਿਣ ਨਾਲ ਹੀ ਸਭ ਨੂੰ ਵਡਿਆਈ ਅਤੇ ਇਨਸਾਫ਼ ਮਿਲਦਾ ਹੈ । ਮੁੰਡੇ-ਕੁੜੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਫ਼ਰਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ।