PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.3

Punjab State Board PSEB 9th Class Maths Book Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.3 Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 9 Maths Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.3

प्रश्न 1.
आकृति में, ΔPQR की भुजाओं QP और RQ को क्रमश: : बिंदुओं S और T तक बढ़ाया गया है। यदि ∠SPR = 135° है और ∠PQT = 110° हैं, तो ∠PRQ ज्ञात कीजिए।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.3 - 1
हल:
∠SPR + ∠QPR = 180° (रैखिक युग्म)
⇒ 135°+ ∠QPR = 180°
⇒ ∠QPR = 180° – 135°
⇒ ∠QPR = 45°
जैसा कि हम जानते हैं कि एक त्रिभुज का बहिष्कोण में अंतः अभिमुख कोणों के योग के बराबर होता है।
ΔPQR में ;
कोण ∠PQT = ∠QPR + ∠PRQ
⇒ 110° = 45° + ∠PRQ
⇒ 110° – 45° = ∠PRQ
⇒ 65° = ∠PRQ
य ∠PRQ = 65°

PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.3

प्रश्न 2.
आकृति में ∠x = 62° और ∠XYZ = 54° है। यदि YO और ZO क्रमश: ΔXYZ के ∠XYZ और ∠XZY के समद्विभाजक हैं, तो ∠OZY और ∠YOZ ज्ञात कीजिए।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.3 - 2
हल :
ΔXYZ में,
∠x + ∠XYZ + ∠XZY = 180°
(त्रिभुज का कोण योग गुण)
⇒ 62° + 54° + ∠XZY = 180°
⇒ ∠XZY = 180° – 62° – 54°
⇒ ∠XZY = 64°
अब ZO, ∠XZY का समद्विभाजक है।
∴ ∠OZY = ∠OZX = \(\frac {1}{2}\)∠XZY
∠OZY = ∠OZX = \(\frac {1}{2}\) × 64°
⇒ ∠OZY = ∠OZX = 32°
∠OZY = 32°
YO, ∠XYZ का समद्विभाजक है।
∴ ∠OYZ = ∠OYX = \(\frac {1}{2}\)∠XYZ
⇒ ∠OYZ = \(\frac {1}{2}\) × 54°
⇒ ∠OYZ = 27°
अब ΔOYZ में
⇒ ∠YOZ + ∠OYZ + ∠OZY = 180°
(त्रिभुज का कोण योग गुण)
⇒ ∠YOZ + 27° + 32° = 180°
⇒ ∠YOZ = 180° – 27° – 32°
⇒ ∠YOZ = 121°

प्रश्न 3.
आकृति में, यदि AB || DE, ∠BAC = 35° और ∠CDE = 53° है, तो ∠DCE ज्ञात कीजिए।
हल :
AB || DE और AE एक तिर्यक रेखा है।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.3 - 3
∴ ∠BAE = ∠AED (एकांतर कोण)
या ∠BAC = ∠AED
⇒ 35° = ∠AED
या ∠AED = 35°
या ∠CED = 35°
अब ΔCDE में;
∠DCE + ∠CDE + ∠CED = 180° (त्रिभुज का कोण योग गुण)
⇒ ∠DCE + 53° + 35° = 180°
⇒ ∠DCE + 88° = 180°
⇒ ∠DCE = 180° – 88°
⇒ ∠DCE = 92°

PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.3

प्रश्न 4.
आकृति में, यदि रेखाएँ PQ और RS बिंदु T | पर इस प्रकार प्रतिच्छेद करती हैं कि ∠PRT = 40°, ∠RPT = 95° और ∠TSQ = 75° है, तो ∠SQT ज्ञात कीजिए।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.3 - 4
हल :
ΔPRT में; ∠RPT + ∠PRT + ∠PTR = 180°
(त्रिभुज का कोण योग गुण)
⇒ 95° + 40° + ∠PTR = 180°
⇒ ∠PTR = 180° – 95° – 40°
⇒ ∠PTR = 180° – 1350
⇒ ∠PTR = 45° …(i)
PQ और RS परस्पर बिंदु T पर प्रतिच्छेदित करते हैं।
∴ ∠STQ = ∠PTR
(शीर्षाभिमुख कोण)
⇒ ∠STQ = 45°
[(i) का प्रयोग करने पर।]
अब ΔSTQ में,
⇒ ∠SQT + ∠STQ + ∠QST = 180°
(त्रिभुज का कोण योग गुण)
⇒ ∠SQT + 45° + 75° = 180°
⇒ ∠SQT = 180° – 45° – 75°
⇒ ∠SQT = 180° – 120°
⇒ ∠SQT = 60°

प्रश्न 5.
आकृति में, यदि PQ ⊥ PS, PQ || SR, ∠SQR = 28° और ∠QRT = 65° है, तो x और y के मान ज्ञात कीजिए।
हल :
जैसा कि हम जानते हैं कि त्रिभुज का एक बहिष्कोण दोनों अंत: अभिमुख कोणों के योग के बराबर होता है।
ΔQSR में,
बहिष्कोण ∠QRT = ∠QSR + ∠SQR
⇒ 65° = ∠QSR + 28°
⇒ 65° – 28° = ∠QSR
⇒ 37° = ∠QSR या
∠QSR = ∠37° ………….(i)
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.3 - 5
PQ || SR और SQ एक तिर्यक रेखा है
∴ x = ∠QSR
⇒ x = 37°
[(i) का प्रयोग करने पर] … (ii)
PQ ⊥ PS
⇒ ∠QPS = 90° … (iii)
समकोण ΔPQS में;
ΔQPS + x + y = 180°
(त्रिभुज का कोण योग गुण)
⇒ 90° + 37° + y = 180°
[(ii) और (iii) का प्रयोग करने पर।]
⇒ 127° + y = 180°
⇒ y = 180° – 127°
⇒ y= 53°

PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.3

प्रश्न 6.
आकृति में, ΔPQR की भुजा QR को बिंदु S तक बढ़ाया गया है। यदि ∠PQR और ∠PRS के समद्विभाजक बिंदु T पर मिलते हैं, तो सिद्ध कीजिए कि ∠QTR = \(\frac {1}{2}\) ∠QPR है।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.3 - 6
हल :
QT ∠PQR का समद्विभाजक है।
∴ ∠PQT = ∠RQT … (i)
RT, ∠PRS का समद्विभाजक
∴ ∠PRT = ∠TRS … (ii)
जैसा कि हम जानते हैं कि एक त्रिभुज एक बहिष्कोण दोनों अंत: अभिमुख कोणों के योग के बराबर होता है।
∴ Δ PQR में,
बहिष्कोण ∠PRS = ∠QPR + ∠PQR
⇒ (∠PRT + ∠TRS) = ∠QPR + (∠PQT + ∠RQT)
⇒ ∠TRS + ∠TRS = ∠QPR + (∠RQT + ∠RQT) [(i) और (ii) के प्रयोग करने से]
⇒ 2∠TRS = ∠QPR + 2∠RQT
⇒ 2(∠TRS – ∠RQT) = ∠QPR
⇒ ∠TRS – ∠RQT= \(\frac {1}{2}\) ∠QPR … (iii)
अब ΔQTR में ;
बहिष्कोण ∠TRS = (∠QTR) + (∠RQT) …… (iv)
[∵ त्रिभुज का बहिष्कोण दोनों अंतः अभिमुख कोणों के योग के बराबर होता है।]
(iv) से ∠TRS को ∠QTR और ∠RQT के रूप में (iii) में प्रतिस्थापित करने पर हमें प्राप्त होता है।
∠QTR + ∠RQT – ∠RQT = \(\frac {1}{2}\)∠QPR
⇒ ∠QTR = \(\frac {1}{2}\) ∠QPR

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 7 ਦਰਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 7 ਦਰਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 7 ਦਰਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਦਰਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ Textbook Questions and Answers

ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ ।

(i) ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਲੱਕੜਾਂ ਕੱਟਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਕੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਲੱਕੜਹਾਰਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਜੰਗਲ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਜੰਗਲ ਸਾਨੂੰ ਫਲ, ਫੁੱਲ, ਲੱਕੜੀ, ਜੜੀਆਂ-ਬੂਟੀਆਂ ਤੇ ਛਾਵਾਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਹੀ ਮੀਂਹ ਪੈਂਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਹਰਿਆ-ਭਰਿਆ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਹਰਾ-ਭਰਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਰੁੱਖ ਨਹੀਂ ਵੱਢਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ।

(ii) ਬਹੁਤ ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਅਤੇ ਗਲਤ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਗ਼ਲਤ (✗) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

(ਉ) ਬਿਰਖੂ ਦੀ ਕੁਹਾੜੀ ਚਾਂਦੀ ਦੀ ਸੀ ।
ਉੱਤਰ-
(✗)

(ਅ) ਬਿਰਖੂ ਇੱਕ ਲੱਕੜਹਾਰਾ ਸੀ ।
ਉੱਤਰ-
(✓)

(ਬ) ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਹਰਾ-ਭਰਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਰੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
(✗)

(ਸ) ਦਰਿਆ ਨੇ ਬਿਰਖੂ ਨੂੰ ਰੁੱਖ ਲਾਉਣ ਦੀ ਨਸੀਹਤ ਦਿੱਤੀ ।
ਉੱਤਰ-
(✓)

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 7 ਦਰਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਬਿਰਖੂ ਕੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਿਰਖੂ ਲੱਕੜਾਂ ਵੱਢਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਬਿਰਖੂ ਦੀ ਕੁਹਾੜੀ ਹੱਥੋਂ ਛੁੱਟ ਕੇ ਕਿੱਥੇ ਡਿਗ ਪਈ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਿਰਖੂ ਦੀ ਕੁਹਾੜੀ ਹੱਥੋਂ ਛੁੱਟ ਕੇ ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਡਿਗ ਪਈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਬਿਰਖੂ ਨੇ ਦਰਿਆ ਨੂੰ ਵੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਿਰਖੂ ਨੇ ਦਰਿਆ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਮੇਰੀ ਕੁਹਾੜੀ ਮੈਨੂੰ ਮੋੜ ਦੇ । ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਇੰਨੇ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਕਿ ਮੈਂ ਨਵੀਂ ਕੁਹਾੜੀ ਲੈ ਸਕਾਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਕਿਹੜੀਆਂ-ਕਿਹੜੀਆਂ ਕੁਹਾੜੀਆਂ ਸਨ ? .
ਉੱਤਰ-
ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਸੋਨੇ, ਚਾਂਦੀ ਅਤੇ ਲੋਹੇ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਕੁਹਾੜੀਆਂ ਸਨ |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਦਰਿਆ ਨੇ ਬਿਰਖੂ ਦੀ ਸਚਾਈ ਤੇ ਈਮਾਨਦਾਰੀ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕੀ ਦਿੱਤਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਦਰਿਆ ਨੇ ਬਿਰਖੁ ਦੀ ਸਚਾਈ ਤੇ ਈਮਾਨਦਾਰੀ ਤੋਂ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸੋਨੇ, ਚਾਂਦੀ ਤੇ ਲੋਹੇ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨੇ ਕੁਹਾੜੀਆਂ ਦੇ ਦਿੱਤੀਆਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਰਿਆ ਨੇ ਬਿਰਖੂ ਨੂੰ ਕੀ ਨਸੀਹਤ ਦਿੱਤੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਦਰਿਆ ਨੇ ਬਿਰਖੂ ਨੂੰ ਨਸੀਹਤ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਤੂੰ ਲੱਕੜਾਂ ਕੱਟਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਨਵੇਂ ਰੁੱਖ ਵੀ ਲਾਇਆ ਕਰ । ਸਾਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰੁੱਖ ਲਾ ਕੇ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਹਰਾ-ਭਰਾ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 7 ਦਰਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ : (ਖਿੜ, ਤਿੰਨ, ਪਾਰ, ਰੱਖ, ਹਰਾ-ਭਰਾ)

(ਉ)ਬਿਰਖੁ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਇੱਕ …………………… ’ਚੋਂ ਲੱਕੜਾਂ ਕੱਟਣ ਜਾਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ ।
ਉੱਤਰ-
ਬਿਰਖੁ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਰੱਖ ‘ਚੋਂ ਲੱਕੜਾਂ ਕੱਟਣ ਜਾਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ ।

(ਅ) ਜਦੋਂ ਦਰਿਆ ਚੜ੍ਹੇ, ਤਾਂ ਸੰਭਲ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ …………………………. ਕਰੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਜਦੋਂ ਦਰਿਆ ਚੜ੍ਹੇ, ਤਾਂ ਸੰਭਲ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰੋ ।

(ਇ) ਦਰਿਆ ਵਿਚ ……………………………. ਕੁਹਾੜੀਆਂ ਡਿਗੀਆਂ ਨੇ ।
ਉੱਤਰ-
ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਤਿੰਨ ਕੁਹਾੜੀਆਂ ਡਿਗੀਆਂ ਨੇ ।

(ਸ) ਬਿਰਖੂ ਆਪਣੀ ਕੁਹਾੜੀ ਵੇਖ ਕੇ ……………………………….. ਪਿਆ ।
ਉੱਤਰ-
ਬਿਰਖੂ ਆਪਣੀ ਕੁਹਾੜੀ ਵੇਖ ਕੇ ਖਿੜ ਪਿਆ ।

(ਹ) ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰੁੱਖ ਲਾਓ ਧਰਤੀ ਨੂੰ …………………….. ਰੱਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰੁੱਖ ਲਾਓ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਹਰਾ| ਭਰਾ ਰੱਖੋ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਵਾਕ ਬਣਾਓ : ਲੱਕੜਹਾਰਾ, ਦਰਿਆ, ਜੰਗਲ, ਛੱਲ, ਕੁਹਾੜੀ, ਮਿਹਨਤੀ, ਰੁੱਖ, ਧਰਤੀ ।
ਉੱਤਰ-

  • ਲੱਕੜਹਾਰਾ ਲੱਕੜਾਂ ਤੇ ਰੁੱਖ ਵੱਢਣ ,ਵਾਲਾ-ਲੱਕੜਹਾਰਾ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਲੱਕੜਾਂ ਵੱਢ ਰਿਹਾ ਸੀ ।
  • ਦਰਿਆ (ਪਾਣੀ ਦਾ ਲੰਮਾ ਤੇ ਚੌੜਾ ਵਹਿਣੀ ਸਤਲੁਜ ਇਕ ਦਰਿਆ ਹੈ ।
  • ਜੰਗਲ (ਵਣ, ਵੱਡੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਰੁੱਖਾਂ-ਬੂਟਿਆਂ ਦਾ ਉੱਗੇ ਹੋਣਾ)-ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਜੰਗਲ ਨਹੀਂ ਵੱਢਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ।
  • ਛੱਲ ਪਾਣੀ ਦੀ ਉੱਚੀ ਲਹਿਰ)-ਸਮੁੰਦਰ ਦਾ ਪਾਣੀ ਛੱਲਾਂ ਮਾਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ।
  • ਕੁਹਾੜੀ ਲੱਕੜਾਂ ਵੱਢਣ ਦਾ ਸੰਦ-ਕੁਹਾੜੀ ਲੱਕੜਾਂ ਵੱਢਣ ਦੇ ਕੰਮ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ।
  • ਮਿਹਨਤੀ (ਮਨ ਲਾ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ) ਰਾਮ ਬੜਾ ਮਿਹਨਤੀ ਲੜਕਾ ਹੈ ।
  • ਰੁੱਖ ਦਰੱਖ਼ਤ)-ਸਾਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰੁੱਖ ਲਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ।
  • ਧਰਤੀ ਜ਼ਮੀਨ)-ਧਰਤੀ ਗੋਲ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
ਸਮਝੋ ਤੇ ਲਿਖੋ :
ਰੁੱਖ – ਰੁੱਖਾਂ
लॅवर – …………………………
ਕੁਹਾੜੀ – …………………………
ਛੱਲ – …………………………
ਬੁਟੀ – …………………………
ਉੱਤਰ-
ਰੁੱਖ – ਰੁੱਖਾਂ
ਲੱਕੜ – ਲੱਕੜਾਂ
ਕੁਹਾੜੀ – ਕੁਹਾੜੀਆਂ
ਛੱਲ – ਛੱਲਾਂ
ਬੂਟੀ – ਬੂਟੀਆਂ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 7 ਦਰਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ

(iii) ਪੜੋ, ਸਮਝੋ ਤੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ

ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਪੈਰੇ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹੋ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ :
ਬਿਰਖੂ ਇੱਕ ਲੱਕੜਹਾਰਾ ਸੀ । ਉਹ ਦਰਿਆ ਦੇ ਉਸ ਪਾਰ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਰੱਖ ‘ਚੋਂ ਲੱਕੜਾਂ ਕੱਟਣ ਜਾਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ । ਉਹ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਮਿਹਨਤ ਕਰਦਾ ਤੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਦਰਿਆ ਦੇ ਇਸ ਪਾਰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਮੁੜ ਆਉਂਦਾ । ਇੱਕ ਦਿਨ ਦਰਿਆ ਚੜ੍ਹਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ । ਬਿਰਖੂ ਜਦੋਂ ਵਾਪਸ ਘਰ ਪਰਤ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਦਰਿਆ ਪਾਰ ਕਰਦਿਆਂ ਇਕ ਛੱਲ ਆਈ, ਉਸ ਦੀ ਕੁਹਾੜੀ ਹੱਥੋਂ ਛੁੱਟ ਕੇ ਦਰਿਆ ਵਿੱਚ ਜਾ ਡਿਗੀ । ਬਿਰਖੁ ਨੇ ਦਰਿਆ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, “ਦਰਿਆਦਰਿਆ ! ਮੇਰੀ ਕੁਹਾੜੀ ਮੈਨੂੰ ਮੋੜ ਦੇ !” ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਏਨੇ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਕਿ ਮੈਂ ਨਵੀਂ ਕੁਹਾੜੀ ਲੈ ਸਕਾਂ ! ਇਹ ਕੁਹਾੜੀ ਅਜੇ ਮੈਂ ਕੱਲ ਹੀ ਖ਼ਰੀਦੀ ਸੀ । ਪਿਆਰੇ ਦਰਿਆ ! ਮੇਰੀ ਕੁਹਾੜੀ ਕੱਢ ਦੇ, ਤਾਂ ਜੋ ਕੱਲ੍ਹ ਮੈਂ। ਆਪਣੇ ਕੰਮ ‘ਤੇ ਜਾ ਸਕਾਂ ।”

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-
1. ਬਿਰਖੂ ਕਿੱਥੇ ਲੱਕੜਾਂ ਕੱਟਣ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ?
2. ਬਿਰਖੂ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਕੀ ਕਰਦਾ ਸੀ ?
3. ਦਰਿਆ ਦੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦਾ ਕੀ ਮਤਲਬ ਹੈ ?
4. ਬਿਰਖੂ ਦੀ ਕੁਹਾੜੀ ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਕਿਵੇਂ ਡਿਗ ਪਈ ?
5. ਬਿਰਖੂ ਕੁਹਾੜੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਖ਼ਰੀਦ ਸਕਦਾ ?
ਉੱਤਰ-
1. ਦਰਿਆ ਦੇ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਇਕ ਰੱਖ ਵਿਚ ।
2. ਉਹ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਲੱਕੜਾਂ ਕੱਟਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ ।
3. ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਹੜ੍ਹ ਕਾਰਨ ਪਾਣੀ ਚੜਿਆ , ਵਧਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ।
4. ਬਿਰਖੂ ਦੀ ਕੁਹਾੜੀ ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਛੱਲ ਆਉਣ ਕਰਕੇ ਉਸਦੇ ਹੱਥੋਂ ਛੁਟ ਕੇ ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਡਿਗ ਨੂੰ ਚ ਪਈ ।
5. ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਕੋਲ ਕੁਹਾੜੀ ਖ਼ਰੀਦਣ ਜੋਗੇ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਸਨ ।

(iv) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਜੀ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਬਿਰਖੂ ਕੌਣ (ਕੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਲੱਕੜਹਾਰਾ (✓)।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਬਿਰਖੂ ਦਰਿਆ ਦੇ ਪਾਰ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਰੱਖ ਵਿਚ ਕੀ ਕਰਨ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਲੱਕੜਾਂ ਕੱਟਣ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਬਿਰਖੂ ਘਰ ਕਦੋਂ ਮੁੜਦਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਸ਼ਾਮੀਂ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਬਿਰਖੂ ਦੀ ਕੁਹਾੜੀ ਕਿੱਥੇ ਡਿਗ ਪਈ ?
ਉੱਤਰ-
ਦਰਿਆ ਵਿਚ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਦਰਿਆ ਨੇ ਬਿਰਖੁ ਅੱਗੇ ਕਿੰਨੀਆਂ ਕੁਹਾੜੀਆਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ?
ਉੱਤਰ-
ਤਿੰਨ (✓)!

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6. ਕਿੰਨੀਆਂ ਕੁਹਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਲੱਕੜਾਂ ਦਾ ਮੁੱਠਾ ਲੱਗਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਇੱਕ ਨੂੰ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਬਿਰਖੂ ਨੇ ਕਿਹੜੀ ਕੁਹਾੜੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਦੱਸਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਲੋਹੇ ਦੀ ਨੂੰ (✓) !

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 7 ਦਰਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਦਰਿਆ ਅਨੁਸਾਰ ਬਿਰਖੁ ਮਿਹਨਤੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਰ ਕੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਸੱਚਾ (✓) !

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਦਰਿਆ ਨੇ ਬਿਰਖੂ ਨੂੰ ਕਿੰਨੀਆਂ ਕੁਹਾੜੀਆਂ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਤਿੰਨੇ (✓)!

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
ਸਾਨੂੰ ਫਲ-ਫੁੱਲ, ਜੜੀਆਂ-ਬੂਟੀਆਂ, ਲੱਕੜਾਂ ਤੇ ਮੀਹ (ਵਰਖਾ) ਕੌਣ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੁੱਖਾਂ ਦੇ ਜੰਗਲ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11.
ਦਰਿਆ ਨੇ ਬਿਰਖੂ ਨੂੰ ਲੱਕੜਾਂ ਰੁੱਖ) ਕੱਟਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕੀ ਲਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ? ‘
ਜਾਂ
ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਹਰਾ-ਭਰਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੀ ਲਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੁੱਖ (✓) !

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 12.
“ਦਰਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਹਾਣੀ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੁੱਖ ਲਾਉਣ ਦੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 13.
ਦਰਿਆ ਦਾ ਸਮਾਨਾਰਥਕ ਸ਼ਬਦ ਕਿਹੜਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਨਦੀ (✓)।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 14.
‘ਖਿੜ ਪਿਆ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 15.
“ਬਿਰਖ’ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੁੱਖ/ਦਰਖ਼ਤ (✓) ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 7 ਦਰਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ

(v) ਰਚਨਾਤਮਿਕ ਪਰਖ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਰੁੱਖਾਂ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਕੀ-ਕੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ?
PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 7 ਦਰਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ 1
ਉੱਤਰ-
PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 7 ਦਰਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ 2

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਰੁੱਖਾਂ ਬਾਰੇ ਚਾਰ-ਪੰਜ ਸਤਰਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-

  • ਰੁੱਖ ਸਾਡੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਨੂੰ ਹਰਾ ਭਰਾ ਤੇ ਸੁੰਦਰ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ।
  • ਰੁੱਖ ਸਾਨੂੰ ਲੱਕੜੀ, ਫਲ, ਫੁੱਲ, ਪਸ਼ੂਆਂ ਦਾ ਚਾਰਾ ਤੇ ਠੰਡੀ ਛਾਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ।
  • ਇਹ ਸਾਡੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਲਈ ਆਕਸੀਜਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ।
  • ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਹੀ ਮੀਹ ਵੜਦੇ ਹਨ ।
  • ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰੁੱਖਾਂ ਦੇ ਫਲ, ਫੁੱਲ, ਪੱਤੇ, ਛਿੱਲਾਂ ਤੇ ਜੜ੍ਹਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਵਿਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।

(vi) ਅਧਿਆਪਕ ਲਈ

ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਕਿ ਉਹ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਰੁੱਖ ਲਾਉਣ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 7 ਦਰਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ

ਦਰਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ Summary & Translation in punjabi

ਸ਼ਬਦ : ਅਰਥ
ਲੱਕੜਹਾਰਾ : ਲੱਕੜਾਂ ਵੱਢਣ ਵਾਲਾ
ਛੱਲ : ਉੱਚੀ ਉੱਠਣ ਵਾਲੀ ਲਹਿਰ ।
ਮੁੱਠਾ : ਹੱਥੀ, ਦਸਤਾ ।
ਖਿੜ ਪਿਆ : ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ ।
ਜੰਗਲ-ਬੇਲੇ : ਜੰਗਲ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 6 ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 6 ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 6 ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ Textbook Questions and Answers

ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ ।

(i) ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਣਾਈ ?
ਉੱਤਰ-
ਬੱਚਿਆਂ ਨੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਇੰਜਣ ਕੌਣ ਬਣਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਤੇਜਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਗਾਰਡ ਕੌਣ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੇਸ਼ਮਾ !

(ii) ਬਹੁਤ ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

(ਉ) ਬੱਚਿਆਂ ਨੇ ਰਲ ਕੇ ਕੀ ਬਣਾਇਆ ?
ਬੈਲ-ਗੱਡੀ
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ
ਜਹਾਜ਼
ਉੱਤਰ-
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਦੀ

(ਅ) ਝੰਡੀ ਨੂੰ ਕਿਸ ਨੇ ਹਿਲਾਇਆ ਸੀ ?
ਦੇਵਕੀ
ਰੇਸ਼ਮਾ ,
ਸ਼ਿੰਦਰੋ
ਉੱਤਰ-
ਰੇਸ਼ਮਾ ਦੀ |

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 6 ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ

(ਈ) ਸਾਰੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੇ ਕਿਹੋ ਜਿਹੀ ਅਵਾਜ਼ ਕੱਢੀ ?
ਟੈਂ-ਟੈਂ
ਠੁਕ-ਠੁਕ
ਛੁਕ-ਛੁਕ
ਉੱਤਰ-
ਛੁਕ-ਛੁਕ

(ਸ) ਇੰਜਣ ਦੀ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਕਿਸ ਨੂੰ ਖੜ੍ਹਾਇਆ ਗਿਆ ? .
ਅਵਤਾਰ ਨੂੰ
ਰੇਸ਼ਮਾ ਨੂੰ
ਤੇਜੇ ਨੂੰ
ਉੱਤਰ-
ਰੇਸ਼ਮਾ ਨੂੰ

(ਹ) ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ?
ਇੰਜਣ
ਗਾਰਡ
ਸਵਾਰੀ
ਉੱਤਰ-
ਗਾਰਡ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸਤਰਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਪੜੋ ਅਤੇ ਪੁੱਛੇ ਗਏ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਲਿਖੋ :

(ੳ) ਗੱਡੀ ਅਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ
ਆਪ ਹੀ ਬਣਾਈ ।
-ਖੇਡਣ ਵੇਲੇ ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਣਾਈ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਤੇਜੇ, ਰੇਸ਼ਮਾ, ਵਿੱਕੀ, ਅਵਤਾਰ, ਦੇਵਕੀ, ਸ਼ਿੰਦਰੋ ਤੇ ਰੌਣਕੀ ਨੇ ਬਣਾਈ ।

(ਅ) ਇੰਜਣ ਦੀ ਥਾਂ ਅਸੀਂ,
‘ਤੇਜੇ ਨੂੰ ਖੜ੍ਹਾਇਆ !
ਛੋਟੀ ਰੇਸ਼ਮਾ ਦਾ ਡੱਬਾ,
ਗਾਰਡ ਦਾ ਬਣਾਇਆ ।
-ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਦਾ ਇੰਜਣ ਅਤੇ ਗਾਰਡ ਕਿਸ| ਕਿਸ ਨੂੰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ? .
ਉੱਤਰ-
ਤੇਜੇ ਨੂੰ ਇੰਜਣ ਅਤੇ ਰੇਸ਼ਮਾ ਨੂੰ ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਦਾ ਗਾਰਡ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਦੀ ਖੇਡ ਕਿਸ-ਕਿਸ ਨੇ ਖੇਡੀ ? .
ਉੱਤਰ-
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਦੀ ਖੇਡ ਤੇਜੇ, ਰੇਸ਼ਮਾ, ਵਿੱਕੀ, ਅਵਤਾਰ, ਦੇਵਕੀ, ਸ਼ਿੰਦਰੋ ਤੇ ਰੌਣਕੀ ਨੇ ਖੇਡੀ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 6 ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਦੱਸੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਓ :
PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 6 ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ 1
ਉੱਤਰ-

ਦੌੜੇ ਭੱਜੇ
ਝੱਗੇ ਕਮੀਜ਼
ਕਤਾਰ ਲਾਈਨ ‘
ਕੂਕ ਚੀਕ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
‘ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ ਕਵਿਤਾ ਜ਼ਬਾਨੀ ਯਾਦ ਕਰ ਕੇ ਸੁਣਾਓ ।
ਉੱਤਰ-
(ਨੋਟ-ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪੇ ਹੀ ਕਰਨ ॥

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸਤਰਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰੋ : ‘
ਜਾਂ ‘
‘ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ ਕਵਿਤਾ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਸਤਰਾਂ ਜਬਾਨੀ ਲਿਖੋ ।
ਰੇਲ ਗੱਡੀ ਆਈ ।
……………………
ਗੱਡੀ ਅਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ
……………………
ਇੰਜਣ ਦੀ ਥਾ ਅਸੀਂ!
……………………
ਛੋਟੀ ਰੇਸ਼ਮ ਦਾ ਡੱਬਾ ।
……………………
ਉੱਤਰ-
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ
ਵੇਖੋ ! ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ ।
ਗੱਡੀ ਅਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ।
ਆਪ ਹੀ ਬਣਾਈ ।
ਇੰਜਣ ਦੀ ਥਾਂ ਅਸੀਂ,
ਤੇਜੇ ਨੂੰ ਖੜ੍ਹਾਇਆ ।
ਛੋਟੀ ਰੇਸ਼ਮਾ ਦਾ ਡੱਬਾ,
ਗਾਰਡ ਦਾ ਬਣਾਇਆ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਾਕਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ :
ਡੱਬਾ, ਵਿਚਾਲੇ, ਝੱਗਾ, ਮੈਦਾਨ, ਝੰਡੀ, ਝੋਕਾ, ਭਜਾਇਆ ।
ਉੱਤਰ-

  • ਡੱਬਾ ਬਕਸਾ-ਮੈਂ ਗੱਡੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮੋਹਰਲੇ ਡੱਬੇ ਵਿਚ ਬੈਠਾ ਸਾਂ ।
  • ਵਿਚਾਲੇ ਗੱਭੇ, ਸਭ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ-ਸਾਡੇ ਦੋਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਸੁਰਿੰਦਰ ਬੈਠਾ ਸੀ ।
  • ਝੱਗਾ (ਕਮੀਜ਼)-ਉਸ ਨੇ ਮੇਰਾ ਝੱਗਾ ਪਾੜ ਦਿੱਤਾ ।
  • ਮੈਦਾਨ ਪੱਧਰੀ ਥਾਂ)-ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਫੁੱਟਬਾਲ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਖੇਡ ਰਹੇ ਸਾਂ ।
  • ਝੰਡੀ (ਛੋਟਾ ਝੰਡਾ)-ਗਾਰਡ ਨੇ ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਹਿਲਾਈ ਤੇ ਗੱਡੀ ਤੁਰ ਪਈ !
  • ਹਝੋਕਾ ਧੱਕਾ, ਝਟਕਾ)-ਜਦੋਂ ਬੱਸ ਕੱਚੀ ਸੜਕ ਉੱਤੇ ਚਲਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਹਥੌਕੇ ਲਗਦੇ
    ਹਨ
  • ਭਜਾਇਆ (ਦੁੜਾਇਆ।)- ਰੋਗੀ ਦੀ ਹਾਲਤ ਖ਼ਰਾਬ ਦੇਖ ਕੇ ਮੈਂ ਗਗਨ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਵਲ ਭਜਾਇਆ !

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 6 ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ

(iii) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ – ਸਹੀ ਜੀ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਣਾਈ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਬੱਚਿਆਂ ਨੇ (✓) !

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਇੰਜਣ ਦੀ ਥਾਂ ਕਿਸ ਨੂੰ ਖੜ੍ਹਾਇਆ ਗਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਤੇਜੇ ਨੂੰ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਵਿਚ ਰੇਸ਼ਮਾ ਕਿਸ ਦਾ ਡੱਬਾ ਬਣੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਗਾਰਡ ਦਾ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕੀ ਫੜਿਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਝੱਗੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਕਤਾਰ ਕਿਹੋ-ਜਿਹੀ ਲੱਗ ਰਹੀ ਸੀ ? . .
ਉੱਤਰ-
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਵਰਗੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਖੇਡ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਕੀ ਆਇਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਗਾਰਡ ਬਣੀ ਰੇਸ਼ਮਾ ਨੇ ਕਿਸਨੂੰ ਹਿਲਾਇਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
(ੲ) ਝੰਡੀ ਨੂੰ (✓) ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 6 ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8
ਇੰਜਣ ਬਣੇ. ਤੇਜੇ ਨੇ ਗੱਡੀ ਭਜਾਉਣ ਵੇਲੇ ਕੀ ਕੀਤਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਕੂਕ ਮਾਰੀ ਸੀ (✓) ।

(iv) ਰਚਨਾਤਮਿਕ ਕਾਰਜ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਬਾਰੇ ਪੰਜ ਵਾਕ ਬੋਲੋ ।
ਉੱਤਰ-

  1. ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਸਫ਼ਰ ਦਾ ਇਕ ਹਰਮਨਪਿਆਰਾ ਸਾਧਨ ਹੈ ।
  2. ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਦਾ ਇੰਜਣ ਭਾਫ਼, ਡੀਜ਼ਲ ਜਾਂ | ਬਿਜਲੀ ਨਾਲ ਚਲਦਾ ਹੈ ।
  3. ਇਸਦੇ ਇੰਜਣ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਡੱਬੇ ਜੋੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।
  4. ਸਭ ਤੋਂ ਪਿਛਲੇ ਡੱਬੇ ਵਿਚ ਇਸਦਾ ਗਾਰਡ ਹੁੰਦਾ ਹੈ |
  5. ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਾਲ-ਅਸਬਾਬ ਦੀ ਢੋਆ-ਢੁਆਈ ਵੀ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ।

ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ Summary & Translation in punjabi

ਸ਼ਬਦ : ਅਰਥ
ਖੜ੍ਹਾਇਆ : ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ।
ਗਾਰਡ : ਗਾਰਡ ਗੱਡੀ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਡੱਬੇ ਵਿਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਗੱਡੀ ਨੂੰ ਹਰੀ ਜਾਂ ਲਾਲ ਝੰਡੀ ਦਿਖਾ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਚੱਲਣ ਜਾਂ ਰੁਕਣ ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ।
ਖਲ੍ਹਾਰ : ਖੜ੍ਹੀ ਕੀਤੀ ।
ਖਲ੍ਹਾਰੀ : ਖੜ੍ਹੀ ਕੀਤੀ ।
ਝੱਗੇ : ਕਮੀਜ਼ਾਂ ।
ਭਜਾਇਆ: ਦੌੜਾਇਆ ।
ਹਝੋਕਾ : ਹੋਹਾ, ਝਟਕਾ, ਧੱਕਾ |
ਮੈਦਾਨ : ਖੇਡ ਦਾ ਮੈਦਾਨ ।

PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.2

Punjab State Board PSEB 9th Class Maths Book Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.2 Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 9 Maths Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.2

प्रश्न 1.
आकृति में, x और y के मान ज्ञात कीजिए और फिर दर्शाइए कि AB || CD है।
हल :
मान लीजिए तिर्यक रेखा l, AB और CD को क्रमश: P और Q पर प्रतिच्छेदित करती है।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.2 - 1
दी गई आकृति में,
50° + x = 180° (रैखिक युग्म)
⇒ x = 180° -50°
⇒ x = 130° …………. (i)
y= 130°
(शीर्षाभिमुख कोण)…….(ii)
(i) और (ii), से हम देखते हैं कि
x = y
यह दर्शाता है कि अंत: एकांतर कोण बराबर हैं।
जैसा कि हम जानते हैं कि यदि एक तिर्यक रेखा (मान लीजिए l) दो रेखाओं को इस प्रकार प्रतिच्छेदित करती है कि अंत: एकांतर कोणों के युग्म बराबर हों, तो दो रेखाएँ समांतर होती हैं।
अत: AB || CD.

PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.2

प्रश्न 2.
आकृति में, यदि AB || CD, CD || EF और y : z = 3 : 7 है, तोx का मान ज्ञात कीजिए।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.2 - 2
हल:
AB || CD
∴ x + y = 180° ……….(i)
[∵ दो समांतर रेखाओं के बीच एक तिर्यक रेखा के एक ओर के अंत: कोणों का योग 180° होता है।]
दिया है कि
AB || CD, CD||EF
∴ AB || EF [∵ एक ही रेखा के समांतर खींची गई दो रेखाएँ परस्पर समांतर होती हैं।]
अत: x = z (समांतर रेखाओं के लिए एकांतर अंतः कोण बराबर होते हैं।) …(ii)
(ii) से x का मान (i) में प्रतिस्थापित करने पर हमें प्राप्त होता है :
z + y = 180° ….(iii)
दिया है कि y : z = 3 : 7
मान लीजिए कि y = 3k ∴ z = 7k
जहाँ अचर k > 0
y और z के मान (iii) में प्रतिस्थापित करने पर हमें प्राप्त होता है :
7k + 3k = 180°
⇒ 10k = 180°
⇒ k = \(\frac {180°}{10}\)
⇒ k=18°
अत: y = 3k
⇒ y = 3 × 18°
⇒ y= 54°
⇒ z = 7k
⇒ z = 7 × 18°
⇒ z = 126°
(ii) से हमें प्राप्त होता है : x = z
∴ x = 126°

प्रश्न 3.
आकृति में, यदि AB ||CD, EF ⊥ CD और ∠GED = 126° है, तो ∠AGE, ∠GEF और ∠FGE ज्ञात कीजिए।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.2 - 3
हल :
AB || CD और GE एक तिर्यक रेखा है.
∵ ∠AGE = ∠GED [एकांतर कोण]
⇒ ∠AGE = 126°
[∵ ∠GED = 126° (दिया है)]
∠GED = 126° (दिया है)
या ∠GEF + ∠FED = 126°
⇒ ∠GEF + 90° = 126°
[∵ EF ⊥ CD (दिया है)]
[∵ ∠FED = 90°]
⇒ ∠GEF = 126° – 90°
⇒ ∠GEF = 36°
अब ∠AGE + ∠FGE = 180° (रैखिक युग्म)
⇒ 126° + ∠FGE = 180°
[∵ ∠AGE = 126° (ऊपर प्राप्त किया है)]
⇒ ∠FGE = 180° – 126°
⇒ ∠FGE = 54°.

PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.2

प्रश्न 4.
आकृति में, यदि PQ || ST, ∠PQR = 110° और ∠RST = 130° है, तो ∠QRS ज्ञात कीजिए।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.2 - 4
हल :
बिंदु R से होकर ST के समांतर एक रेखा RN खींचिए।
अब ST || RN
⇒ ∠RST + ∠SRN = 180°
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.2 - 5
[∵ दो समांतर रेखाओं के बीच एक तिर्यक रेखा के एक ओर के अंत:कोणों का योग 180° होता है।]
⇒ 130° + ∠SRN = 180°
⇒ ∠SRN = 180° – 130°
⇒ ∠SRN = 50° …(i)
अब PQ || ST (दिया है)
ओर RN || ST (रचना)
∴ PQ || RN [∵ दो रेखाएँ जो एक ही रेखा के समांतर हों परस्पर समांतर हैं]
अब PQ || RN और QR एक तिर्यक रेखा है।
∴ ∠QRN = ∠PQR (एकांतर कोण)
⇒ ∠QRN = 110°
[∵ ∠PQR = 110° (दिया है)]
∠QRN = 110°
⇒ ∠QRS + ∠SRN= 110°
⇒ ∠QRS + 50° = 110°
[(i) का प्रयोग करने पर]
⇒ ∠QRS = 110° – 50°
⇒ ∠QRS = 60°.

प्रश्न 5.
आकृति में, यदि AB || CD, ∠APQ = 50° और ∠PRD = 127° है, तो x और y ज्ञात कीजिए।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.2 - 6
हल :
AB || CD; PQ एक तिर्यक रेखा है
∴ x = ∠APQ (एकांतर कोण)
⇒ x = 50°
[∵ ∠APQ = 50° (दिया है)]
AB || CD; PR एक तिर्यक रेखा है।
∴ ∠APR = ∠PRD (एकांतर कोण)
⇒ ∠APQ + ∠QPR = ∠PRD
⇒ 50° + y = 127°
⇒ y = 127° – 50°
⇒ y = 77°

PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.2

प्रश्न 6.
आकृति में, PQ और RS दो दर्पण हैं जो एक दूसरे के समांतर रखे गए हैं। एक आपतन किरण (incident ray) AB, दर्पण PQ से B पर टकराती है और परवर्तित किरण (Reflected ray) पथ BC पर चल कर दर्पण RS से C पर टकराती हैं तथा पुन: CD के अनुदिश परावर्तित हो जाती है। सिद्ध कीजिए कि AB || CD है।
PSEB 9th Class Maths Solutions Chapter 6 रेखाएँ और कोण Ex 6.2 - 7
हल :
दी गई आकृति के अनुसार PQ और RS दो दर्पण हैं जो एक दूसरे के समांतर हैं। एक आपतन किरण AB, दर्पण PQ से B पर टकराती है। CD एक परावर्तित किरण है जो दर्पण RS से परावर्तित होती है।
हमने सिद्ध करना है
AB || CD
उपपति : जैसा कि हम जानते हैं कि
आपतन कोण = परावर्तित कोण
∴ ∠1 = ∠2 और ∠3 = ∠4 ………….(i)
[∴ ∠1 आपाती किरण AB और अभिलंब BL]
∴ ∠1 एक आपतन कोण है, ∠2 परावर्तित किरण BC और अभिलंब BL के बीच स्थित है। इसलिए ∠2 परावर्तित कोण है। इसी तरह ∠3 और ∠4 क्रमश: आपतन कोण और परावर्तित कोण हैं।
∴ PQ || RS और BL ⊥ PQ
और CM ⊥ RS
BL || CM
अब समांतर रेखाएँ BL और CM हैं। एक तिर्यक रेखा BC इन्हें प्रतिच्छेद करती है।
∴ ∠2 = ∠3 (एकांतर कोण) …(ii)
अब ∠ABC = ∠1 + ∠2
⇒ ∠ABC = ∠2 + ∠2 [∵ ∠1 = ∠2]
⇒ ∠ABC = 2∠2
और ∠BCD = ∠3 + ∠4
⇒ ∠BCD = ∠3 + ∠3
⇒ [∵ ∠3 = ∠4]
⇒ ∠BCD = 2∠3
परंतु (ii), से हमें प्राप्त होता है
⇒ ∠2 = ∠3
⇒ 2∠2 = 2∠3
⇒ ∠ABC = ∠BCD
ये एकांतर कोण हैं। BC एक तिर्यक रेखा है।
अत: AB || CD.

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 5 ਵੱਡਾ ਕੌਣ

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 5 ਵੱਡਾ ਕੌਣ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 5 ਵੱਡਾ ਕੌਣ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਵੱਡਾ ਕੌਣ Textbook Questions and Answers

(ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ )

(i) ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਅਨਪੜ੍ਹ ਲੋਕ ਦਸਖ਼ਤ ਕਰਨ ਦੀ ਥਾਂ ਕੀ ਲਾਉਂਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਅੰਗੁਠਾ ਲਾਉਂਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਉਂਗਲ ਨੂੰ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਚੀਚੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਥਾਲੀ ਵਿੱਚੋਂ ਲੱਡੂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ ਨੇ ਚੁੱਕਿਆ ? ..
ਉੱਤਰ-
ਪੰਜਾਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ।

(ii) ਬਹੁਤ ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :
(ਉ) ਹੱਥ ਦੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ ਵਿਚ ਕੀ ਹੋਇਆ ?
ਪਿਆਰ
ਲੜਾਈ
ਬਹਿਸ
ਉੱਤਰ-
ਬਹਿਸ ਦੀ

(ਅ) ਸਰਪੰਚ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਸ ਨੂੰ ਲੱਡੂ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ?
ਵੱਡੀ ਉਂਗਲ ਨੂੰ
ਚੀਚੀ ਉਂਗਲ ਨੂੰ
ਧੂ ਅੰਗੂਠੇ ਨੂੰ
ਉੱਤਰ-
ਵੱਡੀ ਉਂਗਲ ਨੂੰ

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 5 ਵੱਡਾ ਕੌਣ

(ਈ) ਸਰਪੰਚ ਨੇ ਉਂਗਲਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰਹਿਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ?
ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ
ਮਿਲ-ਜੁਲ ਕੇ
ਵੱਡੇ ਬਣ ਕੇ
ਉੱਤਰ-
ਮਿਲ-ਜੁਲ ਕੇ ਦੀ

(ਸ) ਸ਼ਕਤੀ ਕਿਸ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਲੜਾਈ ਵਿਚ
ਆਕੜ ਵਿਚ
ਏਕਤਾ ਵਿਚ
ਉੱਤਰ-
ਏਕਤਾ ਵਿਚ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਠੀਕ ਸ਼ਬਦ ਚੁਣ ਕੇ ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਵਾਂ ਭਰੋ :

(ੳ) ਮੈਂ ਦੱਸਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ………………………….. ਇਕ ਹੈ । (ਹੱਥ, ਪਰਮਾਤਮਾ)
ਉੱਤਰ-
ਮੈਂ ਦੱਸਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਪਰਮਾਤਮਾ ਇਕ ਹੈ ।

(ਅ) ……………………. ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਮੈਂ ਹੀ ਹਾਂ । (ਕਿੱਦ, ਉਮਰ)
ਉੱਤਰ-
ਕੱਦ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਮੈਂ ਹੀ ਹਾਂ ।

(ਈ) ਮੇਰੇ ਵਿਚ ਲੋਕ ਸੋਨੇ, ਚਾਂਦੀ, ਹੀਰੇ ਆਦਿ ਦੀਆਂ …………………….. ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ! (ਅੰਗੂਠੀਆਂ, ਚੂੜੀਆਂ)
ਉੱਤਰ-
ਮੇਰੇ ਵਿਚ ਲੋਕ ਸੋਨੇ, ਚਾਂਦੀ ਤੇ ਹੀਰੇ ਆਦਿ ਦੀਆਂ ਅੰਗੂਠੀਆਂ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ।

(ਸ) …………………………………….. ਮੀਚਣ ਵੇਲੇ ਭਲਾ ਮੈਂ ਕਿਹੜਾ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿੰਦੀ ਹਾਂ ? . (ਅੱਖਾਂ, ਮੁੱਠੀ)
ਉੱਤਰ-
ਮੁੱਠੀ ਮੀਚਣ ਵੇਲੇ ਭਲਾ ਮੈਂ ਕਿਹੜਾ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿੰਦੀ ਹਾਂ |

(ਹ) ਪੰਜਾਂ ਉਂਗਲਾਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ …………………………. ਚੁੱਕ ਲਿਆ । (ਰਸਗੁੱਲਾ, ਲੱਡੂ)
ਉੱਤਰ-
ਪੰਜਾਂ ਉਂਗਲਾਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਲੱਡੂ ਚੁੱਕ ਲਿਆ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 5 ਵੱਡਾ ਕੌਣ

(ਕ) ਏਕਤਾ ਵਿਚ ਹੀ ……… ਹੈ । (ਸ਼ਕਤੀ, ਕਮਜ਼ੋਰੀ)
ਉੱਤਰ-
ਏਕਤਾ ਵਿਚ ਹੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਹੱਥ ਦੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ ਵਿਚ ਬਹਿਸ ਕਿਉਂ ਹੋਈ ?
ਉੱਤਰ-
ਹੱਥ ਦੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ ਵਿਚ ਬਹਿਸ ਇਸ ਕਰਕੇ ਹੋਈ, ਕਿਉਂਕਿ ਹਰ ਇਕ ਉਂਗਲੀ ਕਹਿ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਅੰਗੂਠੇ ਨੇ ਸਰਪੰਚ ਨੂੰ ਕੀ ਕਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਅੰਗੂਠੇ ਨੇ ਸਰਪੰਚ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੜ੍ਹਿਆ-ਲਿਖਿਆ ਹੈ । ਅਨਪੜ੍ਹ ਲੋਕ ਦਸਖ਼ਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸ ਦੀ ਹੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਸਰਪੰਚ ਨੇ ਥਾਲੀ ਵਿਚ ਕੀ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਰਪੰਚ ਨੇ ਥਾਲੀ ਵਿਚ ਲੱਡੂ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਕਿੰਨੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਲੱਡੂ ਚੁੱਕ ਲਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਪੰਜਾਂ ਨੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਸਰਪੰਚ ਨੇ ਏਕਤਾ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਿਹਾ ? |
ਉੱਤਰ-
ਸਰਪੰਚ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਏਕਤਾ ਵਿਚ ਹੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 5 ਵੱਡਾ ਕੌਣ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਵਾਕਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤੋ :
ਹੱਥ, ਫੈਸਲਾ, ਲੱਡੂ, ਦਸਖ਼ਤ, ਸ਼ਕਤੀ ।
ਉੱਤਰ-

  • ਹੱਥ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਇਕ ਅੰਗ-ਅਸੀਂ ਸਭ ਕੁੱਝ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਫੜਦੇ ਹਾਂ ।
  • ਫ਼ੈਸਲਾ (ਇਰਾਦਾ, ਮਤਾ) –ਅਸੀਂ ਦੋਹਾਂ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਨੇ ਲੜਾਈ ਛੱਡ ਕੇ ਇਕੱਠੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ ।
  • ਲੱਡੂ (ਇਕ ਮਠਿਆਈ)-ਮੈਂ ਹਲਵਾਈ ਤੋਂ ਇਕ ਕਿਲੋ ਲੱਡੂ ਖ਼ਰੀਦੇ ।
  • ਦਸਖ਼ਤ (ਸਹੀ)-ਅਰਜ਼ੀ ਲਿਖ ਕੇ ਹੇਠਾਂ ਆਪਣੇ ਦਸਖ਼ਤ ਕਰ ਦਿਓ ।
  • ਸ਼ਕਤੀ (ਤਾਕਤ)-ਭਾਰਤ ਸਾਰੀ ਫ਼ੌਜੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਮਾਲਕ ਹੈ ।

(iii) ਪੜੋ, ਸਮਝੋ ਤੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ

ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਪੈਰੇ ਨੂੰ ਪੜੋ ਤੇ ਦਿੱਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ :
ਅੰਤ ਵਿਚ ਸਰਪੰਚ ਨੇ ਪੰਜਾਂ ਉਂਗਲਾਂ ਨੂੰ ਆਖਿਆ, ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਮਿਲ ਕੇ ਲੱਡੂ ਚੁੱਕੋ । ਪੰਜਾਂ ਉਂਗਲਾਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਲੱਡੂ ਚੁੱਕ ਲਿਆ | ਸਰਪੰਚ ਆਖਣ ਲੱਗਾ, ‘ਤੁਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋ ਕੇ ਜਤਨ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਲੱਡੂ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕ ਸਕੇ । ਜਦੋਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਜਤਨ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਲੱਡੂ ਚੁੱਕ ਲਿਆ । ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਇਕ ਵੱਡਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਮਿਲ ਕੇ ਚੱਲਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਹੀ ਵੱਡੇ ਹੋ । ਇਹ ਵੀ ਸਮਝ ਲਓ ਕਿ ਏਕਤਾ ਨਾਲ ਮਿਲ-ਜੁਲ ਕੇ ਰਹੋ, ਤਾਂ ਕੋਈ ਕੰਮ ਔਖਾ ਨਹੀਂ । ਏਕਤਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ ।”

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-
1. ਸਰਪੰਚ ਨੇ ਪੰਜਾਂ ਉਂਗਲਾਂ ਨੂੰ ਕੀ ਕਿਹਾ ?
2. ਲੱਡੂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ ਨੇ ਚੁੱਕਿਆ ?
3. ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਲੱਡੂ ਕਦੋਂ ਚੁੱਕ ਹੋਇਆ ?
4. ਕਦੋਂ ਕੋਈ ਕੰਮ ਔਖਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ?
5. ਕਿਸ ਵਿਚ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ ?
6. ਇਸ ਪੈਰੇ ਵਿਚੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
1. ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਮਿਲ ਕੇ ਲੱਡੂ ਚੁੱਕੋ ।
2. ਪੰਜਾਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ।
3. ਜਦੋਂ ਪੰਜਾਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਜਤਨ ਕੀਤਾ ।
4. ਜਦੋਂ ਮਿਲ ਕੇ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
5. ਏਕਤਾ ਵਿਚ ।
6. ਏਕਤਾ ਵਿਚ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ ।
ਜਾਂ
ਰਲ-ਮਿਲ ਕੇ ਰਹੋ ।

(iv) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
‘ਵੱਡਾ ਕੌਣ ਕਹਾਣੀ ਵਿਚ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਹਿਸ ਲੜਾਈ/ਝਗੜੇ) ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਹੱਥ ਦੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ ਦੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਪੰਜਾਂ ਉਂਗਲਾਂ ਦਾ ਝਗੜਾ ਕਿਸ ਕੋਲ ਪੁੱਜਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਪੰਚਾਇਤ ਕੋਲ (✓) .

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਕਿਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੜ੍ਹਿਆ-ਲਿਖਿਆ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਅੰਗੂਠੇ ਨੇ (✓)।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4. ਅਨਪੜ੍ਹ ਲੋਕ ਦਸਖ਼ਤਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਕਿਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਅੰਗੂਠੇ ਦੀ (✓) ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 5 ਵੱਡਾ ਕੌਣ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਅੰਗੂਠੇ ਦੇ ਨਾਲ ਦੀ ਉਂਗਲੀ ਕੀ ਦੱਸਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਰਮਾਤਮਾ ਇਕ ਹੈ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਕਿਸੇ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹੜੀ ਉਂਗਲ ਦੀ ਵਰਤੋ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਅੰਗੂਠੇ ਦੇ ਨਾਲ ਵਾਲੀ ਉਂਗਲ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਕੱਦ ਵਿਚ ਵੱਡੀ ਉਂਗਲ ਕਿਹੜੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਵਿਚਕਾਰਲੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਲੋਕ ਸੋਨੇ, ਚਾਂਦੀ ਤੇ ਹੀਰੇ ਦੀ ਅੰਗੂਠੀ ਕਿਸ ਉਂਗਲ ਵਿਚ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਚੌਥੀ ਉਂਗਲ ਵਿਚ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਖਿੱਲਰੇ ਦਾਣੇ ਨੂੰ ਹੂੰਝਣ ਵੇਲੇ ਕਿਹੜੀ ਉਂਗਲ ਘਿਸਰਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਵਿਚਕਾਰਲੀ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
ਸਰਪੰਚ ਨੇ ਥਾਲੀ ਵਿਚ ਕੀ ਮੰਗਵਾ ਲਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਲੱਡੂ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11.
ਸਰਪੰਚ ਨੇ ਅਖ਼ੀਰ ਵਿਚ ਕਿੰਨੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ ਨੂੰ ਲੱਡੂ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਪੰਜਾਂ ਨੂੰ (✓) |

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 5 ਵੱਡਾ ਕੌਣ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 12.
ਉਂਗਲਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੌਣ ਵੱਡਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀਂ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 13.
ਕਦੋਂ ਸਾਰੇ ਮਿਲ-ਜੁਲ ਕੇ ਚਲਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਕੌਣ ਵੱਡਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਾਰੇ (✓)।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 14.
‘ਵੱਡਾ ਕੌਣ ਕਹਾਣੀ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਿਲ-ਜੁਲ ਕੇ ਰਹਿਣ ਦੀ (✓) ।

(v) ਵਿਆਕਰਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ- ਸਮਝੋ ਤੇ ਲਿਖੋ :

ਉਂਗਲ ‘ : ਉਂਗਲਾਂ
ਅੰਗੂਠਾ : ……………………..
ਦਾਣਾ : ……………………..
ਹੀਰਾ : ……………………..
ਉੱਤਰ-
ਉਂਗਲ : ਉਂਗਲਾਂ
ਅੰਗੂਠਾ : ਅੰਗੂਠੇ
ਦਾਣਾ : ਦਾਣੇ
ਹੀਰਾ : ਹੀਰੇ ।

(vi) ਅਧਿਆਪਕ ਲਈ

ਅਧਿਆਪਕ ਪਾਠ ਵਿਚ ਆਏ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਲਿਖਣ ਲਈ ਕਹੇ :
ਉਂਗਲਾਂ ਅੰਗੂਠਾ ਵੱਡਾ
ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਅਨਪੜ੍ਹ ਸਖ਼ਤ
ਦੱਸਦੀ ਧਰਤੀ ਕਿਹੜਾ
ਅਖ਼ੀਰ ਯਤਨ ਪਹਿਲਾਂ ॥

ਦੀਪੂ ਨੇ ਛੁੱਟੀ ਲਈ Summary & Translation in punjabi

ਸ਼ਬਦ : ਅਰਥ
ਬਹਿਸ : ਝਗੜਾ, ਇਕ ਦੂਜੇ ਦੀ ਗੱਲ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨਾ
ਪੰਚਾਇਤ : ਪੰਜ ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਸਿਆਣੇ ਬੰਦਿਆਂ ਦੀ ਸਭਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਸਾਰੇ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ।
ਸਰਪੰਚ : ਪੰਚਾਇਤ ਦਾ ਮੁਖੀ ।
ਦਸਖ਼ਤ : ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਨਾਂ ਲਿਖਣਾ ।
ਅੱਗੂਠੀਆਂ : ਮੁੰਦਰੀਆਂ ।
ਮੀਚਣ : ਮੀਟਣ, ਬੰਦ ਕਰਨ ।
ਘਿਸਰਦੀ : ਘਸਦੀ ।
ਯਤਨ : ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ।
ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ : ਸੌਖ ਨਾਲ ।
ਏਕਤਾ : ਮਿਲ-ਜੁਲ ਕੇ ਰਹਿਣਾ ।
ਸ਼ਕਤੀ : ਤਾਕਤ!

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 4 ਦੀਪੂ ਨੇ ਛੁੱਟੀ ਲਈ

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 4 ਦੀਪੂ ਨੇ ਛੁੱਟੀ ਲਈ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 4 ਦੀਪੂ ਨੇ ਛੁੱਟੀ ਲਈ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਦੀਪੂ ਨੇ ਛੁੱਟੀ ਲਈ Textbook Questions and Answers

(ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ)

(i) ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਦੀਪੂ ਕਿਹੜੀ ਜਮਾਤ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਤੀਜੀ ਜਮਾਤ ਵਿਚ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਸਵੇਰੇ ਉੱਠ ਕੇ ਦੀਪੂ ਭੱਜਾ-ਭੱਜਾ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਾਗ਼ ਵਿਚ |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਕੀੜੀਆਂ ਆਪਣਾ ਭੋਜਨ ਕਿੱਥੇ ਇਕੱਠਾ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਖੁੱਡਾਂ ਵਿਚ।.

(ii) ਬਹੁਤ ਸੌਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿਚੋਂ ਢੁੱਕਵੇਂ ਸ਼ਬਦ ਚੁਣ ਕੇ ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ : (ਆਣਾ, ਤਰਲਾ, ਚੰਗੇ, ਮੰਡਰਾ, ਲੱਦੀਆਂ)
(ਉ), ਸਾਰੇ ………………………………… ਬੱਚੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਕੂਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।
ਉੱਤਰ-
ਸਾਰੇ ਚੰਗੇ ਬੱਚੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਕੂਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।

(ਅ) ਮਧੂ-ਮੱਖੀਆਂ ਫੁੱਲਾਂ ‘ਤੇ …………………… ਰਹੀਆਂ ਸਨ ।
ਉੱਤਰ-
ਮਧੂ-ਮੱਖੀਆਂ ਫੁੱਲਾਂ ‘ਤੇ ਮੰਡਰਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ।

(ਇ) ਮੈਂ ਆਪਣਾ …………………………………. ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕਾਂਗੀ ।
ਉੱਤਰ-
ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਆਲ੍ਹਣਾ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕਾਂਗੀ |

(ਸ) ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਕੰਮ ਨਾਲ ………….. ਪਈਆਂ ਹਾਂ ।
ਉੱਤਰ-
ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਕੰਮ ਨਾਲ ਲੱਦੀਆਂ ਪਈਆਂ ਹਾਂ ।

(ਹ) ਦੀਪੂ ਨੇ ਹੁਣ ਕੀੜੀਆਂ ‘ ਦਾ ………… ਕੀਤਾ ।
ਉੱਤਰ-
ਦੀਪੂ ਨੇ ਹੁਣ ਕੀੜੀਆਂ ਦਾ ਤਰਲਾ ਕੀਤਾ |

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 4 ਦੀਪੂ ਨੇ ਛੁੱਟੀ ਲਈ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਸਮਝੋ ਤੇ ਲਿਖੋ :
(ਉ) ਚਿੜੀ ਚਿੜੀਆਂ
(ਅ) ਕੀੜੀ । ………………….
(ਈ) ਮੱਖੀ ……………………….
(ਸ) ਤਿਤਲੀ ……………………….
(ਹ) ਬੱਚਾ ……………………….
(ਕ) ਕੁੱਤਾ ……………………….
(ਖਿ) ਆਲ੍ਹਣਾ ……………………….
(ਗ) ਦਾਣਾ ……………………….
ਉੱਤਰ-
(ਉ) ਚਿੜੀ – ਚਿੜੀਆਂ
(ਅ) ਕੀੜੀ – ਕੀੜੀਆਂ
(ਈ) ਮੱਖੀ – ਮੱਖੀਆਂ
(ਸ) ਤਿਤਲੀ – ਤਿਤਲੀਆਂ
(ਹ) ਬੱਚਾ- ਬੱਚੇ
(ਕ) ਕੁੱਤਾ – ਕੁੱਤੇ
(ਖਿ) ਆਲ੍ਹਣਾ – ਆਲਣੇ
(ਗ) ਦਾਣਾ – ਦਾਣੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਦੀਪੂ ਸਕੂਲ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਦੀਪੂ ਸਕੂਲ ਇਸ ਕਰਕੇ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਦਾ ਜੀਅ ਕਰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਖੇਡਦਾ ਰਹੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਮਧੂ-ਮੱਖੀਆਂ ਦੀਪੂ ਨਾਲ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਖੇਡਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ ? . .
ਉੱਤਰ-
ਮਧੂ-ਮੱਖੀਆਂ ਦੀਪੂ ਨਾਲ ਇਸ ਲਈ ਨਹੀਂ ਸਨ ਖੇਡਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀਆਂ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸ਼ਹਿਦ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਵਿਚ ਲੱਗੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਦੀਪੂ ਨੇ ਚਿੜੀ ਨੂੰ ਕੀ ਕਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਦੀਪੂ ਨੇ ਚਿੜੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਖੇਡਣ ਲਈ ਕਿਹਾ |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਦੀਪੂ ਕਿਉਂ ਉਦਾਸ ਹੋ ਗਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਦੀਪੂ ਇਸ ਲਈ ਉਦਾਸ ਹੋ ਗਿਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਨਾਲ ਖੇਡਣ ਲਈ ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਹਲਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਹੇਠਾਂ ‘ੴ ਸੂਚੀ ਵਿਚ ਕੁੱਝ ਜੀਵਾਂ (ਜੀਵ- ਜੰਤੂਆਂ) ਦੇ ਨਾਂ ਦਿੱਤੇ ਹਨ । ‘ਅ’ ਸੂਚੀ ਵਿਚ ਜਿਹੜਾ-ਜਿਹੜਾ , ਉਹ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਉਹ ਕੰਮ ਲਿਖਿਆ ਹੈ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੇਲੋ :

(ਉ) (ਅ)
ਮਧੂ-ਮੱਖੀਆਂ ਆਲ੍ਹਣਾ
ਕੁੱਤਾ ਸ਼ਹਿਦ
ਚਿੜੀਆਂ ਭੋਜਨ
ਕੀੜੀਆਂ ਰਖਵਾਲੀ

ਉੱਤਰ-

(ਉ) (ਅ)
ਮਧੂ-ਮੱਖੀਆਂ ਆਲ੍ਹਣਾ
ਕੁੱਤਾ ਸ਼ਹਿਦ
ਚਿੜੀਆਂ ਭੋਜਨ
ਕੀੜੀਆਂ ਰਖਵਾਲੀ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਗਾਓ :
(ਉ) ਦੀਪੂ ਸਕੂਲ ਨਹੀਂ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ –
ਉਸ ਦਾ ਸਕੂਲ ਦੂਰ ਸੀ ।()
ਉਸ ਦਾ ਜੀਅ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਖੇਡਦਾ ਰਹੇ ।()
ਉਸ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ ਜਲਦੀ ਉੱਠਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ ।()

(ਅ) ਮਧੂ-ਮੱਖੀਆਂ ਦੀਪੂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਖੇਡ ਸਕਦੀਆਂ ਸਨ, ਕਿਉਂਕਿ –
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼ਹਿਦ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ ਸੀ ।()
ਉਹ ਥੱਕੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ ।()
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਸ ਵਿਚ ਖੇਡਣਾ ਸੀ ।()

(ਈ) ਕੁੱਤਾ ਦੀਪੂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਖੇਡਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ
ਉਸ ਨੂੰ ਦੀਪੂ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲਗਦਾ । ()
ਉਸ ਦਾ ਮਾਲਕ ਘਰ ਬੈਠਾ ਹੋਇਆ ਸੀ । ()
ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਾਲਕ ਦੇ ਘਰ ਦੀ ਰਖਵਾਲੀ ਕਰਨੀ ਸੀ । ()

(ਸ) ਚਿੜੀ ਦੀਪੂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਖੇਡ ਸਕਦੀ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿਉਸ ਨੂੰ ਦੀਪੂ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਸੁਣਾਈ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ।
ਉਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਆਲ੍ਹਣਾ ਬਣਾਉਣਾ ਸੀ ।
ਉਸ ਦਾ ਆਲ੍ਹਣਾ ਡਿਗ ਪਿਆ ਸੀ । ]

(ਹ) ਕੀੜੀਆਂ ਦੀਪੂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਖੇਡ ਸਕਦੀਆਂ ਸਨ, ਕਿਉਂਕਿ –
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਭੋਜਨ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ ਸੀ । ()
ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਖੁੱਡਾਂ ਵਿਚ ਬੈਠਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ । ()
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੂਰ ਜਾਣਾ ਸੀ । ()
ਉੱਤਰ-
(ੳ) ਉਸ ਦਾ ਜੀਅ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਖੇਡਦਾ ਰਹੇ ।

(ਅ) ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼ਹਿਦ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ ਸੀ ।

(ਇ) ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਾਲਕ ਦੇ ਘਰ ਦੀ ਰਖਵਾਲੀ ਕਰਨੀ ਸੀ ।

(ਸ) ਉਸ ਦਾ ਆਲ੍ਹਣਾ ਡਿਗ ਪਿਆ ਸੀ ।

(ਹ) ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਭੋਜਨ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ ਸੀ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 4 ਦੀਪੂ ਨੇ ਛੁੱਟੀ ਲਈ

(iii) ਪੜੋ, ਸਮਝੋ ਤੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ-

ਹੇਠਾਂ ਲਿਖੇ ਪੈਰੇ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ ਸਵੇਰੇ ਉੱਠ ਕੇ ਉਹ ਭੱਜਾ-ਭੱਜਾ ਬਾਗ਼ ਵਿੱਚ ਗਿਆ । ਦੀਪੂ ਨੇ ਬਾਗ਼ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ, ਮਧੂ-ਮੱਖੀਆਂ ਫੁੱਲਾਂ ‘ਤੇ ਮੰਡਲਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ । ਦੀਪੂ ਨੇ ਇਕ ਮੱਖੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, “ਪਿਆਰੀ ਮੱਖੀ ! ਆ ਜਾ, ਮੇਰੇ ਨਾਲ | ਖੇਡ ‘ .ਮੱਖੀ ਨੇ ਅੱਗੋਂ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, “ਨਾ ਬਈ ਨਾ, ਮੈਂ ਤਾਂ ਵਿਹਲੀ ਨਹੀਂ, ਮੈਂ ਤਾਂ ਸ਼ਹਿਦ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ ਹੈ ।’

ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਮਧੂ-ਮੱਖੀ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਲੱਗ ਗਈ ।ਫਿਰ ਦੀਪੂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਆਪਣੇ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਦੇ ਕੁੱਤੇ ਮੋਤੀ ‘ਤੇ ਪਈ ਜਿਹੜਾ ਤੇਜ਼-ਤੇਜ਼ ਭੱਜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ । ਦੀਪੂ ਨੇ ਮੋਤੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, ‘ਆ ਜਾ, ਮੋਤੀ ! ਆਪਾਂ ਦੋਵੇਂ ਖੇਡੀਏ ।’ ਅੱਗੋਂ ਮੋਤੀ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, “ਮੈਨੂੰ ਵਿਹਲ ਨਹੀਂ, ਮੈਂ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਮਾਲਕ ਦੇ ਘਰ ਦੀ ਰਖਵਾਲੀ ਕਰਨੀ ਹੈ, ਜਲਦੀ ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚਾਂ, ਕਿਧਰੇ ਚੋਰ ਹੀ ਨਾ ਆ ਜਾਵੇ ।” ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਮੋਤੀ ਅੱਖੋਂ ਓਹਲੇ ਹੋ ਗਿਆ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-
1. ਦੀਪੂ ਸਵੇਰੇ ਉੱਠ ਕੇ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਾਗ਼ ਵਿਚ ।

2. ਮਧੂ-ਮੱਖੀਆਂ. ਕਿੱਥੇ ਮੰਡਲਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਫੁੱਲਾਂ ਉੱਤੇ ।

3. ਮਧੂ-ਮੱਖੀ ਕੀ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਸ਼ਹਿਦ ਇਕੱਠਾ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ।

4. ਕੌਣ ਭੱਜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਮੋਤੀ ਨਾਂ ਦਾ ਕੁੱਤਾ ।

5. ‘ਮੋਤੀ ਨੇ ਕਿਹੜਾ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਾਲਕ ਦੇ ਘਰ ਦੀ ਰਖਵਾਲੀ ਕਰਨੀ ਸੀ ।

6. ਮੋਤੀ ਨੂੰ ਕੀ ਡਰ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਚੋਰ ਦਾ |

(iv) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ ਜੀ () ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ-

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਦੀਪੂ ਕਿਹੜੀ ਜਮਾਤ ਵਿਚ ਪੜ੍ਹਦਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਤੀਜੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਦੀਪੂ ਦਾ ਮਨ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਕੀ ਕਰਨ ਨੂੰ ਕਰਦਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਖੇਡਣ ਨੂੰ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਦੀਪੂ ਸਵੇਰੇ-ਸਵੇਰੇ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਾਗ਼ ਵਿਚ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4. ਫੁੱਲਾਂ ‘ਤੇ ਕੌਣ ਮੰਡਰਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਧੂਮੱਖੀਆਂ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਮਧੂਮੱਖੀ ਕੀ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਵਿਚ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਸ਼ਹਿਦ (✓) |

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 4 ਦੀਪੂ ਨੇ ਛੁੱਟੀ ਲਈ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਮੋਤੀ, ਕਿਸ ਦਾ ਨਾਂ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਕੁੱਤੇ ਦਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਆਲ੍ਹਣਾ ਕੌਣ ਬਣਾ ਰਹੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਚਿੜੀ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਚਿੜੀ ਨੇ ਦੀਪੂ ਨੂੰ ਕੀ ਸਮਝਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਵਿਹਲਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਚਿੜੀ ਨੇ ਬਾਰਿਸ਼ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀ ਬਣਾਉਣਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਆਲ੍ਹਣਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਅਨਾਜ ਦੇ ਦਾਣੇ ਚੁੱਕੀ ਕੌਣ . ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ?
.ਜਾਂ
ਕਤਾਰ ਵਿਚ ਕੌਣ ਤੁਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਕੀੜੀਆਂ (✓)

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11.
ਕੀੜੀਆਂ ਕੀ ਇਕੱਠਾ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਭੋਜਨ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 12.
“ਦੀਪੂ ਨੇ ਛੁੱਟੀ ਲਈ ਕਹਾਣੀ ਤੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਵਿਹਲੇ ਨਾ ਰਹਿਣ ਦੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 13.
“ਦੀਪੂ ਨੇ ਛੁੱਟੀ ਲੲੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜਾਂ ਲੇਖ ?
ਉੱਤਰ-
ਕਹਾਣੀ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 14.
ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਹਰ ਰੋਜ਼ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਦੀਪੂ ਛੁੱਟੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਕਿਸ-ਕਿਸ ਕੋਲ ਖੇਡਣ ਲਈ ਗਿਆ ?
ਜਾਂ
ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੇਖ ਕੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ । ਤਰਤੀਬਵਾਰ ਦੱਸੋ ।
PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 4 ਦੀਪੂ ਨੇ ਛੁੱਟੀ ਲਈ 1
ਉੱਤਰ-

  1. ਮੱਧੂ-ਮੱਖੀਆਂ,
  2. ਕੁੱਤਾ ਮੋਤੀ,
  3. ਚਿੜੀ,
  4. ਕੀੜੀਆਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਸੁੰਦਰ ਲਿਖਾਈ ਕਰ ਕੇ ਲਿਖੋ ਦੀਪੂ ਤੀਜੀ ਜਮਾਤ ਵਿਚ ਪੜ੍ਹਦਾ ਸੀ । ਉਸਦਾ ਮਨ ਪੜਾਈ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲਗਦਾ |
ਉੱਤਰ-
ਨੋਟ-ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪੇ ਲਿਖਣ |

(v) ਅਧਿਆਪਕ ਲਈ
ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਕੂਲ ਆਉਣ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਮ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 4 ਦੀਪੂ ਨੇ ਛੁੱਟੀ ਲਈ

ਦੀਪੂ ਨੇ ਛੁੱਟੀ ਲਈ Summary & Translation in punjabi

ਸ਼ਬਦ : ਅਰਥ
ਹਾਣ ਦੇ : ਬਰਾਬਰ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ।
ਕੱਲਾ : ਇਕੱਲਾ ।
ਰੋਜ਼ਾਨਾ : ਹਰ ਰੋਜ਼ ।
ਭੱਜਾ-ਭੱਜਾ : ਦੌੜਾ-ਦੌੜਾ |
ਮਧੂ-ਮੱਖੀਆਂ : ਸ਼ਹਿਦ ਦੀਆਂ ਮੱਖੀਆਂ !
ਮੰਡਰਾ ਰਹੀਆਂ : ਘੁੰਮ ਰਹੀਆਂ ।
ਅੱਖੋਂ ਓਹਲੇ ਹੋ ਗਿਆ : ਦਿਸਣੋਂ ਹਟ ਗਿਆ ।
ਸਿਰ ਖੁਰਕਣ ਦੀ ਵਿਹਲ ਨਾ ਹੋਣੀ : ਜ਼ਰਾ ਵੀ ਵਿਹਲ ਨਾ ਹੋਣੀ ।
ਨਿਗਾ : ਨਜ਼ਰ ।
ਕੰਮੀਂ ਰੁੱਝੇ ਹੋਏ : ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ।
ਆਉਣ-ਸਾਰ : ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 3 ਦੋਸਤੀ

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 3 ਦੋਸਤੀ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 3 ਦੋਸਤੀ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਦੋਸਤੀ Textbook Questions and Answers

(ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ )
(i) ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਕੌਣ-ਕੌਣ ਮਿੱਤਰ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਤੋਤਾ ਤੇ ਕਬੂਤਰ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਤੋਤੇ ਨੂੰ ਕਿਸ ਦੇ ਆਉਣ ਦਾ ਡਰ ਸੀ ? . .
ਉੱਤਰ-
ਬਿੱਲੀ ਦੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
“ਦੋਸਤੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਕਿਹੜੇ ਰੁੱਖ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਟਾਹਲੀ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 3 ਦੋਸਤੀ

(ii) ਬਹੁਤ ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਠੀਕ ਵਾਕਾਂ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਅਤੇ ਗ਼ਲਤ ਵਾਕਾਂ ਅੱਗੇ ਗ਼ਲਤ (✗) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

(ਉ) ਤੋਤੇ ਤੇ ਕਬੂਤਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਸੀ ।
ਉੱਤਰ-
(✓)

(ਅ) ਤੋਤਾ ਤੇ ਕਬੂਤਰ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਦੇ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ ਸਨ ।
ਉੱਤਰ-
(✗)

(ਈ) ਬਿੱਲੀ ਨੇ ਕਬੂਤਰ ਨੂੰ ਖਾ ਲਿਆ ।
ਉੱਤਰ-
(✗)

(ਸ) ਤੋਤਾ ਤੇ ਕਬੂਤਰ ਉੱਡ ਕੇ ਨਿੰਮ ‘ਤੇ ਬੈਠ ਗਏ । ·
ਉੱਤਰ-
(✗)

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਤੋਤੇ ਤੇ ਕਬੂਤਰ ਦਾ ਆਪਸੀ ਰਿਸ਼ਤਾ ਕੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਤੋਤਾ ਤੇ ਕਬੂਤਰ ਆਪਸ ਵਿਚ ਦੋਸਤ ਸਨ |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਤੋਤੇ ਨੇ ਕਬੂਤਰ ਨੂੰ ਕੀ ਨਸੀਹਤ ਦਿੱਤੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਤੋਤੇ ਨੇ ਕਬੂਤਰ ਨੂੰ ਇਹ ਨਸੀਹਤ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਹੁਣੇ ਬਿੱਲੀ ਆ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਅੱਖਾਂ ਮੀਟ ਕੇ ਬੈਠਾ ਨਾ ਰਹੇ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਖਾ ਜਾਵੇਗੀ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 3 ਦੋਸਤੀ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਬਿੱਲੀ ਦੇ ਆਉਣ ‘ਤੇ ਤੋਤਾ ਤੇ ਕਬੂਤਰ ਉੱਡ ਕੇ, ਕਿੱਥੇ ਬੈਠ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਿੱਲੀ ਦੇ ਆਉਣ ‘ਤੇ ਤੋਤਾ ਤੇ ਕਬੂਤਰ ਉੱਡ ਕੇ ਟਾਹਲੀ ਉੱਤੇ ਬੈਠ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਤੋਤਾ ਤੇ ਕਬੂਤਰ ਬਿੱਲੀ ਨੂੰ ਕੀ ਕਹਿ ਕੇ ਚਿੜਾਉਣ ਲੱਗੇ ? .
ਉੱਤਰ-
ਤੋਤਾ ਤੇ ਕਬੂਤਰ ਬਿੱਲੀ ਨੂੰ “ਡੋਹ-ਡੋਹ” ਕਹਿ ਕੇ ਚਿੜਾਉਣ ਲੱਗੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
‘ਦੋਸਤੀ ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ ਜ਼ਬਾਨੀ ਯਾਦ ਕਰ ਕੇ ਜਮਾਤ ਵਿਚ ਸੁਣਾਓ |
ਉੱਤਰ-
ਨੋ-ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪੇ ਹੀ ਕਰਨ )

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਅਧੂਰੀਆਂ ਸਤਰਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰੋ :

(ਉ) ਤੋਤਾ ਕਹਿੰਦਾ ਵੀਰ ਕਬੂਤਰ
……………………………
ਉੱਤਰ-
ਤੋਤਾ ਕਹਿੰਦਾ ਵੀਰ ਕਬੂਤਰ,
ਹੁਣ ਜੇ ਜਾਵੇ ਬਿਲੀਆਂ |

(ਅ) ਅੱਖਾਂ ਮੀਚ ਲਈ ਨਾ ਕਿਧਰੇ
……………………………
ਉੱਤਰ-
ਅੱਖਾਂ ਮੀਚ ਲਈ ਨਾ ਕਿਧਰੇ,
ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਜਾਊ ਤੈਨੂੰ ਖਾ |

(iii) ਵਿਆਕਰਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਦੱਸੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਓ :
PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 3 ਦੋਸਤੀ 1
ਉੱਤਰ-

ਮਿੱਤਰ ਦੋਸਤ
ਸਦਾ ਰਸੇਸਾ
ਵੀਰ ਤਰਾ
ਮੀਚ ਬੰਦ
ਬੜਾ ਬਰੁਤ

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 3 ਦੋਸਤੀ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਸਮਝੋ ਤੇ ਲਿਖੋ :
ਤੋਤਾ: ਤੋਤੀ
ਕਬੂਤਰ : ………………..
ਦੋਸਤ: ………………..
ਬੰਦ : ………………..
ਉੱਤਰ-
ਤੋਤਾ –  ਤੋਤੀ
ਕਬੂਤਰ  – ਕਬੂਤਰੀ
ਘੋੜਾ – ਘੋੜੀ
ਬਿੱਲਾ –  ਬਿੱਲੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਸੁੰਦਰ ਕਰ ਕੇ ਲਿਖੋ :
ਤੋਤਾ ਤੇ ਕਬੂਤਰ ਮਿੱਤਰ
ਦੋਹਾਂ ਵਿਚ ਸੀ ਪਿਆਰ ਬੜਾ ।
ਉੱਤਰ-
ਨੋ-ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪੇ ਹੀ ਲਿਖਣ ।

(iv) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ ਜੀ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਤੋਤੇ ਤੇ ਕਬੂਤਰ ਦਾ ਆਪਸ ਵਿਚ ਕੀ ਸੰਬੰਧ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਦੋਸਤੀ ਦਾ/ਮਿੱਤਰਤਾ ਦਾ ।(✓)

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਤੋਤੇ ਨੇ “ਵੀਰ ਕਿਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਕਬੂਤਰ ਨੂੰ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਤੋਤਾ ਤੇ ਕਬੂਤਰ ਕਿਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ . ਉਡਾਰੀ ਮਾਰ ਗਏ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਿੱਲੀ ਨੂੰ (✓)।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
“ਦੋਸਤੀ ਕਵਿਤਾ ਹੈ ਜਾਂ ਲੇਖ ?
ਉੱਤਰ-
ਕਵਿਤਾ, (✓) |

(v) ਰਚਨਾਤਮਿਕ ਕਾਰਜ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਆਪਣੇ ਮਿੱਤਰ/ਆਪਣੀ ਸਹੇਲੀ ਬਾਰੇ ਪੰਜ ਸਤਰਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-

  • ਮੇਰੇ ਮਿੱਤਰ ਦਾ ਨਾਂ ਕੁਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਹੈ ।
  • ਉਹ ਮੇਰਾ ਜਮਾਤੀ ਹੈ ।
  • ਉਹ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਹੈ ।
  • ਉਹ ਫੁੱਟਬਾਲ ਦਾ ਵਧੀਆ ਖਿਡਾਰੀ ਹੈ ।
  • ਉਹ ਕਦੇ ਝੂਠ ਨਹੀਂ ਬੋਲਦਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਆਪਣੇ ਮਨਪਸੰਦ ਪੰਛੀਆਂ ਦੇ ਨਾਂ · ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 3 ਦੋਸਤੀ 2

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਤੇ ਚੋਗਾ ਪਾਉਣ ।
ਉੱਤਰ-
(ਨੋਟ-ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪੇ ਹੀ ਕਰਨ |)

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 3 ਦੋਸਤੀ

ਦੋਸਤੀ Summary & Translation in punjabi

ਸ਼ਬਦ : ਅਰਥ
ਕੱਠੇ : ਇਕੱਠੇ, ਰਲ ਕੇ ।
ਮੀਚ:, ਮੀਟ, ਬੰਦ ।
ਟਪਕੀ: ਅਚਾਨਕ ਆ ਗਈ ।
ਦਾਅ: ਘਾਤ, ਸਹੀ ਮੌਕਾ ।
ਚਿੜਾਅ : ਖਿਝਾ, ਤੰਗ ਕਰਨਾ|
ਡੋਹ ਡੋਹ : ਖਿਝਾਉਣ ਲਈ ਮੂੰਹੋਂ ਕੱਢੀਆਂ ਅਵਾਜ਼ਾਂ

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 2 ਉਠ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 2 ਉਠ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 2 ਉਠ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਉਠ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ Textbook Questions and Answers

(i) ਬਹੁਤ ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਠੀਕ ਵਾਕਾਂ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਅਤੇ ਗਲਤ ਵਾਕਾਂ ਅੱਗੇ ਗਲਤ (✗) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

(ਉ) ਊਠਾਂ ਦੇ ਗਲਾਂ ਵਿਚ ਟੱਲੀਆਂ ਬੰਨ੍ਹੀਆਂ ਸਨ ।
ਉੱਤਰ-
(✓)

(ਅ) ਕਰੀਮੂ ਦੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਗਿਣਨ ‘ਤੇ ਦੋ ਊਠ ਘਟ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ।
ਉੱਤਰ-
(✗)

ਈ ਕਰੀਮੂ ਅਖ਼ੀਰਲੇ ਉਠ ਉੱਪਰ ਬੈਠਾ ਸੀ ।
ਉੱਤਰ-
(✓)

(ਸ) ਕਰੀਮੂ ਊਠਾਂ ਨੂੰ ਖੇਤ ਲਿਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ।
ਉੱਤਰ-
(✗)

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਕਰੀਮੂ ਕੋਲ ਕਿੰਨੇ ਊਠ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਦਸ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 2 ਉਠ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਕਰੀਮੂ ਕਿਹੜੇ ਊਠ ਉੱਤੇ ਬੈਠਿਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਕਰੀਮੂ ਸਭ ਤੋਂ ਅਖ਼ੀਰਲੇ ਊਠ ਉੱਤੇ ਬੈਠਿਆ ਸੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਕਰੀਮੂ ਕਿਹੜਾ ਊਠ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਕਰੀਮੂ ਉਹ ਊਠ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਉਹ ਆਪ ਬੈਠਾ ਸੀ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 2 ਉਠ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਕਰੀਮੂ ਫਿਰ ਊਠ ਉੱਤੇ ਕਿਉਂ ਨਾ ਬੈਠਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਕਰੀਮੂ ਫਿਰ ਉਠ ਉੱਤੇ ਇਸ ਕਰਕੇ ਨਾ ਬੈਠਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਊਠ ਉੱਤੇ ਬੈਠਣ ਨਾਲ ਇਕ ਊਠ ਘਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਠੀਕ ਸ਼ਬਦ ਚੁਣ ਕੇ ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ :

(ਉ) ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਦੂਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਊਠਾਂ ਦੀ ………….. ਲਗਦੀ ਸੀ । (ਕਤਾਰ, ਮੰਡੀ)
ਉੱਤਰ-
ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਦੂਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਊਠਾਂ ਦੀ ਮੰਡੀ ਲਗਦੀ ਸੀ ।

(ਅ) ਰਾਹ …………………… ਸੀ । (ਕੱਚਾ, ਪੱਕਾ, ਰੇਤਲਾ)
ਉੱਤਰ-
ਰਾਹ ਰੇਤਲਾ ਸੀ ।

(ਬ) ਕਰੀਮੂ ਨੂੰ ਰੇਤ ਉੱਤੇ ਤੁਰਨਾ ………………………… ਲਗਦਾ ਸੀ । (ਔਖਾ, ਸੌਖਾ)
ਉੱਤਰ-
ਕਰੀਮੂ ਨੂੰ ਰੇਤ ਉੱਤੇ ਤੁਰਨਾ ਔਖਾ ਲਗਦਾ ਸੀ ।

(ਸ) ਕਰੀਮੂ ਕੋਈ ………… ਗੁਣਗੁਣਾਉਣ ਲੱਗਿਆ । (ਗੀਤ, ਸ਼ਬਦ, ਕਵਿਤਾ)
ਉੱਤਰ-
ਕਰੀਮੂ ਕੋਈ ਗੀਤ ਗੁਣਗੁਣਾਉਣ ਲੱਗਿਆ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 2 ਉਠ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ

(ਹ) ਉੱਚੇ ਊਠਾਂ ਦੇ ਪਰਛਾਵੇਂ ………………. ਸਨ । (ਛੋਟੇ, ਲੰਮੇ, ਹਿਲਦੇ)
ਉੱਤਰ-
ਉੱਚੇ ਊਠਾਂ ਦੇ ਪਰਛਾਵੇਂ ਲੰਮੇ ਸਨ ।

(ਕ) ਊਠਾਂ ਦੇ ਗਲਾਂ ਵਿਚ ਬੰਨ੍ਹੀਆਂ ਟੱਲੀਆਂ …………………………… ਰਹੀਆਂ ਸਨ । ਟੁਣਕ, ਖੜਕ)
ਉੱਤਰ-
ਊਠਾਂ ਦੇ ਗਲਾਂ ਵਿਚ ਬੰਨ੍ਹੀਆਂ ਟੱਲੀਆਂ ਟੁਣਕ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 2 ਉਠ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਇਸ ਪਾਠ ਵਿਚੋਂ ਦੁਹਰਾਓ ਵਾਲੇ ਹੋਰ ਸ਼ਬਦ ਲਿਖੋ; ਜਿਵੇਂ ਉਦਾਹਰਨ ਵਿਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ :
ਉਦਾਹਰਨ-
ਚੱਲਦਾ-ਚੱਲਦਾ । ਉੱਤਰ-ਦੂਰ-ਦੂਰ, ਉੱਚੇ-ਉੱਚੇ, ਲੰਮੇ-ਲੰਮੇ, ਲਾ-ਲਾ |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਦੱਸੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਓ –
PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 2 ਉਠ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ 1

ਉੱਤਰ-ਚੈਨ
7 ਬੇਅਰਾਮ ਫ਼ਿਕਰ
ਬੇਚੈਨ . ਅਰਾਮ
ਬੇਫ਼ਿਕਰ |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਾਕਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ1 ਕਤਾਰ, ਟੱਲੀਆਂ, ਰੇਤਲਾ, ਬੇਚੈਨ, ਮਹਿੰਗਾ, ਪੈਦਲ, ਪਰਛਾਵਾਂ ।
ਉੱਤਰ-

  • ਕਤਾਰ ਬਹੁਤ ਜਣਿਆਂ ਦਾ ਇਕ- ਦੂਜੇ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਜਾਂ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣਾ)-ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਟਿਕਟ-ਘਰ ਦੀ ਖਿੜਕੀ ਅੱਗੇ ਕਤਾਰ ਬਣਾ ਕੇ ਖੜੇ ਹੋ ਗਏ ।
  • ਟੱਲੀਆਂ ਘੰਟੀਆਂ-ਊਠਾਂ ਦੇ ਗਲਾਂ ਵਿਚ ਟੱਲੀਆਂ ਪਾਈਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ ।
  • ਰੇਤਲਾ ਰੇਤ ਵਾਲਾ)-ਉਠ ਰੇਤਲੇ ਰਾਹ ਉੱਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਤੁਰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ।
  • ਬੇਚੈਨ (ਜਿਸਨੂੰ ਚੈਨ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਬੇਅਰਾਮਬਿਮਾਰ ਬੁੱਢਾ ਪਿੱਠ ਦੀ ਦਰਦ ਕਾਰਨ ਬੇਚੈਨ ਸੀ ।
  • ਮਹਿੰਗਾ (ਜਿਹੜੀ ਚੀਜ਼ ਬਹੁਤੇ ਪੈਸੇ ਖ਼ਰਚ ਕੇ ਮਿਲੇ)-ਇਹ ਕੱਪੜਾ ਬਹੁਤਾ ਮਹਿੰਗਾ ਨਹੀਂ ।
  • ਪੈਦਲ (ਪੈਰਾਂ ਨਾਲ-ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜਣੇ ਦੂਜੇ ਪਿੰਡ ਜਾਣ ਲਈ ਪੈਦਲ ਹੀ ਤੁਰ ਪਏ ।
  • ਪਰਛਾਵਾਂ ਛਾਂ, ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ-ਦਰਿਆ ਦੇ ਕੰਢੇ ਪਾਣੀ ਪੀਂਦੇ ਹਿਰਨ ਨੇ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਆਪਣਾ ਪਰਛਾਵਾਂ ਦੇਖਿਆ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 2 ਉਠ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ

(ii) ਵਿਆਕਰਨ-

ਟੱਲੀ – ਟੱਲੀਆਂ
ਕਹਾਣੀ …………………….
ਮੰਡੀ …………………..
ਕਾਪੀ ……………………..
ਉੱਤਰ-
ਟੱਲੀ – ਟੱਲੀਆਂ
ਕਹਾਣੀ – ਕਹਾਣੀਆਂ
ਮੰਡੀ – ਮੰਡੀਆਂ
ਕਾਪੀ – ਕਾਪੀਆਂ ।

(iii) ਪੜੋ, ਸਮਝੋ ਤੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ –

ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਪੈਰੇ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਦਿੱਤੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ- ਕਰੀਮੂ ਕੋਲ ਦਸ ਊਠ ਸਨ । ਉਸ ਦੇ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਦੁਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਉਨਾਂ ਦੀ ਮੰਡੀ ਲਗਦੀ ਸੀ । ਕਰੀਮ ਨੇ ਆਪਣੇ ਉਠ ਉਸ ਮੰਡੀ ਵਿਚ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣੇ ਸਨ । ਰਾਹ ਲੰਮਾ ਤੇ ਰੇਤਲਾ ਸੀ । ਇਸ ਲਈ ਕਰੀਮੂ ਸਵੇਰੇ ਹੀ ਊਠਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਤੁਰਿਆ ।

ਉਸ ਨੇ ਊਠਾਂ ਨੂੰ ਕਤਾਰ ਵਿਚ ਤੋਰਿਆ । ਇਕ ਊਠ ਦੀ ਨਕੇਲ ਉਸ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਊਠ ਦੀ ਮੁਹਾਰ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹ ਦਿੱਤੀ । ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਊਠ ਇਕ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਇਕ ਤੁਰਨ ਲੱਗੇ । | ਸੂਰਜ ਉੱਚਾ ਹੋਇਆ । ਰੇਤਲਾ ਰਾਹ ਭਖਣ ਲੱਗਿਆ ।ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਰੇਤਲੇ ਰਾਹ ਉੱਤੇ ਤੁਰਨਾ ਔਖਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲਗਦਾ | ਕਰੀਮੂ ਲਈ ਰੇਤ ਉੱਤੇ ਤੁਰਨਾ ਸੌਖਾ ਨਹੀਂ ਸੀ । ਉਹ ਚੱਲਦਾ-ਚੱਲਦਾ ਥੱਕ ਗਿਆ ਸੀ । ਰਾਹ ਵਿਚ ਕੋਈ ਰੁੱਖ ਨਹੀਂ ਸੀ । ਰੇਤਲੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ ਰੁੱਖ ਤਾਂ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤੱਕ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 2 ਉਠ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-
1. ਕਰੀਮੂ ਕੋਲ ਕਿੰਨੇ ਊਠ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਦਸ,

2. ਊਠਾਂ ਦੀ ਮੰਡੀ ਕਿੱਥੇ ਲਗਦੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਦੂਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ,

3. ਕਰੀਮੂ ਨੇ ਇੱਕ ਊਠ ਦੀ ਨਕੇਲ ਉਸ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਊਠ ਦੀ ਮੁਹਾਰ ਨਾਲ ਕਿਉਂ ਬੰਨ੍ਹ ਦਿੱਤੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਇਧਰ-ਉਧਰ ਨਾ ਜਾਣ ਤੇ ਇਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਤੁਰਦੇ ਰਹਿਣ,

4. ਸੂਰਜ ਦੇ ਉੱਚਾ ਹੋਣ ਨਾਲ ਕੀ ਹੋਇਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੇਤਲਾ ਰਾਹ ਭਖਣ ਲੱਗ ਪਿਆ,

5. ਰੇਤਲੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੀ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੁੱਖ ।

(iv) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਬਾਬਾ ਜੀ ਦੁਆਰਾ ਸੁਣਾਈ ਕਹਾਣੀ ਕਿਸਨੂੰ ਯਾਦ ਆਈ ?
ਉੱਤਰ-
ਜੈਸਮੀਨ ਨੂੰ (✓) । .

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਕਰੀਮੂ ਕੋਲ ਕਿੰਨੇ ਊਠ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਦਸ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਊਠਾਂ ਦੀ ਮੰਡੀ ਕਿੱਥੇ ਲਗਦੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ (✓) ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 2 ਉਠ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਕਰੀਮੂ ਊਠ ਕਿੱਥੇ ਲਿਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਮੰਡੀ ਵਿਚ (✓)

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਕਰੀਮੂ ਕਿਹੜੇ ਊਠ ‘ਤੇ ਬੈਠਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਅਖ਼ੀਰਲੇ/ਪਿਛਲੇ (✓) ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 2 ਉਠ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਊਠਾਂ ਦੇ ਗਲ ਵਿਚ ਕੀ ਟੁਣਕ ਰਿਹਾ ਸੀ ?
ਜਾਂ
ਊਠਾਂ ਦੇ ਗਲਾਂ ਵਿਚ ਕੀ ਬੰਨ੍ਹੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਟੱਲੀਆਂ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਊਠਾਂ ਦੇ ਪਰਛਾਵੇਂ ਕਿਹੋ-ਜਿਹੇ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਲੰਮੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਊਠ ਉੱਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਕਰੀਮੂ ਨੂੰ ਊਠ ਕਿੰਨੇ ਜਾਪਦੇ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਨੌਂ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਊਠ ਤੋਂ ਥੱਲੇ ਉਤਰ ਕੇ ਗਿਣਨ ਨਾਲ ਊਠ ਕਿੰਨੇ ਨਿਕਲੇ ?
ਉੱਤਰ-
ਦਸ (✓) ।

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 2 ਉਠ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
ਕਰੀਮੂ ਕਿਹੜੇ ਊਠ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਰਦਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਉਹ ਆਪ ਬੈਠਾ ਸੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11.
ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਾਉਂਦਾ ਹੋਇਆ ਕੌਣ ਖੂਬ ਹੱਸਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਾਬਾ ਜੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 12.
“ਊਠ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ’ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜਾਂ ਕਵਿਤਾ ।
ਉੱਤਰ-ਕਹਾਣੀ (✓)।

(v) ਰਚਨਾਤਮਿਕ ਕਾਰਜ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਊਠ ਬਾਰੇ ਪੰਜ ਵਾਕ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-

  • ਊਠ ਨੂੰ ਰੇਗਿਸਤਾਨ ਦਾ ਜਹਾਜ਼ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
  • ਇਹ ਲੰਮੀ ਧੌਣ ਤੇ ਲੰਮੀਆਂ ਲੱਤਾਂ ਵਾਲਾ ਪਸ਼ੂ ਹੈ ।
  • ਇਹ ਕਈ-ਕਈ ਦਿਨ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ ।
  • ਇਹ ਰੇਗਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਭਾਰ ਢੋਣ ਤੇ ਸਵਾਰੀ ਦੇ ਕੰਮ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ।
  • ਮੈਦਾਨੀ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ ਇਸ ਤੋਂ ਭਾਰ ਢੋਣ ਤੇ ਸਵਾਰੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਖੇਤੀ ਦੇ ਕੰਮ ਵੀ ਲਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਊਠ ਦੇ ਚਿਤਰ ਵਿਚ ਰੰਗ ਭਰੋ :
ਉੱਤਰ-
PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 2 ਉਠ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ 2

ਉਠ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ Summary & Translation in punjabi

ਔਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ

ਸ਼ਬਦ : ਅਰਥ
ਮੰਡੀ : ਬਜ਼ਾਰ
ਰੇਤਲਾ : ਰੇਤ ਵਾਲਾ ।
ਨਕੇਲ : ਉਠ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਵਿਚ ਰੱਖਣ ਲਈ ਉਸ ਦੇ ਨੱਕ ਵਿਚ ਪਾਈ ਰੱਸੀ ।
ਭਖਣ ਲੱਗਿਆ : ਤਪਣ ਲੱਗਾ, ਗਰਮ ਹੋਣ ‘ ਲੱਗਾ |
ਟੁਣਕ : ਟੱਲੀ ਦੇ ਵੱਜਣ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ।
ਪਾਲ : ਕਤਾਰ ।
ਘਾਬਰ ਕੇ : ਡਰ ਕੇ ।
ਬੇਚੈਨ : ਬੇਅਰਾਮ ।
ਸੁਖ ਦਾ ਸਾਹ ਲਿਆ : ਦੁੱਖ ਦੂਰ ਹੋ ਗਿਆ ।
ਖੂਬ : ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ |

(ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ )

(i) ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਜੈਸਮੀਨ ਨੂੰ ਕਿਸਦੀ ਸੁਣਾਈ ਕਹਾਣੀ ਯਾਦ ਆਈ ?
ਉੱਤਰ-
ਜੈਸਮੀਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬਾਬਾ ਜੀ ਦੀ ਸੁਣਾਈ ਹੋਈ ਕਹਾਣੀ ਯਾਦ ਆਈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਕਰੀਮੂ ਊਠ ਉੱਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਕੀ ਕਰਨ ਲੱਗਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਕਰੀਮੂ ਊਠ ਉੱਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਜਾਂਦੇ ਊਠਾਂ ਨੂੰ ਗਿਣਨ ਲੱਗਾ |

PSEB 3rd Class Punjabi Solutions Chapter 2 ਉਠ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਰਾਹ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਰਾਹ ਲੰਮਾ ਤੇ ਰੇਤਲਾ ਸੀ ।

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 8 Guru Nanak Dev Ji

Punjab State Board PSEB 4th Class English Book Solutions Chapter 8 Guru Nanak Dev Ji Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 4 English Chapter 8 Guru Nanak Dev Ji

Pre-Reading

Question 1.
Name the Sikh Gurus.
Answer:

  • Shri Guru Nanak Dev Ji,
  • Shri Guru Angad Dev Ji,
  • Shri Guru Amardas Ji,
  • Shri Guru Ramdas Ji,
  • Shri Guru Arjun Dev Ji,
  • Shri Guru Hargobind Sahib Ji,
  • Shri Guru Har Rai Ji,
  • Shri Guru Harkrishan Ji,
  • Shri Guru Tegh Bahadur Ji,
  • Shri Guru Gobind Singh Ji.

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 8 Guru Nanak Dev Ji

Question 2.
Who is the first Guru of the Sikhs?
Answer:
Shri Guru Nanak Dev Ji.

Question 3.
Have you heard anything about Shri Guru Nanak Dev Ji?
Answer:
He was very kind to the poor and the needy.

I. Let’s Answer

A. Answer the following questions :

Question 1.
Who was the first Guru of the Sikhs?
Answer:
Shri Guru Nanak Dev Ji was the first Guru of the Sikhs.

Question 2.
How much money did Guru Nanak Dev Ji’s father give him?
Answer:
He gave Nanak Ji twenty rupees.

Question 3.
How did he spend twenty rupees?
Answer:
He bought food for the hungry sadhus.

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 8 Guru Nanak Dev Ji

Question 4.
Write three main teachings of Shri Guru Nanak Dev Ji.
Answer:

  • Naam Japo,
  • Kirat Karo,
  • Vand Chhako.

B. Objective Type Questions :

Tick the correct answer :

1. Guru Nanak Dev Ji was the _______________________ Guru of the Sikhs.
(a) first
(b) second
(c) third.
Answer:
(a)

2. Guru Nanak Dev Ji’s father gave him _______________________ to start a business.
(a) ₹ 10
(b) ₹ 20
(c) ₹ 30
Answer:
(b)

3. Guru Nanak Dev Ji saw some _______________________ sadhus.
(a) poor
(b) old
(c) hungry.
Answer:
(c)

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 8 Guru Nanak Dev Ji

4. Guru Nanak Dev Ji spent his entire earnings on the _______________________
(a) rich
(b) poor
(c) wealthy
Answer:
(b)

5. Guru Nanak Dev Ji preached that God is present _______________________
(a) everywhere
(b) somewhere
(c) nowhere.
Answer:
(a)

C. Make sentences :

1. hungry : _________________
2. money : _________________
3. duty : _________________
4. message : _________________
5. prayer : _________________
Answer:
1. hungry : I am feeling hungry.
2. money : Please send me money to buy new books.
3. duty : We must do our duty.
4. message : Holi gives us the message of brotherhood.
5. prayer : I am saying my morning prayer.

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 8 Guru Nanak Dev Ji

II. Vocabulary

A. Question Words :
PSEB 4th Class English Solutions Chapter 8 Guru Nanak Dev Ji 1

B. Complete these questions by filling a suitable question word :

Who, What, Where, When, How, Why

1. …………… are you crying?
2. …………… is your health?
3. …………… are you going?
4. …………… is your teacher?
5. …………… is the colour of your uniform?
6. …………… is your birthday?
Answer:
1. Why
2. How
3. Where
4. Who
5. What
6. When.

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 8 Guru Nanak Dev Ji

C. Add a letter to make a new word :

1. old – bold
2. ear – _____________
3. his – _____________
4. ill – _____________
5. low – _____________
6. nail – _____________
7. rock – _____________
8. lock – _____________
9. hair – _____________
10. hat – _____________
Answer:
1. old – bold
2. ear – hear
3. his – this
4. ill – bill
5. low – blow
6. nail – snail
7. rock – frock
8. lock – block
9. hair – chair
10. hat – that

D. Remove a letter to make a new word :

1. broom – room
2. harm –
3. open –
4. shut –
5. train –
6. stable –
Answer:
1. broom – room
2. harm – arm
3. open – pen
4. shut – hut
5. train – rain
6. stable – table

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 8 Guru Nanak Dev Ji

III. Language Corner

A. Punctuation marks :
Capital letter is used at the start of a sentence and in Proper nouns.

  • Full stop (.) is put at the end of a statement.
  • Question mark (?) is put at the end of every question.
  • Comma (,) is used to give pause before proceeding and to separate items in a list.
  • ਹਰੇਕ ਨਵੇਂ ਵਾਕ ਅਤੇ Proper nouns ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸ਼ਬਦ Capital letter (A,B,C…) ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
  • ਹਰ ਇਕ ਕਥਨ (Statement) ਦੇ ਅੰਤ ਵਿਚ Full stop (.) ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
  • ਹਰ ਇਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿਚ Question mark (?) ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
  • ਕਿਸੇ List ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇਕ-ਦੂਸਰੇ ਤੋਂ ਅਲੱਗ ਕਰਨ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵਾਕ ਦੇ ਵਿਸਤਾਰ ਵਿਚ ਵਿਸਰਾਮ ਦੇਣ ਦੇ ਲਈ Comma (,) – ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ !

Punctuate the following sentences :

1. drink clean water
Answer:
Drink clean water.

2. who is he
Answer:
Who is he?

3. he has an apple a banana and an orange
Answer:
He has an apple, a banana and an orange.

4. he is very fat
Answer:
He is very fat.

5. what is your name
Answer:
What is your name?

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 8 Guru Nanak Dev Ji

6. raman is going to market
Answer:
Raman is going to market.

7. she lives in patiala
Answer:
She lives in Patiala.

8. how is your health
Answer:
How is your health?

9. meena and sonia are friends
Answer:
Meena and Sonia are friends.

10. he is very lazy
Answer:
He is very lazy.

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 8 Guru Nanak Dev Ji

B. Put in punctuation marks comma (,), full stop (,), question mark (?) along with small and capital letters wherever necessary in the following sentences:

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 8 Guru Nanak Dev Ji 2
1. Once upon a time a man and his wife had a goose which laid a golden egg everyday.
2. they became greedy
3. why not cut the goose
4. they cut it to have all the golden eggs
5. they killed the bird and could never have the golden eggs again
Answer:
1. Once upon a time a man and his wife had a goose which laid a golden egg everyday.
2. They became greedy.
3. Why not cut the goose?
4. They cut it to have all the golden eggs.
5. They killed the bird and could never have the golden eggs again.

C. Complete with in/at/on :

1. ……………. the afternoon
2. ……………. June
3. ……………. the table
4. ……………. noon
5. ……………. summer
6. ……………. the weekend
7. ……………. Sunday
8. ……………. the box
9. ……………. 2 p.m.
10. ……………. Wednesday evening
11. ……………. bedtime
12. ……………. my birthday
Answer:
1. in
2. in
3. on
4. at
5. in
6. at
7. on
8. in
9. at
10. on
11. at
12. on.

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 8 Guru Nanak Dev Ji

IV. Listen, Speak and Enjoy Statements

  • I see with my eyes.
  • I smell with my nose.
  • I hear with my ears.
  • I feel with my skin.
  • I taste with my tongue.

V. Reading Practice

A. MY TEACHER

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 8 Guru Nanak Dev Ji 3
1. A teacher plays a vital role in everybody’s life.
2. Mr. Mandeep is my teacher.
3. He is forty years old.
4. He is very hardworking.
5. He teaches us English in an interesting way.
6. He is punctual and loving.

B. Read and learn these words and write in your notebook.

1. knee
2. knife
3. knot
4. knob
5. knock
6. knitting
7. knight

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 8 Guru Nanak Dev Ji

VI. Writing Desk

Format of writing a notice :

Name of the School/Organisation
Notice

Date …………….

Heading/Title
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________

Signature
(Name in block letters)

VII. Value I learnt :

Write the moral values you will adopt after reading this lesson.
Answer:

  • honesty
  • serving the poor and the needy
  • to be truthful
  • charity
  • not to be selfish
  • purity in life
  • always to remember God
  • to work hard
  • sharing with others
  • brotherhood.

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 8 Guru Nanak Dev Ji

VIII. Activity Time
Learners will draw a picture according to the description given by the teacher.

1. Draw a hut in the middle.
2. The hut has two windows and one door.
3. The sun is shining on the right top.
4. There are some bushes near the hut.
5. There are some stones lying on the bottom left comer.
6. Two boys are playing with a ball in front of the hut.

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 8 Guru Nanak Dev Ji 4

Think Over It!
God created the universe.

Guru Nanak Dev Ji Summary & Translation in Punjabi

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਗੁਰੂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਮਹਿਤਾ ਕਾਲੂ ਜੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਤਾ ਜੀ ਦਾ ਨਾਮ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਤ੍ਰਿਪਤਾ ਦੇਵੀ ਸੀ। ਬੇਬੇ ਨਾਨਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਸੀ।

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਜ਼ਰੂਰਤਮੰਦਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੇ ਲਈ ਸਦਾ ਤਿਆਰ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਇਕ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਪਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਵੀਹ ਰੁਪਏ ਦਿੱਤੇ। ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਭੁੱਖੇ ਸਾਧੂ ਮਿਲੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਧਨ ਦੇ ਨਾਲ ਭੁੱਖੇ ਸਾਧੂਆਂ ਦੇ ਲੋਈ ਭੋਜਨ ਖਰੀਦ ਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਧਨ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿਚ ਪੁੱਛਿਆ। ਨਾਨਕ ਜੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭੁੱਖੇ ਸਾਧੂਆਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਸਹੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੂੰ “ਸੱਚਾ ਸੌਦਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।

ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੋਦੀਖਾਨੇ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਕਮਾਈ ਗ਼ਰੀਬਾਂ ਅਤੇ ਜ਼ਰੂਰਤਮੰਦਾਂ ‘ਤੇ ਖਰਚ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਲਈ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਪਰਮਾਤਮਾ ਸਾਰੀਆਂ ਥਾਂਵਾਂ ‘ਤੇ ਵਿਰਾਜਮਾਨ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਿੰਨ ਮੁੱਖ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ-

‘‘ਨਾਮ ਜਪੋ, ਕਿਰਤ ਕਰੋ, ਵੰਡ ਛਕੋ।”

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 8 Guru Nanak Dev Ji

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਅਤੇ ਦਾਨਸ਼ੀਲਤਾ ਵਿਚ ਬਿਤਾਇਆ ਆਪਣੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਫੈਲਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚਾਰ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿਚ ਚਾਰ ਲੰਬੀਆਂ ਯਾਤਰਾਵਾਂ (ਉਦਾਸੀਆਂ) ਕੀਤੀਆਂ। ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ‘‘ਜਪੁਜੀ ਸਾਹਿਬ’’ ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਵੇਰ ਦੀ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਬੋਲਿਆ ਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

Guru Nanak Dev Ji Word-Meanings

Word / Phrase Meaning in English Meaning in Punjabi
Elder
Business
Hungry
Preached
Charity
Spent
Entire
Recite
Deprived
Earning
older
profession
starving
taught
to provide help to the needy
finished
whole
speak
needy
money made through some job
ਵੱਡੀ
ਵਪਾਰ
ਭੁੱਖਾ
ਸਿੱਖਿਆ ਦਿੱਤੀ/ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ
ਦਾਨਸ਼ੀਲਤਾ
ਖ਼ਰਚ ਕਰ ਦਿੱਤੀ
ਸਾਰੀ
ਬੋਲਣਾ ਜਾਂ ਗਾਉਣਾ
ਜ਼ਰੂਰਤਮੰਦ
ਕਮਾਈ

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 7 Green Diwali, Safe Diwali

Punjab State Board PSEB 4th Class English Book Solutions Chapter 7 Green Diwali, Safe Diwali Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 4 English Chapter 7 Green Diwali, Safe Diwali

Pre-Reading

Question 1.
Name some festivals.
Answer:
Diwali, Id, Dusshera, Holi, Baisakhi, Lohri etc.

Question 2.
Name your favourite festival.
Answer:
Diwali.

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 7 Green Diwali, Safe Diwali

Question 3.
How do you celebrate it?
Answer:
I celebrate Diwali with colourful lights.

English Guide for Class 4 PSEB Green Diwali, Safe Diwali Textbook Questions and Answers

I. Let’s Answer

A. Answer the following questions :

Question 1.
How many friends were there?
Answer:
There were five friends.

Question 2.
What did the people call them?
Answer:
The people called them the ‘Golu Gang’.

Question 3.
Why was a small boy crying?
Answer:
He was crying because he had burnt his hand with a cracker.

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 7 Green Diwali, Safe Diwali

Question 4.
Are the crackers dangerous?
Answer:
Yes, the crackers are very dangerous.

Question 5.
What did the five friends do on Diwali?
Answer:
They planted fifty trees and lighted a diya under each tree.

B. Make sentences :

1. festival : _________________
2. trees : _________________
3. dangerous : _________________
4. crackers : _________________
Answer:
1. festival : Diwali is a festival of lights.
2. trees : Trees give us fruit.
3. dangerous : Playing with fire is dangerous.
4. crackers : I don’t bum crackers on Diwali.

C. Match the following :

1. Golu gang – festival of light
2. Diwali – dangerous
3. Crackers – five friends
4. Green Diwali – safe diwali
Answer:
1. Golu gang – five friends
2. Diwali – festival of light
3. Crackers – dangerous
4. Green Diwali – safe diwali

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 7 Green Diwali, Safe Diwali

II. Vocabulary

A. Match the following pictures with respective festivals :
PSEB 4th Class English Solutions Chapter 7 Green Diwali, Safe Diwali 1
Answer:
PSEB 4th Class English Solutions Chapter 7 Green Diwali, Safe Diwali 5

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 7 Green Diwali, Safe Diwali

B. Here are some pictures related to some seasons. Write the name of the season against each picture :
PSEB 4th Class English Solutions Chapter 7 Green Diwali, Safe Diwali 2
Answer:
PSEB 4th Class English Solutions Chapter 7 Green Diwali, Safe Diwali 6

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 7 Green Diwali, Safe Diwali

III. Language Corner

A. Read the following passage :

Motu and Patlu got up early one morning. They quickly got ready for the morning prayers. They prayed aloud. They had their breakfast hurriedly and went to the market. They bought a beautiful doll with curly hair. They gifted it happily to the small, poor girl.
Answer:
All the highlighted words are adverbs.

Write one-word answer for the following from the passage given above :

1. When did Motu and Patlu get up? early
2. How did they get ready for prayers?
3. How did they pray?
4. How did they have breakfast?
5. How did they gift the doll?
Answer:
1. When did Motu and Patlu get up? early
2. How did they get ready for prayers? quickly
3. How did they pray? aloud
4. How did they have breakfast? hurriedly
5. How did they gift the doll? happily

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 7 Green Diwali, Safe Diwali

B. Fill in the blanks with adverbs :

1. She walks _______________. (slowly/rudely)
2. The teacher spoke _______________. (politely/early)
3. I go for a walk _______________. (bravely/regularly)
4. He ate the food _______________. (loudly/hungrily)
5. The soldier fought _______________ with the enemies. (beautifully/bravely)
6. Come _______________. (quickly/softly)
Answer:
1. slowly
2. politely
3. regularly
4. hungrily
5. bravely
6. quickly.

IV. Listen, Speak and Enjoy

A. Commands : ਆਦੇਸ਼

  • Don’t fight with each other.
    ਇਕ-ਦੂਸਰੇ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾ ਲੜੋ।
  • Don’t use bad language.
    ਬੁਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਨਾ ਕਰੋ।
  • Don’t get late for school.
    ਸਕੂਲ ਦੇਰ ਨਾਲ ਨਾ ਜਾਵੋ।
  • Be punctual.
    ਸਮੇਂ ਦੇ ਪਾਬੰਦ ਰਹੋ ਕੰਮ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਕਰੋ।

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 7 Green Diwali, Safe Diwali

V. Reading Practice

A. Holi
PSEB 4th Class English Solutions Chapter 7 Green Diwali, Safe Diwali 3

  1. Holi is a festival of colours.
    ਹੋਲੀ ਰੰਗਾਂ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ।
  2. It is a popular spring festival.
    ਇਹ ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਦਾ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ।
  3. Holi celebration begins with lighting up of bonfire on Holi eve.
    ਹੋਲੀ ਦਾ ਉਤਸਵ ਹੋਲੀ ਦੇ ਇਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਅੱਗਨੀ ਜਲਾ ਕੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
  4. People rub gulal-the coloured powder on one another.
    ਲੋਕ ਇਕ-ਦੂਸਰੇ ਨੂੰ ਬਰੀਕ ਰੰਗ-ਗੁਲਾਲ ਮਲਦੇ ਹਨ।
  5. Everybody wishes Happy Holi to each other.
    ਹਰ ਕੋਈ ਇਕ ਦੂਸਰੇ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਭ ਹੋਲੀ ਕਹਿ ਕੇ ਸ਼ੁੱਭ ਕਾਮਨਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
  6. It is celebrated with fun and enthusiasm all over India.
    ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਪੂਰੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀ (ਉਮੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਨੋਟ-ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪ ਯਾਦ ਕਰਨ।

B. Read the words (‘h’ silent)

1. what टॅट
2. when ਵੈੱਨ
3. why ਵਾਈ
4. which ਵਿਚ
5. honest ਆਨੇਸਟ
6. hour ਹਾਉਅਰ
7. while ਵਾਈਲ
8. white ਵਾਈਟ

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 7 Green Diwali, Safe Diwali

VI. Writing Desk

Fill in the blanks :

clothes, lights, gifts, crackers, Luxmi, homes.

1. Diwali is the festival of ___________.
2. People whitewash their ___________.
3. People wear new ___________.
4. People distribute ___________.
5. Children burst ___________ at night.
6. Goddess ___________ is worshipped.
Answer:
1. lights
2. homes
3. clothes
4. gifts
5. crackers
6. Luxmi.

VII. Value I learnt :

During school, you find some students plucking flowers and littering. What will you do? (Tick the correct option/options)
1. You would hit them.
2. You would inform your teacher.
3. You would pick up the bits of paper and throw them in the dustbin.
4. You would join them.
Answer:
1. You would hit them. ✗
2. You would inform your teacher. ✓
3. You would pick up the bits of paper and throw them in the dustbin. ✓
4. You would join them. ✗

VIII. Activity Time
Teacher will help the students to prepare a speech on Green Diwali, Clean Diwali.
PSEB 4th Class English Solutions Chapter 7 Green Diwali, Safe Diwali 4

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 7 Green Diwali, Safe Diwali

Think Over It!
If plants are exposed to music, grow well. Plants are able to sense the vibrations of music.

Green Diwali, Safe Diwali Summary & Translation in Punjabi

ਇਕ ਵਾਰ ਇਕ ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਪੰਜ ਮਿੱਤਰ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਗੋਲੂ, ਮੌਲੂ, ਸੋਨੂੰ, ਗਰਿਮਾ ਅਤੇ ਨਾ। ਉਹ ਕਦੀ ਵੀ ਆਪਸ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਲੜਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਸਦਾ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਜ਼ਰੂਰਤਮੰਦ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ “ਗੋਲੂ ਗੈਂਗ’ ਕਹਿ ਕੇ ਬੁਲਾਉਂਦੇ ਸਨ।

ਇਕ ਦਿਨ ਗੋਲੂ ਗੈਂਗ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਵਾਪਿਸ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਕ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਚੀਕ ਸੁਣੀ ‘‘ਬਚਾਓ-ਬਚਾਓ’’ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਗਭਗ ਪੰਜ ਸਾਲ ਦੇ ਇਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜ਼ੋਰ-ਜ਼ੋਰ ਦੀ ਚੀਕਦੇ ਦੇਖਿਆ ਪਟਾਖਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸਦਾ ਹੱਥ ਸੜ ਜਲ ਗਿਆ ਸੀ। ਗੋਲੂ ਜਲਦੀ ਹੀ ਉਸਨੂੰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਇਕ ਨਲ ਟੂਟੀ) ‘ਤੇ ਲੈ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸੜੇ ਹੋਏ ਹੱਥ ਨੂੰ ਦਸ ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਵੱਗਦੇ ਚੱਲਦੇ ਹੋਏ ਪਾਣੀ ਦੇ ਥੱਲੇ ਰੱਖ ਕੇ ਧੋਇਆ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸਨੂੰ ਇਕ ਡਾਕਟਰ ਦੇ ਕੋਲ ਲੈ ਗਏ। ਇਸ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਲੜਕੇ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗੋਲੂ ਗੈਂਗ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ। ਬੱਚੇ ਖ਼ੁਸ਼ ਸਨ।

ਉਹ ਦੀਵਾਲੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣ ਲੱਗੇ। ਰੌਸ਼ਨੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਵਿਚ ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਬਾਕੀ ਸਨ। ਗਰਿਮਾ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, ਦੀਵਾਲੀ ਦੀ ਕੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ ?”

ਸੋਨੂੰ ਨੇ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਕਿਹਾ, “ਅਸੀਂ ਪਟਾਖੇ ਚਲਾਵਾਂਗੇ ; ਮੋਮਬੱਤੀਆਂ ਜਲਾਵਾਂਗੇ ਅਤੇ ਢੇਰ ਸਾਰੀਆਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਖਾਵਾਂਗੇ।” ਰੀਨਾ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਪੋਸ਼ਾਕ ਪਹਿਨੇਗੀ। ਗੋਲੂ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਮਿੱਤਰੋਂ, ਅਸੀਂ ਪਟਾਖੇ ਚਲਾਉਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਕਰਾਂਗੇ। ਅਸੀਂ ਹਰੀ ਦੀਵਾਲੀ ਮਨਾਵਾਂਗੇ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਟਾਖੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।” ਸੋਨੂੰ ਹੱਸਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਅਤੇ ਕਿਹਾ, “ਗੋਲੁ ਕੀ ਤੂੰ ਡਰ ਗਿਆ ਹੈਂ ?”

ਹਾਂ, ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਧਰਤੀ ਮਾਂ ਦੇ ਲਈ ਡਰਦਾ ਹਾਂ। ਪਟਾਖੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਨੂੰ ਗੰਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਸਲ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਦੀਵਾਲੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਦਰੱਖਤ (ਪੇੜ ਲਗਾਵਾਂਗੇ।

ਗੋਲ ਗੈਂਗ ਨੂੰ ਹੀ ਇਹ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਸਾਰੇ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਚੀਕਾਂ ਮਾਰਨ ਲੱਗੇ, “ਇਹ ਇਕ ਚੰਗਾ ਸੁਝਾਵ ਹੈ।” ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਗੋਲੂ ਗੈਂਗ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਵਿਚ 50 ਪੇੜ (ਦਰੱਖਤ ਲਗਾਏ ਪੰਚਾਇਤ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ। ਤਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਰ ਇਕ ਪੇੜ (ਦਰੱਖਤ ਥੱਲੇ ਇਕ-ਇਕ ਦੀਵਾ ਬਾਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗ਼ਰੀਬ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿਚ ਮਠਿਆਈਆਂ ਵੰਡੀਆਂ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਕੱਪੜੇ ਪਾਏ, ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਰੋਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਨਾਲ ਨੱਚੇ ॥ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਅਲੱਗ ਢੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਹਰੀ ਦੀਵਾਲੀ ਮਨਾਈ। ਇਹ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਦੀਵਾਲੀ ਸੀ।

PSEB 4th Class English Solutions Chapter 7 Green Diwali, Safe Diwali

Green Diwali, Safe Diwali Word-Meanings

Word / Phrase Meaning in English Meaning in Punjabi
Fought
Hurriedly
Crackers
Dangerous
Pollute
Environment
Candle
Minute
Festival
Earth
punched each other
quickly
fireworks
unsafe
make dirty
surroundings
a burning stick of wax
a very short time
carnival
our planet
ਲੜਦੇ ਸੀ
ਛੇਤੀ ਹੀ
ਪਟਾਖੇ
ਖ਼ਤਰਨਾਕ
ਗੰਦਾ ਕਰਨਾ
ਵਾਤਾਵਰਨ
ਮੋਮਬੱਤੀ
ਮਿੰਟ/ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਮਾਂ
ਤਿਉਹਾਰ
ਸਾਡੀ ਧਰਤੀ